In einer Einleitung skizzieren die A. zunächst den alten Bestand der Augsburger Stadtbibliothek, sodann ordnen sie die Überlieferungszeugen von Augsburger Provenienz (wie aus dem Evangelischen Kolleg St. Anna, von den Franziskaner-Observanten, den Augustiner-Chorherren, aus dem Augustinerchorherrenstift St. Georg, dem Dominikanerkonvent St. Magdalena, dem Collegium societatis Jesu St. Salvator oder der Benediktinerabtei St. Ulrich und Afra) sowie von außerhalb (wie aus den Benediktinerabteien Benediktbeuern, Irsee oder Fürststift Kempten sowie dem Collegium Societatis Jesu Mindelheim) zu. Daran anschließend geben die Vf. einen Überblick über die inhaltlichen Schwerpunkte der beschriebenen Handschriften, die Anlage des Kataloges sowie der Abkürzungen und der abgekürzt zitierten Literatur. Unter den 191 mittelalterlichen und frühneuzeitlichen Kodizes im Oktavformat (8°) seien folgende ausdrücklich erwähnt: Cod. 1 (a. 1504, um 1500): Sammelhs. mit philosophischen und mathematischen Texten, zusammengetragen von Veit Bild; 3 (a. 1492): Ludolphus de Saxonia
Vita Iesu Christi; 4 (a. 1474-1475):
Caeremoniae monasticae ad usum monasterii SS. Udalrici et Afrae,
Dispositorium moriendi des Henricus de Carniola (?); 5 (2. H. 15. Jh., 1. V. 16. Jh.):
Breviarium caeremoniarum secundum consuetudinem monasterii Mellicensis,
Passio s. Catharinae; 6 (2. H. 15. Jh.):
Diurnale benedictionum congregationis Mellicensis; 7 (vor 1504):
Enchiridion triviorum (Veit Bild ?); 8 (1. H. 16. Jh.):
Epistola vigintiquinque memorabilium des Bonaventura,
Formula honestae vitae des Ps.-Bernardus Claraevallensis,
De hominis exterioris et interioris compositione des David de Augusta; 9a (vor 1508):
Expositio in evangelium Matthaei; 9b (E. 15. Jh./a. 1495): Werke des Iohannes Gerson,
Theologia Platonica de immortalitate animorum des Marsilius Ficinus; 9c (vor 1508):
Expositio Psalmorum,
Panegyricus in memoriam s. Augustini des Petrus Marsus; 9d (vor 1508): Werke des Iohannes Gerson,
De ruina et reparatione ecclesiae des Nicolaus de Clemangiis; 10 (2. H. 15. Jh./a. 1494-1507):
Meditationes et orationes,
Soliloquium des Eckbertus Schonaugiensis,
Expositio passionis Domini des Iordanus de Quedlinburg; 11 (1. V. 16. Jh.):
Meditationes de passione Domini,
Specula omnis status vitae humanae des Iacobus de Gruitrode; 12 (4. V. 15. Jh.):
Nocturnale Augustanum (pars aest.); 14 (a. 1504):
Sententiae des Petrus Lombardus (Exzerpte von Veit Bild); 15 (a. 1481): Aszetische Sammelhs., u.a. mit
Explicatio super psalmum XII des Erhardus de Salzburg; 16 (1. H. 15. Jh., 2. H. 14. Jh.): Sammelhs.; 17 (M. 15. Jh./nach 1441):
Tractatus de confessione des Ps.-Bonaventura,
Caeremoniae monasterii SS. Uldarici et Afrae; 19 (a. 1512):
Caeremoniae monasterii SS. Udalrici et Afrae; 21 (a. 1485-1486-1492): Aszetische Sammelhs., u.a. mit
Memoriale regulae s. Benedicti des Petrus de Rosenheim; 22 (um 1400/1. H. 15. Jh.):
Lectionarium officii (pars hiem.); 23 (2. H. 14./1. H. 15. Jh.):
Legenda et exempla,
Sermones de tempore des Peregrinus de Oppeln; 26 (nach 1489):
Horarium et orationale; 29 (a. 1520):
Elegantiae cum duplice commentario des Augustinus Datus Senensis; 32 (2. H. 14. Jh.):
Breviarium Cisterciense; 33 (E. 15./A. 16. Jh., a. 1524):
Officia festiva; 34 (a. 1459-1470): Pastoraltheol. und kanonist. Sammelhs., u.a. mit
Ordinarium missae practicum des Bernardus de Waging und
Epistolae an Bernhard Waging des Iohannes de Eych episcopus Eistetensis; 35 (a. 1487): Theol. und humanist. Sammelhs.; 82 (a. 1517):
Armarius animae des Clemens Sender; 84 (a. 1532):
Clavis physicae des Honorius Augustodunensis (Exzerpte des Erasmus Huber); 85 (15. Jh.):
Liber de introductione loquendi des Philippus de Ferraria; 87 (15. Jh.): Aszetische Sammelhs., u.a. mit
Liber de imitatione Christi des Thomas a Kempis und
De ortu et decursu ordinis Carthusiensis des Henricus Egher de Kalkar; 88 (4. V. 15. Jh.): Werke des Iohannes Gerson; 91 (a. 1487):
Mammotrectus super Bibliam des Iohannes Marchesinus; 93 (a. 1461), 94 (a. 1476-1477), 134 (um 1500):
Breviarium; 95 (E. 15. Jh.):
De dictionibus Bibliae,
Extractiones Bibliae des Iohannes Schlitpacher; 96 (a. 1488-1507): Werke des Bonaventura,
Viginti passus de virtutibus bonorum religiosorum des David de Augusta; 97 (a. 1486):
Rosarium Bibliae des Petrus de Rosenheim,
Notitia de libris Bibliorum des Menardus Eisnacensis,
Ars punctandi des Iacobus Alpoleius de Urbisaglia; 99 (2. H. 15. Jh./a. 1460-1472): Humanist. und aszetische Sammelhs., u.a. mit
Summula materialis psalmorum des Iohannes Schlitpacher; 100 (a. 1511-1513):
Excerpta des Veit Bild (
Excerpta ex sententiis Petri Lombardi,
Excerpta iuris canonici,
Excerpta ex Margarita Philosophica Gregorii Reisch); 101 (a. 1474):
Breviarium benedictinum; 102 (a. 1489):
De compositione hominis exterioris et interioris des David de Augusta,
Alphabetum monachi in scola Dei Iesu Christi studere volentis und
Vita boni monachi des Thomas a Kempis; 103 (2. H. 15. Jh./1. V. 16. Jh.):
Miscellanea mit
Ephemerides des Iohannes Regiomontanus und
De musicae arte des Veit Bild; 105 (a. 1519/1. H. 16. Jh.):
Institutiones grammaticae des Veit Bild; 106 (um 1525):
Libellus de falsis prophetis und
Libellus de merito bonorum operum des Bartholomaeus Arnoldi de Usingen,
Quaestio de cautelis servandis in absolutione sacramentali und
Collationes funerales sowie
Oratio pervenusta des Iohannes de Paltz OESA,
Collationes synodales des Sebastianus Winman,
Sermones varii et de BMV des Iohannes (Buri) de Dorsten OESA; 107 (1. V. 16. Jh.):
Excerpta philosophiae ex Margarita Philosophica Gregorii Reisch des Veit Bild; 108 (3. Dr. 15. Jh./a. 1453/a. 1464): Sammelhs., u.a. mit
Suspiria des Iohannes Fiscannensis,
De consolatione theologiae des Iohannes de Tambaco,
Tractatus de cautela et modo predicandi des Iohannes Keckius,
De indulgentiis,
Super indulgentia peccatorum,
De simonia und
Ad reformationem contra simonia des Iohannes Gerson,
De missis votivis pro defunctis,
Igniculus devotionis und
Tractatus de comparatione religionum des Iacobus de Paradiso; 109 (1. V. 16. Jh.):
Adversaria astrologica des Clemens Sender; 110 (a. 1486):
Memoriale capitulorum regulae s. Benedicti des Petrus de Rosenheim,
De quantitatibus sillabarum des Iohannes Schlitpacher; 111 (a. 1475-1507):
Miscellanea spiritualia (zusammengestellt von Sigismund Lang) mit
Tractatus de arte loquendi et tacendi des Albertanus Brixiensis,
De modo bene cantandi choralem cantum des Conradus de Zabernia,
Formula honestae vitae des Martinus Bracarensis; 112 (a. 1487/4. V. 15. Jh):
De proprietatibus rerum des Bartholomaeus Anglicus,
De peste des Iacobus Soldus Florentinus,
Regimen sanitatis des Magninus medicus Mediolanensis; 113 (E. 15. Jh.): Werke des Iohannes Gerson; 114 (a. 1443/2. V. 15. Jh.):
Regula s. Benedicti,
Orationes et meditationes; 115 (a. 1494):
Libellus caeremoniarum monasterii Mellicensis; 116 (2. V. 15. Jh.): Sammelhs., u.a. mit
Praeparantia in Christi Iesu habitationem des Angelus Clarenus,
Epistola ad Anglomariam ducem Mediolanensem de ortu et actis Iohannae puellae Aurelianensis des Parnalio de Bonlavillar (Perceval de Boulainvilliers) und
Cordiale de quattuor novissimis des Gerardus de Vliederhoven; 118 (1. V. 16. Jh.):
Meditationes et orationes; 119 (um 1500): Humanist. Sammelhs.; 120 (15. Jh.):
Psalterium; 121 (a. 1507):
Corona florida medicinae de conservatione sanitatis des Antonius Gazius; 122 (a. 1483):
Rosarium Iesu et Mariae des Iacobus de Gruitrode,
Expositio de passione Domini des Iordanus de Quedlinburg,
Soliloquium und
Stimulus amoris des Eckbertus Schonaugiensis,
Cursus de aeterna sapientia des Henricus Suso; 123 (a. 1526-1527):
In Iesaiam prophetam Hypomnematon hoc est commentarium libri VI des Iohannes Oecolampadius; 125 (um 1500):
Apologia ad Guillelmum abbatem und
De praecepto et dispensatione des Bernardus Claraevallensis und Werke des Iohannes Gerson; 126 (2. Dr. 15. Jh.):
Tractatus de passione Domini des Henricus Egher de Kalkar (?),
Exercitium novitiorum circa horas canonicas des Iohannes Rode,
Orationes; 127 (a. 1512):
Liber de anima rationali,
Disputatio fidei et intellectus und
Liber de articulis fidei des Raimundus Lullus,
Ianua artis magistri Raymundi Lullii des Petrus Dagui; 128 (14. Jh.):
Sermones u.a. des Aldobrandinus de Cavalcantibus; 129 (a. 1464-1466/2. H. 15. Jh.):
Opuscula spiritualia,
Miscellanea mit
De coelibatu clericorum,
Apologeticum de contemptu saeculi und
Institutio monialis des Petrus Damiani; 130 (M./3. V. 15. Jh.): Aszetische und pastorale Sammelhs., u.a. mit
De spiritualibus ascensionibus des Gerardus Zerbolt de Zutphania; 138 (2. H. 15. Jh., vor 1508):
Summarium biblicum cum commentario des Alexander de Villa Dei,
Calendarium evangelicum des Eberhardus Zwiefaltensis, Werke des Iohannes Gerson; 142 (1. Dr. 15. Jh.):
Excerpta iuris canonici mit
Liber sextus cum glossa ordinaria des Papstes Bonifatius VIII.,
Tabula super sexto und
Tabula super Clementinis des Nicolaus de Anesiaco; 143 (a. 1451, 2. H. 15. Jh.):
Dicta in secundam partem grammaticae Alexandri de Villa Dei und
Dicta super Donatum des Iohannes de Werdea (Hieronymus de Mondsee),
Tractatus de quinque figuris des Leonardus (Huntpichler) de Valle Brixiensi; 144 (a. 1490):
Termini sequentiarum,
Termini hymnorum,
Expositio hymnorum; 147 (a. 1496): Werke des Bonaventura (
Epistola continens viginti quinque memorialia,
Regula novitiorum und
De triplici via) und
Sermo super Cantica des Bernardus Claraevallensis,
Meditationes de passione Christi des Iordanus de Quedlinburg,
Speculum monachorum des Arnulfus de Boeriis,
De bono regimine abbatis des Iohannes Rode; 149 (a. 1505-1508):
Breviarium (pars hiem.); 150 (2. H. 15./1. H. 16. Jh.):
Horarium et orationale; 152 (2. Dr. 15. Jh.): Kollektar; 153 (2. + 3. Dr. 15. Jh.): Jurist. Sammelhs. mit
Liber extra des Papstes Gregorius IX.,
Lectura super arboribus consanguinitatis et affinitatis des Iohannes Andreae,
Regulae cancellariae des Papstes Pius II.; 157 (4. V. 15. Jh.):
Decretum Gratiani versificatum cum glossis; 160 (a. 1451):
Dicta in primam partem grammaticae Alexandri de Villa Dei des Iohannes de Werdea (Hieronymus de Mondsee); 161 (a. 1435/vor 1443):
Liber ruralium commodorum des Petrus de Crescentiis,
Contra validos mendicantes (=
Epistola ad Henricum ep. Constantiensem) des Felix Hemmerlin; 162a (4. V. 15. Jh.):
Diurnale Augustanum (pars hiem.); 162b (4. V. 15. Jh.):
Diurnale Augustanum (pars aest.); 169 (a. 1492-1495):
Expositio super nono Almansoris des Silanus de Nigris,
Receptae super nono Almansoris des Petrus de Tussignano,
Practica des Bartholomaeus de Sancta Sophia,
Antidotarium des Antonius Guainerius; 173 (A. 16. Jh.):
Resolutorium dubiorum circa celebrationem missarum occurentium des Iohannes (Heynlin) de Lapide; 177 (2. H. 14./3. V. 15. Jh.):
Missale; 216 (4. V. 15. Jh.):
Opus tripartitum des Iohannes Gerson,
Tractatus de quatuor exercitiis spiritualibus des Petrus de Alliaco; 232 (a. 1480):
Psalterium et diurnale pauperum dominarum. Register der Personen, Orte, Sachen und Initien sowie Verzeichnisse hymnologischer Texte nach AH, Chevalier und Mone sowie der Verse nach Schaller/Könsgen und Walther erschließen den Band. (Michael Bachmann)
Riduci