Responsabile descrizione interna Francesca Mazzanti
Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Conv. soppr. 599
Composito Apri tutte le sezioni / Chiudi tutte le sezioni | U.C. I (ff. 1-141)
| numero d'ordine: I ff. 1r-8v Guillelmus de Sancto Theodorico n. 1075/1085, m. 8-9-1147/1149, De contemplando Deo text. inc. Venite ascendamus ad montem Domini et ad domum Dei Iacob et docebit nos via suas [Isa. 2,3]. Intenciones, cogitaciones, voluntates, affecciones et omnia interiora mea text. expl. forma quam sequimur, gratia qua reconciliamur, adoramus et benedicimus: tibi gloria in secula. Amen Rubrica diplomatica Incipit liber beati Bernardi abbatis Clarevalensis de amore Domini Attribuzioni in rubrica Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 Note PL 184, coll. 367-380 Il testo, attribuito a Bernardo di Chiaravalle, è privo del proemio (cfr. PL 184, coll. 365-366) e termina a f. 8v, senza apparente soluzione di continuità con il testo successivo, considerato come un altro paragrafo della medesima opera, a cui è peraltro accomunato dalla rubrica finale a f. 27r.
numero d'ordine: II numero d'ordine: III ff. 27r-39v Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153, Liber ad milites Templi de laude novae militiae prol. inc. Hugoni militi Christi et magistro milicie Christi Bernardus Clarevallensis solo nomine abbas bonum certamen certare. Semel et secundo et tercio, nisi fallor, petisti a me, Hugo karissime, ut tibi prol., f. 27r expl. interest mea, qui tue pro meo sapere non defui voluntati text., f. 27v inc. Novum milicie genus ortum nuper auditur in terris et in illa regione text. expl. qui docet manus vestras ad prelium et digitos vestros ad bellum. Amen Rubrica diplomatica Incipit liber beati Bernardi ad milites Christi de laude nove milicie. Prologus Note CALMA II.3, p. 309 nr. 23; PL 182, coll. 921-940; Bernardi opera III, pp. 213-39 Breve tavola dei capitoli a f. 27r.
numero d'ordine: IV ff. 39v-58r Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153, Liber de gratia et libero arbitrio prol. inc. Opusculum de gratia et libero arbitrio, quod illa, qua scitis, occasione nuper aggressus sum prol., f. 39v expl. illa Sapiencie, que ait : Qui elucidant me vitam eternam habebunt text., f. 39v inc. Loquente me coram aliquando, et Dei in me gratiam commendante text. expl. denique, quos iustificavit, non quos iustos invenit, hos et magnificavit Rubrica diplomatica Incipit prologus sancti Bernardi abbatis De gratia et libero arbitrio. Domno G. abbati Sancti Theori frater Bernadus etc. (f. 39v, rubr. iniziale) Rubrica diplomatica Explicit prologus. Incipit Liber de gratia et libero arbitrio (f. 39v, rubr. testo) Note CALMA II.3, p. 309 nr. 26: PL 182, coll. 1001-1030; Bernardi opera III, pp. 165-203
numero d'ordine: V ff. 58r-74v Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153, Liber de diligendo Deo prol. inc. Viro illustri domino Americo, ecclesie Romane diacono cardinali et cancellario, Bernardus abbas dictus de Clara Valle, domino vivere et in Domino mori. Oraciones a me et non questiones poscere solebatis: et quidem ego me ad neutrum idoneum prol., f. 58v expl. tractatur securius et auditur utilius. Reliqua diligencioribus reservate text., f. 58v inc. Vultis ergo a me audire quare et quomodo dilgendus sit Deus text. expl. miserie locus aut misericordie tempus; nullus profecto poterit esse miseracionis affectus Rubrica diplomatica Incipit liber beati Bernardi abbatis De diligendo Deo Rubrica diplomatica Explicit liber beati Bernardi abatis De diligendo Deo. Amen Note CALMA II.3, p. 309 nr. 24; PL 182, coll. 973-1000; Bernardi opera III, pp. 119-54
numero d'ordine: VI ff. 74v-103v Bernardus Claraevallensis abbas pseudo, Tractatus de interiori domo text. inc. Domus hec, in qua habitamus, ex omni parte sui ruinam minatur text. expl. lacrimarum quam scienti litterarum; celestium pocius contemplacione quam terrestrium occupacione Rubrica diplomatica Incipit liber beati Bernardi abbatis De bona consciencia Rubrica diplomatica Explicit liber beati Bernardi De conscientia Note PL 184, coll. 507-552. Il testo è tradito anche sotto il nome di Ugo da S. Vittore con il titolo De anima (cfr. PL 177, coll. 165-190).
numero d'ordine: VII ff. 103v-115v Richardus de Sancto Victore m. 10-3-1173, De quattuor gradibus violentae caritatis text. inc. Vulnerata caritate ego sum. Urget caritas de caritate loqui, libenter me impendo caritatis obsequio text. expl. in primo reducitur, in secundo transfertur, in tercio transfiguratur, in quarto resuscitatur. Deo gracis. Amen Rubrica diplomatica Incipit sermo beati Bernardi abbatis De karitate Attribuzioni in rubrica Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 Note PL 196, 1207-1224
numero d'ordine: VIII ff. 115r-120v Guigo II Carthusiensis prior v. 1173, m. 6-4-1193, Epistola de vita contemplativa text. inc. Cum die quadam corporali mamanuum (sic) labore occupatus, de spiritualis hominis exercicio cogitare cepissem text. expl. ut sic cortina cortinam trahat, et qui audit dicat: Veni. Deo gracias. Amen Rubrica diplomatica Tractatus ultimus sancti Bernardi super modo contemplandi qui dicitur Scala claustralium Attribuzioni in rubrica Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 Note PL 184, coll. 475-484 Il testo, assegnato a Bernardo, è tradito anche fra le opere pseudo-agostiniane (cfr. PL 40, coll. 997-1004).
numero d'ordine: IX ff. 120v-141v Gaufridus Autissiodorensis n. 1114/1120, m. post 1200, Declamationes de colloquio Simonis cum Iesu prol. inc. Ut tibi, dilectissime, presentes exortacionis cedulas destinarem, que ociosa esse prol., f. 121v expl. sentenciis brevibus distinguere studui lecionem, ut distincio ipsa fastidium non admittat text., f. 121v inc. Dixit Symon Petrus ad Iesum: Ecce nos reliquimus omnia et secuti sumus te [Mt. 19,27] -- Fidelis sermo et dignum omni accepcione colloquium Symonis Petri et Iesu text. expl. firma sit expectacio futurorum, qui venit ut vitam habeamus, et habundancius habeamus, Iesus Christus dominus noster. Explicit nota addita inc. Si salmodiam non nimium protrahamus, sed rotunde et vivamus, medium et finem versus simul intonemus nota addita expl. O Maria, scala celi, porta Paradisi, adiuva Rubrica diplomatica Ad Hemricum, Romane ecclesie subdiaconum, qui postea monachus Clarevalensis factus est, et de anastasiis Note PL 184, coll. 437-476 Breve tavola dei capitoli a f. 121r-v Segue, in calce al testo, una breve nota sul modo di cantare i salmi, aggiunta da altra mano coeva, della quale si offre incipit ed explicit.
|
U.C. II (ff. 142-179)
| numero d'ordine: X ff. 142r-178v Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153, De consideratione ad Eugenium papam text. inc. Subit animum dictare aliquid, quod te, papa beatissime Eugeni, vel edificet vel delectet text. expl. disputando dignius queritur, et invenitur facilius. Proinde is sit finis libri, sed non finis querendi. Explicit. Deo gratias Rubrica diplomatica Incipit liber primus beati Bernardi abbatis Clarevallensis De consideratiane ad Eugenium papam. Conquestio super occupationibus eius, capitulum primum Note CALMA II.3, pp. 308-309 nr. 22; PL 182, coll. 727-808; Bernardi opera III, pp. 393-493 Il testo è preceduto da una breve tavola dei capitoli.
|
|
Permalink: http://www.mirabileweb.it/ABC/firenze-biblioteca-medicea-laurenziana-conv-soppr-/162589 |
Responsabile descrizione interna Eugenia Antonucci Responsabile descrizione esterna Eugenia Antonucci
Firenze, Biblioteca Nazionale Centrale, Conv. soppr. G.3.1130
Composito Apri tutte le sezioni / Chiudi tutte le sezioni | U.C. I (ff. 1-26)
| numero d'ordine: I ff. 1r-26v Hugo de Balma v. 1289-1304, Theologia mystica text. inc. Vie Syon lugent eo quod non sit qui vadat [Lam. I,4] -- Licet verbum hoc dixerit Jeremias text. expl. Per affectum accensum amoris desiderio sine aliqua cogitatione prima vel concomitante et cetera. Deo gratias Attribuzioni in rubrica Bruno Carthusianorum institutor n. 1030 ca., m. 6-10-1101 Note Segue all'explicit: Explicit Mistica theologia sapientia unitiva de Deo. Sit nomen domini nostri Iesu Christi Nazareni crucifixi benedictum et gloriose Virginis Marie matris eius tociusque curie celestis ex hoc nunc et semper et usque in seculum. Amen. Il testo è attribuito da Girolamo da Praga a f. 1r, di seguito alla rubrica: Beatus Bruno ordinis Cartusiensium; sempre Girolamo inserisce il nome 'Bruno' nella lettera iniziale che ritrae l'autore, mentre nell'indice a f. IIIv specifica solo il titolo Mistica theologia sapiencia unitiva de Deo. Cfr. ed.: Hugues de Balma, Théologie mystique. Introduction, texte latin, traduction, notes et index de Francis Ruello. Introduction et apparat critiques de Jeanne Barbet, I-II, Paris, Cerf, 1995-1996. Nel ms il testo è diviso in 52 capitoli consecutivi; nell'edizione, e nella tradizione manoscritta verificata, il testo ha un prologo che termina in corrispondenza della l.18 del f. 2r del ms e l'incipit del testo corrisponde alla l. 19 (incipit del 5° capitolo secondo il ns. ms): Iusticia et iudicium preparatio sedis tue.
numero d'ordine: II f. 26r Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274, Itinerarium mentis in Deum excerptum ex prologo text. inc. Ad illuminationes creatoris nemo intrat nisi per crucifixum quoniam qui non intrat text. expl. transeamus cum Cristo ex hoc mundo ad patrem et cum David dicamus: Defecit caro mea et cor meum et pars mea deus in eternum. Amen Note Nell'indice a f. IIIv, di mano di Girolamo da Praga l'opera compare come: "Itinerarium Bonaventure cardinalis". Cfr. ed. S.Bonaventurae, Opera omnia, Parisiis 1866, VIII, p. 2
numero d'ordine: III ff. 26r-v Petrus Damiani n. 1007, m. 22/23-2-1072, Epistolae, 66 (op. L) - Institutio monialis excerptum, cap. VI. de anima text. inc. Pensandum est cum iam peccatrix anima a vinculis incipit carnis absolvi text. expl. solumque perfectionis adipiscendum propositum indeclinabiliter custodire. Amen Note Nell'indice a f. IIIv, di mano di Girolamo da Praga, l'opera compare come: Epistola de morte Petri Damiani. Cfr. PL 145, 738 (cap. VI).
|
U.C. II (ff. 27-124)
| numero d'ordine: I ff. 27ra-35ra Basilius Caesariensis episcopus, De vita solitaria prol. inc. Quibus nempe est divina lex non in atramento et litteris exarata prol. expl. ut recepti in hiis quae sunt cum domino nostro Iesu Christi requiescamus. Amen text. inc. Cognovi tuam epistolam tamquam qui amicorum pueros ex aparente text. expl. Hanc igitur regulam Dei gratia descripsimus in qua et bene placentes non ostendat Iesus Christus Deus noster qui vivit et regnat Note altre rubriche:
Incipit Regula sancti Basilii ad sanctum Gregorium Theologum. Et primo de laude vite solitarie (f. 27vA)
Incipit secunda pars Regule sancti Basilii episcopi ad monachos qui sunt in cenobio apostolice viventes (f. 32rA)
L’incipit dell’opera (ma non il prologo) corrisponde all’incipit della traduzione latina dell’epistola De vita solitaria di Basilio attribuita a Niccolò di Reggio; cfr. Paul Jonathan Fedwick, Bibliotheca Basiliana Universalis. A Study of the Manuscript Tradition of the Works of Basil of Caesarea, I-III, Turnhout, Brepols, 1993-1997: I, p. 456.
numero d'ordine: II ff. 35rb-36rb Augustinus Aurelius, Informatio regularis text. inc. Haec sunt quae ut observetis precipimus in monasterio costituti text. expl. Orans ut sibi debitum dimitatur, et in temptacionem non inducatur. Amen Note
Cfr. PL 32, 1377-1384
Alla fine del testo si legge questa nota che si riferisce all’autore del testo seguente:
“Sanctus Ieronimus est doctor inclitus virgo floridus heremita preclarus et martir desiderio consecratus. Est flos doctorum Ieronimus ut rosa florum
numero d'ordine: III ff. 36va-42ra Hieronymus Stridonius pseudo, Regula monacharum ad Eustochium sacram Deo virginem prol. inc. Tepescens in membris proclivium corpus ad terram qua exiit iamque rugosa fronte prol. expl. minando spoponderat quamvis penitere non possit text. (f. 36va) inc. Minando spoponderat quamvis penitere non possit text. expl. senectutem vestri devoti Ieronimi sanctis vestris iuvate orationibus Attribuzioni in rubrica Hieronymus Stridonius Note Explicit Regula sancti Ieronimi gloriosi doctoris (f. 42rA)
Titolo aggiunto
Incipit Regula sancti Ieronimi doctoris ad Eustochium (f. IIIv).
Cfr. Lambert, BHM, IIIB, 560; PL 30, 403-438
numero d'ordine: IV ff. 42r-48ra Ambrosius Mediolanensis episcopus, De virginibus text. inc. Si iuxta celestis sentenciam veritatis verbis totius quodcumque text. expl. denique cum cetera penarum genera vicisset, gladium quem querebat invenit. Amen Note Il titolo 'De virginitate' è ripetuto anche nelle rubriche incipitarie dei vari libri dell'opera (ff. 44vA, 46rA)
Titolo aggiunto Primus liber sancti Ambrosii Mediolanenssis episcopi de virginitate (f. IIIv) Secundus liber eiusdem sancti Ambrosii Mediolanenssis episcopi de virginitate (f. IIIv)
Cfr. PL 16, 187-251. Nel manoscritto l'opera, edita in tre libri, è un tutt'uno con il trattato seguente 'De virginitate', indicato dalla rubrica come 'liber quartus sancti Ambrosii de virginitate'. Tertius liber sancti Ambrosii episcopi de Virginitate (f. IIIv) Quartus liber sancti Ambrosii episcopi de Virginitate (f. IIIv)
numero d'ordine: V ff. 48ra-51ra Ambrosius Mediolanensis episcopus, De virginitate text. inc. Nobile est aput veteres Salomonis illud fertur fuisse iudicium text. expl. In illo quia mundum descripsit: in isto quia mundum ignoravit. Amen Note Expliciunt IIIIor libri sancti Ambrosii De virginitate ad sanctam Marcellinam virginem sororem suam (f. 51rA)
Titolo aggiunto: Quartus liber sancti Ambrosii episcopi de Virginitate (f. IIIv)
NOTE: Nel manoscritto il trattato “De virginitate” corrisponde al quarto libro del “De virginibus” che lo precede.
OSSERVAZIONI
Cfr. PL 16, 265-302.
numero d'ordine: VI ff. 51ra-54va Ambrosius Mediolanensis episcopus, De viduis text. inc. Bene accidit fratres ut quoniam quatuor libris superioribus de virginum text. expl. Cavete igitur filie ne et gratiam numpciarum tenere nequeatis et molestias augeatis. Amen Note Explicit liber sancti Ambrosii de viduitate ad viduas (f. 54va)
Titolo aggiunto Liber sancti Ambrosii episcopi De viduitate (f. IIIv) OSSERVAZIONI: Cfr.: PL 16, 233-262
numero d'ordine: VII ff. 55ra-56vb De lapsu virginis consecratae text. inc. Quid taces anima, quid cogitacionibus estuas, quid non erumpis in voce et mentis tue exponis ardorem text. expl. Ut refrigerer priusquam abeam et amplius non ero' Attribuzioni in rubrica Ambrosius Mediolanensis episcopus Note Titolo aggiunto: Liber sancti Ambrosii episcopi de lapsu cuiusdam virginis (f. IIIv)
OSSERVAZIONI Cfr. PL 16, 367-384; il testo termina, nel testimone, alla citazione del ps. XXXVIII,14, mentre nell'ed. PL prosegue con un paragrafo di chiusa.
numero d'ordine: VIII numero d'ordine: IX ff. 59ra-63ra Isidorus Hispalensis episcopus pseudo, Commonitiuncola ad sororem text. inc. Tue peticioni o carissima mater tibi ut rogasti scribere studui text. expl. et velle et perficere pro bona voluntate cui est honor per secula Attribuzioni in rubrica Hieronymus Stridonius Note Titolo aggiunto (f. IIIv): Liber Amonicionis sancti Ieronimi ad beatam Paulam.
BHM IIIA, 362 (ps. Hieronymus); PL 134, 915-938
numero d'ordine: X ff. 63ra-73va Hieronymus de Praga OSBCam n. 1370 ca., m. 17-7-1440, Linea salutis heremitarum prol. inc. Quoniam in create veritatis testimonio sunt angeli parvulorum prol. expl. Ut libri brevitas facillius aliciat legentes (f. 63vb) text. inc. Legenti michi Evangelium sancti Mathei ocurrit suavissima promissio Domini nostri (f. 63vb) text. expl. Et non bonum solum mee insipiencie et negligencie causa ab omnibus iudicetur Note A f. 73va: Explicit liber Lynea salutis heremitarum. Anno Domini m°cccc°xxv° Kl. Aprilis
La stessa opera nei ms. autograf BNF Conv. Soppr. D.7.886 e D.3.747
numero d'ordine: XI ff. 73va-75rb Bernardus Claraevallensis abbas pseudo, Meditatio super passionem Domini nostri praef. inc. Sepcies in die laudem dixi tibi. Rogasti me frater carissime ut aliquem modum contemplandi in passione dei praef. expl. quem eciam modum teneo in hoc opere scribendo deinde accedamus text.(f. 73vb) inc. Primo igitur a completorio est incipiendum text. expl. et sedebis iuxta cum ad monumentum eiusdem domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Note Titolo aggiunto (f. IIIv): "Liber Meditacionum beati Bernardi de passione domini ".
vd. PL 94, 561-568
numero d'ordine: XII ff. 75rb-76vb Bernardus Claraevallensis abbas pseudo, Planctus beatae Mariae virginis text. inc. Quis dabit capiti meo aquam et oculis meis ymbrem lacrimarum ut possim flere per diem et noctem text. expl. corpus et animam et totam vitam et mortem meam et resurrectionem meam. Tu sis benedicta in eternum et ultra cum Iesu Christo filio tuo qui vivit Note Titolo aggiunto (f. IIIv) : Liber beati Bernardi de planctu virginia Marie.
Per il sermone, attribuito anche a s. Anselmo e a s. Agostino cfr. CPPM, IIB 3092.
numero d'ordine: XIII ff. 76r-96vb Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153, Sermones per annum text. (f. 76vb, T1) inc. Quoniam adventu Domin text. (f. 77vb, T1) inc. Ergo est fratres ut tota devocione text. (f. 78ra, T1) inc. Diximus nuper his qui deargentaverunt text. (f. 78rb, T1) inc. Si devote celebramus text. (f. 78vb, T1) inc. Non enim ignorare debemus tempus visitacionis text. (f. 79ra, T5) inc. Sonuit vox leticie text. (f. 79va, T5) inc. O Iudea et (Ierusalem) nolite timere' text. (f. 80ra, T5) inc. Hodie scietis text. (f. 81va, T6) inc. Gloriosa quidem est text. (f. 82rb, T6) inc. Duo quedam rerum genera fratres text. (f. 83rb, S11) inc. 'Benedictus qui venit in nomine domini Deus dominus et illuxit nobis' (Psal. cxvii, 26, 27). Neque enim ociose venit quod ex Maria natum est Sanctum text. (f. 83vb, T8) inc. Postquam consumati sunt dies octo (Luc. II, 21) -- Ab inicio Deus modum acceptat text. (f. 82ra, T6) inc. 'Benedictus Deus et Pater Domini nostri. text. (f. 82vb, T6) inc. Agnoscite fratres dilectissimi text. (f. 84va, T8) inc. In circumcisione Domini fratres carissimi habemus quod amemus et amiremur text. (f. 85rb, T10) inc. 'Apparuit benignitas et humanitas salvatoris nostri Dei' (Tit. III, 4). Gracias Deo per quem sic habundat text. (f. 86rb, T10) inc. Necessarium nobis fratres secundum ceterarum solempnitatum consuetudinem eciam text. (f. 86vb; T12) inc. In lectione sancti Evangelii hodie fratres audivimus quia dominus noster iuvit text. (f. 87vb, S20) inc. Merito quidem dilectissimi converssio Doctoris gencium ab universsitate gencium text. (f. 86ra, T10) inc. Tres ergo appariciones Domini legimus text. (f. 84ra, T8) inc. Ideo paucis verbis hodiernum evangelium expressit text. (f. 87rb, T12) inc. In operibus Domini fratres text. (f. 88va, S21) inc. Hodie templi Dominum in templo Domini virgo mater inducit text. (f. 88vb, S21) inc. Gracias redemptori nostro qui tam copiose text. (f. 89ra, S21) inc. Nam hodie celebramus purificacionem beate Marie text. (f. 89rb, T16) inc. Magna michi consolacio text. (f. 89vb, T16) inc. Immisit Dominus soporem (Gen. II, 21, 24) -- Immisit et in seipsum text. (f. 90ra, T18/4) inc. Hodie dilectissimi sacrum quadragesime tempus text. (f. 90rb, T 18/4) inc. Ideo Deus per prophetam ait 'Convertimini ad me' (Ioel, II, 12-13) -- Quid sibi text. (f. 90vb, T19) inc. Rogo vos dilectissimi tota devocione text. (f. 91ra, T19) inc. Ideo dignum reor aliquatenus exponere quo fructu Note
Titolo aggiunto: Sermones beati Bernardi. Et primo Sermo de adventu Domini (f. IIIv).
La rubrica iniziale, a f. 76vb, fa riferimento al complesso di sermoni per Tempo e Santi, che si apre con appunto con il tempo dell'Avvento ma che poi, nel testimone, prosegue nettamente strutturato per occasioni liturgiche, sotto precise rubriche che offrono sermoni plurimi scritti senza una soluzione di continuità.
La scheda offre: le rubriche delle diverse partizioni (originali e aggiunte), gli incipit dei diversi sermoni con il riferimento liturgico; i riferimento all'ed. PL e al repertorio Schneyer. I sermoni presentano, rispetto ai repertori, differenze non precisamente valutabili in questa sede.
Ai ff. 76vb-78rb, sotto la partizione de adventu domini si trova l’unione di tre sermoni di s. Bernardo, senza soluzione di continuità:
1) ff. 76vb-77vb (ll.26-27) : PL 183, 43-47; Schneyer nr. 3;
2) ff. 77vb (ll. 27-28)-78rA (ll. 35-36): PL 183, 47-50); Schneyer nr. 4;
3) ff. 78ra (l. 36)-78rb: PL 183, 50-52; Schneyer nr. 5.
rubr. f. 78rb: Item alius sermo de adventu Domini; rubrica aggiunta: Alius sermo beatus Bernardus de adventu Domini (f. IIIv).
Il testo presente ai ff. 78rB-79rA è l’unione di due sermoni:
1) ff. 78rb-78vb (l. 12): PL 183, 54-56; Schneyer nr. 7;
2) ff. 78vb (ll. 12-13)-79rb : PL 183, 52-54; Schneyer nr. 6.
rubr. , f. 79ra: Sermo Beati Bernardi de vigilia Nativitatis Dominis; rubr. aggiunta: Sermo Beati Bernardi de Vigilia Nativitatis Christi (f. IIIv).
Il testo ai ff. 79ra-80ra unisce due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 79ra-79va (ll.11-12): PL 183, 87-90; Schneyer nr. 13;
2) ff. 79va (ll.12-13)-80ra: PL 183, 90-94; Schneyer nr. 14.
rubr., f. 80ra: Alius sermo Beati Bernardi de vigilia Nativitatis; rubr. aggiunta: Alius sermo Beati Bernardi de Vigilia Nativitatis Christi (f. IIIv).
Il testo ai ff. 80ra-81va unisce tre sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 80ra-81ra (ll.36-37); PL 183, 94-100; Schneyer nr. 15;
2-3) excerpta dai sermoni IV e V In vigilia Nativitatis Domini (cfr. PL183, 100-109; presumibilmente Schneyer 16-17).
rubr., f. 81va: Sermo beati Bernardi de nativitate domini nostri Iesu Christi; rubr. aggiunta: Sermo beati Bernardi in die nativitatis domini nostri Iesu Christi (f. IIIv).
Il testo ai ff. 81va-82vb è unione di due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 81va-82rb (l.11): PL 183, 115-119; Schneyer nr. 19;
2) ff. 82rb (ll.11-12)-80vb: PL 183, 122-126; Schneyer nr. 21.
rubr. (f. 82vb): Item alius Sermo beati Bernardi de Nativitate domini nostri Iesu Christi; rubr. aggiunta: Alius Sermo beati Bernardi in die Nativitatis domini (f. IIIv).
Il testo ai ff. 82vb-83rb unisce due sermoni:
1) ff. 82vb-83ra (ll. 37-38): PL 183, 126-127; Schneyer nr. 22;
2) ff. 82ra (l. 38)-83rb: PL 183, 127-130; Schneyer nr. 23.
rubr., f, 83rb: Sermo beati Bernardi de sanctis Stephano Iohanne et Innocentibus; rubr. aggiunta: In nativitate ss. Innocentium. Sermo unicus (f. IIIv).
Il testo corriponde a PL 183, 129-132; Schneyer registra solo al nr. 24 la festa per i SS. Innocenti (ma con incipit variante) mentre qui la rubrica originaria unisce le tre festività generalmente mescolate al Tempo d'Avvento (s. Giovanni ap. e s. Stefano mart.).
rubr., f. 83vb: Sermo beati Bernardi de circumcisione domini nostri Iesu Christi. [rubr. aggiunta, f. IIIv, identica].
Il testo ai ff. 83vb-84vb è unione di due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 83vb-84ra (l. 37): PL 183, 135-137; Schneyer nr. 25
2) ff. 84ra (l. 37)-84va: inc. Ideo paucis verbis hodiernum evangelium expressit; expl. Sicut ait Apostolus… (In circumcisione Domini. Sermo I, PL 183, 131-135; non ident. su Schneyer).
rubr.,f. 84va Item alius sermo beati Bernardi de Circumcisione domini Iesu Christi; rubr. aggiunta, f. IIIv: Alius sermo beati Bernardi de Circumcisione domini; PL 183, 137-142, Schneyer nr. 27.
rubr., f. 85rb: Sermo beati Bernardi in die Epyphanie domini nostri Iesu Christi; rubr. aggiunta, f. IIIv: Sermo beati Bernardi in die Epiphanie domini nostri Iesu Christi.
Il testo ai ff. 85rb-86ra è unione di due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 85rb-86ra (ll. 23-24): PL 183, 141-147; Schneyer nr. 28;
2) ff. 86ra (l. 24)-86ra: PL 183, 147-149; Schneyer nr. 29.
rubr., f. 85rb: Alius sermo beati Bernardi de Epyphania domini ; [rubr. aggiunta, f. IIIv: identica]. Cfr. PL 183, 149-152; Schneyer nr. 30.
rubr., f. 86vb: Sermo beati Bernardi prima dominica post octavam Epyphanie; [rubr. aggiunta, f. IIIv: identica].
Il testo presente ai ff. 86vb-87vb è unione di due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 86vb-87rb (l. 38):, PL 183, 155-157); Schneyer nr. 32
2) ff. 87rb (l. 38)-87vb: PL 183, 157-162); Schneyer nr. 33.
rubr., f. 87vb: Sermo beati Bernardi de Conversione sancti Pauli Apostoli ; [rubr. aggiunta, f. IIIv, identica]; PL 183, 359-365; Schneyer nr. 89.
rubr., f. 88va: Sermo beati Bernardi de purificacione sancte Marie virginis ; rubr. aggiunta, f. IIIv: Sermo beati Bernardi de purificacione sancte Marie virginis.
Il testo ai ff. 88va-89rb è unione di tre sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 88va-88vb (ll. 60-61): PL 183, 365-368; Schneyer nr. 91;
2) ff. 88vb (l. 61)-89ra (l. 50): PL 183, 368-369; Schneyer nr. 92;
3) ff. 89ra (ll. 50-51)-89rb: PL 183, 369-372; Schneyer nr. 93.
Rubr. , f. 89rb: Sermo beati Bernardi in dominica septuagesima (f. 89rb); [rubr. aggiunta, f. IIIv, identica].
Il testo presente ai ff. 89rb-90ra è unione di due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 89rb-89vb (l. 23): PL 183, 161-166; Schneyer nr. 34;
2) ff. 89vb (l. 24)-90ra: PL 183, 166-168; Schneyer nr. 35.
rubr., f. 90ra: Sermo beati Bernardi In principio Quadragesime; [rubr. aggiunta, f. IIIv, identica]
Il testo ai ff. 90ra-90vb è unione di due sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 90ra-90rb (ll. 64-65): PL 183, 167-171; Schneyer nr. 36;
2) ff. 90rb (ll.65-66)-90vb; PL 183, 171-174; Schneyer nr. 37.
rubr., f. 90vb: Item alius sermo beati Bernardi de Quadragesima; [rubr. aggiunta, f. IIIv, identica].
Il testo ai ff. 90vb-91va è unione di quattro sermoni senza soluzione di continuità:
1) ff. 90vb-91ra (ll. 27-28): PL 183, 173-176); Schneyer nr. 38
2) ff. 91ra (ll.28-29)-91rb (l.17): PL 183, 176-178; Schneyer: non identificato;
3) ff. 91rb (ll.17-18)-91va (l.31): PL 183, 179, par.5-181; Schneyer: non identificato;
4) f. 91va (dalla l.32): PL 183, 184, par.4-186; Schneyer: non identificato.
numero d'ordine: XIV ff. 96vb-100rb Ambrosius Mediolanensis episcopus, De Helia et ieiunio text. inc. Ieiunium ad patres resultavit oraculum ut cum egrederentur ad bellum tuba canerent text. expl. Abel autem primiciarum suarum oblatione plantus meruit insigni pietatis laudari oraculo. Amen Note Cfr. PL 14, 697-728
numero d'ordine: XV ff. 100va-103rb Ambrosius Mediolanensis episcopus, De paenitentia text. inc. Si virtutum finis ille est maximus qui text. expl. pedes exuere vinculis corporalibus et gressus omnes mundi istius nexus debemus absolvere? Note rubr. aggiunta: Liber sancti Ambrosii episcopi de penitencia (f. IIIv).
PL 16, 465-524
numero d'ordine: XVI ff. 103rb-111vb Margarita Porete m. 1-6-1310, Speculum simplicium animarum text. inc. Anima tacta a Deo et a pecatis exuta in primo gracie statu ascendit text. expl. ut hoc semen fructum faciat centesimum hiis qui audient et digni erunt. Amen Rubrica diplomatica Incipit liber speculum animarum [...] in voluntate et desiderium morancium, caute legendum ab omnibus Note Anche nell'indice si rileva la stessa rasura (che il ricorso ai raggi ultravioletti non serve a chiarire) della rubrica: Item Liber qui vocatur Speculum animarum [...] (f. IIIv). Cfr. ed. Marguerire Porete, Speculum animarum simplicium. A glossed Latin version of The mirror of simple souls / Richard Methley; edited by John Clark, Salzburg : Institut für Anglistik und Amerikanistik, Universität Salzburg, 2010
numero d'ordine: XVII ff. 115vb-124rb Guillelmus de Sancto Theodorico n. 1075/1085, m. 8-9-1147/1149, Epistola ad fratres de Monte Dei praef. inc. Dominis et fratribus -- Pene impudenter et plus quam decebat os meum patet ad vos praef. expl. sustinere donec ipso lucis amore asuesscant. text. (f. 116ra) inc. Fratribus de Monte Dei orientale lumen et antiquum illum in religione text. expl. et in fronte celle semper habeat: Secretum meum michi secretum meum michi [Is. xxiv,16] Attribuzioni in rubrica Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 Note Rubr. della praef. a f. 115vb; dell'opera a f. 116ra: Incipit epistola beati Bernardi ad fratres Cartusie de monte Dei. Titolo aggiunto: Incipit Epistola beati Bernardi ad fratres Cartusie de monte Dei (f. 116ra) Sources Chrétiennes 223, 130-385; incompleto (manca il lb. III; f. 124v è in bianco)
|
|
Permalink: http://www.mirabileweb.it/ABC/firenze-biblioteca-nazionale-centrale-conv-soppr-g/21786 |