Si informano i lettori che dal 19 settembre 2018 Mirabile funziona su un motore di ricerca più avanzato e open source, che consente una maggiore efficienza delle funzionalità offerte e l'implementazione di nuove in un prossimo futuro.
La fase di testaggio della nuova infrastruttura è stata condotta dalla redazione dell'Archivio Integrato per il Medioevo (AIM).
A fronte di malfunzionamenti inattesi, che potrebbero verificarsi a proposito di domande complesse, il lettore è pregato di segnalarlo alla redazione, utilizzando il seguente indirizzo redazione@mirabileweb.it. E noi lo ringraziamo di questa collaborazione.

MIRABILE

Archivio digitale della cultura medievale
Digital Archives for Medieval Culture

Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III-IV in MAGI
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III-IV
Trovati 6 records. Pagina 1 di 11


Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Amiat. 2

Leggendario per l'intero anno originario dell'abbazia del Monte Amiata
orig. San Salvatore al Monte Amiata (Abbadia San Salvatore, Siena), S. Salvatore al Monte Amiata, abbazia OSB

U.C. I, ff. 1-51 e 60-341; sec. XI med.
I. f. 1, frammento acefalo
Esposizione dell'epistola ai Filippesi

II. ff. 1v-6
Letture per il Natale, con esposizione del Liber generationis

III. ff. 6v-9v
Tre sermoni per S. Stefano

IV. ff. 9v-10 - Epitome vitae sancti Iohannis ap. (= BHL S 4323 d)
Passio beati Iohannis
inc. Iohannes apostolus et evangelista filius Zebedei, frater Iacobi, virgo electus a Domino - expl. deorsum ad superiora pulvis ebulliat
Iohannes apostolus sec. I: Vita
data liturgica 27 dicembre (non indicata)

V. ff. 10-51v
Ventinove sermoni anepigrafi
note L'ultimo sermone rimane mutilo a causa di una delle frequenti cadute di fogli che segnano il codice.

U.C. II, ff. 52-59; sec. XI
VI. ff. 52-59v, mutila
Esposizione anepigrafa sulle epistole paoline
note Singolo quaternione aggregato all'unità principale.

VII. ff. 60-341v, mutilo
Leggendario (30 novembre - 22 novembre)
ordinamento Per circulum anni
tabula
note Il f. 60r-v è occupato da una tavola dei contenuti della raccolta, con indicazione delle rispettive pagine, che permette di ricostruire quali testi fossero presenti nei fogli ora perduti.


1. ff. 60v-63 - Passio sancti Andreae ap. (= BHL 428)
prol.
tit. Passio sancti Andree apostoli
prol. inc. Passionem beati Andree apostoli quam oculis nostris vidimus - expl. prout possumus explicamus
inc. Proconsul itaque Egeas Patras civitatem ingressus - expl. ut nullus remaneret qui non crederet salvatori nostro Deo qui vult omnes salvos facere et ad agnitionem veritatis venire, ipsi gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio beati Andree apostoli
Andreas apostolus: Passio
data liturgica 30 novembre
note Prologo e testo non sono distinti.


2. ff. 63-65 - Passio sanctae Barbarae Nicomediae v. mart. (cfr. BHL S 912 t)
tit. Passio sancte Barbare martyris
inc. Temporibus imperatoris Maximiani erat quidam satrapas nomine Dioscorus - expl. martyrizata est autem sanctissima martyr Christi Barbara imperante Maximiano augusto et preside Martiano, apud nos vero regnante Domino Deo atque salvatore nostro Iesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancte Barbare
Barbara virgo Nicomediae martyr: Passio
data liturgica 4 dicembre
note Il testo non coincide del tutto con alcuna voce BHL, benché mostri una maggiore somiglianza con quella indicata.


3. ff. 5-12v - Vita sancti Nicolai Myrensis ep. (= BHL 6119)
tit. Acta sancti Nicholai archiepiscopi
inc. Temporibus Constantini Magni imperatoris inconstantia facta est dissensio in Frigia - expl. per multos autem annos faciebant hec glorificantes et collaudantes Patrem et Filium et Spiritum Sanctum nunc et semper et in saecula saeculorum
tit. finale Explicit acta sancti Nicolai episcopi et confessoris
Nicolaus Myrensis episcopus: Vita
data liturgica 6 dicembre


4. ff. 67-68 - Narrationes de miraculis in vita et de morte sancti Nicolai Myrensis ep. (= BHL S 6156 g)
tit. Obitu sancti Nikolai episcopi et confessoris
inc. Post hec et alia multiplicium virtutum insignia - expl. temporibus Iustiniani Christianissimi et orthodoxi imperatoris et beatissimi patriarche Macarii, regnante Domino nostro Iesu Christo super omnia condecet honor et gloria in saecula saeculorum
Nicolaus Myrensis episcopus: Transitus
data liturgica 6 dicembre (non indicata)


5. ff. 68-72 - Iohannes Diaconus Neapolitanus n. 880 ca., m. post 906, Vita sancti Nicolai opus Methodii Constantinopolitani patriarchae; translatio ex graeco (= BHL 6105)
tit. Lectionem sancti Nikolai
inc. Nicolaus itaque ex illustri prosapia exortus civis fuit Patere urbis - expl. letantes illos homines Iesu Christi Domini famulus remisit ad propria, magnificantes Dominum nostrum Iesum Christum, qui regnat cum Patre et Spiritus Sancto unus Deus equali magestati equali potestate per omnia saecula saeculorum
Nicolaus Myrensis episcopus: Vita
data liturgica 6 dicembre (non indicata)
note All'explicit consueto viene giustapposto quello della parte successiva della vita (cfr. BHL 6106).


6. ff. 72-74 - Passio sancti Sabini ep. et soc. Spoleti mart. (= BHL S 7453 b)
tit. Passio sancti Savini episcopi et martyris cap. IIII
inc. Maximianus Augustus die quintadecima kalendarum maiarum in Circo Maximo - expl. et sepelivit eum miliario plus minus secundo a civitate Spoletina sub die septimo idus decembris, ad laudem Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Savini
Sabinus episcopus et soc. Spoleti martyres: Passio
data liturgica 7 dicembre


7. ff. 74-75 - Passio sanctae Luciae Syracusis v. mart. (= BHL 4992)
tit. Passio sancte Lucie virginis
inc. Cum per universam Siciliam provinciam beatissime virginis Agathe fama crebesceret - expl. Passa est autem sancta Lucia in civitate Syracusana sub die idus decembris prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancte Lucie virginis
Lucia virgo Syracusis mart.: Passio
data liturgica 13 dicembre (non indicata)


8. ff. 75v-82 - Passio sancti Thomae ap. (= BHL S 8143 d [prol.] - BHL 8136)
prol.
tit. Tome
prol. inc. Thomas qui dicitur Didimus abyssus - expl. ibique sepultus est, cuius natalis celebratur duodecimo kalendas ianuarias
inc. Cum apostolus Thomas, qui et Didimus, esset apud Cesaream apparuit ei Dominus Iesus Christus - expl. et ad gaudia sempiterna pervenire, per eum qui vivit et regnat Deus per infinita saecula saeculorum
Thomas apostolus: Passio
data liturgica 21 dicembre (non indicata)


9. ff. 82v-83v
tit. Confessio fidei
note Testo aggiunto da una diversa mano in fogli rimasti vuoti.


10. ff. 84-85v - Passio sancti Gregorii Spoleti presb. mart. (= BHL 3677)
tit. De sancto Gregorio Spoletino
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatoribus talis furor a sacrilegis exardescebat per cunctam Italiam - expl. benedictus Deus qui dat votum optandi et benedicit in nos iusti, ipsi honor et gloria et imperium per infinita saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Gregorii Spoletini
Gregorius presbyter Spoleti martyr: Passio
data liturgica 24 dicembre (non indicata)
note La titolatura resta nella traccia marginale, anche se non fu poi realizzata dal rubricatore.


11. ff. 85v-87v - Passio sanctae Victoriae Romanae v. mart. (= BHL 8591)
inc. Factum est autem ut inlustris vir Aurelius ad petitionem sancte virginis Anatolie - expl. et sepulta in civitate Tribulana, cum laude Christi Domini nostri, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Victoria Romana virgo mart.: Passio
data liturgica 23 dicembre (non indicata)


12. ff. 87v-88 - Passio sanctorum Anatoliae et Audacis in dioecesi Reatina mart. (= BHL 418)
inc. Sancta autem Anatolia cum esset in ieiuniis et orationibus adtonita die ac nocte - expl. et ubi revelatum est posuerunt eum benedicentes Dominum ex hoc nunc et usque in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctarum virginum Victorie et Anatolie
Anatolia et Audax in dioec. Reatina mart.: Passio
data liturgica 23 dicembre (non indicata)
note Il testo segue il precedente andando semplicemente a capo, e la titolatura finale conferma come fossero concepiti come passione unica.


13. ff. 88-92v - Vita sancti Iohannis ap. [auctore pseudo Mellito] (= BHL 4320)
prol.
prol. inc. Melitus servus Christi episcopus Laodicie universis episcopis et ecclesiis catholicorum in Deo salutem - expl. et ad Dominum de hac vita qualiter migraverit explicemus
inc. Secundam post Neronem persecutorem Christianorum Domitianus exhercuit - expl. et precum suarum consecuntur effectum, ad laudem Domini et salvatoris nostri Iesu Christi qui vivit et regnat cum Deo Patre omnipotente in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit adsumtio sancti Iohannis evangeliste
Iohannes apostolus sec. I: Vita
data liturgica 27 dicembre (non indicata)
note Il passaggio grafico tra prologo e testo avviene troppo presto, comprendendo nella vita anche l'ultimo periodo del prologo.


14. ff. 92v-107 - Gesta sancti Silvestri I papae (= BHL S 7725 a [prol.] - BHL 7726 [liber I] - 7740 [liber II] - / [pars III] - 7742 [pars II C] - 7734 [item VIb])
prol.
tit. Acta vel vita sancti Silvestri episcopi
prol. inc. Historiographus noster Eusebius - expl. quod me iubendo inchoare fecisti
liber I inc. Silvester itaque cum esset infantulus - expl. in quo fidei tropheum erigitur et adversus pugnans Iudaice superstitionis Domini nostri Iesu Christi accepit palmam
liber II inc. Priori libello hic finis occurrit - expl. et operum virtutum eius celestem ac perpetuam obtinuit palmam
pars III inc. Transactis aliquantis diebus itaque pontifices universorum templorum - expl. et perpetuam tranquillitatem et inestimabilem largire non desistit
pars II C inc. Sanctus autem Silvester ex patre Rufino natione Romanorum sedit - expl. cui successit Marcus diaconus eius
item VIb inc. Post hec Constantinus augustus habiit bellum cum gente Scitarum - expl. et appellata est Constantinopolim idest Constantini civitas usque in hodiernum diem
tit. finale Explicit acta vel dicta sancti Silvestri pape
Silvester I papa: Vita + miracula
data liturgica 31 dicembre
note I primi due libri si susseguono senza stacchi (a f. 98v), mentre si va a capo per i due segmenti successivi (ai ff. 104v e 106v, rispettivamente), e di nuovo di seguito con l'ultimo.


15. f. 107r-v - Passio sancti Felicis Romani presb. (= BHL 2885)
tit. Passio sancti Felicis in Pincis
inc. Factum est autem ut post completionem beatissimi presbyteri alius Felix germanus eius - expl. proiiciens se in pavimento in orationem perrexit ad Dominum Iesum Christum, qui vivit et regnat cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per inmortalia saecula saeculorum
Felix Romanus presbyter saec. III: Passio
data liturgica 14 gennaio


16. ff. 107v-108v - Passio sancti Pontiani Spoleti mart. (= BHL 6891)
tit. Sancti Pontiani
inc. Temporibus Antonini imperatoris facta est persecutio Christianorum ut idolis immolarent - expl. et dederunt omnes gloriam Deo, qui vincit inimicos et coronat sanctos suos; ipsi honor et gloria in saecula saeculorum
Pontianus Spoleti mart.: Passio
data liturgica 14 gennaio


17. ff. 108v-110 - Passio sancti Marcelli papae et soc. mart. (= BHL 5234)
tit. Passio sancti Marcelli pape
inc. Tempore quo Maximianus augustus rediens de partibus Africe ad urbem Romam - expl. non longe ab urbe Roma miliario tertio et requievit in pace, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Marcellus papa et soc. mart.: Passio
data liturgica 16 gennaio


18. ff. 110-111v - Passio et translatio sanctorum Diodori, Mariani et soc. Romae mart. (= BHL 2164)
prol.
tit. Passio sanctorum Diodori et Mariniani
prol. inc. Gloriosissimorum martyrum triumphos venerari pie devotionis est - expl. ad laudem ipsius preconari laudabile est
inc. Eo itaque tempore quo beatus Stephanus - expl. ubi plurimis hodie coruscant miraculis, ad laudem et gloriam Domini Dei et salvatoris nostri Iesu Christi, cui est honor laus et imperium et nunc et in omnia saecula saeculorum
Diodorus, Marianus (Marinianus) et soc. Romae mart.: Passio + translatio
data liturgica 17 gennaio
note Data nella quale è ricordata la traslazione: nelle altre occorrenze in codici laurenziani i santi compaiono al 1° dicembre, dies natalis.


19. ff. 111v-113v - Passio sanctorum Marii, Marthae, Audifacis et Abacuc Persae et Valentini presb. Romae mart. (= BHL 5543)
tit. Passio sanctorum Marius, Martha, Audifax et Abbacum
inc. Temporibus Claudii imperatoris venit quidam vir de Perside partibus - expl. ubi prestantur beneficia Domini nostri Iesu Christi usque in hodiernum diem, regnante Domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Marius, Martha, Audifax et Abacuc Persae et Valentinus presb. Romae mart.: Passio
data liturgica 19 gennaio (non indicata)


20. ff. 113v-124v - Passio sancti Sebastiani Romae mart. [perperam Ambrosio Mediolanensi adscripta] (= BHL 7543)
tit. Passio sancti Sebastiani
inc. Sebastianus vir Christianissimus Mediolanensium eruditus civis - expl. fecit ipsam ecclesiam heredem in Christo Iesu Domino nostro, cui est honor et gloria per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Sebastiani martiris
Sebastianus Romae mart.: Passio
data liturgica 20 gennaio (non indicata)


21. ff. 124v-127v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis (= BHL S 156 a)
tit. Passio sancte Agnetis
inc. Servus Christi Ambrosius episcopus virginibus sacris - expl. quod perseverantes perpetue victorie palmam adquirent, per Dominum nostrum Iesum Christum cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancte Agnetis virginis et martyris
Agnes Romae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio


22. ff. 127v-130v - Passio sancti Vincentii Caesaraugustani diac. (= BHL 8631)
tit. Passio sancti Vincentii
inc. Cum apud Cesaraugustanam civitatem, ut multorum sinceritas et signata veritatis verba testantur - expl. dum plurima eorum numerosius consecrat cumulatius consecratus sit, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto trinus in unitate manet et regnat Deus in saecula saeculorum
Vincentius Caesaraugustanus diaconus, Valentiae martyr: Passio
data liturgica 22 gennaio


23. ff. 130v-136v - Passio sancti Anastasii Persae et soc. in Assyria mart. (= BHL 408)
prol.
tit. Passio sancti Anastasii
prol. inc. Unigenitus Filius et Verbum Dei per quem omnia facta sunt - expl. sic incipiam enarrationis sermonem Domino protegente
inc. Hic quidem erat de Persidis regione Razech vocabulo - expl. per Domini gratiam et interventu beati Anastasii martyris, ad gloriam et laudem omnipotentis Dei et Domini nostri Iesu Christi qui glorificatur in sanctis suis, cui est honor et gloria et potestas atque maiestas per inmortalia saecula saeculorum
Anastasius Persa et soc. in Assyria martyres: Passio
data liturgica 22 gennaio (non indicata)


24. ff. 136v-138v - Passio sancti Blasii Sebasteni ep. mart. (= BHL 1375)
tit. Passio sancti Blasii
inc. Etenim in Sebastia Cappadocie tradidit quidem ad correptionem - expl. passus est autem beatissimus Christi martyr Blasius in Sebastia civitate imperante Agricolao, regnante autem in nobis Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in sempiterna saecula saeculorum
Blasius Sebastenus ep. mart.: Passio
data liturgica 3 febbraio


25. ff. 138v-141 - Passio sanctae Agathae Catanae v. mart. (= BHL S 136 b)
tit. Passio sancte Agathe
inc. Sancta Agatha passa est in civitate Catanensium Silicie sub Decio imperatore - expl. a periculo mortis et incendio eos per merita sancte Agathe et orationibus liberaret, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Agatha Catanae virgo mart.: Passio
data liturgica 5 febbraio


26. ff. 141-142v - Passio sancti Valentini Interamnensis ep. (= BHL 8460)
tit. Passio sancti Valentini
inc. Propheta loquitur ad Deum: secundum multitudinem tuam multiplicasti filios hominum - expl. non longe a corpore sancti Valentini sepulti, collaudantes Dominum Iesum Christum qui vivit et regnat cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti in inmortalia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Valentini
Valentinus Interamnensis episcopus Romae martyr: Passio
data liturgica 14 febbraio


27. ff. 142v-146 - Passio sanctorum Faustini et Iovitae (= BHL 2837)
tit. Passio sanctorum Faustini et Iovite
inc. Beatissimi viri Faustinus et Iovita nobilissimis in civitate Brexiana orti parentibus - expl. et consummata est gloriosissima eorum passio sub die XV kalendarum martiarum, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Faustini et Iovite
Faustinus presb. et Iovita diac. fratres: Passio
data liturgica 15 febbraio


28. ff. 146-147v - Passio sancti Matthiae ap., mutila
tit. Passio sancti Mathie apostoli
inc. In illo tempore erant omnes apostoli collecti in unum - expl. et fratres eius Iacobus et Simon et cum audis
Mathias apostolus: Passio
data liturgica 24 febbraio (non indicata)
note Il testo, che non pare identificabile con quelli repertoriati, rimane mutilo a causa della perdita di un fascicolo tra gli attuali ff. 147 e 148 (l'indice che precede il leggendario permette di ricostruire che vi erano contenute la vita di Gregorio Magno e la passione di Tiburzio e Valeriano, della quale resta solo un frammento finale).


29. f. 148 - Passio sanctorum Valeriani, Tiburtii et Maximi Romae mart., acefala (= BHL 8486)
inc. fidem servatis. Ite ad coronam vite - expl. qui resurrectionem se inventurum phoenicis exemplo suscepit
Valerianus sponsus sanctae Caeciliae, Tiburtius et Maximus Romae mart.: Passio
data liturgica 14 aprile (non indicata)
note Del testo, a causa della perdita sopra ricordata, sopravvive solo il tratto finale; le prime parole si possono leggere in Mombritius II, p. 605 l. 57.


30. ff. 148-150v - Vita sancti Alexii Edessae et Romae conf., e Adalbertus Pragensis, Homilia in natali s. Alexii confessoris Edessae et Romae (cfr. BHL 286-298)
carmen
tit. Vita sancti Alexii homini Dei
inc. Fuit Rome vir magnus et nobilis Euphimianus nomine - expl. qui eum pro Roma orantem se exaudire promisit qui trinus in personis et unus in substantia vivit et regnat Deus in saecula saeculorum
Alexius Edessae et Romae confessor saec. V: Vita
note Le due vite delle voci BHL indicate sono tra loro unite, senza un visibile punto di congiunzione. La data non è riportata nella titolatura, ma evidentemente il testo si vuole riferito agli ultimi giorni di aprile (non al 17 luglio, data abituale).


31. ff. 150v-152 - Passio sancti Marci evangelistae (= BHL 5276-5272)
additamentum
tit. Passio sancti Marci evangeliste
inc. Per idem tempus quo dispersi erant apostoli per toto orbe terrarum - expl. iuxta Hebreos autem XVI, imperante Gaio et Iunio, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
laudatio inc. Marcus itaque evangelista Dei et Petri in baptismate filius - expl. qui autem incrementum prestat, Deus est
Marcus evangelista: Passio
data liturgica 25 aprile


32. ff. 152-154 - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= BHL 3514)
prol.
tit. Passio sanctorum Vitalis IIII kal. ma., Protasii et Gervasii quod est XIIII kal. iul.
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Italiam - expl. ad letitiam invitemus
inc. In diebus transacte nuper quadragesime - expl. credens me in orationibus eorum consequi misericordiam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio + inventio
data liturgica 28 aprile
note Come spiega la titolatura, la coppia di santi è anticipata rispetto alla data propria (19 giugno) perché legata qui alla ricorrenza del padre Vitale; nella giusta sede viene apposto un rimando a questo punto del codice (cfr. infra, item 55).


33. f. 154r-v - Passio sancti Philippi ap. (= BHL 6813 [laudatio] - 6815)
prol.
tit. Passio sancti Philippi apostoli
laudatio inc. Philippus hebraice qui interpretatur os lampadis - expl. cuius natalitia kalendas maias celebratur
inc. Philippus apostolus Domini nostri Iesu Christi post ascensionem salvatoris - expl. pro omnes qui credunt in unum Deum Patrem invisibilem omnipotentem et in Iesum Christum Filium eius unigenitum Dominum nostrum et in Spiritum Sanctum procedentem ex Patre et Filio qui vivit et regnat Deus nunc et semper in saecula saeculorum
Philippus apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio


34. ff. 154v-155 - Passio sancti Iacobi minoris ap. (= BHL 4088 [prol.] - 4093)
prol.
tit. Sancti Iacobi
prol. inc. Iacobus frater Domini Hierosolymorum primus episcopus - expl. eius natalitia celebrantur kalendas madii
inc. Iacobo apostolo presidente cathedram - expl. hic est qui extitit veritatis testis Iudeis et gentibus quia hic est Christus filius Dei, qui vivit et regnat cum Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
Iacobus Minor apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio


35. ff. 155-156v - Inventio et translatio sanctae Crucis, mutila (= BHL 4169)
tit. Inventio sancte Crucis
inc. Anno ducentesimo tertio regnante venerabili Dei cultore magno viro Constantino - expl. non enim intellexistis sermonibus prophetarum, quemadmodum de
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio
data liturgica 3 maggio
note Mutilo della seconda parte, a causa della perdita dei due fascicoli seguenti (dove si leggevano, a quanto permette di ricostruire la tabula iniziale, le narrazioni su Alessandro, Giovenale, Gordiano, Cristina e Antimo, del quale resta un frammento). In corrispondenza di questo iato si trova inserito un foglio di altra provenienza, con un frammento di commento ai Salmi.


36. f. 157 - Passio sancti Anthimi presb. mart., acefala (cfr. BHL 561)
inc. inter se ceperunt. Nos eum ad pedes rasimus - expl. in quo loco exuberant orationes eius ad salutem omnium in Christo credentium, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Anthimus presb., Sisinnius diac., Pinianus et Lucina et soc. mart.: Passio
data liturgica 11 maggio (non indicata)
note Il frammento superstite alla perdita prima ricordata appare una parafrasi del testo edito negli AASS Mai II (in particolare alla p. 617E-F).


37. ff. 157-158 - Passio sancti Pancratii Romae mart. (= BHL 6421)
tit. Passio sancti Pancratii
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani sceleratissimis imperatoribus immanis persecutio fuit Christianis - expl. sub Dioclitiano augusto novies et Maximiano septies imperatoribus, regnante autem Domino Deo atque salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
Pancratius Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


38. ff. 158-161v - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6058-6060)
prol.
tit. Passio sanctorum Nerei et Achilei
prol. inc. Nisi studia catholicorum securitatis sue somno quiescerent - expl. obviantes atque letantes pervenire meruerunt
inc. Prima itaque hedificatione omnium quorum est studium placendi Deo sumamus - expl. gratia Domini nostri Iesu Christi tecum. Finiunt rescripta Nerei et Achillei
rescr. inc. Incipiunt scripta Marcelli. Marcellus Christi servus sanctis confessoribus Nereo et Achilleo - expl. sollicite breviterque intimabo
tit. finale Explicit de apostoli Petri veritate
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Vita + miracula
data liturgica 12 maggio


39. f. 161v - Passio sanctae Petronillae Romanae v. (= BHL 6061 [inc. beta])
inc. Petronillam itaque bene nostis voluntate Petri apostoli clenicam factam - expl. et precipitata est in cloaca
Petronilla Romana virgo: Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note A capo rispetto al testo precedente, con lo spazio per un'iniziale propria rimasto però vuoto.


40. f. 161v - Passio sancti Nicomedis presb. mart. Romae (= BHL 6062)
inc. Sanctus autem Nicomedes presbyter in speluncis positus occulte liberavit corpus eius - expl. qui passus est pro nomine Domini nostri Iesu Christi, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Nicomedes presb. Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note Il testo segue senza soluzione di continuità il precedente, come sempre nei codici qui descritti (appartengono infatti alla stessa passio ciclica che ha inizio con Nereo e Achilleo).


41. ff. 161v-162v - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6063)
tit. Rescripta de passione sanctorum
inc. Eutyches, Victorinus et Maro servi Domini nostri Iesu Christi Marcello - expl. dies natalis eorum IV idus maias
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)


42. f. 162v - Passio sanctorum Maronis, Eutychetis et Victorini mart. (= BHL 6064)
inc. Accepta hec scripta Marcellus germanum suum misit - expl. in qua prestantur beneficia Domini nostri iesu Christi usque in hodiernum diem
Maro, Eutyches et Victorinus mart.: Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note Anche questa sezione della passione collettiva segue senza distinzione il testo precedente.


43. f. 163r-v - Passio sanctae Domitillae (= BHL 2257)
inc. Factum est autem postquam omnes sanctos Dei - expl. in sarcophago novo simul condiens in profundo terre infodiens sepelivit
tit. finale Explicit passio Domitille Theodore et Eufrosyne
Domitilla (Flavia): Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note Resta vuoto lo spazio destinato alla rubrica e all'iniziale.


44. ff. 163v-164v - Vita sanctae Pudentianae Romanae v. [auctore pseudo Pastore presb.] (= BHL 6991)
tit. Acta sancte Potentiane
inc. Omnia que a sanctis gesta sunt vel geruntur - expl. ubi exuberant beneficia divina orationibus sanctitatis eius usque in hodiernum diem, per eum qui vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit relatio de sancta Pudentiana
Pudentiana Romana virgo: Vita
data liturgica 19 maggio


45. ff. 164v-165v - Vita sanctorum Iusti et Clementis afrorum (= BHL 4609)
tit. Vita sanctorum Iusti et Clementi confessorum Christi in Antonia civitate, qui Voluterre vocatur
inc. O quam perfectum et mirabile satisque honestum laicus - expl. beatissimus Iustus et Clemens de presenti seculo cum gloria migraverunt, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et potestas in saecula saeculorum
Iustus et Clemens Afri, Volaterris culti saec. V: Vita
data liturgica 5 giugno (non indicata)


46. ff. 165v-166v - Vita sanctorum Iusti et Clementis afrorum (= BHL 4610)
oratio
tit. Item alius sermo
inc. Sed et orationem et vestigia eorum apparuit super lapidem - expl. plurimas virtutes et miracula ostendit Dominus per sanctos suos ad laudem et gloriam nominis sui, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
oratio inc. Da ecclesie tue quesumus - expl. tympanis valeat concinere
Iustus et Clemens Afri, Volaterris culti saec. V: Vita
data liturgica 5 giugno (non indicata)
note Come per il testo precedente, questo codice è il riferimento in base al quale si sono create le voci BHL.


47. ff. 166v-167v - Passio sanctorum Felicis et Fortunati Aquileiensium mart. (= BHL 2860)
tit. Passio sancti Fortunati atque Felix martiris
inc. Sub Diocletiano et Maximiano imperatoribus anno duodecimo exivit edictum eorum - expl. martyrizati sunt autem sancti Dei Fortunatus et Felix martyres Christi sub die kal. iunii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Felix et Fortunati
Felix et Fortunatus Aquileiae martyres saec. III: Passio
data liturgica 11 giugno
note A partire da questo testo il copista numera a margine i capi del leggendario (questo porta il numero 57, anche se nella tabula iniziale occupa il 44° posto).


48. ff. 167v-169v - Passio sanctorum Marcellini presb., Petri diac. et soc. Romae mart. (= BHL 5231)
tit. Passio sanctorum Marcellini et Petri
inc. Benignitas salvatoris nostri nos martyrum perseverantia comprobata eo usque processit - expl. et sepelivit sub die quarto nonas iunias in pace
tit. finale Explicit passio sancti Marcellini et Petri
Marcellinus presb., Petrus diac. et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 2 giugno


49. ff. 169v-172v - Passio sancti Erasmi in Campania ep. mart. (= BHL 2580)
tit. Passio sancti Herasmi Antiocensis civitatis episcopo
inc. Facta est persecutio Christianorum a Dioclitiano imperatore - expl. in celum penetravit IIII nonarum iunii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Herasmi
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III/IV: Passio
data liturgica 2 giugno


50. ff. 172v-174 - Passio sanctorum Pergentini et Laurentini Aretii mart. (= BHL 6632)
tit. Passio sanctorum martyrum Laurentini et Pergentini
inc. In diebus Decii cesaris urbis Rome multas persecutiones erant - expl. passi sunt autem beatissimi martyres Christi Laurentini et Pergentini sub Decio imperatore in civitate Aretina III nonus iunii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Laurentini et Pergentini
Pergentinus et Laurentinus Aretii mart.: Passio
data liturgica 3 giugno


51. ff. 174-176v - Passio sanctorum Primi et Feliciani Romae mart. (= BHL 6922)
tit. Passio sanctorum martyrum Primi et Feliciani
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatoribus seva fuerat Christianis orta tempestas - expl. quorum natalis est sexto idus iunias, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Primi et Feliciani
Primus et Felicianus Romae mart.: Passio
data liturgica 9 giugno


52. ff. 176v-177v - Passio sanctorum Basilidis et soc. Romae mart. (= BHL 1019)
tit. Passio sanctorum martyrum Basilidis et Mandalis
inc. In civitatem Orientalis cum esset beatus Basilidis in officio Platonis prefecti - expl. ubi florent beneficia eorum usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum
Basilides et soc. Romae martyres: Passio
data liturgica 10 giugno


53. ff. 177v-180 - Passio sancti Bonifatii Tarsi mart. (= BHL 1413)
tit. Passio sancti Bonifatii martyris
inc. Temporibus Dioclitiani quater et Maximiani ter impiissimorum imperatorum orta est seditio maxima - expl. victorie coronam adsumens, in gloriam et laudem Dei Patris et unigeniti Filii eius et Spiritus Sancti nunc et semper et in cuncta saecula
tit. finale Explicit passio sancti Bonifatii martyris
Bonifatius Tarsi martyr saec. III/IV: Passio
data liturgica 14 maggio


54. ff. 180-183 - Passio sanctorum Viti, Modesti et Crescentiae mart. (= BHL 8712)
tit. Passio sancti Viti, Modesti et Crescentie
inc. In provincia Lucia sub tempore Dioclitiani et Maximiani imperatoribus multas virtutes operatus est sanctus Vitus - expl. qui confirmat servos suos et tanta gloria prestat sanctis suis per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Viti, Modesti et Crescentie
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.: Passio
data liturgica 15 giugno
note Explicit alternativo segnalato nella nota che segue la voce BHL.


55. f. 183r-v - Passio Marci et Marcelliani Romae mart. (= BHL p. 787 n° 1)
tit. Passio sanctorum Marci et Marcelli
inc. Diebus itaque accepte dilationis expletis, Chromatius urbis prefectus ad se Tranquillinum - expl. in quo loco exuberant beneficia eorum usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Marcus et Marcellianus Romae mart.: Passio
data liturgica 18 giugno
note Estratto dalla passione di Sebastiano. A margine si legge il rimando Passio Gervasii et Protasii require retro cap. XLIII infra passio sancti Vitalis.


56. ff. 183v-184 - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (= BHL 3236)
tit. Passio sanctorum Iohannis et Pauli
inc. Sub Constantino Augusto et Gallicano duce Romani exercitus Persarum gens quae Syriam invaserat victa est - expl. cuius corpus Christiani venerabiliter sepelierunt in Ostia
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno


57. ff. 184-185 - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (= BHL 3238)
inc. Preterea Iulianus cesar captus cupiditate sacrilega - expl. et ab ipso Terrentino descripta est passio ista sanctorum, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Iohannis et Pauli
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno
note Il testo segue il precedente senza una propria titolatura.


58. ff. 185-191 - Passio sanctorum septem dormientium Ephesi mart. (= BHL S 2315)
tit. Passio sanctorum VII dormientium
inc. In tempore illo regnante imperatore facta est ingens persecutio Christianorum. Decius autem descendit - expl. et in gaudio fidei glorificantes et conlaudantes Deum pro miraculo quod viderant gratias enim agentes Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum septem dormientium, qui in Epheso dormiunt
Dormientes (Septem) Ephesi mart.: Passio
data liturgica 27 giugno


59. ff. 191-195v - Passio sancti Pauli ap. (= BHL 6573 [prol.] - 6570)
prol.
prol. inc. Paulus qui interpretatur pius ortus ex tribu Beniamin - expl. capite truncatus est ibique sepultus est
inc. Cum venissent Romam Lucas a Galatia et Titus a Dalmatia - expl. ieiunium usque ad vesperam percurrentes baptizati sunt in nomine Domini nostri Iesu Christi cui cum Patre in unitate Spiritus Sancti est honor et gloria et virtus et imperium in omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Pauli apostoli a Lino episcopo Romano grece edita feliciter
Paulus apostolus: Passio
data liturgica 29 giugno (non indicata)


60. ff. 195v-197 - Hegesippus pseudo, Historiae libri V Flavii Iosephi librorum de bello Iudaico versio latina (= BHL 6648)
additamentum
tit. Passio beatissimorum apostolorum Petri et Pauli ex historia Iosephi Iudaice captivitatis, quam beatus Ambrosius de greco transtulit in latinum inter cetera
inc. Erant tunc temporis Rome Petrus et Paulus doctores Christianorum - expl. alter cruce, alter gladio necati sunt
addit. inc. Desertus igitur Nero - expl. Petrus itaque et Paulus apostoli Dei passi sunt sub die tertio kalendarum iuliarum, regnante Domino nostro Iesu Christo
tit. finale Explicit passio apostolorum Petri et Pauli
Petrus et Paulus: Passio
data liturgica 29 giugno (non indicata)
note Presente l'appendice sulla morte di Nerone che la BHL segnala, senza un numero proprio, a p. 967.


61. ff. 197-202v - Passio sanctorum Petri et Pauli apostolorum (= BHL 6670 [prol.] - 6657-6658)
prol., additamentum
tit. Passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli
prol. inc. Simon qui interpretatur obediens - expl. cuius natalis III kal. iul. celebratur
inc. Cum venisset Paulus Romam convenerunt ad eum omnes Iudei - expl. in via Ostiense miliario secundo, ubi prestantur beneficia orationum eorum usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per infinita saecula saeculorum
addit. inc. Ego Marcellus discipulus domni mei Petri apostoli quod vidi scripsi
tit. finale Explicit passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli
Petrus et Paulus: Passio
data liturgica 29 giugno


62. ff. 202v-204 - Passio sanctorum Processi et Martiniani Romae mart. (= BHL 6947)
tit. Passio sanctorum martyrum Processi et Martiniani
inc. Tempore quo Simon magus crepuit intus - expl. ubi praestantur beneficia eorum usque in hodiernum diem, regnante Domino Deo atque salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat cum Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Processi et Martiniani
Processus et Martinianus Romae mart.: Passio
data liturgica 2 luglio


63. ff. 204-205v - Passio sanctae Mustiolae et soc. Clusii in Etruria mart. (= BHL 4455)
tit. Passio sancte Mustiole
inc. Temporibus Aureliani augusti seva persecutio orta est in Christianis - expl. sepelierunt iuxta muros civitatis Clusine, ubi florent orationes eius usque in hodiernum diem, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancte Mustiole martyris
Irenaeus, Mustiola et soc. Clusii in Etruria mart.: Passio
data liturgica 3 luglio


64. ff. 205v-206 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Libri VIII miraculorum comprehenduntur: Liber in gloria martyrum, Liber de passione et virtutibus sancti Iuliani martyris, Libri I-IV de virtutibus sancti Martini episcopi, Liber vitae patrum, Liber in gloria confessorum, De virtutibus sancti Martini libri IV (= BHL 5623)
tit. Sermo de translatione sancti Martini
inc. Oportunum est enim illud inserere lectionem qualiter sanctum corpusculum beati Martini - expl. Nos vero de quanto nostro tempore aut fieri vidimus aut factum certe cognovimus silere nequivimus
Martinus Turonensis episcopus: Translatio
data liturgica 5 luglio
note Data posticipata di un giorno rispetto alla ricorrenza della traslazione a Tours.


65. ff. 206-211 - Passio sanctae Margaritae v. mart. (= BHL S 5303 b)
epilogo
tit. Passio sancte Margarite virginis
inc. Post resurrectionem Domini nostri Iesu Christi et gloriosam ac venerabilem adscensionem in celis - expl. benedictus qui venit in nomine Domini rex Israel
epil. inc. Ego enim Theotimus tulit reliquias beate Margarite - expl. et beatissime Margarite memoriam facite ut in suas preces nos commemoret ante Dominum nostrum Iesum Christum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus nunc et in eterna saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio beatissime Margarite virginis
Margarita seu Marina Antiochiae virgo martyr: Passio
data liturgica 5 luglio
note La data propria della santa è il 20 luglio.


66. ff. 211-212 - Passio sanctae Felicitatis cum septem filiis (= BHL 2853)
prol.
tit. Sancte Felicitatis cum VII fillis suis
inc. Temporibus Antonini imperatoris orta est seditio pontificum - expl. et penas et verbera contemnentes Christi amici facti sunt in regno celorum, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancte Felicitatis cum VII filiis suis
Felicitas cum septem filiis Romae mart.: Passio
data liturgica 10 luglio


67. ff. 212v-214 - Passio sanctarum Rufinae et Secundae vv. mart. Romae (= BHL 7359)
tit. Passio sanctarum virginum Rufine et Secunde
inc. Rufina et Secunda due sorores virgines cives Romane - expl. fructum magnum virtutum ostendunt, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Passe sunt autem die sexto idus iuliarum
tit. finale Explicit passio sanctarum Rufine et Secunde
Rufina et Secunda v. Romae mart.: Passio
data liturgica 10 luglio


68. ff. 214-217v - Adrevaldus Floriacensis monachus n. 820 ca., m. 878/879, Historia translationis sancti Benedicti (= BHL 1117)
tit. Translatio sancti Benedicti abbatis
inc. Dum diu gens Langobardorum infidelitatis sue tenebris non carere voluisset - expl. proprio indigerent libro, prestante omnipotentia divinitatis Domini nostri Iesu Christi salvatoris cuius regnum et imperium cum Patre et Spiritu Sancto in trinitate et unitate equaliter viget semper ac permanet in saecula saeculorum
Benedictus Casinensis abbas m. 543: Translatio
data liturgica 11 luglio


69. ff. 217v-219v - Passio sanctorum Naboris et Felicis Mediolani mart. (= BHL 6029)
inc. Regnante impio Maximiano imperatore in civitate Mediolanensi erat persecutio ingens Christianorum - expl. Passi sunt martyres Nabor et Felix IIII iduum Iuliarum sub Maximiano imperatore, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Naboris et Felicis
Nabor et Felix Mediolani mart.: Passio
data liturgica 12 luglio


70. ff. 219v-222 - Passio sanctorum Ciryci et Iulittae Tarsi mart. (cfr. BHL S 1808 kb)
carmen
tit. Passio sanctorum martyrum Quirici et Iulitte
inc. Imperante preside Alexandro in civitate Hicconeo facta est grandis persecutio Christianorum - expl. et coronati sunt angelica corona, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria per inmortalia saeculorum saecula
Cirycus (Quiricus) et Iulitta Tarsi mart.: Passio
data liturgica 13 luglio
note La data liturgica rispecchia, come in altri casi qui notati, l'uso bizantino. Gli estremi testuali non corrispondono pienamente ad alcuna voce BHL.


71. ff. 222-223 - Vita sanctae Praxedis v. Romanae (= BHL 6920)
tit. Passio sancte Praxedis virginis
inc. Virgo venerabilis Praxedis habitavit in titulo Pastoris - expl. ubi hodie florent orationes sanctorum ad laudem Domini nostri in saecula saeculorum
tit. finale Explicit depositio sancte Praxedis
Praxedis Romana virgo: Vita
data liturgica 21 luglio


72. ff. 223-228 - Passio sancti Apollinaris ep. (= BHL 623)
tit. Passio sancti Apollenaris archiepiscopi et martyris
inc. In diebus Claudii Caesaris veniens beatus Petrus apostolus Iesu Christi Nazareni ab Antiochia in urbe Roma - expl. Apolenaris sacerdos Domini et martyr Christi sub Vespasiano augusto die decimo kalendarum augustarum, regnante Domino Deo atque salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Apolenaris martyris
Apollinaris Ravennas episcopus: Passio
data liturgica 23 luglio


73. ff. 228-231 - Passio sancti Iacobi maioris ap. (= BHL 4056-4057)
prol.
tit. Passio sancti Iacobi apostoli filii Zebedei
prol. inc. Iacobus qui interpretatur supplantator - expl. sepultusque est in Achagia Marmarica VIII kalendarum augustarum
inc. Iacobus frater beati Iohannis apostoli et evangeliste - expl. una hora simul martyr effectus perrexit ad Dominum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Iacobi apostoli
Iacobus Maior: Passio
data liturgica 25 luglio


74. ff. 231-233v - Passio sancti Christophori in Lycia mart. (= BHL 1771)
tit. Passio sancti Christofori
inc. Tempore illo quo Dagnus in civitate Sconon regnum tenebat - expl. et reddidit gratiam salvatori nostro Deo qui vult omnes homines salvos fieri et ad agnitionem veritatis venire, cui sit laus et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Christofori maryris
Christophorus in Lycia martyr m. 250: Passio
data liturgica 25 luglio


75. ff. 233v-237 - Passio sanctorum Nazarii et Celsi Mediolani mart. (= BHL 6041)
tit. Passio sanctorum Nazarii et Celsi
inc. Nazarius genitus a patre nomine Africano et genere et patria Afer - expl. et locus eorum aula celestis est quibus vivere Christus fuit et mori lucrum; ipsi honor et gloria, potestas et imperium in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Nazarii et Celsi
Nazarius et Celsus Mediolani mart.: Passio
data liturgica 28 luglio


76. f. 237r-v - Passio sancti Felicis II papae (= BHL 2857)
tit. Passio sancti Felicis martyris atque pontificis
inc. Fuit autem temporibus Constantini filii Constantini magni principis usque ad Constantium Augustum Liberius quidam papa - expl. cuius natalitia celebrantur IIII kal. augustas ad laudem et gloriam nominis sui usque in presentem diem
tit. finale Explicit passio sancti Felicis martyris atque pontificis
Felix II papa m. 22-11-365: Passio
data liturgica 29 luglio


77. ff. 237v-238 - Passio sanctorum Simplicii, Faustini et Beatricis Romae mart. (= BHL 7790)
tit. Passio sanctorum martyrum Simplicii, Faustini et Beatricis
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatoribus multi Christianorum necati sunt - expl. pax dabitur ecclesie Christi, quod factum est Domino auxiliante cui est honor et gloria et potestas et imperium una cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum
Simplicius, Faustinus et Beatrix Romae mart.: Passio
data liturgica 29 luglio


78. ff. 238-240 - Passio sanctarum Lucillae, Florae et soc. mart. (= BHL 5017)
tit. Passio sanctarum Flore et Lucille
inc. Flora virgo sanctimonialis civis huius urbis Rome - expl. passe sunt iste gloriose virgines et martyres Christi IIII kal. aug., regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctarum virginum Flore et Lucille
Lucilla, Flora et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 28 luglio
note Il f. 238v è lasciato vuoto.


79. ff. 240-241v - Passio sanctorum Abdon et Sennen (= BHL 6)
tit. Passio sanctorum Abdon et Sennen
inc. Eodem tempore cepit Decius curiose querere Christianos - expl. levata sunt corpora sanctorum et translata sunt in cemeterio Pontiani
tit. finale Explicit passio sanctorum Sennen
Abdon et Sennen Romae mart.: Passio
data liturgica 30 luglio


80. ff. 241v-246v - Passio sancti Stephani I papae mart., mutila (= BHL 7845)
tit. Passio sancti Stephani pape
inc. Temporibus Valeriani et Gallieni multi Christianorum declinantes saevitiam tyrannorum occultabantur - expl. et veniens ibi beatus Laurentius detulit secum ea que necessaria erant
Stephanus I papa mart.: Passio
data liturgica 2 agosto
note Il testo rimane mutilo a causa della perdita di un foglio (l'explicit corrisponde ad AASS Aug. II, col. 141D, al principio del par. 6); inoltre, nel f. 242v il copista riempie solo la colonna esterna.


81. ff. 247-251v - Passio sanctorum Donati et Hilariani Aretii mart., acefala (= BHL 2289)
inc. Dei maneat patrem et matrem ad catholicam ducit ecclesiam - expl. et cum summa celebratione venerantur ab omnibus fidelibus Domini nostri Iesu Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Donatus episcopus et Hilarianus mon., Aretii martyres: Passio
data liturgica 7 agosto (non indicata)


82. ff. 252-254 - Passio sanctorum Secundiani, Marcelliani et Verani mart. (= BHL 7550)
inc. Sub die quinto idus augustus in Colomacium qui appellatur Colonia - expl. ubi decollati sunt sub die V idus augustas quorum orationes florent, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et cum Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Secundianus, Marcellianus et Veranus mart.: Passio
data liturgica 9 agosto (non indicata)
note Da questo punto cambia il rubricatore, mentre lo scriba rimane il medesimo del fascicolo precedente; inoltre non sono più realizzate le iniziali negli appositi spazi, che restano vuoti salvo poche eccezioni (per esempio al f. 254).


83. ff. 254-256v - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL 4756)
tit. Passio sancti Laurentii martyris
inc. Temporibus Decii cesaris tunc milites tenentes beatum Laurentium - expl. et participati sunt omnes corpus et sanguinem Christi agentes laudes Domino Deo nostro cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Laurentii martyris
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
data liturgica 10 agosto


84. ff. 256v-259 - Passio sancti Tiburtii Romae mart. [ex Actis sancti Sebastiani mart. excerpta] (cfr. BHL S 8286 f)
tit. Passio sancti Tiburtii martyris
inc. Pergant itaque qui volunt una cum filiis nostris Chromatio et Tiburtio - expl. a parente quodam Christiano sepultus est, in quo loco multa beneficia semper prestitit Christus ad laudem nominis sui usque in presentem diem
Tiburtius, Chromatius et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 11 agosto (non indicata)
note Estratto dalla passione di Sebastiano, corrispondente ai cap. XVIII (dai periodi finali) - XXI (= PL 17,1049C-1055B), più breve dunque della voce BHL indicata che coincide per explicit.


85. ff. 259-260 - Passio sancti Hippolyti Romani presb. (= BHL 3961)
tit. Passio sancti Ypoliti
inc. Reversus itaque Ypolitus post tertiam diem venit in domum suam - expl. cum intentione ferventis mori leti quam vivere male et perrexerunt ad Dominum nostrum Iesum Christum, cui est gloria in saecula saeculorum
Hippolytus Romanus presb.: Passio
data liturgica 13 agosto (non indicata)


86. f. 260r-v - Passio sancti Eusebii Romani presb. (= BHL 2740)
tit. Passio sancti Eusebii
inc. Eodem tempore quo Liberius papa de exilio revocatus fuerat a Constantio - expl. cessavit persecutio non tamen multi sunt tempus, donante Domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Eusebii
Eusebius Romanus presbyter saec. IV: Passio
data liturgica 14 agosto


87. ff. 260v-264 - Passio sancti Bartholomaei ap. (= BHL 1001-1002)
prol.
tit. Passio sancti Bartholomei apostoli
prol. inc. Bartholomeus apostolus nomen ex Syra lingua suscepit - expl. terre conditus nono kalendas septembris
inc. Indie tres esse ab historiographis dicuntur - expl. perfectis omnibus atque bene dispositis migravit ad Dominum, cui est honor et gloria cum Deo Patre et Iesu Christo Filio eius et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Bartholomaeus apostolus: Passio
data liturgica 25 agosto
note Prologo indistinto dal testo.


88. f. 264r-v - Decollatio sancti Iohannis Baptistae (cfr. BHL S 4315 d)
tit. Sermo sancti Iohannis Baptiste
inc. Ipse enim Herodes misit ac tenuit Iohannem et vinxit eum in carcerem - expl. et tulerunt corpus eius et posuerunt illud in monumento
Iohannes Baptista: Passio
data liturgica 29 agosto (non indicata)
note Il testo presenta somiglianze con l'incipit della voce BHL indicata.


89. ff. 264v-267 - Translatio capitis sancti Iohannis Baptistae (= BHL S 4293)
tit. Item alius sermo
inc. Narrat Iosephus vinctum fuisse Iohannem Baptistam in castella Macherunta - expl. non livorem preferat sed claritatem, ipso auxiliante cuius regnum sine fine permanet in saecula saeculorum
Iohannes Baptista: Translatio
data liturgica 29 agosto (non indicata)


90. f. 267r-v - Passio sanctae Sabinae Romae mart. (= BHL 7407)
tit. Passio sancte Savine
inc. Inlustrissima autem femina Sabina colligens reliquias sancte et intacte virginis Christi[s.s. ne] Seraphie - expl. passa est autem cum fortissima virgine Seraphia Christi famula qui omnibus in se credentibus virtutem dat et premia sempiterna; ipsi honor et gloria una cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti in sempiterna saecula saeculorum
Sabina Romae mart.: Passio
data liturgica 23 agosto


91. ff. 267v-268 - Passio sancti Reguli Afri ep. (= BHL 7102)
prol.
tit. Passio sancti Reguli martyris
prol. inc. Compulit me beatorum martyrum copiosa dilectio - expl. qui non presumptiose, sed obedientie hoc iter carpare conati sumus
inc. Beatissimus igitur Regulus sicut viri eruditissimi tradiderunt - expl. omnium animos in navi timor
Regulus Afer ep., Lucae cultus: Vita
data liturgica 1 settembre
note Il testo è interrotto dallo scriba stesso, che lo lascia incompleto a breve distanza dall'inizio. Nella stessa colonna si rimanda per la natività di Maria al Cantico dei Cantici, v. 1,1 (In nat. sancte Marie require obsculetur me osculo oris sui).


92. ff. 268v-274 - Passio sanctorum Eugeniae, Prothi et Hyacinthi Romae mart. (= BHL 2667)
tit. Passio sanctorum Proti et Iacincti
inc. Imperator illustrem virum Philippum direxit ad Egyptum - expl. cum bono vite profectu ad siderea regna migraverunt, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre
tit. finale Explicit passio beatissime martyris Eugenie
Eugenia, Prothus et Hyacinthus Romae martyres saec. III: Passio
data liturgica 11 settembre (non indicata)
note La data non viene indicata, ma è ricavabile dal confronto con la posizione del testo in altre raccolte.


93. f. 274r-v - Passio sancti Cornelii papae mart. (= BHL 1958)
tit. Passio sancti Cornelii pape
inc. Temporibus Decii Caesaris maxima persecutio orta est Christianis - expl. in cripta in cimiterium Calixti ubi hodie orationes eorum florent ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Cornelii
Cornelius papa mart.: Passio
data liturgica 14 settembre (non indicata)


94. ff. 274v-275v - Passio sancti Cypriani Carthaginensis ep. (= BHL 2038)
tit. Passio sancti Cypriani
inc. Tusco et Basso consulibus Carthaginis in secretario sub Valeriano et Galieno - expl. suscepit Dominus martyrem suum in pace, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Cyprianus Carthaginiensis episcopus et martyr n. 210 ca., m. 14-9-258: Passio
data liturgica 14 settembre
note Explicit in parte differente da quello della voce BHL indicata.


95. ff. 275v-279 - Acta sanctorum Cypriani, Iustinae et Theoctisti mart. (= BHL 2047-2050)
tit. Passio sancte Iustine
item I inc. Inluminatio Domini nostri Iesu Christi salvatoris de celo facta est - expl. et convertebat augens gregem Christo
item III inc. Cum completi fuissent prophetici sermones - expl. in quo loco demonia eiciuntur et varie infirmitates accipiunt sanitatem eorum meritis, glorificantes Patrem et Filium et Spiritum Sanctum et nunc et semper et in saecula saeculorum
Cyprianus, Iustina et Theoctistus prope Nicomediam martyres: Acta
data liturgica 14 settembre
note La data abituale sarebbe il 26, ma evidentemente il testo è 'attratto' nella data propria dell'altro Cipriano. Il passaggio tra la prima parte degli atti, la conversione, e la terza, la passione, avviene senza stacco al f. 278.


96. ff. 279-280v - Exaltatio sanctae Crucis (= BHL 4178)
tit. Exaltatio sancte Crucis
inc. Tempore illo quo postquam Constantino Augusto contra Maxentium properanti ad bellum - expl. percipiensque miraculorum eius plurima incrementa, donante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria cum Patre et Spiritu Sancto per omnia saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
data liturgica 14 settembre


97. ff. 281-284 - Vita sancti Mamiliani et soc. (cfr. BHL S 5204 d)
tit. De sancto Mamiliano [m. rec.]
inc. Ab adventu Domini nostri Iesu Christi martyria vel decessiones sanctorum confessorum - expl. celebrantur autem natalitia sanctorum idus septembris auxiliante Domino nostro Iesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancti Mamiliani confessoris
Mamilianus (Panormitanus ep.?) et soc.: Vita
data liturgica 15 settembre (non indicata)
note Mentre l'explicit presenta affinità con la voce BHL, l'incipit non corrisponde: è del resto possibile che si tratti di un'interpolazione del medesimo testo con una sorta di introduzione generale.


98. ff. 284-287 - Passio sanctorum Luciae et Geminiani Romae mart. (= BHL 4985)
tit. Passio sanctorum Lucie et Geminiani
inc. Imperante Dioclitiano et Maximiano septies in urbe Roma - expl. agitur autem natalis sanctorum Lucie et Geminiani sub die XVI kal. oct., in nomine Patris et Filii et Spiritu Sancti per infinita saecula saeculorum
Lucia et Geminianus Romae mart.: Passio
data liturgica 16 settembre (non indicata)


99. ff. 287v-292 - Passio sancti Matthaei ap. (= BHL 5690)
prol., epilogo
tit. De sancto Matheo apostolo [m. rec.]
prol. inc. Quoniam Deo cura est de hominibus - expl. maiore genere medicine procurare
inc. Erant itaque duo magi Zaroes et Arphaxar apud Ethiopes - expl. ad confessionem beati apostoli Mathei qui primus hebreo sermone scripsit evangelium Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
epil. inc. Zaroes autem et Arphaxar illi duo magi - expl. in Dei nomine sequens libellus ostendit
Matthaeus apostolus: Passio
data liturgica 21 settembre (non indicata)
note Il prologo e l'epilogo sono indistinti dal testo.


100. ff. 292-294 - Eucherius Lugdunensis episcopus, Passio Acaunensium martyrum (= BHL 5739)
prol.
tit. Passio sancti Mauritii cum sociis suis
prol. inc. Passionem sanctorum martryrum qui hunc locum glorioso sanguine inlustrant
inc. Sub Maximiano qui Romane reipublice cum Dioclitiano - expl. propterea hic laudibus Dei servi canentibus ore persolvuntur, cui est honor et gloria, imperium et potestas per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Mauritii cum sociis suis
Mauritius et soc. Agaunenses seu Thebaei martyres: Passio
data liturgica 22 settembre (non indicata)
note Titolatura iniziale di mano diversa.


101. ff. 294-296v - Passio sanctorum Cosmae et Damiani cum sociis Aegis in Cilicia mart. (= BHL 1970)
prol.
tit. Passio sanctorum Cosme et Damiani
prol. inc. Licet omnium sanctorum veneranda gesta reverenter piis auribus legantur - expl. ad eorundem sanctorum venerabilis palma festinare
inc. Denique temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatorum fuit quedam mulier in civitate Egea - expl. que enarrare longum est que per eos Dominus ad laudem nominis sui prestat fieri usque in hodiernum diem, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Cosme et Damiani
Cosmas et Damianus et soc. Aegis in Cilicia martyres: Passio
data liturgica 27 settembre (non indicata)
note Titolatura iniziale di mano diversa.


102. ff. 296v-298 - Apparitio sancti Michaelis archangeli in Monte Gargano (= BHL 5949)
prol.
prol. inc. Memoriam toto orbe veneranda archangeli Michaelis - expl. libellus in eadem ecclesia positus indicat
inc. Erat in eadem civitate vir predives quidam nomine Garganus - expl. administratorii spiritus in ministerium missi propter eos qui hereditate capiunt salutis in Christo Iesu Domino nostro qui vivit et regnat cum Deo Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Michael archangelus: Apparitio
data liturgica 29 settembre (non indicata)
note Prologo indistinto dalla narrazione.


103. ff. 298-300 - Vita sancti Hieronymi Stridonii [Sebastiano mon. Casinensi adscripta] (= BHL 3871)
tit. Vita sancti Ieronimi presbyteri
inc. Plerosque nimirum illustrium viros non ambigo nosse - inc. expleto etatis sue anno nonagesimo primo, imperii vero Honorii duodecimo anno, imperante utique illo cui anni nec inchoantur neque finientur in saecula saeculorum
Hieronymus Stridonius: Vita
data liturgica 30 settembre


104. ff. 300-302v - Narratio Hieronymi de seipso (= BHL S 3865 d)
prol., epilogo
prol. inc. Postquam beatissimus Hieronymus innumeris libris - expl. sicut nunc vestra auditura est caritas
inc. Referam tibi mee infelicitatis historiam - expl. quanto mortalia ante non legeram
epil. inc. Redemtori eternim nostro gloria qui vult omnes salvos facere et ad agnitionem veritatis venire, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Ieronimi
Hieronymus Stridonius: Vita
data liturgica 30 settembre (non indicata)
note Il testo segue il precedente andando a capo, ma è chiaro dalle titolature che sono concepiti come un'unità. Il prologo e la clausola sono indistinti dal resto.


105. ff. 303-304 - Passio sanctorum Dionysii Parisiensis ep., Rustici et Eleutherii mart. (= BHL 2171)
prol.
tit. Passio sanctorum Dionisii, Rustici, Eleutherii
prol. inc. Post Domini nostri Iesu Christi salutiferam passionem, post resurrectionem - expl. quam possit relatio humana monstrare
inc. Sanctus igitur Dionysius qui tradente Clemente Petri apostoli successore - expl. de quorum passione septimo idus octubris gaudere nos voluit, qui centesimum esse fructum martyrum repromisit per cuncta saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Dionisii cum sociis suis
Dionysius Parisiensis episcopus, Rusticus et Eleutherius martyres saec. I/III: Passio
data liturgica 9 ottobre
note Prologo indistinto dal testo.


106. ff. 304v-306v - Passio sanctorum Callisti papae, Calepodii presb. et soc. Romae mart. (= BHL 1523)
tit. Passio sancti Calisti pape et martiris
inc. Temporibus Macrini et Alexandri divino incendio concremata est pars Capitolii - expl. sepultum in eadem civitate sub die quartodecimo kalendas novembris in pace, regnante Domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio
Callistus papa, Calepodius presbyter et socii Romae martyres m. 222: Passio
data liturgica 14 ottobre (non indicata)


107. ff. 306v-312v - Passio sanctorum Chrysanthi et Dariae Romae mart. (= BHL 1787)
prol.
tit. Passio sanctorum Grisanti et Darie
prol. inc. Historiam priorum sanctorum ad edificationem nostram Deus voluit provenire - expl. quam vobis qui credituri eritis profuturam
inc. Polemius vir illustrissimus Alexandrie urbis honoratus et primus - expl. cum multis filiis in triumpho martyrii glorie perpetue honore suscepit, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio Chrisanti et Darie
Chrysanthus et Daria Romae mart.: Passio
data liturgica 25 ottobre
note Prologo indistinto dal testo.


108. ff. 312v-314 - Laudatio sancti Lucae evangelistae (= BHL 4973)
prol.
tit. De gestis sancti Luce evangeliste
prol. inc. Cum in divinis voluminibus studiose lectitando perquirerem - expl. noster subsequens sermo declarat
inc. complecterentur historia. Quid enim precellentius - expl. ad fidem et dilectionem Domini nostri Iesu Christi quem predicavit confluerent, qui cum Deo Patre Sanctoque Spiritu vivit et regnat per inmensa saecula saeculorum
tit. finale Explicit gesta beati Luce evangeliste
Lucas evangelista: Laudatio
data liturgica 18 ottobre
note Dopo il prologo lo scriba lascia vuote le ultime righe della pagina e riprende dalla seguente, per cui l'incipit resta incompleto del principio che evidentemente si progettava di vergare nello spazio rimasto.


109. ff. 314-319 - Passio sanctorum Simonis et Iudae ap. (= BHL 7750-7751)
additamentum
tit. Passio apostolorum Simonis et Iude
inc. Simon Chananeus et Iudas zelotes apostoli Domini nostri Iesu Christi cum per revelationem Spiritus Sancti - expl. in quo loco beneficia divina consequuntur credentes in Dominum Iesum Christum illuc meruit pervenire
app. inc. Scripsit autem gestas Abdias episcopus Babilonie - expl. ista descripsimus, initia de primo et ultima decima; gloria Deo Patre et Filio et Spiritu Sancto qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Simon et Iudas (Thaddaeus) ap.: Passio
data liturgica 28 ottobre
note Clausola indistinta dal testo.


110. f. 319r-v - Passio sancti Caesarii diac. et Iuliani presb. Terracinae mart. (cfr. BHL 1511)
inc. Tempore quo Claudius matrem suam necavit gladio - expl. Cesarius diaconus dixit: et ipsa salus interfectio est
Caesarius diaconus et Iulianus presbyter Terracinae martyres saec. II: Passio
data liturgica 1 novembre (non indicata)
note L'explicit, che cade durante il dialogo tra Cesario e Leonzio, non ha riscontro nel testo edito dal Mombritius: si tratta qui di un'abbreviatio.


111. ff. 319v-321v
tit. Sermone per Ognissanti


112. ff. 321v-325 - Vita et miracula sancti Leonardi Nobiliacensis (cfr. BHL 4862)
tit. Vita sancti Leonardi
inc. Beatus igitur Leonardus temporibus Anastasii imperatoris in provincia Galliarum claris parentibus exstitit natus - expl. variique omnium languores per intercessiones eius ibidem curantur, prestante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per omnia saecula saeculorum
Leonardus Nobiliacensis, in dioecesi Lemovicensi confessor VI saec.: Vita
data liturgica 6 novembre (non indicata)


113. ff. 325-331 - Sulpicius Severus, Vita Martini Turonensis (= BHL 5610)
tit. Vita sancti Martyni episcopi
inc. Igitur Martinus Savarie Pannoniarum oppido oriundus fuit - inc. non quicumque legerit sed quicumque crediderit
Martinus Turonensis episcopus: Vita
data liturgica 11 novembre (non indicata)


114. ff. 331-332 - Sulpicius Severus, Epistola III ad Bassulam (= BHL S 5616 e)
tit. In illo
inc. Martinus igitur obitum suum longe ante prescivit - expl. Martinus hic pauper et modicus celum dives ingreditur
Martinus Turonensis episcopus: Epistola


115. ff. 332-333v - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, I 48 (miracoli di Martino) (= BHL 5619 - BHL S 5622 b [inc.] e BHL 5620 [expl.] - 5621-5622)
pars I inc. Archadio vero et Honorio sanctus Martinus Turonicorum episcopus - expl. cum magna confusione ad propria sunt reversi
pars II inc. Item aliqua de virtutibus sancti ac beatissimi Martini - expl. a passione ergo Domini usque ad transitum sancti Martini anni CCCCXII computantur
item II inc. Beatus autem Severinus Coloniensis civitatis episcopus - expl. fuisse revelatum
item III inc. Eo namque tempore beatus Ambrosius - expl. ut simplicem hystoriam possimus explicare
Martinus Turonensis episcopus: Miracula
note La prima parte della narrazione sui miracoli è seguita senza distinzione da una seconda che presenta in luogo del consueto incipit quello riportato come additamentum nel Supplemento BHL.


116. ff. 333v-334 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, II 1 (vita di Brizio) (= BHL 1452)
inc. Igitur post excessum beati Martini Turonice civitatis episcopi - expl. secundus Eustochius successit magnifice sanctitatis, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria, laus et imperium una cum eterno Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Briccius Turonensis ep.: Vita
data liturgica 13 novembre (non indicata)


117. ff. 334-335 - Vita sancti Frigdiani Lucensis ep. (= BHL S 3177 b)
inc. Sanctus igitur et beatissimus Fridianus Dei sapientia repletus - expl. eius mirabilia ad laudem et sui nominis gloriam Dominus ostendere dignatur cui est honor et gloria, laus et potestas in saecula saeculorum
Frigdianus (al. Fridianus, Frigidianus, Frigianus) Lucensis episcopus m. 18-3-588: Vita
data liturgica 18 novembre (non indicata)


118. ff. 335-341v - Passio sanctae Caeciliae Romae v. mart., mutila (= BHL 1495)
prol.
prol. inc. Humanas laudes et mortalium infulas vidimus - expl. et ego vos requiescere faciam
inc. Huius vocem audiens Cecilia virgo clarissima absconditum semper evangelium Christi gerebat in pectore - expl. hic subumbratione nominis sui domum sancte Cecilie suo nomine titulavit
Caecilia Romae virgo martyr: Passio
data liturgica 22 novembre (non indicata)
note Prologo indistinto dal testo, che resta mutilo a causa della perdita dei fogli finali del manoscritto (dove, secondo la tabula iniziale, si leggeva ancora la vita di Benedetto).

bibliografia Diventare Santo, 212, 216; Bandini, Leopoldina, I, 617-37; Berg, Studies, 247-8



Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Ed. 136

Leggendario-omeliario per l'intero anno, di area tosco-umbra
sec. XII primo quarto; orig. Arezzo; Umbria; prov. Firenze, S. Croce, convento OFM; Firenze, S. Maria del Fiore, cattedrale; Filippo Villani; Mattei Franchi famiglia
Sul piatto è incollato un ritaglio di pergamena con la nota di possesso: Iste liber est mei Filipi de Villanis, dell'inizio del XV secolo; dalla biblioteca del Villani il codice passò poi a quella della famiglia Mattei Franchi, dalla quale fu donato al Duomo. Possibile una provenienza dall'Aretino, in ogni caso dall'area della Toscana meridionale o Umbria settentrionale.

I. ff. 299, acefalo
Leggendario-omiliario (prima domenica di Avvento - 23 novembre)
ordinamento Per circulum anni
suddivisione lectiones I testi sono spesso divisi in lezioni (per multipli di tre).
segni d'uso Note marginali sono vergate da mani del XIV e del XV secolo.
struttura Le omelie e i sermoni non sono mai accompagnati da un'attribuzione (fa eccezione quella a Gregorio Magno per alcune omelie sui Vangeli), anche quando dotati di rubrica iniziale.
note Dall'antica numerazione si evince che i fogli iniziali mancanti sono otto; l'ultimo è inoltre gravemente danneggiato.


1. f. 1r-v
tit. Tre sermoni (il primo mutilo dell'inizio) per le tre domeniche di Avvento


2. ff. 2v-5v - Passio sancti Thomae ap. (= BHL 8136)
tit. Passio Thome apostoli
inc. Cum apostolus Thomas, qui et Didimus, esset apud Cesaream apparuit ei Dominus Iesus Christus - expl. tam indulgentiam consequi peccatorum quam ad apostolorum gaudia pervenire, adiuvante qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
Thomas apostolus: Passio
data liturgica 21 dicembre (non indicata)
note Divisa in nove lezioni.


3. ff. 5v-7
tit. Cinque letture e sermoni per la Vigilia e il Natale


4. ff. 7-8v - Passio sanctae Theodotae cum tribus filiis mart. Niceae (= BHL 8093)
inc. Revertente autem imperatore Dioclitiano apud Syrmium a Macedonia - expl. passa est autem in provincia Bithinia apud urbem Niceam cum tribus filiis suis sancte Theodotis sub die quarto nonas augustus
Theodota cum tribus filiis Niceae mart.: Passio
data liturgica 24 novembre (non indicata)
note Si susseguono la parte su Teodota e quella su Anastasia dalla stessa passione ciclica, separate andando a capo. La posizione appare anomala, poiché la data propria di Anastasia è il 24 novembre, quella di Teodota il 2 agosto.


5. ff. 8v-9 - Epistolae et acta sanctae Anastasiae in insula Palmaria mart. (= BHL 401)
inc. Igitur ut supra dictum est tradita sancta Anastasia prefecto Illirici - expl. posteaquam basilica fabricata est in domo Apollonie septimo idus septembris in eadem basilica in qua operatur beneficia sua Dominus ad laudem nominis sui usque in finem saeculi
Anastasia in insula Palmaria martyr: Acta
data liturgica 24 novembre (non indicata)


6. ff. 9-12
tit. Sei omelie, letture e sermoni


7. ff. 12-14v - Vita sancti Iohannis ap. [auctore pseudo Mellito] (= BHL 4320)
prol.
tit. Sancti Iohannis evangeliste
prol. inc. Melitus servus Christi episcopus Lauditie universis episcopis catholicorum in Deo salutem - expl. et ad Dominum qualiter de hac luce migravit explicemus
inc. Secundam post Neronem persecutionem Christianorum Domitianus exercuit - expl. et precum suarum consecuntur effectum, ad laudem Domini et salvatoris nostri Iesu Christi qui vivit et regnat cum Deo Patre omnipotente in unitate Spiritus Sancti per infinita saecula saeculorum
Iohannes apostolus sec. I: Vita
data liturgica 27 dicembre
note Prologo indistinto dal testo. Divisa in sei lezioni.


8. ff. 14v-16v
epilogo
tit. Due omelie e un sermone


9. ff. 16v-24v - Gesta sancti Silvestri I papae, mutili (= BHL S 7742 c [liber I], 7740 [liber II], / [pars III])
liber I inc. Silvester itaque cum esset infantulus a vidua matre - expl. adversus pugnas iudaice superstitionis Domini nostri Iesu Chrsti accipit palmam
liber II inc. Priori libello hic finis occurrit - expl. celestem hanc perpetuam obtinuit palmam
liber III inc. Transactis itaque aliquantis diebus pontifices universi templorum - expl. cui universa succumbunt, apud cuius
Silvester I papa: Vita + miracula
data liturgica 31 dicembre (non indicata)
note I passaggi tra libri sono rilevati andando a capo. Il testo rimane mutilo per un incidente occorso al termine del quinione: il f. 24, che ne era il penultimo, è tagliato a metà, mentre è perduto il successivo. Sotto l'ultima riga sopravvissuta è aggiunta da una mano corsiveggiante la chiusa sostitutiva: Post hec autem sanctus Silvester odormivit in Domino. bncm.


10. ff. 25-40v
tit. Venti omelie, letture e sermoni dalla Circoncisione alla terza domenica dopo l'Epifania
note Dopo il f. 40v è perduto l'ultimo foglio del quinione.


11. ff. 41-46 - Passio sancti Sebastiani Romae mart. [perperam Ambrosio Mediolanensi adscripta] (= BHL 7543)
tit. Passio Fabiani et Sebastiani
inc. Sebastianus vir Christianissimus Mediolanensium eruditus - expl. fecit ipsam ecclesiam heredem in Christo, qui vivit et regnat cum Deo Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Sebastianus Romae mart.: Passio
data liturgica 20 gennaio
note Divisa in nove lectiones.


12. ff. 46-47v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis (= BHL S 156 a)
tit. Passio sancte Agnetis
inc. Servus Christi Ambrosius episcopus virginibus sacris - expl. quod perseverantes perpetue victorie palmam adquirant, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Agnes Romae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note Divisa in nove lectiones.


13. ff. 47v-49 - Passio sancti Vincentii Caesaraugustani diac. (= BHL 8628 [preamb. II] - 8631)
prol.
tit. In festivitate sancti Vincentii
prol. inc. Probabile satis est ad gloriam Vincentii martyris - expl. auferre de medio testimonia probitatis
inc. Cum igitur apud Cesariam Augustam civitatem - expl. et dum plurimum consecrat ipse est potius consecratus, ut sit nomen Domini benedictum in saecula saeculorum
Vincentius Caesaraugustanus diaconus, Valentiae martyr: Passio
data liturgica 22 gennaio (non indicata)
note Divisa in nove lectiones. Il preambolo non è distinto dal testo, che si conclude in una forma che appare parafrasata rispetto all'explicit della voce BHL.


14. ff. 49-51v
tit. Quattro letture, omelie e sermoni per la Conversione di Paolo e la Purificazione della Vergine


15. ff. 51v-53 - Passio sancti Blasii Sebasteni ep. mart. (= BHL S 1370)
tit. Passio beatissimi martyris Blasii
inc. Etenim in Sebastia Cappadocie tradidit quidam ad correctionem eos - expl. passus est enim beatissimus Christi martyr Blasius in Sebastia civitate imperante Agricolao, regnante autem in nobis Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in sempiterna saecula saeculorum
Blasius Sebastenus ep. mart.: Passio
data liturgica 3 febbraio
note Divisa in tre lectiones.


16. ff. 53-54v - Passio sanctae Agathae Catanae v. mart. (= BHL S 136 b)
tit. Sancte Agathe
inc. Sancta Agatha passa est in civitate Cathanensium Silicie [corr. Sicilie] sub Decio imperatore - expl. a periculo mortis et incendio in eos meritis sancte Agathe martyris liberaret, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Agatha Catanae virgo mart.: Passio
data liturgica 5 febbraio
note Divisa in nove lectiones.


17. ff. 54v-217v
tit. Centodiciassette sermoni, omelie e letture dalla Cattedra di Pietro alla XXI domenica dopo Pentecoste
note Alcune delle omelie su letture evangeliche sono attribuite a Gregorio Magno.


18. ff. 217v-219v - Sulpicius Severus, Vita Martini Turonensis (= BHL 5610)
inc. Igitur Martinus Sabaria Pannoniorum oppido oriundus fuit - expl. ita virtute Martini ibi tantum est ignis operatus ubi iussus est
Martinus Turonensis episcopus: Vita
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note La copia si conclude con il cap. 14 par. 2 della vita (= p. 282 dell'edizione Fontaine, p. 36 l. 10 dell'edizione Smit), come nei mss. Acquisti e Doni 84 e Mugellano 14. La parte che segue del dossier su Martino è distinta andando a capo.


19. ff. 219v-220 - Sulpicius Severus, Epistola III ad Bassulam (= BHL S 5616 e)
inc. Martinus igitur obitum suum longe ante prescivit - expl. Martinus hic pauper et modicus celum dives ingreditur
Martinus Turonensis episcopus: Epistola


20. f. 220 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, I 48 (miracoli di Martino) (= BHL S 5619 b)
inc. Archadio viro et Honorio sanctus Martinus Turonicorum episcopus - expl. et cives Turonici tripudiantes cum sanctissimi viri corpore ad urbem Turonicam sunt regressi, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et potestas in saecula saeculorum
Martinus Turonensis episcopus: Miracula
note Il testo segue il precedente senza alcun segno di stacco.


21. ff. 220-221 - Passio sancti Mennae Aegyptii in Phrygia mart. (= BHL 5921)
inc. Anno secundo imperii sui Dioclitianus augustus observanda per provincias universas sua precepta destinavit - expl. basilicam condiderunt in qua multas virtutes operatur Dominus ad laudem nominis sui usque in presentem diem, cui est honor et gloria cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
Mennas Aegyptius in Phrygia martyr: Passio
data liturgica 11 novembre (non indicata)


22. f. 221r-v - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Libri VIII miraculorum comprehenduntur: Liber in gloria martyrum, Liber de passione et virtutibus sancti Iuliani martyris, Libri I-IV de virtutibus sancti Martini episcopi, Liber vitae patrum, Liber in gloria confessorum, de virtutibus sancti Martini libri IV (= BHL 5621-5622)
item II inc. Beatus autem Severinus Coloniensis civitatis episcopus - expl. cum libro sue vite fuisse revelatum
item III inc. Eo namque tempore beatus Ambrosius - expl. utinam vel simplicem possimus historiam explicare
Martinus Turonensis episcopus: Miracula
note Le due parti (capitoli 4 e 5 del libro I dell'opera) sono distinte andando a capo.


23. ff. 221v-222v
tit. Due sermoni per la dedicazione della chiesa


24. f. 223r-v - Passio sancti Marci evangelistae (= BHL 5276)
tit. Passio sancti Marci evangeliste
inc. Per idem tempus quo dispersi erant apostoli toto orbe terrarum - expl. iuxta Hebreos autem sextodecimo, imperante Gaio et Iunio, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Marcus evangelista: Passio
data liturgica 25 aprile (non indicata)
note Il foglio è strappato lungo il lato inferiore, con perdita di una riga e mezza di testo.


25. ff. 223v-224 - Passio sancti Philippi ap. (= BHL 6815)
inc. Philippus apostolus Domini nostri Iesu Christi post ascensionem Domini - expl. ubi prestantur beneficia Dei orante sancto Philippo apostolo omnibus qui credunt regnum Patris et Filii et Spiritus Sancti regnantis in saecula saeculorum
Philippus apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio (non indicata)


26. f. 224r-v - Passio sancti Iacobi minoris ap. (= BHL 4093)
inc. Iacobo apostolo presidente cathedram ecclesie Hierosolimorum orta est perturbatio Iudeorum - expl. in quo loco colitur sancta eius passio usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Iacobus Minor apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio (non indicata)


27. ff. 224v-226v - Passio sanctorum Alexandri, Eventii, Theoduli, Hermetis et Quirini mart. (cfr. BHL 266)
inc. Quinto loco a beato Petro apostolo Romane urbis ecclesie cathedram Alexander sedit - expl. ideoque locus ipse habet proprium sacerdotem usque in hodiernum diem
Alexander papa, Eventius, Theodulus, Hermes et Quirinus Romae martyres: Passio
data liturgica 3 maggio (non indicata)
note In sede finale il testo corrisponde solo in parte alla voce BHL, ossia fino al periodo Severina uxor ma non per l'ultima frase, come nel ms. 133 dello stesso fondo.


28. ff. 226v-227v - Inventio et translatio sanctae Crucis (= BHL 4170)
inc. Perrexit autem Helena Hierosolymam et quesivit diligenter locum - expl. accipiant partem cum Domino nostro Iesu Christo et cum Dei genetrice Maria, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio
data liturgica 3 maggio (non indicata)


29. ff. 227v-228 - Gesta sancti Silvestri I papae (= BHL 7734)
inc. Post hec Constantinus habuit bellum cum Scytharum gente - expl. et appellata est Constantinopolis idest Constantini civitas usque in hodiernum diem
Silvester I papa
note Il testo appartiene al ciclo delle vicende di Silvestro I, ma si trova di seguito (distinto con un semplice a capo, anche se lasciando lo spazio per un'iniziale che non fu realizzata) alla narrazione sulla Croce per la contiguità dei protagonisti.


30. f. 228r-v - Passio sanctorum Gordiani et Epimachi mart. (= BHL 3612)
inc. Temporibus Iuliani impiissimi imperatoris devulgati sunt multi Christiani - expl. beneficia eorum ac virtutes florent usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria simul cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti in saecula saeculorum
Gordianus et Epimachus mart.: Passio
data liturgica 10 maggio (non indicata)


31. ff. 228v-231 - Passio sanctae Christinae Vulsinii v. mart. (= BHL S 1748 c)
inc. Erat quedam sancta et sacra puella de Tyro nomine Christina - expl. et collocavit eam in optimo loco VI idus maias, agente Iuliano iudice, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Christina Vulsinii, alias in Tyro civitate virgo martyr saec. III: Vita
data liturgica 10 maggio (non indicata)
note La posizione nel leggendario indica che il testo era destinato a questa data, discrepante da quella abituale, il 24 luglio, ma ricorrente nei codici qui censiti.


32. ff. 231-233 - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6058-6060)
prol.
tit. Passio sanctorum Nerei et Achillei - Item scripta Marcelli unde supra
prol. inc. Nisi studia catholicorum securitatis sue somno quiescerent - expl. obviantes atque letantes pervenire meruerunt
inc. Prima itaque ad hedificationem omnium quorum est studium placendi Deo sumamus - expl. gratia Domini nostri Iesu Christi tecum
rescr. inc. Marcellus Christi servus sanctis confessoribus Nereo et Achilleo - expl. sollicite breviterque intimabo
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Passio
data liturgica 12 maggio
note Il rescriptum Marcelli ha inizio al f. 232v, con la propria titolatura.


33. f. 233r-v - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6063)
tit. Item rescripta de passione eorum
inc. Eutices, Victorinus et Maro servi Domini nostri Iesu Christi Marcello - expl. dies natalis eorum IV idus maias
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


34. f. 233v - Passio sanctorum Maronis, Eutychetis et Victorini mart. (= BHL 6064)
inc. Accepta autem hec scripta Marcellus germanum suum misit - expl. in qua prestantur beneficia Domini ad laudem et gloriam nominis sui usque in hodiernum diem
Maro, Eutyches et Victorinus mart.: Passio
data liturgica 12 maggio
note Il testo segue il precedente senza distinzione.


35. ff. 233v-234 - Passio sancti Pancratii Romae mart. (= BHL 6421)
tit. Passio sancti Panchratii
inc. In illis temporibus immanis persecutio fuit Christianis - expl. sub Dioclitiano nono et Maximiano augusto octavo imperio, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Pancratius Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


36. ff. 234v-236 - Passio sanctorum Iustini, Viriani et soc. mart. (= BHL 4583)
tit. Passio sanctorum Viriani cum sociis suis
inc. Temporibus Decii Cesaris sub Valeriano prefecto maxima persecutio orta est Christianis - expl. in civitate Perusia sub Decio impiissimo imperatore et Valeriano prefecto die mensis iunii, quorum orationes florent usque in hodiernum diem regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iustinus, Virianus et soc. mart.: Passio
data liturgica 1 giugno


37. ff. 236-237 - Passio sanctorum Marcellini presb., Petri diac. et soc. Romae mart. (= BHL 5231)
tit. Passio sanctorum martyrum Marcellini et Petri
inc. Benignitas salvatoris nostri martyrum perseverantiam comprobatam eo usque processit - expl. et sepelivit sub die quarto nonas iunias in pace
Marcellinus presb., Petrus diac. et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 2 giugno


38. ff. 237-239 - Passio sancti Erasmi in Campania ep. mart. (= BHL 2580)
tit. Passio sancti Erasmi martyris
inc. Facta est autem persecutio Christianorum a Dioclitiano imperatore ut si quis inventus fuisset - expl. cum illis celum penetravit IV nonas iunias, ad laudem Dei Patris omnipotentis et Filii et Spiritus Sancti cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III/IV: Passio
data liturgica 2 giugno


39. ff. 239-240 - Passio sanctorum Pergentini et Laurentini Aretii mart. (= BHL 6632)
tit. Passio sanctorum Laurentini et Pergentini
inc. In diebus Decii cesaris urbis Rome multe persecutiones erant - expl. passi sunt autem beatissimi martires Christi Laurentinus et Pergentinus sub Decio imperatore in civitate Aretina tertio nonas iunii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est laus et gloria in saecula saeculorum
Pergentinus et Laurentinus Aretii mart.: Passio
data liturgica 3 giugno


40. ff. 240-241v - Passio sanctorum Primi et Feliciani Romae mart. (= BHL 6922)
tit. Passio sanctorum martyrum Primi et Feliciani
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatorum seva fuerat orta tempestas - expl. quorum natalis est quinto idus iunias, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Primus et Felicianus Romae mart.: Passio
data liturgica 9 giugno


41. ff. 242-243v - Passio sanctorum Viti, Modesti et Crescentiae mart. (cfr. BHL S 8712 b)
prol.
tit. Passio sanctorum Viti et Modesti
inc. In provincia Lucania sub tempore Dioclitiani et Antonini imperatorum multas virtutes operatus est sanctus Vitus - expl. et sepelivit in eodem loco ubi requieverunt in locum qui dicitur Marianus XVI kal. iulias. Ipsa autem Domino gratias egit qui confirmat servos suos et tantam gratiam prestat sanctis suis per omnia saecula saeculorum
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.: Passio
data liturgica 15 giugno


42. ff. 243v-244v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= = BHL 3514)
tit. Passio sanctorum Gervasii et Protasii
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Italiam in Domino eternam salutem - expl. de inventione sanctorum corporum ad letitiam invitemus
inc. In diebus itaque transacte nuper quadragesime - expl. credens me orationibus sanctorum consequi misericordiam Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio
data liturgica 19 giugno


43. ff. 244v-246v
tit. Un sermone e un'omelia per la Natività di Giovanni Battista


44. f. 247r-v - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (cfr. BHL 3241)
tit. Passio sanctorum martyrum Iohannis et Pauli
inc. Igitur postquam Constantinus migravit de seculo et secuta est filia eius Constantina - expl. et posuerunt in eadem domo sanctorum Iohannis et Pauli, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno


45. ff. 247v-249
tit. Tre sermoni per il natale dei SS. Pietro e Paolo


46. ff. 249-251 - Passio sancti Pauli ap. (= BHL 6570)
tit. Passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli
inc. Cum venissent Romam Lucas a Galatia et Titus a Dalmatia - expl. ieiunio usque ad vesperam percurrentes baptizati sunt in nomine Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre in unitate Spiritus Sancti est honor et gloria, virtus et imperium in saecula saeculorum
Paulus apostolus: Passio
data liturgica 29 giugno


47. ff. 251-252 - Passio sanctorum Processi et Martiniani Romae mart. (= BHL 6947)
tit. Passio sanctorum Processi et Martiniani
inc. Tempore quo Symon magus crepuit intus - expl. ubi praestantur beneficia eorum usque in hodiernum diem, regnante Domino Deo atque Salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Processi et Martiniani
Processus et Martinianus Romae mart.: Passio
data liturgica 2 luglio


48. ff. 252-253v - Vita sancti Alexii Edessae et Romae conf. (= BHL 286)
tit. Sancti Alexii confessoris
inc. Fuit Romae vir magnus et nobilis Eufemianus nomine - expl. petitionis effectum sine dubio consequi valet, per Dominum nostrum Iesum Christum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum
Alexius Edessae et Romae confessor saec. V: Vita
data liturgica 25 giugno
note La titolatura riporta una data anomala, anche per posizione nella raccolta: di norma il santo era venerato il 17 luglio.


49. ff. 253v-255 - Passio sancti Apollinaris ep. (= BHL 623)
tit. Passio sancti Apolenaris
inc. In diebus Claudii Caesaris veniens beatus Petrus apostolus Iesu Christi Nazareni ab Antiochia - expl. beatissimus Apolenaris sacerdos Domini et martyr Christi sub Vespasiano augusto decimo kalendarum augustarum, regnante Domino Deo atque Salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Apollenaris martiris
Apollinaris Ravennas episcopus: Passio
data liturgica 23 luglio


50. ff. 255-256v - Passio sancti Iacobi maioris ap. (= BHL 4057)
tit. Passio sancti Iacobi apostoli filii Zebedei
inc. Apostolus Domini nostri Iesu Christi Iacobus, frater beati Iohannis apostoli et evangeliste - expl. cum apostolo una simul hora martyr effecti Dei perrexerunt ad Dominum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iacobus Maior: Passio
data liturgica 25 luglio


51. ff. 256v-258 - Passio sancti Christophori in Lycia mart. (= BHL 1771)
tit. Sancti Christofori
inc. Tempore illo quo Dagnus rex in civitate Samon regnum tenebat - expl. et reddidit gratiam salvatori nostro Deo qui vult omnes homines salvos fieri et in agnitionem veritatis venire, cui sit laus et gloria per cuncta saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Christofori
Christophorus in Lycia martyr m. 250: Passio
data liturgica 25 luglio


52. ff. 258-259v - Passio sanctorum Nazarii et Celsi Mediolani mart. (= BHL 6040)
tit. Passio sanctorum martyrum Nazarii et Celsi
inc. Nazarius genitus a patre nomine Africano et genere et patria Afer - expl. confestim mundati sunt per virtutem et gratiam Domini nostri Iesu Christi; ipsi honor et gloria, potestas et imperium in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Nazarii et Celsi
Nazarius et Celsus Mediolani mart.: Passio
data liturgica 28 luglio


53. ff. 259v-260 - Passio sanctarum Lucillae, Florae et soc. mart. (= BHL 5017)
tit. Passio Flore et Lucille
inc. Flora virgo sanctimonialis civis urbis Rome capta est una cum beatissima virgine Lucilla - expl. passe sunt iste gloriose virgines et martyres Christi quarto kalendas augustas, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctarum Flore et Lucille
Lucilla, Flora et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 28 luglio


54. ff. 260-261v - Lucianus Hierosolymitanus, Epistola de inventione corporis sancti Stephani martyris (= BHL 7851)
tit. Inventio beati et gloriosissimi protomartyris Stephani et Gamalielis qui iam actibus apostolorum Nichodemus in evangelio scriptus est
inc. Lucianus misericordia indigens et omnium hominum minimus que apparuit mee pusillanimitati - expl. in quem periclitans Deo aperire dignatus est in Domino nostro Iesu Christo cum Spiritu Sancto, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Stephanus diac. protomart.: Inventio
data liturgica 3 agosto


55. ff. 261v-262v - Passio sancti Sixti II papae mart. (= BHL 7806)
tit. Passio Sixti episcopi, Felicissimi et Agapiti
inc. Tempore quo Galba mortuo Decius a Babylonia Romam rediit - expl. sanctos vero Felicissimum et Agapitum martyres et diacones sepelierunt in cimeterio Pretextati sub die kalendarum septembrarum
tit. finale Explicit passio sancti Sixti episcopi
Sixtus II papa mart.: Passio
data liturgica 6 agosto


56. ff. 262v-266 - Passio sanctorum Donati et Hilariani Aretii mart. (= BHL 2294)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Donati et Ilariani
prol. inc. Beatissimorum martyrum Donati et Hyllariani narraturus triumphum, o Theophyle frater - expl. concedat eorum enarrare trophea
inc. Tempore quo Constantinus qui Constantinopolim suo nomine condidit - expl. et cum summa celebratione venerantur ab omnibus fidelibus Domini nostri Iesu Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Donatus episcopus et Hilarianus mon., Aretii martyres: Passio
data liturgica 7 agosto
note Il prologo è indistinto dal testo.


57. ff. 266-267v - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL 4756)
tit. Passio sancti Laurentii martyris
inc. Tempore Decii cesaris milites tenentes beatum Laurentium duxerunt et tradiderunt eum Parthemio tribuno - expl. participati sunt omnes corpus et sanguinem Christi agentes laudes Domino Deo nostro, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
data liturgica 10 agosto


58. ff. 267v-270 - Paschasius Radbertus n. 790 ca., m. post 851, Epistola beati Hieronymi ad Paulam et Eustochium de assumptione Mariae virginis (= BHL S 5355)
tit. Dormitio sive assumptio sancte Marie
inc. Cogitis me, o Paula et Eustochium - expl. sed ut suis consolaretur adspectibus
Maria virgo et mater Iesu (obitus et assumptio): Epistola
data liturgica 15 agosto
note Al f. 270 il testo passa da ad summum eius (= PL 30,133C) all'inizio del cap. 13 (ibid., col. 140B), per poi chiudersi anticipatamente, in corrispondenza della col. 141B.


59. ff. 270-272v - Passio sancti Bartholomaei ap. (= BHL 1002)
prol., epilogo
tit. Passio sancti Bartholemei
inc. Indiae tres esse dicuntur apud historiographos - expl. et perfectis omnibus atque bene dispositis migravit ad Dominum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Bartholomaeus apostolus: Passio
data liturgica 25 agosto


60. ff. 272v-273v
tit. Lectio e sermone per la decollazione di san Giovanni Battista
Iohannes Baptista


61. f. 273v - Passio sanctae Sabinae Romae mart. (cfr. BHL 7407)
epilogo
tit. Passio sancte Savine
inc. Illustrissima autem femina Savina colligens reliquias sancte et intacte virginis Serafye - expl. coronata est una cum fortissima virgine Serafia Christi famula, qui omnibus in se credentibus virtutem dat et premia sempiterna; ipsi honor et gloria una cum Deo Patre in unitate eiusdem Spiritus Sancti in sempiterna saecula saeculorum
Sabina Romae mart.: Passio
data liturgica 29 agosto


62. ff. 273v-275v - Hieronymus Stridonius pseudo, De nativitate sanctae Mariae (= BHL 5345 [prol. I] - 5344 [prol. II] - 5343)
prol.
tit. Sermo Hieronymi Chromatio et Theodoro episcopis de nativitate sancte Marie
prol. I inc. Petitis a me petitiunculam - expl. modi huius prefationem habuisse
prol. II inc. Petitis a me ut vobis rescribam quid mihi de quodam libello videatur - expl. aut consequenter scribi potuerunt
inc. Igitur beata et gloriosa semper virgo Maria ex regia stirpe - expl. et peperit primogenitum suum sicut sancti evangeliste docuerunt Dominum nostrum Iesum Christum, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Maria virgo et mater Iesu (ortus et vita): Vita
data liturgica 8 settembre (non indicata)
note Nel margine inferiore del foglio un'altra mano annota la genealogia delle tre Marie definendole figlie di Gioacchino (oltre alla Vergine, Maria di Alfeo madre di Giacomo e Maria Salomè madre di Giovanni).


63. ff. 275v-276v - Exaltatio sanctae Crucis (= BHL 4178)
tit. In exaltatione sancte Crucis
inc. Tempore illo postquam Constantino Augusto contra Maxentium tyrannum properanti ad bellum - expl. in sancte crucis signaculo miraculorum plurima incrementa, donante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria cum Patre et Spiritu Sancto per omnia saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
data liturgica 14 settembre (non indicata)


64. ff. 276v-280 - Passio sancti Matthaei ap. (= BHL 5690)
prol., epilogo
tit. Passio sancti Mathei apostoli
prol. inc. Quoniam Deo cura est de hominibus - expl. maiore genere medicine procuret
inc. Erant itaque duo magi Zaroes et Arfaxat apud Ethiopes - expl. ad confessionem beati apostoli Mathei qui prius Hebreo sermone scripsit evangelium Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
epil. inc. Zaroes autem et Arphaxat illi duo magi - expl. in Dei nomine sequens libellus ostendit
Matthaeus apostolus: Passio
data liturgica 21 settembre
note Sia il prologo sia l'epilogo sono indistinti dal testo.


65. ff. 280-281 - Apparitio sancti Michaelis archangeli in Monte Gargano (= BHL 5948)
tit. Dedicatio basilice sancti Michaelis
prol. inc. Memoriam beati archangeli Michaelis toto orbe venerandam - expl. libellus in eadem ecclesia positus indicat
inc. Erat in eadem civitate predives nomine Garganus - expl. administratorii spiritus in ministerium missi propter eos qui hereditatem capiunt salutis in Christo Iesu Domino nostro, qui vivit et regnat cum Deo Patre in eterna saecula saeculorum
Michael archangelus: Apparitio
data liturgica 29 settembre
note Il testo è suddiviso in nove lezioni.


66. ff. 281-282 - Passio sanctorum Cosmae et Damiani cum sociis Aegis in Cilicia mart. (cfr. BHL 1969)
prol.
tit. Natale sanctorum Cosma et Damiani
prol. inc. Licet omnium sanctorum veneranda reverenter piis auribus legantur et audiantur - expl. ad eorundem sanctorum venerabiles palmas festinaret
inc. Denique temporibus Dioclitiani et Maximiani fuit quedam mulier in civitate Egea - expl. et statim demones numquam comparuerunt
Cosmas et Damianus et soc. Aegis in Cilicia martyres: Passio
data liturgica 27 settembre
note L'explicit non corrisponde esattamente a quello riportato.


67. ff. 282-283v - Laudatio sancti Lucae evangelistae (= BHL 4973)
prol.
tit. Sancti Luce evangeliste
prol. inc. Cum in divinis atque sacris voluminibus studiose lectitando perquirerem - expl. noster subsequens sermo declarat
inc. Igitur gloriosissimus apostolus et evangelista Iesu Christi Lucas natione videlicet Syrus Antiochensis - expl. ad fidem ac dilectionem Domini nostri Iesu Christi quem predicavit confluerent, qui cum Deo Patre Sanctoque Spiritu vivens regnat per inmensa saecula saeculorum
Lucas evangelista: Laudatio
data liturgica 18 ottobre


68. ff. 283v-284v - Athanasius Alexandrinus episcopus pseudo, Sermo in imagine Berytensi Christi crucifixi (cfr. BHL 4227)
prol.
tit. Gesta de mirabilibus que fecit imago Domini nostri Iesu Christi veri in Verito civitate
prol. inc. Sustollite oculos mentis vestre et videte novum miraculum hoc - expl. et aurem vestram inclinate foras quod cordis est porrigite et audite
inc. Civitas est Beritus vocata in confinibus Tiri et Sidonis sita - expl. quia sua nos fide et sua fecit agnitione dignos in Christo Iesu Domino nostro, cum quo est Patri una cum Sancto Spiritu gloria nunc et semper et in saecula saeculorum
Iesus Christus (miracula in imaginibus Christi): Miracula
note Il prologo non è distinto dal testo.


69. ff. 284v-287v - Passio sanctorum Simonis et Iudae ap. (= BHL 7750-7751)
additamentum
tit. Passio sanctorum Symonis et Ide
inc. Symon Chananeus et Iudas zelotes apostoli Domini nostri Iesu Christi cum per revelationem Spiritus Sancti Persidis fuissent regionem ingressi - expl. qui illuc meruerunt pervenire
app. inc. Scripsit autem gesta sanctorum apostolorum Abdias episcopus Babilonie - expl. ista descripsimus, initia de primo libro et ultima de decimo; gloria Deo Patri et Filio et Spiritui Sancto qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Simon et Iudas (Thaddaeus) ap.: Passio
data liturgica 28 ottobre
note L'appendice non è distinta dal testo. Diviso in nove lectiones.


70. ff. 287v-290v
tit. Due sermoni per Ognissanti


71. ff. 290v-293 - Passio sanctorum quattuor coronatorum (= BHL 1837)
tit. Passio sanctorum IIII cononatorum
inc. Tempore illo Dioclitianus Augustus perrexit Pannonium ad metalla diversa sua - expl. sub nomine sanctorum Claudii, Simproniani, Castorii, Nicostrati et Simplicii anniversaria recolatur dies eorum, regnante Domino et Salvatore nostro Iesu Christo cui est honor et gloria, iustitia et potestas nunc et per infinita saecula saeculorum
Claudius, Nicostratus, Symphorianus, Castorius et Simplicius in Pannonia mart.: Passio
data liturgica 8 novembre


72. f. 293r-v - Passio sancti Theodori tironis Amaseae mart. (= BHL 8077)
tit. Passio beati Theodori martiris
inc. Temporibus suis Maximianus et Maximus imperatores miserunt in omnem terram regni sui edictum - expl. igne succendit deosque nostros iniuriavit
Theodorus tiro Amaseae in Ponto mart.: Passio
data liturgica 9 novembre
note Del testo è copiato solo un breve tratto: l'explicit corrisponde quasi alla lettera all'edizione del Mombritius II, p. 589 l. 14.


73. ff. 293v-294 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, II 1 (vita di Brizio) (= BHL 1452)
tit. Natale sancti Britii
inc. Igitur post excessum beati Martini Turonicae civitatis episcopi - expl. sanctus Eustochius successit mirifice sanctitatis, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Briccius Turonensis ep.: Vita
data liturgica 13 novembre
note Divisa in tre lezioni.


74. ff. 294-296 - Vita sancti Floridi Tifernae Tiberinae ep. (= BHL 3062)
tit. Vita beati Floridi et Amantii
inc. Floridus itaque religiosis parentibus Tifertine Tyberine civitatis civibus ortus - expl. qui tam stupendis miraculis pontificem suum Floridum clarificare voluit; ipsi honor et gloria, potestas et imperium una cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Floridus Tifernae Tiberinae episcopus saec. VI: Vita
data liturgica 13 novembre (non indicata)
note Divisa in tre lezioni.


75. ff. 296-297v - Passio sanctae Caeciliae Romae v. mart., mutila (= BHL 1495)
tit. Sancte Cecilie
inc. Cecilia vero subtus ad carnem cilicio induta desuper auratis vestibus tegebatur - expl. si vis absolvere quare non vis inquirere
Caecilia Romae virgo martyr: Passio
data liturgica 22 novembre
note Il testo ha inizio privo di prologo, poco dopo il normale incipit, e rimane mutilo a causa della perdita di due fogli tra gli attuali 297 e 298: cfr. Mombritius I, p. 332 l. 54 - p. 340 ll. 33-34.


76. f. 298 - Passio sancti Clementis I papae, acefala (= BHL 1848)
inc. factum est; omnis multitudo Christianorum ceperunt ad litus stare - expl. et benedicitur Christus Dei filius, qui regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Clemens I papa saec. I: Passio
data liturgica 23 novembre (non indicata)
note Del testo, per la suddetta perdita di fogli, sopravvive solo il frammento finale, dal par. XXIV dell'edizione nei Patres Apostolici (p. 79 ll. 4-5); cfr. anche Mombritius I, p. 344 ll. 29-30, che corrisponde però meno precisamente.


77. ff. 298-299v
tit. Omelia di Gregorio Magno (su una lettura da Matteo)
note Il testo è mutilo nella seconda parte a causa delle pessime condizioni dell'ultimo foglio.

bibliografia Firenze. I libri del Duomo, 144; Libri de nativitate Mariae, II, 49-50; Bandini, Leopoldina, I, 310-38; Berg, Studies, 267



Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Mugellano 14

Omeliario - leggendario (parte estiva) di probabile origine aretina
sec. XII med.; orig. Arezzo; prov. S. Piero a Sieve (Firenze), Bosco ai Frati, convento OFM
La composizione del santorale è molto simile a quella del ms. Aed. 136.

I. ff. 177, acefalo e mutilo
Omeliario - leggendario (prima domenica dall'ottava di Pasqua - 23 novembre)
ordinamento Per circulum anni
struttura Le omelie e i sermoni sono per lo più accompagnati da un'attribuzione (frequenti le omelie di Gregorio Magno e Beda sui Vangeli).


1. ff. 1-74
tit. Quarantasette tra lezioni, omelie e sermoni dalla prima domenica dopo l'ottava di Pasqua alla Trinità
note Il primo testo è mutilo per la perdita dei fogli iniziali del codice. Le omelie sui Vangeli sono attribuite a Gregorio, Beda, Gerolamo, Remigio; i due sermoni sulla Trinità ad Agostino.


2. ff. 74-75 - Iohannes Hymmonides n. 825 ca., m. 30-6-876/16-12-882, Vita sancti Gregorii Magni, estratto (= BHL 3641)
tit. Letanie beati Gregorii pape
inc. Temporibus Mauricii imperatoris et Germani prefecti urbis Rome et pontificatus Pelagii pape - expl. apud beati Petri apostolorum principis templum summus pontifex consecratur ad honorem Dei omnipotentis, cuius honor et gloria in saecula saeculorum
Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604: Vita
data liturgica 25 aprile
note Estratto dal libro I, il cui explicit è identificabile come fine del cap. 44 (= PL 75,81B); l'inizio deve essere invece frutto di una rielaborazione. I margini esterno e inferiore del f. 74v sono occupati da un indice posteriore dei santi di seguito presenti (da Marco ad Abbondio; una parte è però perduta a causa di uno strappo sull'angolo del foglio), con indicazione delle pagine relative secondo una numerazione diversa dall'attuale.


3. ff. 75-76 - Passio sancti Marci evangelistae (= BHL 5276)
tit. Passio beati Marci evangeliste
inc. Per idem tempus quod dispersi erant apostoli in toto orbe terrarum - expl. iuxta Hebreos autem sextodecimo, imperante Gaio et Iunio, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Marci
Marcus evangelista: Passio
data liturgica 25 aprile


4. f. 76r-v - Passio sancti Philippi ap. (= BHL 6814)
tit. Passio sancti Phylippi apostoli
inc. Post ascensionem Domini et salvatoris nostri Iesu Christi Phylippus apostolus - expl. ubi prestantur beneficia Dei orante sancto Phylippo apostolo omnibus qui credunt regnum Patris et Filii et Spiritus Sancti regnantis in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Phylippi apostoli
Philippus apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio


5. ff. 76v-77 - Passio sancti Iacobi minoris ap. (= BHL 4096)
tit. Passio sancti Iacobi apostoli
inc. Iacobus qui dicebatur Domini frater qui et Iustus cognominatus est ab antiquis - expl. in quo loco colitur ex eo sancta eius passio usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Iacobus Minor apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio


6. ff. 77-79v - Passio sanctorum Alexandri, Eventii, Theoduli, Hermetis et Quirini mart. (cfr. BHL 266)
tit. Passio sanctorum martyrum Alexandri, Eventi et Theodoli
inc. Quinto loco a beato Petro apostolo Romane urbis ecclesie cathedram Alexander sedit - expl. ideoque locus ipse habet proprium sacerdotem usque in odiernum diem, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Alexander papa, Eventius, Theodulus, Hermes et Quirinus Romae martyres: Passio
data liturgica 3 maggio


7. ff. 79v-81 - Inventio et translatio sanctae Crucis (= BHL 4169)
tit. Inventio sancte Crucis
pars I inc. Anno ducentesimo tricesimo tertio ab incarnatione Domini nostri Iesu Christi venerabile Dei cultore magno Dei viro Constantino - expl. postmodum autem et salutare sancte Crucis lignum exquisivit
pars II inc. Perrexit autem Helena ad Hierosolymam et quesivit diligenter locum - expl. accipiant partem cum Domino nostro Iesu Christo et cum Dei genetrice Maria, prestante eodnem Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in sempiterna saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio
data liturgica 3 maggio
note Il testo, che presenta l'inserzione dalla Historia ecclesiastica ricordata nella nota della voce BHL, va a capo in corrispondenza di questa seconda parte. Allo stesso modo è distinto il testo che segue.


8. f. 81r-v - Gesta sancti Silvestri I papae (= BHL 7734)
inc. Post hec Constantinus augustus habuit bellum cum Scitarum gente - expl. et appellata est Constantinopolis idest Constantini civitas usque in hodiernum diem
tit. finale Explicit de inventione sancte Crucis
Silvester I papa
data liturgica 3 maggio
note Il testo, che appartiene al ciclo delle vicende di Silvestro I, chiude, come mostra la titolatura finale, quello che era considerato un corpo unico; lo stesso accostamento si trova nel ms. Edili 136.


9. ff. 81v-84v - Passio sanctae Christinae Vulsinii v. mart. (= BHL S 1748 c)
tit. Passio sancte Christine virginis
inc. Erat quedam virgo sancta et sacra puella de Tyro nomine Christina - expl. et collocavit eam in optimo loco, regnante vero Domino nostro Iesu Christo cui est honor et virtus et potestas in saecula saeculorum
Christina Vulsinii, alias in Tyro civitate virgo martyr saec. III: Vita
data liturgica 22 aprile
note La posizione nella raccolta si accorderebbe con la data più abituale del 10 maggio, mentre quella espressamente indicata dalla rubrica si riscontra in altri manoscritti laurenziani.


10. ff. 84v-85 - Passio sanctorum Gordiani et Epimachi mart. (= BHL 3612)
tit. Sancti Gordiani martyris
inc. Temporibus Iuliani impiissimi imperatoris devulgati sunt multi Christiani - expl. beneficia eorum ac virtutes florent usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria simul cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti in saecula saeculorum
Gordianus et Epimachus mart.: Passio
data liturgica 10 maggio
note Propriamente la titolatura indica come data eodem die, ma è verosimile che il riferimento non fosse al 22 aprile, bensì al 10 maggio, data del culto dei due santi; si può immaginare che sia stato riprodotto un modello dove il testo precedente - la passione di Cristina o un'altra - fosse effettivamente legato a tale giorno (cfr. l'item precedente per il problema di collocazione di Cristina stessa). Dopo le ultime parole una mano di modulo piccolissimo aggiunge: Iube done pie p. pole o magister mei bone da michi vestra benedictione.


11. f. 85r-v - Passio sancti Pancratii Romae mart. (= BHL 6421)
tit. Passio sancti Panchratii martyris
inc. In illis temporibus immanis persecutio fuit Christianis - expl. sub Dioclitiano nono et Maximiano augusto octavo imperio, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Pancratius Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)


12. ff. 85v-87v - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6058-6060)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Nerei et Achillei
prol. inc. Nisi studia catholicorum securitatis sue somno quiescerent - expl. obviantes atque letantes pervenire meruerunt
inc. Prima itaque ad edificationem omnium quorum est studium placendi Deo sumamus - expl. gratia Domini nostri Iesu Christi tecum
rescr. inc. Marcellus Christi servus sanctis confessoribus Nereo et Achilleo - expl. quod interrogasti sollicite breviterque intimabo
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Passio
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note Il rescriptum Marcelli ha inizio al f. 87v. Al termine, è copiata la titolatura Incipit passio de obitu Petronille, ma tale sezione della comune passione ciclica, che doveva trovarsi nel modello, non viene riprodotta.


13. ff. 88-89 - Passio sanctorum Marcellini presb., Petri diac. et soc. Romae mart. (= BHL 5231)
tit. Passio sanctorum martyrum Marcellini et Petri
inc. Benignitas salvatoris nostri martyrum perseverantia comprobata eo usque processit - expl. et sepelivit sub die quarto nono iunii in pace
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Marcellini et Petri
Marcellinus presb., Petrus diac. et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 2 giugno (non indicata)


14. ff. 89-90v - Passio sancti Erasmi in Campania ep. mart. (= BHL 2578)
tit. Sancti Erasmi
inc. Facta est persecutio Christianorum a Dioclitiano imperatore ut si quis inventus fuisset - expl. concede ut qui me petierit in nomine tuo recipiat mercedem suam sabbato et dominica, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Erasmi martyris
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III/IV: Passio
data liturgica 2 giugno


15. ff. 90v-92v - Passio sanctorum Iustini, Viriani et soc. mart. (= BHL 4583)
tit. Passio sanctorum martyrum Viriani, Iustini, Faustini cum sociis suis
inc. Temporibus Decii Cesaris sub Valeriano prefecto maxima persecutio orta est Christianis - expl. in civitate Perusia sub Decio impiissimo imperatore et Valeriano prefecto septimo idus augustus, quorum orationes florent usque in hodiernum diem regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Iustini, Viriani cum sociis suis
Iustinus, Virianus et soc. mart.: Passio
data liturgica 1 giugno


16. ff. 92v-93v - Passio sanctorum Pergentini et Laurentini Aretii mart. (= BHL 6632)
tit. Passio sanctorum martyrum Laurentini et Pergentini
inc. In diebus Decii cesaris urbis Rome multe persecutiones erant - expl. passi sunt autem beatissimi martires Christi Laurentinus et Pergentinus sub Decio imperatore in civitate Aretina tertio nonas iunii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est laus et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Laurentini et Pergentini
Pergentinus et Laurentinus Aretii mart.: Passio
data liturgica 3 giugno (non indicata)


17. ff. 93v-95 - Passio sanctorum Primi et Feliciani Romae mart. (= BHL 6922)
tit. Passio sanctorum martyrum Primi et Feliciani martyris
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatorum seva fuerat Christianis orta tempestas - expl. quorum natalis est quinto idus iunias, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Primi et Feliciani
Primus et Felicianus Romae mart.: Passio
data liturgica 9 giugno (non indicata)


18. ff. 95-96 - Vita sancti Barnabae ap. (= BHL 983)
tit. Passio sancti Barnabe apostoli equaliter ex hac vita narrata fuerit a Iohanne ministro eius
inc. Iohannes igitur qui et Marcus famulus Domini nostri Iesu Christi, discipulus vero sanctorum apostolorum Pauli et Barnabe - expl. atque cum himnis et laudibus mirifice collocatum est ad honorem et gloriam Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per infinita saecula seaculorum
Barnabas apostolus: Vita
data liturgica 11 giugno (non indicata)


19. ff. 96-98 - Passio sanctorum Viti, Modesti et Crescentiae mart. (= BHL S 8712 b)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Viti et Modesti, Crescentiani
inc. In provincia Lucania sub tempore Dioclitiani et Antonini imperatorum multas virtutes operabatur sanctus Vitus - expl. et sepelivit in eodem loco ubi requieverunt in locum qui dicitur Marianus XVI kal. iulias. Ipsi autem Domino gratia qui confirmat servos suos et tantam gloriam prestat sanctis suis per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Viti et Modesti
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.: Passio
data liturgica 15 giugno


20. ff. 98-99 - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= BHL 3514)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Gervasii et Protasii
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Italiam in Domino eternam salutem - expl. de inventione sanctorum corporum ad letitiam invitemus
inc. In diebus transacte nuper quadragesime - expl. credens me orationibus eorum consequi misericordiam Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum martyrum Gervasii et Protasii
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio
data liturgica 19 giugno
note Prologo indistinto dal testo.


21. ff. 99-103v
tit. Due omelie (la seconda attribuita a Beda) e cinque sermoni per la natività di Giovanni Battista


22. ff. 103v-104v - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (= BHL S 3237 b)
tit. Passio sanctorum martyrum Iohannis et Pauli
inc. Sub Constantino augusto Gallicano duce Romano exercitus Persarum gens quae Syriam invaserat victa est - expl. in qua exuberant beneficia martyris ex eo nunc et usque in saecula saeculorum
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno


23. ff. 104v-105 - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (cfr. BHL S 3238 b)
inc. Hilarius autem vir Dei qui quondam Gallicanum in Ostiensi urbe susceperat - expl. et ab ipso Terentiano descripta est passio ista sanctorum, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum Iohannis et Pauli
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno
note Il testo è copiato di seguito al precedente senza alcuno stacco.


24. ff. 105-108 - Passio sanctorum Petri et Pauli apostolorum (= BHL 6657)
tit. Passio sanctorum Petri et Pauli
inc. Cum pervenisset Paulus Romam convenerunt ad eum omnes Iudei - expl. in via Ostiensi miliario secundo, ubi prestantur beneficia orationum eius in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli
Petrus et Paulus: Passio
data liturgica 29 giugno


25. ff. 108-114v
tit. Dieci sermoni (il primo attribuito a Leone) e un'omelia attribuita a Remigio per la stessa festività


26. ff. 114v-115 - Passio sanctorum Processi et Martiniani Romae mart. (= BHL 6947)
tit. Passio sanctorum martyrum Processi et Martiniani
inc. Tempore quo Symon magus crepuit intus - expl. ubi praestantur beneficia eorum usque in hodiernum diem, regnante Domino Deo atque Salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
Processus et Martinianus Romae mart.: Passio
data liturgica 2 luglio (non indicata)


27. ff. 115-116 - Passio sanctarum Rufinae et Secundae vv. mart. Romae (= BHL 7359)
tit. Passio sanctarum virginum Rufine et Secunde
inc. Rufina et Secunda due sorore virgines cives Romane patre clarissimo genite Asterio - expl. fructum magnum virtutum ostendunt, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Rufina et Secunda v. Romae mart.: Passio
data liturgica 10 luglio (non indicata)


28. f. 116r-v - Passio sanctae Felicitatis cum septem filiis (= BHL 2853)
tit. Passio sancte Felicitatis cum septem filiis suis
inc. Temporibus Antonini imperatoris orta est seditio pontificum - expl. et verbera contempnentes Christi amici facti sunt in regno celorum, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Felicitas cum septem filiis Romae mart.: Passio
data liturgica 1 agosto
note La data indicata si riferisce alla ricorrenza dei Maccabei, sotto la quale il testo si trova spesso nei leggendari, anche se di fatto la posizione in questo caso corrisponderebbe alla data del 10 luglio, propria di Felicita.


29. ff. 116v-117 - Vita sanctae Praxedis v. Romanae (= BHL 6920)
tit. Passio sancte Praxedis
inc. Virgo venerabilis Praxedis habitavit in titulo supradicto - expl. sepelivit iuxta patrem suum in cimiterio Priscille via Salaria, ubi hodie florent orationes sanctorum in saecula saeculorum
Praxedis Romana virgo: Vita
data liturgica 21 luglio


30. ff. 117-119v - Passio sancti Apollinaris ep. (= BHL 623)
tit. Passio sancti Apollenaris martyris
inc. In diebus Claudii Caesaris veniens beatus Petrus apostolus Iesu Christi Nazareni ab Antiochia - expl. beatissimus Apolenaris sacerdos Domini et martyr Christi sub Vespasiano augusto decimo kalendarum augustarum, regnante Domino Deo atque Salvatore nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
Apollinaris Ravennas episcopus: Passio
data liturgica 23 luglio (non indicata)
note Nel margine superiore è nuovamente scritta la breve preghiera già trovata al f. 85, con un seguito: Tu autem Domine natum inn Egitum deportatum Christus filius Dei natum miserere nobis.


31. ff. 119v-121 - Passio sancti Iacobi maioris ap. (= BHL 4057)
tit. Passio beati Iacobi apostoli
inc. Apostolus Domini nostri Iesu Christi Iacobus, frater beati Iohannis apostoli et evangeliste - expl. cum apostolo una hora simul martyr perfectus perrexit ad Dominum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iacobus Maior: Passio
data liturgica 25 luglio (non indicata)


32. ff. 121-122v - Passio sancti Christophori in Lycia mart. (cfr. BHL 1766 e ss.)
tit. Passio sancti Christofori martyris
inc. Tempore illo regnante Dagno rege in civitate Same homo de insula et de genere Chananeorum - expl. Merori natus atque passus est sanctus Christoforus VIII kal. augusti, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Christophorus in Lycia martyr m. 250: Passio
data liturgica 25 luglio
note Versione non riportata in BHL, benché somigliante a quelle registrate.


33. ff. 122v-123v - Passio sanctorum Nazarii et Celsi Mediolani mart. (= BHL 6040)
tit. Passio sanctorum martyrum Nazari et Celsi
inc. Nazarius genitus a patre nomine Africano et genere et patria Afer - expl. mundati sunt confestim in virtute et gratia Domini nostri Iesu Christi; ipsi honor et gloria, potestas et imperium in saecula saeculorum
Nazarius et Celsus Mediolani mart.: Passio
data liturgica 28 luglio (non indicata)


34. ff. 123v-124 - Passio sanctorum Simplicii, Faustini et Beatricis Romae mart. (= BHL 7790)
tit. Passio sanctorum martyrum Simplicii, Faustini et Beatricis
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani sceleratissimorum imperatorum multi Christianorum necati sunt - expl. pax dabitur ecclesie Christi, quod factum est Domino auxiliante cui est honor et gloria et potestas et imperium una cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
Simplicius, Faustinus et Beatrix Romae mart.: Passio
data liturgica 29 luglio


35. f. 124r-v - Passio sanctarum Lucillae, Florae et soc. mart. (= BHL 5017)
tit. Passio sanctarum virginum Flore et Lucille
inc. Flora virgo sanctimonialis civis urbis Rome capta est una cum beatissima virgine Lucilla - expl. passe sunt iste gloriose virgines et martyres Christi quarto kalendas augustas, regnante Domino nostro Iesu Christo cuius est honor et gloria in saecula saeculorum
Lucilla, Flora et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 28 luglio (non indicata)


36. ff. 124v-125
epilogo
tit. Estratto dagli Atti degli Apostoli (12,1-13,13) per S. Pietro in Vincoli


37. ff. 125-126 - Passio sanctorum Machabaeorum mart. (= BHL 5108)
tit. Passio sanctorum Machabeorum
inc. Temporibus Antiochi regis maxima persecutio facta est - expl. Dominus autem coronavit martyres suos per bonam confessionem; ipsi gloria in saecula saeculorum
Machabaei (septem fratres) mart.: Passio
data liturgica 1 agosto
note La voce BHL è ricavata proprio da questo manoscritto.


38. ff. 126-127 - Lucianus Hierosolymitanus, Epistola de inventione corporis sancti Stephani martyris (= BHL 7851)
tit. Inventio beati et gloriosissimi protomartyris Stephani et Gamalihelis qui in actibus apostolorum nominatur et Nichodemi qui in evangelio scriptus est
inc. Lucianus misericordia indigens et omnium hominum minimus que apparuit mee pusillanimitati - expl. in quem periclitanti seculo aperire dignatus est in Domino nostro Iesu Christo cum Spiritu Sancto, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Stephanus diac. protomart.: Inventio
data liturgica 3 agosto


39. ff. 127-128v - Passio sanctorum Donati et Hilariani Aretii mart. (= BHL S 2289)
tit. Passio sanctorum martyrum Donati et Illariani
inc. Erat quidam puer in civitate Romana nomine Donatus - expl. quorum corpora collecta sunt a Christianis et sepelierunt eos iuxta civitatem Aretinam in pace, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Donatus episcopus et Hilarianus mon., Aretii martyres: Passio
data liturgica 7 agosto
note Prima della titolatura del testo seguente, ne compare un'altra le cui prime due parole sono erase irrecuperabilmente; resta leggibile festivitas beati Donati episcopi.


40. ff. 128v-130 - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL 4756)
tit. Passio sancti Laurentii martyris
inc. Temporibus Decii cesaris tunc milites tenentes beatum Laurentium duxerunt et tradiderunt eum Parthemio tribuno - expl. participati sunt omnes corpus et sanguinem Christi agentes laudes Domino Deo nostro, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Laurentii martyris
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
data liturgica 10 agosto
note In realtà la data indicata sarebbe il 9, ma deve trattarsi di una svista nella rubrica. A margine una mano più recente annota che di norma la passione ha inizio con Postquam beatus Sixtus urbis Rome episcopus..., che è in effetti incipit frequente (= BHL S 4758 f).


41. ff. 130-131 - Passio sancti Hippolyti Romani presb. (= BHL 3961)
tit. Passio sancti Ypoliti
inc. Regressus itaque Ypolitus post tertium diem venit in domum suam - expl. cum intentione ferventissime mori leti quam vivere male et perrexerunt ad Dominum nostrum Iesum Christum, cui est gloria in saecula saeculorum
Hippolytus Romanus presb.: Passio
data liturgica 13 agosto (non indicata)


42. ff. 131-137 - Paschasius Radbertus n. 790 ca., m. post 851, Epistola beati Hieronymi ad Paulam et Eustochium de assumptione Mariae virginis (= BHL S 5355 d)
tit. Sermo beati Ieronymi presbyteri de assumptione sancte Marie virginis ad Paulam et Eustochium
inc. Cogitis me, o Paula et Eustochia, immo caritas Christi me compellit - expl. ut cum Christus virginis filius apparuerit in fine seculi cum ipso et vos appareatis in gloria
Maria virgo et mater Iesu (obitus et assumptio): Epistola
data liturgica 15 agosto
note Lungo il testo, più fittamente all'inizio, un'altra mano appone a margine commenti grammaticali e riferimenti alle fonti bibliche citate.


43. f. 137r-v
tit. Omelia attribuita a Beda per la stessa festività


44. ff. 137v-139v - Passio sancti Bartholomaei ap. (= BHL 1001-1002)
prol., epilogo
tit. Passio sancti Bartholemei apostoli
prol. inc. Bartholemeus apostolus nomen ex Syra lingua suscepit - expl. sicque terre conditus nono kalendas septembris
inc. Indie tres esse apud hystoriographos dicuntur - expl. et perfectis omnibus atque bene compositis migravit ad Dominum, cui est honor et gloria cum Deo Patre et Iesu Christo filio eius et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Bartholomaeus apostolus: Passio
data liturgica 25 agosto (non indicata)
note Il prologo è indistinto dal testo.


45. f. 140r-v - Decollatio sancti Iohannis Baptistae (cfr. BHL S 4289 r [inc.])
tit. Inventio capitis beati Iohannis Baptiste
inc. Beatus Iohannes Baptista dum predicaret Iudeis precipiebat eis bonorum operum studium dare - expl. mysterium dominice Passionis esse completum, ipso propitiante qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Iohannes Baptista: Passio
data liturgica 29 agosto


46. ff. 140v-141
tit. Omelia attribuita a Beda per la stessa festività
Iohannes Baptista


47. f. 141 - Passio sanctae Sabinae Romae mart. (= BHL 7407)
epilogo
tit. Sancte Savine
inc. Illustrissima autem femina Savina colligentes reliquias sancte et intacte virginis Christi Serafye - expl. coronata est una cum fortissima virgine Serafia Christi famula, qui omnibus in se credentibus virtutem dat et potestatem sempiternam; ipsi honor et gloria una cum Deo Patre in unitate eiusdem Spiritus Sancti in sempiterna saecula saeculorum
Sabina Romae mart.: Passio
data liturgica 29 agosto


48. ff. 141-142v
tit. Sermone anonimo per la Natività di Maria
Maria virgo et mater Iesu (ortus et vita)
note Al termine del testo di rimanda al Natale per la lettura da Matteo della genealogia di Cristo.


49. ff. 142v-143 - Passio sancti Cornelii papae mart. (= BHL 1958)
tit. Passio sancti Cornelii martyris
inc. Temporibus Decii Caesaris maxima persecutio orta est Christianis - expl. in cripta cimiterium Calixti hodie orationes eorum florent ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi
Cornelius papa mart.: Passio
data liturgica 14 settembre (non indicata)


50. f. 143r-v - Passio sancti Cypriani Carthaginensis ep. (= BHL 2038)
tit. Sancti Cypriani martyris
inc. Tusco et Basso consulibus Cartagino secretario Paternus proconsul Cypriano episcopo dixit - expl. suscepit Dominus martyrem suum in pace, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Cyprianus Carthaginiensis episcopus et martyr n. 210 ca., m. 14-9-258: Passio
data liturgica 14 settembre
note L'explicit è in parte differente da quello della voce BHL indicata, mentre coincide con la copia nel ms. Amiatino 2.


51. ff. 143v-144v - Exaltatio sanctae Crucis (= BHL 4178)
tit. Exaltatione sancte Crucis
inc. Tempore illo postquam Constantino Augusto contra Maxentium tyrannum properanti ad bellum - expl. in sancte crucis signaculo percipiens miraculorum eius plurima incrementa, donante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
data liturgica 14 settembre


52. ff. 144v-147v - Passio sancti Matthaei ap. (= BHL 5690)
prol., epilogo
tit. Passio beati Mathei apostoli
prol. inc. Quoniam Deo ita cura est de hominibus - expl. maiore genere medicine procurare
inc. Erant itaque duo magi Zaroes et Arfaxat apud Ethiopias - expl. ad confessionem beati apostoli Mathei qui primus Hebreo sermone scripsit evangelium Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Filio et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
epil. inc. Zaroes autem et Arphaxat illi duo magi - expl. in Dei nomine sequens libellus ostendit
Matthaeus apostolus: Passio
data liturgica 21 settembre (non indicata)
note Sia il prologo sia l'epilogo sono indistinti dal testo.


53. ff. 147v-149 - Eucherius Lugdunensis episcopus, Passio Acaunensium martyrum (= BHL S 5739)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Mauritii cum sociis suis
prol. inc. Passionem sanctorum martryrum qui hunc locum glorioso sanguine inlustrant - expl. nunc iam ipsam beatissime passionis causam loquamur
inc. Sub Maximiano qui Romane reipublice cum Dioclitiano collega imperium tenuit - expl. propterea hic laudibus Dei servi canentibus ore per solium, cui est honor et gloria et imperium et potestas per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Mauricii cum sociis suis
Mauritius et soc. Agaunenses seu Thebaei martyres: Passio
data liturgica 22 settembre (non indicata)


54. ff. 149-150v - Passio sanctorum Cosmae et Damiani cum sociis Aegis in Cilicia mart. (cfr. BHL 1970)
prol.
tit. Passio sanctorum [[Cosme et Da]]miani martyres
prol. inc. Licet omnium sanctorum veneranda recordarentur piis animis legantur - expl. ad eorundem sanctorum venerabiles palma festinare
inc. Temporibus denique Dioclitiani et Maximiani imperatorum fuit quedam mulier in civitate Egea - expl. sed et alia multa mirabilia que enarrare longum est per eos Dominus ad laudem nominis sui prestat fieri usque in hodiernum diem, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit sanctorum Cosme et Damiani
Cosmas et Damianus et soc. Aegis in Cilicia martyres: Passio
data liturgica 27 settembre (non indicata)
note Parte della titolatura è erasa. Nel margine inferiore sono leggibili tracce di quella che era forse una nota di possesso: ...ani (am?) mesere Ugelmo (?) de mon ra...


55. ff. 150v-151v - Apparitio sancti Michaelis archangeli in Monte Gargano (cfr. BHL 5949)
prol., notitia
tit. Apparitio sancti Michaelis archangeli
not. + prol. inc. Anno dominice incarnationis quingentesimo sexto indictione quartadecima - expl. de saxeo spelunce instar precavata ostendatur
inc. Est autem locus in Apulis finibus ubi inter sinum Adriaticum et montem Garganum civitas Sipontus sita est - expl. administratorii spiritus in ministerium missi propter eos qui ereditatem capiunt salutis in Christo Iesu Domino nostro, qui vivit et regnat cum Deo Patre in eterna saecula saeculorum
Michael archangelus: Apparitio
data liturgica 29 settembre (non indicata)
note La notizia cronologica iniziale si fonde con il prologo, attraverso il passaggio: quibus presidentibus inventa est ecclesia beati Michaelis ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi et ad memoriam beati archangeli Michaelis toto orbe venerandam...; varianti rispetto alle forme registrate in BHL risultano anche gli estremi del prologo stesso e dell'incipit del testo. Al termine è indicato: Angelorum quippe et hominum require in dom. III posto octavam Pentecostes.


56. ff. 151v-153 - Laudatio sancti Lucae evangelistae (= BHL 4973)
prol.
tit. Gesta beati Luce evangeliste
prol. inc. Cum in divinis atque sacris voluminibus studiose lectando perquirerem - expl. noster subsequens sermo declarat
inc. Igitur gloriosissimus apostolus et evangelista Iesu Christi Lucas natione videlicet Syrus Antiochensis - expl. ad fidem hac dilectionem Domini nostri Iesu Christi quem predicavit confluerent, qui cum Deo Patre Sanctoque Spiritu vivens et regnat per inmensa saecula saeculorum
Lucas evangelista: Laudatio
data liturgica 18 ottobre (non indicata)


57. ff. 153-154 - Athanasius Alexandrinus episcopus pseudo, Sermo in imagine Berytensi Christi crucifixi (cfr. BHL 4227)
prol.
tit. Miraculum quod factum est de imagine Domini nostri Iesu Christi
prol. inc. Sustollite oculos mentis vestre et videte novum miraculum hoc - expl. et aurem vestram inclinate foras quod cordis est porrigite et audite
inc. Civitas est Beritus vocata in confinibus Tiri et Sidonis sita - expl. qui sua nos fide et sua fecit agnitione dignos in Christo Iesu Domino nostro, cum quo est Patri una cum Sancto Spiritu gloria et nunc et semper et in saecula saeculorum
Iesus Christus (miracula in imaginibus Christi): Miracula
note Il prologo non è distinto dalla narrazione. Lo stesso stesso si ripete poco oltre, nella normale posizione liturgica (il 9 novembre): cfr. il n° 62.


58. ff. 154-156v - Passio sanctorum Simonis et Iudae ap. (= BHL 7750-7751)
additamentum
tit. Passio Symonis et Iude Domini nostri Iesu Christi
inc. Symon Chananeus et et Iudas zelotes apostoli Domini nostri Iesu Christi qui per revelationem Sancti Spiritus Persidam fuissent regionem ingressi - expl. qui illuc meruerunt pervenire
app. inc. Scripsit autem gesta sanctorum apostolorum Abdias episcopus Babilonie - expl. ista descripsimus, initia de primo libro et ultima de decimo; gloria Deo Patri et Filio et Spiritui Sancto qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Simon et Iudas (Thaddaeus) ap.: Passio
data liturgica 28 ottobre (non indicata)
note L'appendice non è distinta dal testo.


59. ff. 156v-162
tit. Due sermoni e un'omelia per Ognissanti


60. ff. 162-164 - Passio sanctorum quattuor coronatorum (= BHL 1837)
tit. Passio sanctorum Claudium, Nicostratum, Simphorianum atque Castorium
inc. Tempore illo Dioclitianus Augustus perrexit Pannoniem ad metalla diversa sua - expl. sub nomine sanctorum Claudii, Nicostrati, Simphoriani, Castorii et Simplicii anniversarii recollentur dies eorum, regnante Domino et Salvatore nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sanctorum IIIIor
Claudius, Nicostratus, Symphorianus, Castorius et Simplicius in Pannonia mart.: Passio
data liturgica 8 novembre (non indicata)


61. ff. 164-165v - Passio sancti Theodori tironis Amaseae mart. (= BHL 8077)
tit. Passio sancti Theodori martyris
inc. Temporibus suis Maximianus et Maximus imperatores miserunt per omnem terram regni sui edictum - expl. variis infirmitatibus liberantur usque in presentem diem, ad laudem et gloriam Dei Patris et Filii et Spiritus Sancti qui vivit et regnat nunc et semper in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Theodori
Theodorus tiro Amaseae in Ponto mart.: Passio
data liturgica 9 novembre


62. ff. 165v-166v - Athanasius Alexandrinus episcopus pseudo, Sermo in imagine Berytensi Christi crucifixi (= BHL 4227)
prol.
prol. inc. Sustollite oculos mentis vestre et videte novum miraculum hoc - expl. et aurem vestram inclinate foras quod cordis est porrigite et audite
inc. Civitas est Beritus vocata in confinibus Tiri et Sidonis sita - expl. qui sua nos fide et sua fecit agnitione dignos in Christo Iesu Domino nostro, cum quo est Patri una cum Sancto Spiritu gloria et nunc et semper et in saecula saeculorum
Iesus Christus (miracula in imaginibus Christi): Miracula
data liturgica 9 novembre (non indicata)
note Prologo indistinto dal testo. Si ripete esattamente, anepigrafa, la stessa narrazione già copiata sopra (n° 57).


63. ff. 166v-168v - Sulpicius Severus, Vita Martini Turonensis (= BHL 5610)
prol.
tit. Vita et acta beati Martini episcopi
prol. inc. Plerique mortalium studio et glorie seculari inaniter dediti - expl. alioquin tacere quam falsa dicere maluissem
inc. Igitur Martinus Sabaria Pannoniorum oppido oriundus fuit - expl. qui non continuo receperit sanitatem, quod vel ex sequenti liquebit exemplo
Martinus Turonensis episcopus: Vita
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note La copia si conclude nello stesso punto dei mss. Acquisti e Doni 84 e Edili 136, all'interno del cap. 14 della vita, ma con l'aggiunta del primo paragrafo del cap. 16 (= ed. Fontaine, p. 286; ed. Smit, p. 40 ll. 4-5). La parte che segue del dossier su Martino è distinta andando a capo.


64. ff. 168v-169 - Sulpicius Severus, Epistola III ad Bassulam (= BHL S 5616 e)
inc. Martinus igitur obitum suum longe ante prescivit - expl. Martinus hic pauper et modicus celum dives ingreditur
Martinus Turonensis episcopus: Epistola
data liturgica 11 novembre (non indicata)


65. f. 169 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, I 48 (miracoli di Martino) (= BHL 5619-5620)
pars I inc. Archadio viro et Honorio sanctus Martinus Turonicorum episcopus - expl. cum magna confusione ad propria sunt regressi
pars II inc. Quod si quis requirit cur post transitum Gratiani episcopi - expl. a passione Domini ad transitum sancti Martini anni quadringenti computantur, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria per infinita saecula saeculorum
Martinus Turonensis episcopus: Miracula
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo va a capo rispetto al precedente e non distingue le due parti.


66. ff. 169-172v - Passio sanctae Caeciliae Romae v. mart. (= BHL 1495)
prol.
tit. Passio sancte Cecilie virginis
prol. inc. Humanas laudes et mortalium infulas videmus - expl. et ego requiescere faciam
inc. Huius vocem audiens Cecilia virgo clarissima absconditum semper evangelium Christi gerebat in pectore - expl. in qua beneficia Domini exuberant ad memoriam beate Caecilie usque in hodiernum diem, prestante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et cum Spiritu Sancto vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancte Cecilie
Caecilia Romae virgo martyr: Passio
data liturgica 22 novembre
note Prologo indistinto dal testo.


67. ff. 172v-174 - Passio sancti Clementis I papae (= BHL 1848)
tit. Passio Clementis martyris
inc. Tertius Romane ecclesie prefuit episcopus Clemens - expl. et benedicitur Christus Dei filius, qui regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Clemens I papa saec. I: Passio
data liturgica 23 novembre (non indicata)


68. f. 174r-v - Miracula sancti Clementis I papae (= BHL 1855)
prol.
prol. inc. In divinis voluminibus refertur quod secretum regis abscondere bonum est - expl. tunc incipiam de mirabilibus beati Clementis enarrare
inc. Credo enim vos non latere fratres quod Clemens martyr - expl. per beatum Clementem martyrem atque pontificem huius alme Rome, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Clemens I papa saec. I: Miracula
note Il testo è distinto dal precedente e dal seguente solo andando a capo.


69. f. 174v - Miracula sancti Clementis I papae (= BHL 1857)
inc. Fratres mei carissimi, volo vobis et aliud miraculum ipsius beati Clementis - expl. et fidelis sui orationem implere dignatus est Christus Deus noster, cui est honor et virtus in saecula saeculorum
tit. finale Explicit passio sancti Clementis
Clemens I papa saec. I: Miracula


70. ff. 174v-177v
tit. Due omelie di Gregorio Magno (la seconda mutila)

bibliografia Codici miniati camaldolesi, 18-20; Bandini, Leopoldina, I, 578-91; Berg, Studies, 274



Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Mugellano 15

Lezionario francescano per l'intero anno
sec. XIV; prov. S. Piero a Sieve (Firenze), Bosco ai Frati, convento OFM
La composizione del santorale e le caratteristiche della decorazione indicano che il manoscritto è nato per un convento dell'Ordine dei Minori: vi sono infatti specialmente rilevati Francesco (definito pater noster e ricordato due volte nell'anno), Antonio da Padova e Ludovico da Tolosa.

I. ff. 258, acefalo e mutilo
Lezionario (10 dicembre - 25 novembre e commune sanctorum)
ordinamento Per circulum anni
suddivisione lectiones L'intero contenuto è predisposto per una lettura liturgica, ma in forma ibrida: ogni testo si apre, dopo la rispettiva titolatura, con la rubrica lectio I, senza però che siano analogamente individuate le successive; sono invece tre diverse mani a intervenire a posteriori sul manoscritto per numerarle a margine. Fa eccezione, come si è ricordato, Francesco, suddiviso da rubriche fin dall'origine. Quando non si specifichi altrimenti, si intenda che ogni testo forma un ciclo di nove lectiones.
note La perdita iniziale interessa probabilmente un singolo quaternione, e abbastanza ridotta dev'essere anche quella finale, poiché il commune è quasi completo. I testi sono tratti in parte dal Martirologio e dal Liber pontificalis, in parte dalle vite e passioni tradizionali, secondo l'uso introdotto nella curia Romana al tempo di Innocenzo III e fatto proprio dall'Ordine Francescano.


1. f. 1 - Paulinus Mediolanensis, Vita sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi, frammento (= BHL 377)
inc. Nos vero labia illius moveri videbamus - expl. verum etiam in plurimis provinciis usque in hodiernum diem manet
Ambrosius Mediolanensis episcopus m. 4-4-397: Vita
data liturgica 7 dicembre (non indicata)
note L'estratto acefalo comprende il testo edito da Bastiaensen alle pp. 114-6 (ossia parte dei parr. 47.2 - 48.2); cfr. anche Mombritius I, p. 62 ll. 8-26.


2. f. 1r-v - Liber pontificalis, cap. 33 (Milziade)
tit. In sancti Melchiadis pape et martyris
inc. Melchiades natione Affer sedit annos tres - expl. et cessavit episcopatus dies sedecim
Miltiades papa: Vita
data liturgica 10 dicembre (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


3. f. 1v - Liber pontificalis, cap. 39 (Damaso) (= BHL 2085)
tit. In sancti Damasi pape et confessoris
inc. Damasus natione Yspanus ex patre Antonio - expl. cessavit episcopatus dies triginti unum
Damasus II papa: Vita
data liturgica 11 dicembre (non indicata)
note Il testo occupa tre lezioni.


4. ff. 1v-3v - Passio sanctae Luciae Syracusis v. mart. (cfr. BHL 4992)
tit. In sancte Lucie virginis et martyris
inc. Cum per universam Sicilie provinciam - expl. in confessione emisit spiritum
Lucia virgo Syracusis mart.: Passio
data liturgica 13 dicembre (non indicata)
note Il testo appare in parte parafrasato rispetto alla versione indicata.


5. ff. 3v-5 - Passio sancti Thomae ap. (cfr. BHL 8143 [inc.])
tit. In sancti Thome apostoli
inc. Thomas hebraice latine abyssus - expl. in civitate Edessa ad laudem Domini nostri Iesu Christi cuius est honor et gloria in saecula saeculorum
Thomas apostolus
data liturgica 21 dicembre (non indicata)
note Solo l'inizio coincide con la voce BHL indicata. Il testo occupa tre lectiones, dopo le quali si rimanda per altre tre al commune; le ultime tre sono tratte da un'omelia di Gregorio Magno.


6. f. 5r-v - Liber pontificalis, cap. 10 (Igino)
tit. In sancti Ygini pape et martyris
inc. Yginus natione grecus ex phylosopho de Athenis - expl. et cessavit episcopatus dies tres
Iginus papa
data liturgica 11 gennaio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


7. ff. 5v-6 - Passio sanctorum Felicis et Adaucti Romae mart. (= BHL 2880)
tit. In sancti Felicis in Pincis
inc. Cum fervor Dyoclitiani et Maximiani sanctos Dei diversis penis interficeret - expl. in qua beneficia divina exuberant orationibus eius usque in hodiernum diem, ad laudem Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Felix et Adauctus Romae martyres saec. III: Passio
data liturgica 14 gennaio (non indicata)
note La data cui il testo è destinato è certamente quella propria dell'altro Felice, fratello di questo, ossia il 14 gennaio; i due santi sono invece venerati il 30 agosto (dove si ritrovano in questo stesso lezionario). Sono occupate tre lectiones.


8. ff. 6-7v - Passio sancti Marcelli papae et soc. mart. (= BHL 5235)
tit. In sancti Marcelli pape et martyris
inc. Tempore quo Maximianus augustus rediens de partibus Africe ad urbem Romam - expl. non longe ab urbe Roma miliario tertio et requievit in pace
Marcellus papa et soc. mart.: Passio
data liturgica 16 gennaio (non indicata)
note Il testo, in parte abbreviato nella sezione finale, si interrompe in corrispondenza di p. 172 l. 52 dell'edizione Mombritius, vol. II.


9. ff. 7v-8v - Legenda sancti Antonii in Thebaide abb. de Patras (= BHL S 610 h)
tit. In sancti Antonii abbatis et confessoris
inc. Beatus Antonius abbas cum esset in civitate Patras - expl. et ipsum vendiderunt hysmaelitis triginta argenteis
Antonius in Thebaide abbas n. 250 ca., m. 17-1-356
data liturgica 17 gennaio (non indicata)
note Il testo, che occupa sei lezioni, si interrompe con la fine del par. 4 a p. 228 dell'edizione di F. Halkin in «Analecta Bollandiana» 61 (1943), pp. 224-242 (compresa l'aggiunta testuale registrata in apparato, nota 3).


10. ff. 8v-9v - Passio sanctorum Marii, Marthae, Audifacis et Abacuc Persae et Valentini presb. Romae mart. (= BHL 5543)
tit. In sanctorum martyrum Marii, Marthe, Audifax et Abacum
inc. Temporibus Claudii imperatoris venit quidam vir de Perside partibus - expl. et iunxit corporibus sanctissimis tertio decimo kalendas februarias, regnante Domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Marius, Martha, Audifax et Abacuc Persae et Valentinus presb. Romae mart.: Passio
data liturgica 19 gennaio (non indicata)
note Il testo, in sei lectiones, presenta abbreviazioni e omissioni.


11. f. 9v - Liber pontificalis, cap. 21 (Fabiano)
tit. In sanctorum martyrum Fabiani et Sebastiani
inc. Fabianus natione Romanus ex patre Fabio - expl. et cessavit episcopatus dies VII
Fabianus papa
data liturgica 20 gennaio (non indicata)
note Il testo occupa le prime due lectiones del gruppo di sei destinate alla coppia.


12. ff. 9v-12 - Passio sancti Sebastiani Romae mart. [perperam Ambrosio Mediolanensi adscripta] (= BHL 7543)
tit. Pro sancto Sebastiano
inc. Sebastianus vir Christianissimus Mediolanensibus partibus eruditus - expl. fecit ipsam ecclesiam heredem in Christo, qui vivit et regnat cum Deo Patre omnipotente et Spiritu in saecula saeculorum
Sebastianus Romae mart.: Passio
data liturgica 20 gennaio (non indicata)


13. ff. 12-15 - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis, primo estratto (= BHL 156)
tit. In sancte Agnetis virginis et martyris
inc. Servus Christi Ambrosius episcopus virginibus sacris - expl. aliquanti tamen lapidibus ictibus lesi evaserunt
Agnes Romae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note La copia si interrompe in corrispondenza dell'edizione del Mombritius I, p. 43 l. 35. Altri due estratti seguono poco sotto.


14. ff. 15v-17v - Passio sancti Vincentii Caesaraugustani diac. (cfr. BHL 8633)
tit. In sanctorum martyrum Vincentii et Anastasii
inc. Cum apud Cesaream Augustanam civitatem, ut multorum sinceritas - expl. ut in beati Vincentii fide benedicatur per totas Yspanias nomen Domini nostri Iesu Christi qui semper regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Vincentius Caesaraugustanus diaconus, Valentiae martyr: Passio
data liturgica 22 gennaio (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lectiones delle nove intitolate alla coppia di santi.


15. ff. 17v-18v - Passio sancti Anastasii Persae et soc. in Assyria mart.
tit. Pro sancto Anastasio
inc. Post hec premotis quindenis ferme diebus - expl. suum agonis martyrium gratanter suscepit pro nomine Domini nostri Iesu Christi qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per infinita saecula saeculorum
Anastasius Persa et soc. in Assyria martyres
data liturgica 22 gennaio (non indicata)
note Versione della passio diversa da quella edita in Mombritius, vol. I; il passaggio della narrazione dal quale ha inizio questo estratto cadrebbe in quest'ultima a p. 74 l. 19.


16. f. 18v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis, secondo estratto (Emerenziana) (= BHL 2527)
tit. In sancte Emerentiane virginis et martyris
inc. Emerentiana autem que collectanea beate Agnetis - expl. in confinio agelli beatissime virginis Agnetis
Emerentiana Romae virgo mart. saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note Estratto corrispondente all'edizione di Mombritius I, p. 43 ll. 35-47; occupa tre lezioni.


17. ff. 18v-21v
tit. Nove lectiones per la Conversione di Paolo (da Atti, un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita a Gerolamo)


18. ff. 21v-22v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis, terzo estratto (= BHL 156)
tit. In sancte Agnetis secundo
inc. Igitur dum parentes beate Agnetis assiduis pernoctationibus - expl. in conspectu Domini valeat invenire
Agnes Romae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note Il testo, diviso in sei lectiones, riprende di seguito l'estratto su Emerenziana fino alla conclusione (con omissione della formula finale Passa est...); cfr. Mombritius I, p. 43 l. 47 - p. 44 l. 27.


19. ff. 22v-23 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 16 (Ignazio) (= BHL 4262)
tit. In sancti Ignatii episcopi et martyris Hieronimus de illustribus viris
inc. Ignatius Antiocene ecclesie tertius post Petrum episcopus - expl. iacent extra portam Dampniticam in cymiterio
Ignatius Antiochenus ep. mart.
data liturgica 1 febbraio (non indicata)
note L'estratto occupa tre lectiones.


20. ff. 23-25
tit. Nove lectiones per la Purificazione della Vergine (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


21. f. 25r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 15 febbraio (Biagio)
tit. In sancti Blasii episcopi et martyris
inc. Apud Sebastem civitatem passio sancti Blasii episcopi qui multorum patrator miraculorum - expl. datoque pretio sanguinis vitam mereantur eternam
Blasius Sebastenus ep. mart.
data liturgica 3 febbraio (non indicata)
note Una singola lectio.


22. ff. 25v-26v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 5 febbraio (Agata)
tit. In sancte Agathe virginis et martyris
inc. Natale sancte Agathe virginis et martyris in Sicilia civitate Cathanensi sub Quintiano procuratore imperatore Decio - expl. qui Dei iudicio in medio flumine interiit
Agatha Catanae virgo mart.: Passio
data liturgica 5 febbraio (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones; una rubrica seguente rimanda per le altre tre al commune.


23. ff. 26v-29
tit. Nove lectiones per la Cattedra di Pietro (dalla Prima lettera di Pietro, un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita a Gerolamo)


24. f. 29r-v - Sermo de sancto Matthia (= BHL 5695)
tit. In sancti Matthie apostoli
inc. Mathias hebraice latine dicitur Donatus - expl. et annumeratus est cum undecim apostolis
Mathias apostolus: Passio
data liturgica 24 febbraio (non indicata)
note Una prima lectio è ricavata dall'inizio del sermone (= Mombritius II, p. 268 l. 27 - 269 l. 34) unito a un estratto dagli Atti, mentre per altre tre si prescrive di ricorrere al commune apostolorum.


25. ff. 29v-30 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 marzo (40 Sebasteni)
tit. In sanctorum XL martyrum
inc. Apud Sebasten Armenie minoris quadraginta militum tempore Licinii regis - expl. et honore digno condite
Sebasteni martyres XL
data liturgica 11 marzo (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


26. f. 30r-v - Liber pontificalis, cap. 66 (Gregorio Magno) (= BHL 3636)
tit. In sancti Gregorii pape et confessoris
inc. Gregorius natione Romanus ex patre Gordiano sedit - expl. et cessavit episcopatus menses V dies XVI
Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604: Vita
data liturgica 12 marzo (non indicata)
note Suddiviso in tre lectiones.


27. ff. 30v-33 - Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604, Dialogorum libri IV, lib. II (vita di Benedetto) (= BHL 1102)
tit. In sancti Benedicti abbatis
inc. Fuit vir vite venerabilis gratia Benedictus et nomine - expl. que omni vite sue tempore in eadem quam acceperat salute permansit
Benedictus Casinensis abbas m. 543: Vita
data liturgica 21 marzo (non indicata)
note Estratto comprendente i primi 38 capitoli: cfr. l'edizione di Moricca, p. 133 ll. 16-17.


28. ff. 33-37
tit. Nove lectiones per l'Annunciazione (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


29. f. 37 - Liber pontificalis, cap. 12 (Aniceto)
tit. In sancti Aniceti pape et martyris
inc. Anicetus natione Syrus ex patre Iohanne de vico Amissa - expl. et cessavit episcopatus dies septem
Anicetus papa
data liturgica 17 aprile (non indicata)
note Una singola lectio.


30. f. 37 - Liber pontificalis, cap. 13 (Soter)
tit. In sanctorum martyrum Sotheris et Gaii
inc. Sother natione Campanus ex patre Concordio de civitate Fundis - expl. et cessavit episcopatus dies XXI
Soter papa
data liturgica 22 aprile (non indicata)
note Il testo occupa la prima delle tre lezioni dedicate ai due papi.


31. f. 37r-v - Liber pontificalis, cap. 29 (Gaio)
tit. Pro sancto Gaio
inc. Gaius natione Dalmatinus ex genere Dioclitiani imperatoris - expl. et cessavit episcopatus dies XI
Gaius seu Caius papa
data liturgica 22 aprile (non indicata)


32. ff. 37v-40
tit. Nove + due lectiones per le festività dei santi da Pasqua a Pentecoste (da un sermone attribuito ad Ambrogio e un'omelia attribuita ad Agostino)


33. f. 40 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 23 aprile (Giorgio)
tit. In sancti Georgii martyris
inc. In Perside civitate Diospoli passio sancti Georgii martyris - expl. ecclesia Dei venerabiliter honorat
Georgius Cappadox martyr saec. III: Passio
data liturgica 23 aprile (non indicata)
note Una singola lectio.


34. ff. 40-41 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 8 (Marco) (= BHL 5274)
tit. In sancti Marci evangeliste
inc. Marcus discipulus et interpres Petri - expl. et a viris religiosis placita quiete sepultus septimo kalendas maias
Marcus evangelista: Passio
data liturgica 25 aprile (non indicata)
note Estratto da Gerolamo rielaborato, che si spinge fino a PL 23,187C. Il testo occupa tre lectiones, cui si prescrive di aggiungerne tre dal commune degli evangelisti e tre da un'omelia di Gregorio.


35. f. 41 - Liber pontificalis, cap. 3 (Cleto)
tit. In sanctorum martyrum Cleti pape et Marcellini pape
inc. Cletus natione Romanus de regione vico Patricii - expl. et cessavit episcopatus dies XX
Cletus papa
data liturgica 26 aprile (non indicata)
note Il testo occupa la prima delle tre lezioni dedicate ai due papi.


36. f. 41r-v - Liber pontificalis, cap. 30 (Marcellino)
tit. Pro sancto Marcellino
inc. Marcellinus natione Romanus ex patre Proiecto - expl. cessavit episcopatus annos septem menses sex dies XXV persequente Dioclitiano Christianos
Marcellinus papa mart.
data liturgica 26 aprile (non indicata)


37. ff. 41v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 28 aprile (Vitale e Valeria)
tit. In sancti Vitalis martyris
inc. Apud Ravennam natale sancti Vitalis martyris patris sanctorum martyrum Gervasii et Prothasii - expl. infra biduum migravit ad Dominum
Vitalis et Valeria, alter Ravennae mart., altera Mediolani mart.
data liturgica 28 aprile (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


38. ff. 41v-42v - Passio sancti Philippi ap. (cfr. BHL 6816)
tit. In sanctorum apostolorum Phylippi et Iacobi
inc. Cum sancti apostoli Domini et salvatoris nostri Iesu Christi - expl. orante apostolo Phylippo omnibus qui credunt regnum Patris et Filii et Spiritus Sancti
Philippus apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio (non indicata)
note Il testo occupa le prime tre lectiones della serie di nove dedicate ai due santi.


39. ff. 42v-45 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 2 (Giacomo) (= BHL 4087)
tit. Pro sancto Iacobo
inc. Iacobus qui appellatur frater Domini - expl. set falsa eorum opinio est
Iacobus Minor apostolus
data liturgica 1 maggio (non indicata)
note L'estratto occupa tre lezioni, cui ne seguono dal f. 43v altre tre ricavate da un'omelia attribuita ad Agostino.


40. ff. 45-47v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 maggio (Alessandro papa)
tit. In inventione sancte Crucis
inc. Rome via Numentana miliario octavo passio Alexandri pape, Eventii et Theodoli presbiterorum - expl. in predio suo V nonas madii
Alexander papa, Eventius, Theodulus, Hermes et Quirinus Romae martyres
data liturgica 3 maggio (non indicata)
note Come chiarisce il seguito della rubrica, le prime sei lectiones (fino al f. 45v) riguardano i santi, le altre tre sono ricavate dal De obitu Theodosii di Ambrogio e da un'omelia attribuita ad Agostino.


41. ff. 47v-49v - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 9 (Giovanni evangelista) (= BHL S 4323 n)
tit. In sancti Iohannis ante portam Latinam. Ieronimus de illustribus viris
inc. Iohannes apostolus quem Iesus amavit plurimum - expl. mortuus est et iuxta eamdem civitatem sepultus
Iohannes apostolus sec. I
data liturgica 6 maggio (non indicata)
note Il testo, che riproduce integralmente il capitolo, occupa le prime sei lectiones; le altre tre (dal f. 48) sono ricavate da un'omelia attribuita a Gerolamo.


42. ff. 49v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 settembre (Michele)
prol., additamentum
tit. In inventione sancti Michaelis archangeli
inc. In monte Gargano venerabilis memoria beati archangeli Michaelis ubi ipsius consecrata nomine habetur ecclesia - expl. cotidie orationi vacabant
Michael archangelus: Apparitio
data liturgica 8 maggio (non indicata)
note Come spiega la rubrica iniziale, la narrazione (che comprende la prima metà circa della voce nella recensio I, fino a p. 334 l. 8 dell'edizione Dubois) occupa le prime tre lectiones, mentre le altre sei sono tratte rispettivamente dai Moralia di Gregorio e da un'omelia attribuita a Gerolamo.


43. ff. 49v-50 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 10 maggio (Gordiano ed Epimaco)
tit. In sanctorum martyrum Gordiani et Epimachi
inc. Rome via Latina in cimiterio eiusdem natale sancti Gordiani et Epimachi quos Iulianus imperator et apostata - expl. corpus beati martyris Epimachi sepultum fuerat
Gordianus et Epimachus mart.
data liturgica 10 maggio (non indicata)
note Suddivisione in tre lezioni.


44. f. 50 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 12 maggio (Nereo, Achilleo e Pancrazio)
tit. In sanctorum martyrum Nerei et Archilei atque Pancratii - Pro sancto Pancratio
parte I inc. Rome in cimiterio Pretextati natale sanctorum martyrum Nerei et Archilei fratrum - expl. miliario uno et semis
parte II inc. Via Aurelia miliario secundo natale sancti Pancratii martyris - expl. sepelivit III° idus madii
Nereus, Achilleus et soc. mart.
Pancratius Romae mart.
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note La voce del martirologio del giorno è copiata interamente in tre lectiones, divisa dalla titolatura intermedia per la terza lectio su Pancrazio.


45. ff. 50-51 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 5 giugno (Bonifacio)
tit. In sancti Bonifatii martyris
inc. Passio sancti Bonifatii martyris sub Dioclitiano et Maximiano apud Tharsum civitatem - expl. sepulta apud prefatum martyrem operibus piis consumata
Bonifatius Tarsi martyr saec. III/IV
data liturgica 14 maggio (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


46. f. 51r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 19 maggio (Potenziana)
tit. In sancte Potentiane virginis
inc. Rome sancte Pudentiane vel Potentiane virginis - expl. iuxta patrem sanctum Pudentem posita
Pudentiana Romana virgo
data liturgica 19 maggio (non indicata)
note Il testo (nella recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois) costituisce una singola lectio.


47. ff. 51v-53v - Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274, Legenda sancti Francisci maior, cap. XV (= BHL 3107)
tit. In translatione beati Francisci confessoris
inc. Franciscus igitur servus et amicus Altissimi ordinis minorum fratrum institutor - expl. innotescit fidelibus mirificans sanctum suum magnificentia virtutis Altissimi, cui est honor et gloria per infinita saecula saeculorum
Franciscus Assisiensis OFM n. 1182, m. 4-10-1226: Translatio
data liturgica 25 maggio (non indicata)
note Si riporta solo l'ultimo capitolo dell'opera (cfr. Fontes Franciscani, pp. 905-11).


48. f. 53v - Liber pontificalis, cap. 18 (Urbano)
tit. In sancti Urbani pape et martyris
inc. Urbanus natione Romanus ex patre Pontiano - expl. et cessavit episcopatus dies XXX
Urbanus I papa
data liturgica 25 maggio (non indicata)
note Una singola lectio.


49. ff. 53v-54 - Liber pontificalis, cap. 14 (Eleuterio)
tit. In sancti Eleutherii pape et martyris
inc. Eleuterius natione Grecus ex patre Abundio - expl. et cessavit episcopatus dies quinque
Eleutherius papa
data liturgica 26 maggio (non indicata)
note Di nuovo una singola lectio.


50. ff. 54-55 - Liber pontificalis, cap. 55 (Giovanni I)
tit. In sancti Iohannis pape et martyris
inc. Iohannes natione Tuscus ex patre Constantino - expl. et cessavit episcopatus dies L et octo
Iohannes I papa
data liturgica 27 maggio (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


51. f. 55 - Liber pontificalis, cap. 27 (Felice I)
tit. In sancti Felicis pape et martyris
inc. Felix natione Romanus ex patre Constantino - expl. et cessavit episcopatus dies V
Felix I papa
data liturgica 30 maggio (non indicata)
note Il testo costituisce un singola lectio.


52. f. 55r-v - Passio sanctae Petronillae Romanae v. (cfr. BHL 6061 [inc. beta])
tit. In sancte Petronille virginis
inc. Petronillam bene nostis voluntate Petri apostoli clericam factam - expl. cuius corpus via Ardeatina sepultum est
Petronilla Romana virgo: Passio
data liturgica 31 maggio (non indicata)
note Il testo, in tre lezioni, non coincide pienamente con la voce indicata.


53. ff. 55v-56 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 2 giugno (Marcellino e Pietro)
tit. In sanctorum martyrum Marcellini et Petri atque Herasmi
inc. Rome Marcellini presbiteri et Petri exorciste sub Dioclitiano imperatore iudice Sereno - expl. in inferiori parte cripte sepelierunt quinto kalendas septembrium
Marcellinus presb., Petrus diac. et soc. Romae mart.
data liturgica 2 giugno (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lectiones del gruppo, mentre ad Erasmo sono riservate le altre tre.


54. f. 56r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 giugno (Erasmo)
tit. Pro sancto Herasmo
inc. In Campania beati Herasmi episcopi et martyris sub Dioclitiano et Maximiano imperatoribus - expl. vocante Domino martirio clarus sancto fine quievit
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III/IV
data liturgica 3 giugno (non indicata)
note Il santo è compreso nello stesso giorno dei precedenti, anche se appartiene al seguente.


55. ff. 56v-57v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 giugno (Primo e Feliciano)
tit. In sanctorum martyrum Primi et Feliciani
inc. Rome in monte Celio natale sanctorum martyrum Primi et Feliciani sub Dioclitiano et Maximiano imperatorum - expl. quinto idus iunii ab urbe Roma miliario XIIII°
Primus et Felicianus Romae mart.
data liturgica 9 giugno (non indicata)
note Il testo comprende sei lectiones.


56. f. 57v - Vita sancti Barnabae ap. (cfr. BHL 984-985)
tit. In sancti Barnabe apostoli
inc. Barnabas hebraice latine dicitur vel interpretatur filius consolationis vel filius prophete - expl. cuius festa celebratur tertio idus iunii
Barnabas apostolus: Passio
data liturgica 11 giugno (non indicata)
note Il testo, che costituisce una singola lectio, appare un'epitome della passione più diffusa e del prologo che talora l'accompagna.


57. ff. 57v-58 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 12 giugno (Nazario e Celso) (= BHL 6046)
tit. In sanctorum martyrum Basilidis, Cirini, Naboris et Nazarii et Celsi pueri
inc. Mediolani natale sanctorum martyrum Nazarii et Celsi pueri - expl. apud Ebreduensem urbem antiquitas memorando celebravit
Nazarius et Celsus Mediolani mart.
data liturgica 12 giugno (non indicata)
note La voce del martirologio, che occupa tre lectiones, è trascritta integralmente nella forma della recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois.


58. ff. 58-64 - Vita sancti Antonii de Padua (= BHL 593)
tit. In festo sancti Antonii confessoris
inc. In Hispanis civitate Ulixbona que ad occidentalem regni Portugallie plagam - expl. sanctitatis illius professor in se experientia doctus efficitur
Antonius de Padua OFM n. 1195 ca., m. 13-6-1231: Vita
data liturgica 13 giugno (non indicata)
note Eccezionalmente sono impegnati con un unico testo quattro cicli di nove lectiones, a conferma del particolare rilievo dato all'Ordine Francescano.


59. ff. 64-65 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 15 giugno (Vito, Modesto e Crescenzia)
tit. In sanctorum martyrum Viti et Modesti atque Crescentie
inc. Apud Siciliam beatus Vitus in puerili etate virtutibus maturus - expl. et in loco qui dicitur Marianus condita aromatibus sepelivit
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.
data liturgica 15 giugno (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


60. f. 65 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 18 giugno (Marco e Marcelliano)
tit. In sanctorum martyrum Marci et Marcelliani
inc. Rome via Ardeatina natale sanctorum martyrum Marci et Marcelliani preclarissimi generis - expl. cum gloria martirii ad syderea regna migraverunt
Marcus et Marcellianus Romae mart.
data liturgica 18 giugno (non indicata)
note Il testo, in una singola lectio, corrisponde alla recensio I del martirologio, secondo la classificazione dell'editore Dubois.


61. ff. 65-66v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= BHL 3514)
prol., additamentum
tit. In sanctorum martyrum Gervasii et Prothasii
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Ytaliam in Domino eternam salutem - expl. de inventione sanctorum corporum ad letitiam invitemus
inc. In diebus transacte nuper quadragesime - expl. credens me orationibus eorum consequi misericordiam Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
addit. inc. Martyrizati sunt autem beatissimi martyres Gervasius et Protasius in Mediolanensium civitate sub die kalendarum iuniarum
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio
data liturgica 19 giugno (non indicata)


62. f. 67r-v - Liber pontificalis, cap. 60 (Silverio)
tit. In sancti Silverii pape et martyris
inc. Silverius natione Campanus ex patre Orsmida episcopo Romano - expl. et cessavit episcopatus dies septem
Silverius papa
data liturgica 20 giugno (non indicata)
note All'interno del capitolo è omesso il tratto da p. 290 l. 4 a p. 292 l. 1 dell'edizione Duchesne; il testo occupa sei lectiones.


63. f. 67v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 22 giugno (Paolino)
tit. In sancti Paulini episcopi et confessoris
inc. De civitate Nola Campanie natale sancti Paulini episcopi et confessoris - expl. claruit autem non solum eruditione et copiosa vite sanctitate, sed etiam potentia adversus demones
Paulinus Nolanus ep.
data liturgica 22 giugno (non indicata)
note Una singola lectio.


64. ff. 67v-71v
tit. Nove lectiones per la Natività del Battista (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


65. ff. 71v-72v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 26 giugno (Giovanni e Paolo)
tit. In sanctorum martyrum Iohannis et Pauli
inc. Rome Iohannis et Pauli fratrum quorum prior prepositus - expl. ab ipso Terentiano descripta est passio horum martyrum. Passi sunt autem VI kalendas iulii
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.
data liturgica 26 giugno (non indicata)
note Il testo comprende sei lectiones.


66. ff. 72v-73 - Liber pontificalis, cap. 82 (Leone II)
tit. In sancti Leonis pape et confessoris
inc. Leo iunior natione Siculus ex patre Paulo - expl. pro eo quod ecclesia Albanensis episcopum minime habuit
Leo II papa
data liturgica 28 giugno (non indicata)
note Suddivisione in sei lectiones.


67. ff. 73-77
tit. Nove lectiones per Pietro e Paolo (da Atti, un sermone attribuito a Leone e un'omelia attribuita a Gerolamo)


68. ff. 77-78v
tit. Sei lectiones per Paolo apostolo (da Atti e dal De gratia et libero arbitrio di Agostino)
note Per le ultime tre lectiones la rubrica rimanda alla ricorrenza della Conversione.


69. ff. 78v-80v - Passio sanctorum Processi et Martiniani Romae mart. (= BHL 6947)
tit. In sanctorum martyrum Processi et Martiniani
inc. Tempore quo Symon magus crepuit intus - expl. ubi prestantur beneficia eorum usque in hodiernum diem, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Processus et Martinianus Romae mart.: Passio
data liturgica 2 luglio (non indicata)


70. ff. 80v-83
tit. Lectiones infra octavam di Pietro e Paolo (da un sermone attribuito a Massimo)
note Si rimanda per le lectiones omiletiche al commune apostolorum.


71. ff. 83-85
tit. Nove lectiones in octava di Pietro e Paolo (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita a Gerolamo)


72. ff. 85-86v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 10 luglio (Felicita e i sette figli)
tit. In natale sanctorum martyrum septem fratrum
inc. Rome septem fratrum filiorum sancte Felicitatis - expl. et martialis capitali sententia puniti sunt
Felicitas cum septem filiis Romae mart.
data liturgica 10 luglio (non indicata)
note La voce del martirologio occupa solo la prima lectio, mentre le altre otto (dal f. 85v) sono ricavate da un sermone attribuito ad Agostino.


73. f. 86v - Liber pontificalis, cap. 11 (Pio I)
tit. In sancti Pii pape et martyris
inc. Pius natione Ytalus ex patre Rufino - expl. et cessavit episcopatus dies quattuordecim
Pius I papa
data liturgica 11 luglio (non indicata)
note Una singola lectio.


74. ff. 86v-87 - Liber pontificalis, cap. 5 (Anacleto)
tit. In sancti Anacleti pape et martyris
inc. Anacletus natione Grecus de Athenis - expl. et cessavit episcopatus dies tredecim
Anacletus papa
data liturgica 13 luglio (non indicata)
note Una singola lectio.


75. f. 87 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 27 giugno (Sinforosa)
tit. In sancte Symphorose cum septem filiis suis martyris
inc. Apud Tyburtina civitate Ytalie natale sancte Symphorose beati Getulii martiris uxoris - expl. via Tyburtina miliario nono
Symphorosa et septem filii Tibure mart.
data liturgica 18 luglio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


76. f. 87r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 21 luglio (Prassede)
tit. In sancte Praxedis virginis
inc. Rome sancte Praxedis virginis. Hec cum sorore sua beata Potentiana - expl. patrem Pudentem posita
Praxedis Romana virgo
data liturgica 21 luglio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


77. ff. 87v-91
tit. Nove lectiones per la festa di Maria Maddalena (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia di Gregorio Magno)


78. f. 91 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 24 luglio (Cristina)
tit. In sancte Christine virginis et martyris
inc. Apud Ytaliam in Tyro que est circa lacum Vulsinum natale sancte Christine virginis - expl. cursum gloriosi martyrii consummavit
Christina Vulsinii, alias in Tyro civitate virgo martyr saec. III
data liturgica 24 luglio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


79. ff. 91-93
tit. Nove lectiones per la festa di Giacomo Maggiore (da un sermone attribuito a Giovanni Crisostomo)


80. f. 93 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 25 luglio (Cristoforo)
tit. Pro sancto Christoforo martyre
inc. In Licia civitate Samon natale sancti Christofori martyris - expl. capitis obtruncatione complevit
Christophorus in Lycia martyr m. 250
data liturgica 25 luglio (non indicata)
note Il testo è numerato nella rubrica come nona lectio, benché il ciclo precedente fosse già completo.


81. f. 93 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 28 luglio (Pantaleone)
tit. In sancti Pantaleonis martyris
inc. Nicomedie passio sancti Pantaleonis qui cum iubente Maximiano - expl. ictu gladii martyrium consummavit
Pantaleon Nicomediae mart.
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Una singola lectio.


82. ff. 93-94v - Passio sanctorum Nazarii et Celsi Mediolani mart. (= BHL 6040)
tit. In sanctorum martyrum Nazarii, Celsi, Victoris et Innocentii
inc. Nazarius genitus a patre nomine Affricano matre vero eius nomine Perpetua - expl. mundati sunt confestim in virtute et gratia Domini nostri Iesu Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Nazarius et Celsus Mediolani mart.: Passio
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lectiones del gruppo di nove cui si riferisce la titolatura.


83. ff. 94v-95 - Liber pontificalis, cap. 15 (Vittore)
tit. Decretum Victoris
inc. Victor natione Affer ex patre Felice - expl. et cessavit episcopatus dies duodecim
Victor I papa m. 199
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Il testo costituisce la settima lectio, secondo la numerazione apposta a margine (ma nel modello seguito dallo scriba doveva comprendere anche l'ottava, poiché la sezione su Innocenzo è intitolata lectio IX).


84. f. 95r-v - Liber pontificalis, cap. 42 (Innocenzo)
tit. Decretum Innocentii
inc. Innocentius natione Albanensis ex patre Innocentio - expl. et cessavit episcopatus dies XXII
Innocentius I papa
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Il testo occupa le ultime due lectiones del gruppo, con la contraddizione sopra ricordata tra numerazione marginale e rubrica.


85. f. 95v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 luglio (Felice II)
tit. In sanctorum martyrum Felicis pape, Simplicii, Fausti et Beatricis
inc. Rome via Aurelia beati Felicis pontificis sub Constantino filio Constantini - expl. cuius natale celebratur IIII kalendas augusti
Felix II papa m. 22-11-365
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo occupa la prima delle sei lectiones del gruppo di santi della titolatura.


86. ff. 95v-96 - Liber pontificalis, cap. 50 (Felice III)
inc. Felix natione Romanus ex patre Felice presbitero de titulo Fasciole - expl. factum est a presbyteris et diaconibus constitutum de omni ecclesia
Felix III papa
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo, ritenuto di nuovo relativo allo stesso santo e perciò non titolato, occupa le lezioni seconda e terza.


87. f. 96r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 luglio (Simplicio, Faustino e Beatrice)
tit. Pro sancto Simplicio, Faustino et Beatrice
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani natale sanctorum martyrum Simplicii, Faustini et Beatricis - expl. vexatus emisit spiritum
Simplicius, Faustinus et Beatrix Romae mart.
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo occupa le lezioni dalla quarta alla sesta.


88. ff. 96v-97 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 30 luglio (Abdon e Sennen)
tit. In sanctorum martyrum Abdon et Senen
inc. Rome Abdon et Senen subregulorum sub Decio imperatore - expl. et translati sunt in cymiterio Pontiani
Abdon et Sennen Romae mart.
data liturgica 30 luglio (non indicata)
note Suddivisione in tre lectiones.


89. ff. 97-99
tit. Otto lectiones per la festa di S. Pietro in Vincoli (da Atti e un sermone attribuito ad Ambrogio)


90. f. 99 - Passio sanctorum Machabaeorum mart. (= BHL 5106)
tit. De sanctis Machabeis
inc. Contigit autem septem fratres cum matre sua comprehensos - expl. novissime autem post filios et mater consumpta est
Machabaei (septem fratres) mart.: Passio
data liturgica 1 agosto (non indicata)
note Il testo è numerato nella rubrica come nona lectio dopo le precedenti, ma diviso a margine in tre.


91. ff. 99-100 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 2 agosto (Stefano I)
tit. In sancti Stephani pape et martyris
inc. Rome in cimiterio Calixti natale sancti Stephani pape et martyris - expl. appellatur hodie cymiterium Calixti
Stephanus I papa mart.
data liturgica 2 agosto (non indicata)
note Il testo comprende le prime due lectiones delle tre dedicate al santo, mentre l'ultima è tratta dal Liber pontificalis (vd. item seguente).


92. f. 100 - Liber pontificalis, cap. 24 (Stefano I)
inc. Stephanus natione Romanus ex patre Iulio - expl. et cessavit episcopatus dies XXII
Stephanus I papa mart.
data liturgica 2 agosto (non indicata)


93. ff. 100-102 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 agosto (invenzione di Stefano)
tit. In inventione sancti Stephani prothomartyris
inc. Ierosolimis inventio corporis beatissimi Stephani protomartyris et sanctorum Gamalielis Nichodemi et Abibon - expl. innumera miracula facta sunt de quibus plurima beatus Augustinus in libris de civitate Dei memorat
Stephanus diac. protomart.
data liturgica 3 agosto (non indicata)
note La voce del martirologio occupa le prime sei lectiones; da f. 101 ne seguono altre tre ricavate da un'omelia attribuita a Gerolamo.


94. ff. 102-105v - Dedicatio ecclesiae sanctae Mariae ad Nives (= BHL 5403)
prol.
tit. In festo sancte Marie de Nivibus
prol. inc. Cum ad omnium sanctorum reverentiam Christianorum cunctorum debeat devotio excitari - expl. quod divinis revelationibus gestum est replicemus
inc. Tempore quo prefatus Liberius papa beati Petri sedem provida gubernatione regebat - expl. cuius quidem beneficia plenius effectibus in ipsa ecclesia exuberant, ad laudem et gloriam omnipotentis Dei eiusque genetricis semper virginis Marie et omnium sanctorum qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Maria virgo et mater Iesu (miracula in variis locis facta, fundationes ecclesiarum, translationes, etc.): Dedicatio
data liturgica 5 agosto (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lezioni, cui dal f. 105 ne seguono tre tratte da un'omelia attribuita a Beda.


95. ff. 105v-106 - Humbertus de Romanis n. 1194/1200, m. 14-7-1277, Legenda sancti Dominici (= BHL 2219)
tit. In sancti Dominici confessoris
inc. Beatus Dominicus fratrum predicatorum pater inclitus - expl. hospitem suum hereticum ad fidem catholicam Dei spiritu cooperante convertit
Dominicus Ordinis Praedicatorum fundator n. 1170, m. 6-8-1221: Vita
data liturgica 4 agosto (non indicata)
note Il testo si interrompe prima della sua conclusione normale, riportata nella voce BHL.


96. ff. 106v-107 - Liber pontificalis, cap. 25 (Sisto II)
tit. In sanctorum martyrum Sixti pape, Felicissimi et Agapiti
inc. Sixtus natione Grecus ex phylosopho sedit - expl. cessavit episcopatus dies XXV
Sixtus II papa mart.
data liturgica 6 agosto (non indicata)
note Il testo occupa la prima lectio e parte della seconda delle nove complessive; lo segue senza distinzione la passione registrata all'item seguente.


97. ff. 107-108v - Passio sancti Sixti II papae mart. (= BHL 7801)
inc. Sixtus urbis Rome episcopus Athenis natus et doctus - expl. martyrizatus est autem beatus Sixtus episcopus VIII° ydus augusti, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Sixtus II papa mart.: Passio
data liturgica 6 agosto (non indicata)


98. ff. 108v-109v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 7 agosto (Donato)
tit. In sancti Donati episcopi et martyris
inc. Apud Tusciam civitate Aritii natale sancti Donati episcopi et martyris - expl. in Hostia civitate tumulata servantur
Donatus episcopus et Hilarianus mon., Aretii martyres
data liturgica 7 agosto (non indicata)
note Il testo è suddiviso in sei lectiones.


99. ff. 109v-110 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 16 marzo e 8 agosto (Ciriaco, Largo e Smaragdo)
tit. In sanctorum martyrum Cyriaci, Largi et Smaragdi
inc. Rome natale sancti Cyriaci martyris qui post longam carceris macerationem - expl. subito ceciderunt et mortui sunt
Cyriacus, Largus et Smaragdus Romae martyres
data liturgica 8 agosto (non indicata)
note Sono accorpate, per un totale di tre lectiones, le due voci del martirologio relative ai tre santi, con omissione dell'ultima frase della seconda.


100. f. 110 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 agosto (Romano)
tit. In sancti Romani martyris
inc. Rome sancti Romani militis qui confessione sancti Laurentii conpunctus - expl. et mox iubente Decio cum fustibus exibitus ac decollatus est
Romanus miles Romae martyr m. 258
data liturgica 9 agosto (non indicata)
note Una singola lectio.


101. ff. 110-113v - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL S 4758 f [inc.])
tit. In festivitate sancti Laurentii martyris
inc. Postquam beatus Sixtus urbis Romane episcopus martyrii coronam adeptus consummavit agonem - expl. gratias tibi ago Domine quia merui ianuas tuas intrare; et hec dicens emisit spiritum
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
data liturgica 10 agosto (non indicata)
note Il testo, che occupa sei lectiones, si chiude in corrispondenza degli eventi narrati nella versione edita in Mombritius II, p. 95 l. 26, anche se in diversa forma. Dal f. 111 seguono altri due gruppi di sei, tratti rispettivamente da un sermone e un'omelia attribuiti ad Agostino.


102. f. 113v-115 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 agosto (Tiburzio)
tit. In sanctorum martyrum Tyburtii et Susanne
inc. Rome inter duas lauros natale sancti Tiburtii martyris filii Chromatii urbis prefecti - expl. in eodem quoque loco a quodam apparente Christiano sepultus est tertio idus augusti
Tiburtius Romae mart.
data liturgica 11 agosto (non indicata)


103. ff. 115v-120 - Legenda sanctae Clarae virginis (= BHL 1817)
tit. In festo sancte Clare virginis
inc. Venerabilis Christi sponse Deoque dicate virginis Clare - expl. post te trahas ad gaudium et gloriam sempiternam, quo nos perducat rex noster et dux Christus Iesus crucifixus cui cum Patre et Spiritu Sancto est omnis honor et gloria per infinita saecula saeculorum
Clara Assisiensis virgo et abbatissa OFM n. 1193/1194, m. 11-8-1253: Vita
data liturgica 12 agosto (non indicata)
note La numerazione delle lezioni è apposta da due mani, sfasate tra loro ma sempre per un totale di nove.


104. ff. 120v-121 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 13 agosto (Ippolito)
tit. In sanctorum martyrum Ypoliti et Cassiani
inc. Rome sancti Ypoliti martyris sub Decio imperatore et Valeriano prefecto - expl. in campo eodem iuxta nimphas ad latus agri Verani ydus augusti
Hippolytus Romanus presb.
data liturgica 13 agosto (non indicata)
note La voce è suddivisa in tre lectiones.


105. f. 121 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 13 agosto (Concordia)
tit. In sancte Concordie
inc. Rome sancte Concordie nutricis eiusdem sancti Ypoliti - expl. sepelivit VIII° kal. septembris
Concordia Romae mart.
data liturgica 13 agosto (non indicata)
note Il testo comprende le lezioni dalla quarta alla sesta.


106. f. 121r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 agosto (Eusebio)
tit. In sancti Eusebii presbyteri et confessoris
inc. Beatus Eusebius presbiter cum presente Constantino fidem catholicam - expl. factaque est gravissima persecutio in ecclesia catholica ab arrianis sedem apostolicam tenente tunc Liberio
Eusebius Romanus presbyter saec. IV
data liturgica 14 agosto (non indicata)
note Una singola lectio.


107. ff. 121v-127v - Paschasius Radbertus n. 790 ca., m. post 851, Epistola beati Hieronymi ad Paulam et Eustochium de assumptione Mariae virginis (= BHL S 5355 d)
tit. In assumptione beate Marie virginis sermo sancti Hieronymi presbyteri
inc. Cogitis me, o Paula et Eustochium, immo caritas Christi me compellit - expl. ubi post labores et erumpnas felix et suavis refectio animarum
Maria virgo et mater Iesu (obitus et assumptio): Epistola
data liturgica 15 agosto (non indicata)
note L'estratto dall'opera, che si conclude entro il par. IV (= PL 30,126B), occupa un primo gruppo di nove lectiones, cui ne seguono (rispettivamente dai ff. 124 e 125v) sei e di nuovo nove tratte da due omelie attribuite ad Agostino.


108. ff. 127v-139
tit. Cicli di sei lectiones per i cinque giorni infra hebdomadam (da un sermone attribuito a Gerolamo)


109. f. 139r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 18 agosto (Agapito)
tit. In sancti Agapiti martyris
inc. Apud Penestrinam civitatem miliario ab urbe XXXIII° natale sancti Agapiti martyris - expl. nutu divino ibi invento
Agapetus seu Agapitus Praeneste mart.
data liturgica 18 agosto (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


110. ff. 139v-143 - Iohannes XXII papa n. 1244 ca., m. 4-12-1334, Bulla canonizationis sancti Ludovici Tolosani ep. (= BHL 5054)
tit. Vita beati Ludovici episcopi et confessoris
inc. Iohannes episcopus servus servorum Dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benedictionem. Sol oriens in mundo - expl. misericorditer relaxamus. Datum Avinione VII idus aprilis pontificatus nostri anno primo
Ludovicus Tolosanus OFM m. 1297 ca.
data liturgica 19 agosto (non indicata)
note Il testo si estende per tre cicli di nove lezioni (misura eccezionale comune ad un altro minorita, Antonio da Padova, a ulteriore conferma dell'origine francescana della raccolta).


111. f. 143 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 22 agosto (Timoteo)
tit. In sanctorum martyrum Tymothei, Ypoliti et Simphoriani
inc. Rome via Hostiensi in cymiterio eiusdem natale sancti Timothei - expl. scriptum est in historia sancti Silvestri
Timotheus Romae mart.
data liturgica 22 agosto (non indicata)
note Una singola lectio.


112. f. 143r-v - Passio sancti Bartholomaei ap. (= BHL 1001-1002)
prol.
tit. In sancti Bartholomei apostoli
inc. Bartholomeus apostolus nomen ex Syria lingua suscipiens - expl. octavo kalendas semptembris, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Bartholomaeus apostolus: Passio
data liturgica 24 agosto (non indicata)
note Il testo, abbreviazione della passio con il prologo che abitualmente la precede, occupa tre lectiones. La data cui è associato Bartolomeo nei leggendari di quest'area oscilla tra il 24 e il 25 agosto: poiché per il 25 è presente Luigi IX e i due santi non sono associati nella titolatura, probabilmente Bartolomeo si voleva destinato al 24.


113. ff. 143v-145 - Vita sancti Ludovici IX Francorum regis (= BHL 5049)
tit. In sancti Ludovici regis Francorum
inc. Beatus Ludovicus rex Francie illustris patrem Christianissimum habuit regem - expl. que ad presens opportune recitari non possunt
Ludovicus IX Francorum rex: Vita
data liturgica 25 agosto (non indicata)
note La voce BHL fa riferimento proprio a questo manoscritto.


114. f. 145 - Liber pontificalis, cap. 19 (Zefirino)
tit. In sancti Zepherini pape et martyris
inc. Zepherinus natione Romanus ex patre Habundio - expl. cessavit episcopatus dies VI
Zephyrinus papa
data liturgica 26 agosto (non indicata)
note Una singola lectio.


115. ff. 145-147 - Vita et translationes sancti Augustini Hipponensis ep. [ex opere Possidii interpolato], adbreviatio (cfr. BHL 792)
tit. In sancti Augustini episcopi et confessoris
inc. In Africa depositio sancti Augustini episcopi. Ex provincia ergo hic Africana - expl. Ticini relatum et honorifice conditum est
Augustinus Hipponensis episcopus n. 354, m. 430: Vita
data liturgica 28 agosto (non indicata)
note Epitome suddivisa in tre lectiones cui ne seguono quattro ricavate da un sermone attribuito allo stesso Agostino.


116. ff. 147-148 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 28 agosto (Ermes)
tit. In sancti Hermetis martyris
inc. Natale beatissimi Hermetis martyris hunc illustrissimum beatus Alexander pontifex et martyr cum esset prefectus - expl. via Salaria vetere non longe ab urbe Roma sub die quinto mensis septembris sepultus est
Hermes Romae mart.
data liturgica 28 agosto (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones e riporta la voce del martirologio dedicata al santo nella recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois.


117. ff. 148-151
tit. Nove lectiones per la decollazione del Battista (da un sermone attribuito a Giovanni Crisostomo e un'omelia attribuita ad Agostino)


118. f. 151r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 agosto (Sabina)
tit. Sancte Sabine
inc. Rome in Adventino in oppido Vindinensi ad Arcum Faustini - expl. ubi ipsa venerabiliter reposuerat magistram fidei sue Seraphyam ad Arcum Faustini iuxta aream Vindiciani in oppido Vindinensi
Sabina Romae mart.
data liturgica 29 agosto (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones (come sempre nella recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois).


119. ff. 151v-152 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 30 agosto (Felice e Adaucto) (= BHL 2878)
tit. In sanctorum martyrum Felicis et Audacti
inc. Rome via Hostiensi miliario secundo ab urbe beatorum martyrum Felicis et Audacti sub Maximiano et Dioclitiano imperatoribus - expl. compleverunt autem martyrium suum pridie kalendas septembris
Felix et Adauctus Romae martyres saec. III
data liturgica 30 agosto (non indicata)
note Il testo è suddiviso in tre lezioni. Un estratto dalla passione degli stessi santi si trovava sotto il 14 gennaio.


120. ff. 152-156v
tit. Lectiones per la natività di Maria
note Si susseguono prima sei cicli da tre lezioni tratte dal Cantico dei Cantici (per ciascuno dei giorni della settimana), quindi altri sei con le lezioni dalla quarta alla sesta tratte da un sermone attribuito ad Agostino, infine altri tre soli con le lezioni dalla settima alla nona tratte da un'omelia attribuita a Gerolamo (i tre mancanti sono copiati dopo la lectio riservata ad Adriano).


121. ff. 156v-158v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 8 settembre (Adriano) (= BHL S 3745 d)
tit. Pro sancto Hadriano
inc. Apud Nicomediam natale sancti Hadriani martyris cum aliis viginti tribus. Maximianus cum gravissime persequeretur Christianos - expl. iuxta corpora sanctorum sepulta est kal. decembris. Passio horum martyrum VI idus septembris
Hadrianus et soc. Nicomediae mart.: Passio
data liturgica 8 settembre (non indicata)
note Il testo è intitolato come lectio IX.


122. ff. 158v-159v
tit. Lectiones rimanenti infra octavam
note Sono recuperati i tre cicli di lectiones dalla settima alla nona, tratte da un'omelia attribuita a Gerolamo, che mancavano per completare la serie interrotta per la natività di Maria.


123. f. 159v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 settembre (Gorgonio e Doroteo) (= BHL 3615)
tit. In sancti Gorgonii martyris
inc. Passio beatorum martyrum Dorothei et Gorgonii apud Nichomediam sub Dioclitiano imperatore - expl. compleverunt autem martyrium suum V idus septembris
Gorgonius et Dorotheus Nicomediae mart.
data liturgica 9 settembre (non indicata)
note Una singola lectio.


124. ff. 159v-160 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 settembre (Proto e Giacinto)
tit. In sanctorum martyrum Prothi et Iacincti
inc. Rome via Salaria veteri in cimiterio Basille natale sanctorum Prothi et Iacincti qui erant eunuchi - expl. breviter supra notatum est octavo kalendas ianuarii
Eugenia, Prothus et Hyacinthus Romae martyres saec. III
data liturgica 11 settembre (non indicata)
note Una singola lectio, nella recensio I del martirologio secondo l'edizione Dubois.


125. f. 160r-v - Liber pontificalis, cap. 22 (Cornelio)
tit. In exaltatione sancte Crucis sex lectiones leguntur de sanctis Cornelio et Cypriano
inc. Cornelius natione Romanus ex patre Castino - expl. et cessavit episcopatus dies XXX quinque
Cornelius papa mart.
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Il testo occupa le prime tre lectiones del giorno.


126. ff. 160v-162 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 settembre (Cipriano)
tit. Pro sancto Cypriano
inc. Apud Affricam beati Cypriani episcopi Valeriano et Galieno imperatoribus - expl. referuntur autem cum beato Cypriano passi Crescentianus, Victor, Rosula et Generalis
Cyprianus Carthaginiensis episcopus et martyr n. 210 ca., m. 14-9-258: Passio
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Il testo occupa le lectiones dalla quarta alla nona, malgrado quanto annunciava la rubrica iniziale del gruppo, come spesso accade nel codice legata a una numerazione diversa da quella effettivamente apposta a margine.


127. ff. 162-164 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 settembre (esaltazione della Croce)
tit. Pro sancta Cruce
inc. Cum igitur venerabile lignum sancte Crucis ab Helena Constantini matre inventum fuisset ita per medium est sectum - expl. in basilica Salvatoris que appellatur Constantiniana osculatur et adoratur
Iesus Christus (ss. crucis)
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Il testo è suddiviso in sei lectiones, cui ne seguono altre tre (dal f. 162v) tratte da un'omelia attribuita ad Agostino.


128. f. 164 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 15 settembre (Nicomede)
tit. In sancti Nichomedis martyris
inc. Natale sancti Nichomedis quem Flaccus comes cum rocum perlatum fuisset - expl. sepultum est iuxta muros via Numentana
Nicomedes presb. Romae mart.
data liturgica 15 settembre (non indicata)
note Una singola lectio.


129. ff. 164-165 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 16 settembre (Lucia e Gimignano) (= BHL 4989)
tit. In sanctorum martyrum Lucie et Geminiani
inc. Imperantibus Dioclitiano et Maximiano iudicibus ab Offragio et Megasio manserat beata Lucia in viduitate - expl. mulier Christiana nomine Maxima et ut decuit martyres sepelivit
Lucia et Geminianus Romae mart.
data liturgica 16 settembre (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones, completate dalle tre del successivo numerate da sette a nove.


130. f. 165r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 16 settembre (Eufemia)
tit. Pro sancta Euphemia
inc. Natale sancte Eufemie virginis que martyrizata est sub Dioclitiano imperatore - expl. completum est autem martyrium eius XVI° die mensis septembris
Euphemia Chalcedone virgo martyr m. 16-9-303
data liturgica 16 settembre (non indicata)


131. ff. 165-167v - Passio sancti Matthaei ap. (= BHL 5691)
tit. In sancti Matthei apostoli et evangeliste
inc. Beatus Mattheus apostolus et evangelista qui latine interpretatur Donatus etiam ex tribu sua Levi sumpsit cognomen - expl. et requiescit in montibus Partorum undecimo kalendas octobris
Matthaeus apostolus: Passio
data liturgica 21 settembre (non indicata)
note È estratto il solo prologo della passio, suddiviso in tre lezioni; altre tre seguono dal f. 166, tratte da un'omelia attribuita ad Ambrogio.


132. ff. 167v-169 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 22 settembre (Acaunensi) (= BHL 5748)
tit. In sanctorum martyrum Mauritii et sociorum eius
inc. In Galliis civitate Seduno loco Agauno natale sanctorum martyrum Thebeorum - expl. sed ut ceteris martyribus sepultura venerabiliter sotiaretur
Mauritius et soc. Agaunenses seu Thebaei martyres
data liturgica 22 settembre (non indicata)


133. f. 169r-v - Liber pontificalis, cap. 2 (Lino)
tit. In sancti Lini pape et martyris
inc. Linus natione Ytalus de regione Tuscie patre Herculiano - expl. in Vaticano sub die XIIII kalendarum octobris
Linus papa mart.
data liturgica 23 settembre (non indicata)
note Una singola lectio.


134. ff. 169v-170v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 26 settembre (Cipriano e Giustina)
tit. In sanctorum martyrum Cypriani et Iustine
inc. Sanctorum martyrum Cypriani episcopi et Iustine qui passi sunt sub Dioclitiano imperatore - expl. excipiens illa sepelivit in predio suo. Passi sunt autem VI° kalendas octubris
Cyprianus, Iustina et Theoctistus prope Nicomediam martyres
data liturgica 26 settembre (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


135. ff. 170v-171 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 27 settembre (Cosma e Damiano)
tit. In sanctorum martyrum Cosme et Damiani
inc. Apud Egeam civitatem natale sanctorum martyrum Cosme et Damiani qui passi sunt persecutionem Dioclitiani - expl. nomini eorum edificato solemniter agit
Cosmas et Damianus et soc. Aegis in Cilicia martyres
data liturgica 27 settembre (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


136. ff. 171-174v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 settembre (Michele)
tit. In dedicatione sancti Michaelis archangeli
inc. In monte Gargano venerabilis memoria beati archangeli Michaelis - expl. unde et isdem locus in sumitate sui continens ecclesiam inter nubes situs vocatur
Michael archangelus
data liturgica 29 settembre (non indicata)
note Il testo, che riproduce la voce del martirologio secondo la recensio I classificata dall'editore Dubois, occupa le prime tre lectiones; dal f. 172 seguono le altre sei, ricavate rispettivamente dai Moralia di Gregorio e da un'omelia attribuita a Gerolamo.


137. ff. 174v-177v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 30 settembre (Gerolamo)
tit. In sancti Ieronimi presbyteri et confessoris
inc. Apud Bethleem Iude depositio sancti Ieronimi presbyteri - expl. libros suos per quinquaginta et sex annos confecit
Hieronymus Stridonius
data liturgica 30 settembre (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lectiones del giorno; ne seguono altre tre tratte da un'epistola a Eustochio di Gerolamo stesso.


138. f. 177v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 1 ottobre (Remigio)
tit. In sancti Remigii episcopi et confessoris
inc. Remis sancti Remigii episcopi et confessoris viri preclarissimi virtutis et sanctitatis - expl. puellam a morte corporis suscitavit
Remigius (Remedius) Remensis episcopus m. ca. 532
data liturgica 1 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio, dalla voce del martirologio nella recensio I.


139. ff. 177v-192 - Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274, Legenda sancti Francisci minor (= BHL 3110)
tit. In festo beatissimi patris nostri Francisci confessoris
prol. inc. Apparuit gratia Dei salvatoris nostri diebus istis novissimis in servo suo Francisco - expl. insigniter demonstravit illustrem
inc. Hic nimirum de vallis Spoletane partibus civitate Assisii trahens originem - expl. quo nos introducat per beati patris suffragia inclitus ille salvator et ductor Iesus, cui cum Patre et Spiritu Sancto in Trinitate perfecta omnis sit laus, honor et gloria in saecula saeculorum
Franciscus Assisiensis OFM n. 1182, m. 4-10-1226: Vita
data liturgica 4 ottobre (non indicata)
note Unico nella raccolta, il testo si apre con una miniatura che ritrae Francesco e si estende in tralci lungo l'intero margine superiore e inferiore, ed è suddiviso in lectiones da rubriche interne (secondo la sua struttura originale). Sono distinte sette sezioni, una per ogni giorno dell'ottava (si prescrive di ripetere la prima anche nell'ultimo giorno), ciascuna delle quali comprende nove lectiones.


140. f. 192r-v - Liber pontificalis, cap. 35 (Marco)
tit. In sancti Marci pape
inc. Marcus natione Romanus ex patre Prisco - expl. et cessavit episcopatus dies XX
Marcus papa
data liturgica 7 ottobre (non indicata)
note La rubrica iniziale rimanda per i santi Sergio, Bacco, Marcello e Apuleio al commune dei martiri. Marco occupa tre lectiones.


141. f. 192v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 ottobre (Dionigi, Rustico ed Eleuterio)
epilogo
tit. In sanctorum martyrum Dionisii, Rustici et Eleutherii
inc. Apud Parisius natale sanctorum martyrum Dionisii episcopi, Eleuterii presbyteri et Rustici diaconi - expl. gladio animadversi martyrium compleverunt
Dionysius Parisiensis episcopus, Rusticus et Eleutherius martyres saec. I/III
data liturgica 9 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio.


142. f. 192v - Liber pontificalis, cap. 17 (Callisto)
tit. In sancti Calixti pape et martyris
pars I inc. Calixtus natione Romanus ex patre Demetrio - expl. per diversa loca decem novem
pars II inc. Post dies vero decem et septem - expl. et cessavit episcopatus dies sex
Callistus papa, Calepodius presbyter et socii Romae martyres m. 222
data liturgica 14 ottobre (non indicata)
note Il testo segue il Liber pontificalis per il primo tratto della prima lectio, fino a p. 141 l. 5 dell'edizione Duchesne, per poi proseguire fino a tre lezioni con la voce che segue; in chiusura viene ripreso il tratto finale del Liber, con una minima rielaborazione per collegarlo al testo interposto.


143. ff. 192v-193 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 ottobre (Callisto)
inc. Qui sub persecutione Alexandri imperatoris martyrii gloriam adeptus est - expl. ad puteum demergi et eum per rudera cumulari
Callistus papa, Calepodius presbyter et socii Romae martyres m. 222
data liturgica 14 ottobre (non indicata)
note La voce è trascritta quasi integralmente, con omissione dell'ultima frase.


144. f. 193 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 7 (Luca) (= BHL 4971)
tit. In festo sancti Luce evangeliste Ieronimus in libro illustrium virorum
inc. Lucas medicus Antiocensis ut eius scripta indicant Greci sermonis non ignarus - expl. ossa eius cum reliquiis Andree apostoli translata sunt
Lucas evangelista
data liturgica 18 ottobre (non indicata)
note Una prima sezione, non suddivisa in lectiones, coincide con il capitolo di Gerolamo; è quindi distinto andando a capo il testo che segue.


145. f. 193r-v - Laudatio Lucae [interdum in mss. Bedae adscripta] (= BHL S 4973 b)
inc. Lucas hebraice latine ipse consurgens sive elevans - expl. cuius natalitium celebratur XV° kalendas novembris
Lucas evangelista: Laudatio
data liturgica 18 ottobre (non indicata)


146. ff. 193v-195 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 21 ottobre (Ilarione)
tit. In sancti Ylarionis abbatis
inc. Ylarion ortus vico Tabatha qui circiter quinque milia a Gaza urbe Palestine ad Austrum situs est - expl. ut delibutum unguento putaretur
Hilarion in Palaestina abb.: Vita
data liturgica 21 ottobre (non indicata)


147. ff. 195-196 - Passio sanctorum Chrysanthi et Dariae Romae mart. (= BHL 1787)
tit. In sanctorum martyrum Grisanti et Darie
inc. Polemius inlustrissimus vir Alexandrie urbis honoratus - expl. in una fovea atque in una voluntate perdurantes simul pertingerent ad coronam
Chrysanthus et Daria Romae mart.: Passio
data liturgica 25 ottobre (non indicata)
note Il testo, suddiviso in sei lectiones, si interrompe in corrispondenza dell'edizione Mombritius I, p. 278 l. 10, ossia quasi al termine della passio (la forma appare parzialmente rielaborata).


148. f. 196 - Liber pontificalis, cap. 6 (Evaristo)
tit. In sancti Evaristi pape et martyris
inc. Evaristus natione Grecus ex patre Iudeo nomine Iuda - expl. et cessavit episcopatus dies decem et novem
Evaristus papa
data liturgica 25 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio.


149. ff. 196-197 - Passio sanctorum Simonis et Iudae ap. (= BHL S 7752 b)
tit. In sanctorum apostolorum Symonis et Iude - Pro sancto Iuda apostolo
Simon inc. Simon Chananeus ad distinctionem sancti Petri dicitur - expl. passus est autem die quinto kalendarum novembris quo etiam die festum beati Iude coapostoli eius simili honore celebratur
Iudas inc. Iudas qui interpretatus confessor Iacobi frater - expl. in Erintho Armenie urbe cuius festivitas celebratur V° kalendas novembris
Simon et Iudas (Thaddaeus) ap.: Passio
data liturgica 28 ottobre (non indicata)
note Il testo, che occupa sei lectiones, è spezzato con una titolatura propria per Giuda al f. 196v.


150. ff. 197-200v
tit. Nove lectiones per Ognissanti (dal sermone Legimus e da un'omelia attribuita ad Agostino)


151. ff. 200v-201v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctorum Vitalis et Agricolae (= BHL 8691)
tit. In sanctorum martyrum Vitalis et Agricole
inc. Ambrosius servus Christi Iesu vocatus episcopus - expl. passi sunt autem sancti martyres Vitalis et Agricola in provincia Ytalie in civitate Bononiensi sub Dioclitiano et Maximiano imperatoribus pridie nonas novembris, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Vitalis et Agricola Bononiae mart.: Passio
data liturgica 4 novembre (non indicata)


152. ff. 201v-202v - Passio sanctorum quattuor coronatorum (cfr. BHL 1837)
tit. In sanctorum martyrum quatuor coronatorum
inc. Cum perrexisset Dioclitianus augustus Pannoniam ad metalla diversa sua - expl. passi sunt pro nomine Domini nostri Iesu Christi sub die sexto ydus novembris
Claudius, Nicostratus, Symphorianus, Castorius et Simplicius in Pannonia mart.: Passio
data liturgica 8 novembre (non indicata)
note Il testo, in sei lectiones, appare una versione abbreviata della passione indicata.


153. ff. 202v-203 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 novembre (Teodoro)
tit. In sancti Theodori martyris
inc. Natale sancti Theodori martyris temporibus Maximiani et Maximi imperatorum - expl. in loco qui appellatur Euchaita
Theodorus tiro Amaseae in Ponto mart.
data liturgica 9 novembre (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


154. ff. 203-204v - Sulpicius Severus, Vita Martini Turonensis (= BHL 5610)
tit. In sancti Martini episcopi et confessoris
inc. Igitur Martinus Sabarie Pannoniarum oppido oriundus fuit - expl. cui prestitum sit ne inermis ad prelium micteretur
Martinus Turonensis episcopus: Vita
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo, che costituisce le prime lectiones delle nove riservate a Martino, si arresta con il cap. 4 par. 7 (p. 260 nell'edizione Fontaine, p. 16 l. 23 nell'edizione Smit).


155. ff. 204v-205v - Sulpicius Severus, Epistola III ad Bassulam (= BHL 5613)
inc. Beatus igitur Martinus obitum suum longe ante prescivit - expl. me hec scribentem respicit, te legentem
Martinus Turonensis episcopus: Epistola


156. ff. 205v-206v - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Libri VIII miraculorum comprehenduntur: Liber in gloria martyrum, Liber de passione et virtutibus sancti Iuliani martyris, Libri I-IV de virtutibus sancti Martini episcopi, Liber vitae patrum, Liber in gloria confessorum, De virtutibus sancti Martini libri IV (= BHL 5621-5622)
item II inc. Beatus autem Severinus Colonie civitatis episcopus - expl. audiunt psallentium chorum
item III inc. Eo namque tempore beatus Ambrosius - expl. utinam vel simplicem historiam explicare possimus
Martinus Turonensis episcopus: Miracula
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo segue senza distinzione il precedente ed è a sua volta indistinto dal successivo. La prima parte, ossia il capitolo 5 dell'opera, si interrompe poche righe prima del termine (= PL 71, 919B o MGH Scriptores rerum Merovingicarum I, 2, p. 140 l. 23).


157. ff. 206v-207 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, I 48 (miracoli di Martino) (= BHL 5619-5620)
pars I inc. Arcadio vero et Honorio imperantibus sanctus Martinus Turonicorum episcopus - expl. cum magna confusione ad propria sunt reversi
pars II inc. Deductoque ad ecclesiam Turonum beati viri corpore - expl. a passione Domini nostri usque ad transitum sancti Martini anni quadringenti duo computantur
Martinus Turonensis episcopus: Miracula
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note La seconda parte (come nel ms. Edili 147) si apre con una versione rielaborata del testo consueto.


158. f. 207r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 novembre (Menna)
tit. Pro sancto Menna martyre
inc. In Scithia metropoli Frigie salutarie passio sancti Menne martyris - expl. cuius deinde sacrum corpus Constantinopolim translatum civitate regia digno honore veneratur
Mennas Aegyptius in Phrygia martyr
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo è numerato dalla rubrica come nona lectio, anche se di fatto la sezione su Martino era già suddivisa in nove marginalmente e questa stessa lo è in tre.


159. ff. 207v-209 - Liber pontificalis, cap. 76 (Martino) (= BHL 5595)
tit. In sancti Martini pape et martyris
inc. Martinus de civitate Tudertina provincia Tuscie - expl. depositus die decimo septimo mensis septembris
Martinus I papa m. 655
data liturgica 12 novembre (non indicata)
note Il capitolo occupa sei lectiones.


160. ff. 209-211v - Vita sanctae Elisabeth Thuringiae landgraviae (cfr. BHL S 2510 a)
tit. In sancte Helysabeth
inc. Beata Helisabeth filia regis Ungarorum in palatio et purpura nobiliter educata - expl. ut plenius in posterum desiderium adimpleat collium eternorum
Elisabeth Thuringiae landgravia m. 1231: Vita
data liturgica 19 novembre (non indicata)
note Versione della vita che si ritrova, interrotta in diversi punti, anche nei due lezionari Aed. 147 e Pl. 20. 5.


161. f. 211v - Liber pontificalis, cap. 19 (Ponziano)
tit. In sancti Pontiani pape et martyris
inc. Pontianus natione Romanus ex patre Calfurnio - expl. cessavit episcopatus dies XI
Pontianus papa mart.
data liturgica 19 novembre (non indicata)
note Una singola lectio.


162. ff. 211v-213v - Passio sanctae Caeciliae Romae v. mart. (cfr. BHL 1496)
tit. In sancte Cecilie virginis et martyris
inc. Cecilia virgo clarissima absconditum semper evangelium Christi gerebat in pectore suo - expl. Martyrizata est autem beatissima Cecilia sub die decimo kalendarum decembrium, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Caecilia Romae virgo martyr: Passio
data liturgica 22 novembre (non indicata)


163. f. 213v - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 5 (Clemente)
tit. In sancti Clementis pape et martyris Ieronimus in libro illustrium virorum
inc. Clemens de quo apostolus Paulus ad Phylippenses scribens - expl. extructa ecclesia custodit
Clemens I papa saec. I
data liturgica 23 novembre (non indicata)
note Il capitolo di Gerolamo, riportato integralmente, costituisce la prima delle nove lectiones riservate al santo; la seconda, tratta dal Liber pontificalis (vd. item seguente), è numerata fin dall'origine e così la terza, che al suo interno è poi ripartita a margine fino al numero di nove.


164. ff. 213v-214 - Liber pontificalis, cap. 4 (Clemente)
inc. Clemens natione Romanus de regione Celio monte - expl. cessavit episcopatus dies XXXIII
Clemens I papa saec. I
data liturgica 23 novembre (non indicata)


165. ff. 214-216 - Passio sancti Clementis I papae (= BHL 1848)
inc. Quartus Romane ecclesie prefuit episcopus Clemens - expl. et ibi laus Deo cum omni pace et laudatur et benedicitur Christus Filius Dei vivi, qui regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Clemens I papa saec. I: Passio
data liturgica 23 novembre (non indicata)


166. ff. 216-217v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 24 novembre (Crisogono)
tit. In sancti Grisogoni martyris
inc. Rome natale sancti Grisogoni martyris qui per biennium - expl. apparente sibi beato Grisogono perrexit ad Dominum
Chrysogonus Aquileiae mart.
data liturgica 24 novembre (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


167. ff. 217v-219v - Passio sanctae Catharinae Alexandriae v. mart.
tit. In sancte Katherine virginis et martyris
inc. Regnante Maxentio Maximiani filio in urbe Alexandrie erat puella quedam annorum decem et octo - expl. agnosce creatorem tuum pro cuius amore laboriosum subisti conflictum, constans esto
Catharina (Ecatherina) Alexandriae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 25 novembre (non indicata)
note Versione non identificabile con alcuna voce BHL. L'ultimo foglio è lasciato per metà vuoto: forse la copia, che giunge precisamente alla fine della prima colonna, fu interrotta accidentalmente.


168. ff. 220-258v, mutilo
tit. Commune sanctorum
note La perdita finale cade nella seconda lectio del sermone per il natale virginum.

bibliografia Bandini, Leopoldina, I, 591-608



Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Pl. 20.5

Lezionario per l'intero anno, originario della basilica fiorentina di S. Lorenzo
orig. Firenze, S. Lorenzo, basilica
Sono assemblate un'unità principale, contenente un lezionario completo, e due complementari, che non appaiono frammenti di diversi codici, ma più probabilmente aggiunte realizzate appositamente (l'impianto decorativo è simile e non vi sono tracce di mutilazione). La scelta dei santi suggerisce che la destinazione fosse la liturgia della Basilica di S. Lorenzo. Il lezionario principale coincide, salvo singole varianti di adattamento alla rispettiva destinazione (su tutte la presenza di Zenobio in luogo di Francesco), con quello del ms. Mugellano 15, ma spesso i testi sono qui interrotti prima per ottenere letture più brevi.

I. ff. 1-162v
Lezionario (29 novembre - 25 novembre e commune sanctorum)
ordinamento Per circulum anni
suddivisione lectiones L'intero contenuto è predisposto per una lettura liturgica, in cicli di nove lectiones. Quando dunque non si specifichi diversamente, si intenda che i testi sono suddivisi in nove.
segni d'uso L'usura degli angoli è molto pronunciata, segno di uno sfruttamento intenso del volume.
note Tit. opera: Incipiunt festivitates sanctorum per anni circulum I testi sono tratti in parte dal Martirologio e dal Liber pontificalis, in parte dalle vite e passioni tradizionali, secondo l'uso introdotto nella curia Romana al tempo di Innocenzo III.


U.C. I, ff. 1-162
1. f. 1r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 novembre (Saturnino)
tit. In sancti Saturnini martyris
inc. Rome natale sancti Saturnini martyris et senis et Sisinni diaconi - expl. sepelivit in predio suo via Salaria sub die III° kalendarum decembrium
Saturninus et Sisinnius Romae martyres
data liturgica 29 novembre (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


2. ff. 1v-2v - Passio sancti Andreae ap. (= BHL 428)
prol.
tit. In sancti Andree apostoli
prol. inc. Passionem sancti Andree apostoli quam oculis nostris vidimus - expl. prout possumus explicamus
inc. Proconsul itaque Egeas civitatem Patras ingressus - expl. crucis gloriam non predicarem
Andreas apostolus: Passio
data liturgica 30 novembre (non indicata)
note Il prologo occupa la prima delle sei lezioni ricavate dalla passio, trascritta in parte (fino a p. 105 l. 21 nell'edizione del Mombritius, vol. I). Le ultime tre del ciclo sono costituite da un estratto da un'omelia sui Vangeli di Gregorio Magno.


3. ff. 2v-4 - Iohannes Diaconus Neapolitanus n. 880 ca., m. post 906, Vita sancti Nicolai opus Methodii Constantinopolitani patriarchae; translatio ex graeco (= BHL 6105)
tit. In sancti Nicolai episcopi et confessoris
inc. Nicolaus itaque ex illustri prosapia ortus civis fuit Patere urbis - expl. Nicolaum huius rei indicaret auctorem
Nicolaus Myrensis episcopus: Vita
data liturgica 6 dicembre (non indicata)
note Estratto che si interrompe in corrispondenza di p. 299 l. 17 nell'edizione del Mombritius, vol. II; all'interno, è omessa la sezione a grandi linee coincidente con p. 298 ll. 24-47.


4. ff. 4-5v - Paulinus Mediolanensis, Vita sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi (= BHL 377)
tit. In sancti Ambrosii episcopi et confessoris
inc. Igitur posito in administratione prefecture Galliarum patre eius Ambrosio - expl. provinciis usque in hodiernum manet
Ambrosius Mediolanensis episcopus m. 4-4-397: Vita
data liturgica 7 dicembre (non indicata)
note Il testo, privo di prologo, è in parte integrale, in parte abbreviato; la conclusione corrisponde al par. 48.2 (p. 116) dell'edizione Bastiaensen (cfr. anche Mombritius I, p. 62 l. 26).


5. f. 5v - Liber pontificalis, cap. 33 (Milziade)
tit. In sancti Melciadis pape et martyris
inc. Melciades natione Affer sedit annos tres - expl. et cessavit episcopatus diebus sedecim
Miltiades papa: Vita
data liturgica 10 dicembre (non indicata)
note Il testo occupa una singola lectio.


6. ff. 5v-6 - Liber pontificalis, cap. 39 (Damaso) (= BHL 2085)
tit. In sancti Damasi pape et confessoris
inc. Damasus natione Yspanus ex patre Antonio - expl. cessavit episcopatus dies XXXI
Damasus II papa: Vita
data liturgica 11 dicembre (non indicata)
note Il testo occupa tre lezioni.


7. ff. 6-7v - Passio sanctae Luciae Syracusis v. mart. (= BHL 4992)
tit. In sancte Lucie virginis et martyris
inc. Cum per universam Sicilie provinciam - expl. et decemmilia a dexteris tuis
Lucia virgo Syracusis mart.: Passio
data liturgica 13 dicembre (non indicata)
note L'estratto si conclude in corrispondenza di p. 109 l. 6 dell'edizione Mombritius, vol. II.


8. ff. 7v-8 - Passio sancti Thomae ap. (= BHL 8143 [inc.])
tit. In sancti Thome apostoli
inc. Thomas hebraice latine abyssus - expl. in civitate Edessa ad laudem Domini nostri Iesu Christi cuius est honor et gloria in saecula saeculorum
Thomas apostolus
data liturgica 21 dicembre (non indicata)
note Solo l'inizio coincide con la voce BHL indicata. Il testo occupa tre lectiones, dopo le quali si rimanda per altre tre al commune e si copiano invece le ultime tre del ciclo da un'omelia di Gregorio.


9. f. 8r-v - Liber pontificalis, cap. 10 (Igino)
tit. In sancti Ygini pape et martyris
inc. Yginus natione grecus ex phylosopho de Athenis - expl. et cessavit episcopatus dies tres
Iginus papa
data liturgica 11 gennaio (non indicata)
note Il testo occupa una singola lectio.


10. f. 8v - Passio sanctorum Felicis et Adaucti Romae mart. (= BHL 2880)
tit. In sancti Felicis in Pincis presbyteri et martyris
inc. Cum fervor Dyoclitiani et Maximiani sanctos Dei diversis penis interficeret - expl. eversio arboris illius cum sepellierunt
Felix et Adauctus Romae martyres saec. III: Passio
data liturgica 14 gennaio (non indicata)
note La data cui il testo è destinato è certamente quella propria dell'altro Felice, fratello di questo, ossia il 14 gennaio; i due santi sono invece venerati il 30 agosto (dove si ritrovano in questo stesso lezionario). Sono occupate tre lectiones.


11. ff. 8v-10 - Passio sancti Marcelli papae et soc. mart. (= BHL 5235)
tit. In sancti Marcelli pape et martyris
inc. Tempore quo Maximianus augustus rediens de partibus Africe ad urbem Romam - expl. prescriptione eam dampnavit
Marcellus papa et soc. mart.: Passio
data liturgica 16 gennaio (non indicata)
note Il testo, in parte abbreviato nella sezione finale, si interrompe in corrispondenza di p. 172 l. 43 dell'edizione Mombritius, vol. II.


12. ff. 10-11 - Legenda sancti Antonii in Thebaide abb. de Patras (= BHL S 610 h)
tit. In sancti Antonii abbatis et confessoris
inc. Beatus Antonius abbas cum esset in civitate Patras - expl. in vitam eternam inveniet eam
Antonius in Thebaide abbas n. 250 ca., m. 17-1-356
data liturgica 17 gennaio (non indicata)
note Il testo, che occupa sei lezioni, si interrompe in corrispondenza di p. 227, par. 3 l. 21 dell'edizione di F. Halkin in «Analecta Bollandiana» 61 (1943), pp. 224-242.


13. f. 11r-v - Passio sanctorum Marii, Marthae, Audifacis et Abacuc Persae et Valentini presb. Romae mart. (= BHL 5543)
tit. In sanctorum martyrum Marii, Marthe, Audifax et Abacuc
inc. Temporibus Claudii imperatoris venit quidam vir de Perside partibus - expl. gratias agimus tibi Domine
Marius, Martha, Audifax et Abacuc Persae et Valentinus presb. Romae mart.: Passio
data liturgica 19 gennaio (non indicata)
note Il testo, in sei lectiones, presenta abbreviazioni e salti e si interrompe in corrispondenza dell'edizione Mombritius II, p. 243 l. 57.


14. f. 11v - Liber pontificalis, cap. 21 (Fabiano)
tit. In sanctorum martyrum Fabiani et Sebastiani. Pro sancto Fabiano
inc. Fabianus natione Romanus ex patre Fabio - expl. et cessavit episcopatus dies VII
Fabianus papa
data liturgica 20 gennaio (non indicata)
note Il testo occupa le prime due lectiones del gruppo di sei intitolate alla coppia.


15. ff. 11v-12v - Passio sancti Sebastiani Romae mart. [perperam Ambrosio Mediolanensi adscripta] (= BHL 7543)
tit. Pro sancto Sebastiano
inc. Sebastianus vir Christianissimus Mediolanensibus partibus eruditus - expl. os Zacharie prophete Domini
Sebastianus Romae mart.: Passio
data liturgica 20 gennaio (non indicata)
note Estratto che si arresta entro il par. 24 del cap. VII degli acta (cfr. PL 17,1031D).


16. ff. 12v-14 - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis, primo estratto (= BHL 156)
tit. In sancte Agnetis virginis et martyris
inc. Servus Christi Ambrosius episcopus virginibus sacris - expl. quicquid tibi videtur excide
Agnes Romae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note La copia si interrompe in corrispondenza dell'edizione del Mombritius I, p. 41 l. 53. Altri due estratti seguono poco sotto.


17. ff. 14-15 - Passio sancti Vincentii Caesaraugustani diac. (cfr. BHL 8630)
tit. In sanctorum martyrum Vincentii et Anastasii
inc. Cum apud Cesaream Augustanam civitatem, ut multorum sinceritas - expl. erant dictione vexare
Vincentius Caesaraugustanus diaconus, Valentiae martyr: Passio
data liturgica 22 gennaio (non indicata)
note Il testo, che occupa le prime sei lectiones delle nove intitolate alla coppia di santi, segue la linea narrativa della voce BHL indicata, ma con dettato differente.


18. f. 15r-v - Passio sancti Anastasii Persae et soc. in Assyria mart.
tit. Pro sancto Anastasio martyre
inc. Post hec premotis quindenis ferme diebus - expl. existentes minime promiserunt
Anastasius Persa et soc. in Assyria martyres
data liturgica 22 gennaio (non indicata)
note Versione della passio diversa da quella edita in Mombritius, vol. I; il passaggio della narrazione dal quale ha inizio questo estratto cadrebbe in quest'ultima a p. 74 l. 19.


19. f. 15v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis, secondo estratto (Emerenziana) (= BHL 2527)
tit. In sancte Emerentiane virginis et martyris
inc. Emerentiana autem que collectanea beate Agnetis - expl. in confinio agelli beatissime virginis Agnetis
Emerentiana Romae virgo mart. saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note Estratto corrispondente all'edizione di Mombritius I, p. 43 ll. 35-47; occupa tre lezioni.


20. ff. 15v-17
tit. Nove lectiones per la Conversione di Paolo (da Atti, un sermone attribuito a Agostino e un'omelia attribuita a Gerolamo)


21. f. 17r-v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctae Agnetis, terzo estratto (= BHL 156)
tit. In sancte Agnetis secundo
inc. Igitur dum parentes beate Agnetis assiduis pernoctationibus - expl. in conspectu Domini valeat invenire
Agnes Romae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 21 gennaio (non indicata)
note Il testo, diviso in sei lectiones, riprende di seguito l'estratto su Emerenziana fino alla conclusione (con omissione soltanto della formula finale Passa est...); cfr. Mombritius I, p. 43 l. 47 - p. 44 l. 27.


22. ff. 17v-18 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 16 (Ignazio) (= BHL 4262)
tit. In sancti Ignatii episcopi et martyris Ieronimus de illustribus viris
inc. Ignatius Antiocene ecclesie tertius post Petrum episcopus - expl. tantum ut Christo fruar
Ignatius Antiochenus ep. mart.
data liturgica 1 febbraio (non indicata)
note L'estratto, che occupa tre lectiones, si interrompe poco prima della fine del capitolo (cfr. l'ed. Herding, p. 21 l. 10, o PL 23,667).


23. ff. 18-19v
tit. Nove lectiones per la Purificazione della Vergine (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


24. f. 19v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 15 febbraio (Biagio)
tit. In sancti Blasii episcopi et martyris
inc. Apud Sebastem civitatem passio sancti Blasii episcopi qui multorum patrator miraculorum - expl. felicia regna ita cum ipsis ingressus est
Blasius Sebastenus ep. mart.
data liturgica 3 febbraio (non indicata)
note Estratto in una singola lectio corrispondente alla metà circa della voce del martirologio dedicata al santo (precisamente, fino a p. 87 l. 7 dell'edizione Dubois).


25. ff. 19v-20v - Passio sanctae Agathae Catanae v. mart.
tit. In sancte Agathe virginis et martyris
inc. Natale sancte Agathe virginis et martyris in Sicilia civitate Cathanensi sub Quintiano procuratore imperatore Decio - expl. aromatibus in sepulcro novo
Agatha Catanae virgo mart.: Passio
data liturgica 5 febbraio (non indicata)
note Il testo, che non corrisponde ad alcuna voce BHL, occupa sei lectiones; una rubrica seguente rimanda per le altre tre al commune.


26. ff. 20v-21v
tit. Nove lectiones per la Cattedra di Pietro (dalla Prima lettera di Pietro, un sermone attribuito ad Agostino e Matteo)


27. ff. 21v-22 - Sermo de sancto Matthia (= BHL 5695)
tit. In sancti Mathie apostoli
inc. Mathias hebraice latine dicitur Donatus - expl. ex septuaginta duobus discipulis unus
Mathias apostolus: Passio
data liturgica 24 febbraio (non indicata)
note Una singola lectio, ricavata dal prologo del sermone (= Mombritius II, p. 268 ll. 27-31); altre due sono ricavate dagli Atti, mentre per altre tre si prescrive di ricorrere al commune apostolorum.


28. ff. 22-23 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 marzo (40 Sebasteni)
tit. In sanctorum quadraginta martyrum
inc. Apud Sebasten Armenie minoris sanctorum quadraginta militum tempore Licinii regis - expl. et honore digno condite
Sebasteni martyres XL
data liturgica 11 marzo (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


29. f. 23 - Liber pontificalis, cap. 66 (Gregorio Magno) (= BHL 3636)
epilogo
tit. In sancti Gregorii pape et confessoris
inc. Gregorius natione Romanus ex patre Gordiano sedit - expl. et cessavit episcopatus menses V dies XVI
Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604: Vita
data liturgica 12 marzo (non indicata)
note Suddiviso in tre lectiones.


30. ff. 23-24v - Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604, Dialogorum libri IV, lib. II (vita di Benedetto) (= BHL 1102)
tit. In sancti Benedicti abbatis et confessoris
inc. Fuit vir vite venerabilis gratia Benedictus et nomine - expl. ad ecclesiam presbiter recessit
Benedictus Casinensis abbas m. 543: Vita
data liturgica 21 marzo (non indicata)
note Estratto comprendente il primo capitolo, fino al penultimo capoverso (= ed. Moricca, p. 78 l. 8).


31. ff. 24v-26
tit. Nove lectiones per l'Annunciazione (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


32. f. 26 - Liber pontificalis, cap. 12 (Aniceto)
tit. In sancti Anacleti [corr. Aniceti] pape et martyris
inc. Anacletus [corr. Anicetus] natione Syrus ex patre Iohanne de vico Amissa - expl. et cessavit episcopatus dies septem
Anicetus papa
data liturgica 17 aprile (non indicata)
note Una singola lectio.


33. f. 26 - Liber pontificalis, cap. 13 (Soter)
tit. In sanctorum martyrum Sotheris et Gaii pape et martyris
inc. Sother natione Campanus ex patre Concordio de civitate Fundis - expl. et cessavit episcopatus dies XXI
Soter papa
data liturgica 22 aprile (non indicata)
note Il testo occupa la prima delle tre lezioni dedicate ai due papi.


34. f. 26r-v - Liber pontificalis, cap. 29 (Gaio)
tit. Pro sancto Gaio papa
inc. Gaius natione Dalmatinus ex genere Dioclitiani imperatoris - expl. et cessavit episcopatus dies XI
Gaius seu Caius papa
data liturgica 22 aprile (non indicata)


35. ff. 26v-28v
tit. Nove + due lectiones per le festività dei martiri da Pasqua a Pentecoste (da un sermone attribuito ad Ambrogio e un'omelia attribuita ad Agostino)


36. f. 28v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 23 aprile (Giorgio)
tit. In sancti Georgii martyris
inc. In Perside civitate Diospoli passio sancti Georgii martyris - expl. ecclesia Dei venerabiliter honoratur
Georgius Cappadox martyr saec. III: Passio
data liturgica 23 aprile (non indicata)
note Una singola lectio.


37. ff. 28v-29 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 8 (Marco), e Passio sancti Marci evangelistae (cfr. BHL 5274-5276)
tit. In sancti Marci evangeliste
inc. Marcus discipulus et interpres Petri - expl. ac saxa inficiebantur sanguine
Marcus evangelista: Passio
data liturgica 25 aprile (non indicata)
note Si succedono un estratto da Gerolamo, non letterale, e parte della passione edita da Mombritius, vol. II (fino a p. 174 l. 26). Il testo occupa tre lectiones, cui si prescrive di aggiungerne sei dal commune degli evangelisti.


38. f. 29 - Liber pontificalis, cap. 3 (Cleto)
tit. In sanctorum martyrum Cleti et Marcellini pape
inc. Cletus natione Romanus de regione vico Patricii - expl. et cessavit episcopatus dies XX
Cletus papa
data liturgica 26 aprile (non indicata)
note Il testo occupa la prima delle tre lezioni dedicate ai due papi.


39. f. 29r-v - Liber pontificalis, cap. 30 (Marcellino)
tit. Pro sancto Marcellino
inc. Marcellinus natione Romanus ex patre Proiecto - expl. iuxta corpus sancti Crescentionis VII kal. maii
Marcellinus papa mart.
data liturgica 26 aprile (non indicata)
note Sono omesse le due frasi finali (cfr. ed. Duchesne, p. 162 l. 10).


40. ff. 29v-30 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 28 aprile (Vitale e Valeria)
tit. In sancti Vitalis
inc. Apud Ravennam natale sancti Vitalis martyris patris sanctorum martyrum Gervasii et Prothasii - expl. infra biduum migravit ad Dominum
Vitalis et Valeria, alter Ravennae mart., altera Mediolani mart.
data liturgica 28 aprile (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


41. f. 30r-v - Passio sancti Philippi ap. (= BHL 6816)
tit. In sanctorum apostolorum Phylippi et Iacobi
inc. Cum sancti apostoli Domini et salvatoris nostri Iesu Christi - expl. multa milia hominum et baptizati sunt
Philippus apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio (non indicata)
note Il testo corrisponde, con alcune varianti, all'edizione di Mombritius, vol. II, p. 385 ll. 1-31. Occupa le prime tre lectiones della serie di nove dedicate ai due santi.


42. ff. 30v-31 - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 2 (Giacomo) (= BHL 4087)
tit. Pro sancto Iacobo
inc. Iacobus qui appellatur frater Domini - expl. in cerebro percussus interiit
Iacobus Minor apostolus
data liturgica 1 maggio (non indicata)
note Estratto in tre lezioni, che comprende poco più di metà del capitolo (l'explicit corrisponde a p. 8 l. 23 dell'ed. Herding, o a PL 23,642B). Ne seguono altre tre tratte da un'omelia attribuita ad Agostino.


43. ff. 31-32v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 maggio (Alessandro papa)
tit. In inventione sancte Crucis
inc. Rome via Numentana miliario octavo passio sancti Alexandri pape, Eventii et Theodoli presbiterorum - expl. in predio suo V nonas madii
Alexander papa, Eventius, Theodulus, Hermes et Quirinus Romae martyres
data liturgica 3 maggio (non indicata)
note Come chiarisce il seguito della rubrica, le prime sei lectiones riguardano i santi, le altre tre sono ricavate dal De obitu Theodosii di Ambrogio e da un'omelia attribuita ad Agostino.


44. ff. 32v-33v - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 9 (Giovanni evangelista) (= BHL S 4323 n)
tit. In sancti Iohannis ante portam Latinam. Ieronimus in libro illustrium virorum
inc. Iohannes apostolus quem Iesus amavit plurimum - expl. iuxta eadem urbem sepultus est
Iohannes apostolus sec. I
data liturgica 6 maggio (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lectiones; le altre tre sono ricavate da un'omelia attribuita a Gerolamo.


45. ff. 33v-34v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 settembre (Michele)
tit. In apparitione sancti Michaelis archangeli
inc. In monte Gargano venerabilis memoria beati archangeli Michaelis ubi ipsius consecrata nomine habetur ecclesia - expl. orationi vacabant
Michael archangelus
data liturgica 8 maggio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones, seguite da altre sei rispettivamente dai Moralia di Gregorio e da un'omelia attribuita a Gerolamo; comprende la voce del martirologio, nella recensio I, fino a p. 334 l. 8 dell'edizione Dubois. Nel margine inferiore del f. 34v si rimanda, con una manucola, alla fine del codice per la traslazione di Gerolamo (dunque ad assemblamento già avvenuto).


46. ff. 34v-35 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 10 maggio (Gordiano ed Epimaco)
tit. In sanctorum martyrum Gordiani et Epimachi
inc. Rome via Latina in cymiterio eiusdem natale sanctorum Gordiani et Epimachi quos Iulianus imperator et apostata - expl. corpus beati martyris Epimachi sepultum fuerat
Gordianus et Epimachus mart.
data liturgica 10 maggio (non indicata)
note Suddivisione in tre lezioni.


47. f. 35r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 12 maggio (Nereo, Achilleo e Pancrazio)
tit. In sanctorum martyrum Nerei, Archilei atque Pancratii - Pro sancto Pancratio
pars I inc. Rome in cymiterio Pretaxtati natale sanctorum martyrum Nerei et Archilei fratrum - expl. miliario uno et semis
pars II inc. Via Aurelia miliario secundo natale sancti Pancratii martyris - expl. sepelivit III° idus madii
Nereus, Achilleus et soc. mart.
Pancratius Romae mart.
data liturgica 12 maggio (non indicata)
note La voce del martirologio del giorno è copiata interamente in tre lectiones, divisa dalla titolatura intermedia per la terza lectio su Pancrazio.


48. ff. 35v-36 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 5 giugno (Bonifacio)
tit. In sancti Bonifatii martyris
inc. Passio sancti Bonifatii martyris sub Dyoclitiano et Maximiano apud Tharsum civitatem - expl. petimus ut des nobis eum
Bonifatius Tarsi martyr saec. III/IV
data liturgica 14 maggio (non indicata)
note La voce del martirologio è riportata, in sei lezioni, fino a due terzi circa (p. 185 l. 25 dell'edizione Dubois).


49. f. 36r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 19 maggio (Potenziana)
tit. In sancte Potentiane virginis
inc. Rome sancte Pudentiane vel Potentiane virginis - expl. iuxta patrem sanctum Pudentem posita
Pudentiana Romana virgo
data liturgica 19 maggio (non indicata)
note Il testo (nella recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois) costituisce una singola lectio.


50. ff. 36v-37v - Laurentius Casinensis monachus OSB m. 1048/1049, Vita sancti Zenobii episcopi (= BHL 9014)
tit. In sancti Zenobii episcopi et confessoris
inc. Zenobius Florentine civitatis indigena non solum carnis origine nobilis - expl. de via constabat incedere
Zenobius Florentinus ep.: Vita
data liturgica 25 maggio (non indicata)
note L'opera è trascritta fino al cap. I par. 6 (cfr. AASS Maii VI, col. 58F).


51. ff. 37v-38 - Liber pontificalis, cap. 18 (Urbano)
tit. In sancti Urbani pape et martyris
inc. Urbanus natione Romanus ex patre Pontiano - expl. et cessavit episcopatus dies XXX
Urbanus I papa
data liturgica 25 maggio (non indicata)
note Una singola lectio.


52. f. 38 - Liber pontificalis, cap. 14 (Eleuterio)
tit. In sancti Eleutherii pape et martyris
inc. Eleuterius natione Grecus ex patre Abundio - expl. et cessavit episcopatus dies quinque
Eleutherius papa
data liturgica 26 maggio (non indicata)
note Di nuovo una singola lectio.


53. ff. 38-39 - Liber pontificalis, cap. 55 (Giovanni I)
tit. In sancti Iohannis pape et martyris
inc. Iohannes natione Tuscus ex patre Constantino - expl. et cessavit episcopatus dies quinque
Iohannes I papa
data liturgica 27 maggio (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


54. f. 39 - Liber pontificalis, cap. 27 (Felice I)
tit. In sancti Felicis pape et martyris
inc. Felix natione Romanus ex patre Constantino - expl. et cessavit episcopatus dies V
Felix I papa
data liturgica 30 maggio (non indicata)
note Il testo costituisce un singola lectio.


55. f. 39r-v - Passio sanctae Petronillae Romanae v. (= BHL 6061 [inc. beta])
tit. In sancte Petronille virginis
inc. Petronillam bene nostis voluntate Petri apostoli clericam factam - expl. cuius corpus via Ardeatina sepultum est
Petronilla Romana virgo: Passio
data liturgica 31 maggio (non indicata)
note Il testo, in tre lezioni, non coincide pienamente con la voce indicata.


56. ff. 39v-40 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 2 giugno (Marcellino e Pietro)
tit. In sanctorum martyrum Marcellini, Petri atque Heranni
inc. Rome Marcellini presbiteri et Petri exorciste sub Dioclitiano imperatore iudice Sereno - expl. ubi nuper baptizati orabant
Marcellinus presb., Petrus diac. et soc. Romae mart.
data liturgica 2 giugno (non indicata)
note Il testo, suddiviso in sei lezioni, comprende circa due terzi della voce: cfr. p. 177 l. 25 dell'edizione Dubois.


57. f. 40 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 giugno (Erasmo)
tit. Pro sancto Herasmo
inc. In Campania beati Herasmi episcopi et martyris - expl. angelica visitatione confortatus eripitur
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III/IV
data liturgica 3 giugno (non indicata)
note Il testo costituisce la sesta lectio del giorno 2, benché appartenente di per sé alla data successiva.


58. ff. 40-41 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 giugno (Primo e Feliciano)
tit. In sanctorum martyrum Primi et Feliciani
inc. Rome in monte Celio natale sanctorum martyrum Primi et Feliciani sub Dioclitiano et Maximiano imperatorum - expl. quinto idus iunii ab urbe Roma miliario XIIII°
Primus et Felicianus Romae mart.
data liturgica 9 giugno (non indicata)
note Il testo comprende sei lectiones.


59. f. 41 - Vita sancti Barnabae ap. (cfr. BHL 984-985)
tit. In sancti Barnabe apostoli
inc. Barnabas hebraice latine interpretatur filius prophete vel filius consolationis - expl. cuius festivitas celebratur tertio idus iunii
Barnabas apostolus: Passio
data liturgica 11 giugno (non indicata)
note Il testo, che costituisce una singola lectio, appare un'epitome della passione più diffusa e del prologo che talora l'accompagna.


60. f. 41r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 12 giugno (Nazario e Celso) (= BHL 6046)
tit. In sanctorum martyrum Basilidis, Cyrini, Naboris et Nazarii
inc. Mediolani natale sanctorum martyrum Nazarii et Celsi pueri - expl. festivitas vero agitur V° kal. augusti de martirio
Nazarius et Celsus Mediolani mart.
data liturgica 12 giugno (non indicata)
note La voce del martirologio, che occupa tre lectiones, è trascritta fino alla penultima frase, nella forma della recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois.


61. ff. 41v-42v - Vita sancti Antonii de Padua (= BHL 593)
tit. In sancti Antonii confessoris de ordine fratrum minorum
inc. In Hyspanis civitate Ulixbona que ad occidentalem regni Portugalie plagam - expl. donec tandem vix promissam sibi licentiam ad terram saracenorum transivit
Antonius de Padua OFM n. 1195 ca., m. 13-6-1231: Vita
data liturgica 13 giugno (non indicata)
note Il testo si arresta in corrispondenza dell'edizione Mombritius I, p. 101 l. 18.


62. ff. 42v-43 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 15 giugno (Vito, Modesto e Crescenzia)
tit. In sanctorum martyrum Viti, Modesti atque Crescentie
inc. Apud Siciliam beatus Vitus in puerili etate virtutibus maturus - expl. et in loco qui dicitur Marianus condita aromatibus sepelivit
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.
data liturgica 15 giugno (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


63. f. 43r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 18 giugno (Marco e Marcelliano)
tit. In sanctorum martyrum Marchi et Marcelliani
inc. Rome via Ardeatina natale sanctorum martyrum Marchi et Marcelliani preclarissimi generis - expl. cum gloria martirii ad sydera regni migraverunt
Marcus et Marcellianus Romae mart.
data liturgica 18 giugno (non indicata)
note Il testo, in una singola lectio, corrisponde alla recensio I del martirologio, secondo la classificazione dell'editore Dubois.


64. ff. 43v-44v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= BHL 3514)
prol.
tit. In sanctorum martyrum Gervasii et Prothasii
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Ytaliam in Domino eternam salutem - expl. de inventione sanctorum corporum ad letitiam invitemus
inc. In diebus transacte nuper quadragesime - expl. et dum cederetur iussit eum eripi
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio
data liturgica 19 giugno (non indicata)
note Versione in parte rielaborata dell'opera, il cui explicit si avvicina per contenuto al tratto in PL 17,823B.


65. ff. 44v-45v - Liber pontificalis, cap. 60 (Silverio)
tit. In sancti Silverii pape et martyris
inc. Silverius natione Campanus ex patre Orsmida episcopo Romano - expl. et cessavit episcopatus dies septem
Silverius papa
data liturgica 20 giugno (non indicata)
note All'interno del capitolo è omesso il tratto da p. 290 l. 4 a p. 292 l. 1 dell'edizione Duchesne; il testo occupa sei lectiones.


66. ff. 45v-47
tit. Nove lectiones per la Natività del Battista (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


67. ff. 47v-49
tit. Nove + tre lectiones infra octavam (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita ad Ambrogio)


68. ff. 49-50 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 26 giugno (Giovanni e Paolo)
tit. In sanctorum martyrum Iohannis et Pauli
inc. Rome Iohannis et Pauli fratrum quorum prior prepositus - expl. ab ipso Terentiano descripta est passio sanctorum martyrum. Passi sunt autem VI kalendas iulii
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.
data liturgica 26 giugno (non indicata)
note Il testo comprende sei lectiones.


69. f. 50r-v - Liber pontificalis, cap. 82 (Leone II)
tit. In sancti Leonis pape et confessoris
inc. Leo iunior natione Siculus ex patre Paulo - expl. et cessavit episcopatus menses XI et dies XXII
Leo II papa
data liturgica 28 giugno (non indicata)
note Suddivisione in sei lectiones.


70. ff. 50v-52
tit. Nove lectiones per Pietro e Paolo (da Atti, un sermone attribuito a Leone e un'omelia attribuita a Gerolamo)


71. ff. 52-53
tit. Nove lectiones per Paolo apostolo (da Atti, dal De gratia et libero arbitrio di Agostino e da un'omelia attribuita a Gerolamo)


72. ff. 53-54v - Passio sanctorum Processi et Martiniani Romae mart. (= BHL 6947)
tit. In sanctorum martyrum Processi et Martiniani
inc. Tempore quo Symon magus crepuit intus - expl. et tripodam coram Paulino magistro offitii
Processus et Martinianus Romae mart.: Passio
data liturgica 2 luglio (non indicata)
note Il testo si conclude in corrispondenza dell'edizione del Mombritius, vol. II, p. 404 l. 12.


73. ff. 54v-56v
tit. Tre gruppi di sei lectiones infra octavam apostolorum (da un sermone attribuito a Massimo)
note Si rimanda per le lectiones omiletiche, ossia per le tre che devono chiudere ognuno dei tre cicli, al commune apostolorum.


74. ff. 56v-58
tit. Nove lectiones in octava apostolorum (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia attribuita a Gerolamo)


75. f. 58r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 10 luglio (Felicita e i sette figli)
tit. In sanctorum martyrum septem fratrum et sanctarum Rufine et Secunde virginis et martyris
inc. Rome septem fratrum filiorum sancte Felicitatis - expl. et martialis capitali sententia puniti sunt
Felicitas cum septem filiis Romae mart.
data liturgica 10 luglio (non indicata)
note La voce del martirologio occupa solo la prima lectio, mentre altre cinque sono ricavate da un sermone attribuito ad Agostino.


76. f. 58v - Liber pontificalis, cap. 11 (Pio I)
tit. In sancti Pii pape et martyris
inc. Pius natione Ytalus ex patre Rufino - expl. et cessavit episcopatus dies XIIII
Pius I papa
data liturgica 11 luglio (non indicata)
note Una singola lectio.


77. ff. 58v-59 - Liber pontificalis, cap. 5 (Anacleto)
tit. In sancti Anacleti pape et martyris
inc. Anacletus natione Grecus de Athenis - expl. et cessavit episcopatus dies XIII
Anacletus papa
data liturgica 13 luglio (non indicata)
note Una singola lectio.


78. f. 59 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 27 giugno (Sinforosa)
tit. In sancte Simphoriose cum septem filiis suis martirum
inc. Apud Tyburtina civitate Ytalie natale sancte Symphorose beati Getulii martiris uxoris - expl. via Tyburtina miliario nono
Symphorosa et septem filii Tibure mart.
data liturgica 18 luglio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


79. f. 59r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 21 luglio (Prassede)
tit. In sancte Praxedis virginis
inc. Rome sancte Praxedis virginis. Hec cum sorore sua beata Potentiana - expl. patrem Pudentem posita
Praxedis Romana virgo
data liturgica 21 luglio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


80. ff. 59v-60v
tit. Nove lectiones per la festa di Maria Maddalena (da un sermone attribuito ad Agostino e un'omelia di Gregorio Magno)


81. ff. 60v-61 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 24 luglio (Cristina)
tit. In sancte Christine virginis et martyris
inc. Apud Ytaliam in Tyro que est circa lacum Vulsinum natale sancte Christine virginis - expl. cursum gloriosi martyrii consummavit
Christina Vulsinii, alias in Tyro civitate virgo martyr saec. III
data liturgica 24 luglio (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


82. ff. 61-62
tit. Otto lectiones per la festa di Giacomo Maggiore (da un sermone attribuito a Giovanni Crisostomo)


83. f. 62 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 25 luglio (Cristoforo)
tit. Pro sancto Christoforo martyre
inc. In Litia civitate Samon natale sancti Christofori martyris - expl. capitis obtruncatione complevit
Christophorus in Lycia martyr m. 250
data liturgica 25 luglio (non indicata)
note Il testo costituisce la nona lezione del ciclo.


84. f. 62 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 28 luglio (Pantaleone)
tit. In sancti Pantaleonis martyris
inc. Nicomedie passio sancti Pantaleonis qui cum iubente Maximiano - expl. ictu gladii martyrium consummavit
Pantaleon Nicomediae mart.
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Una singola lectio.


85. f. 62r-v - Passio sanctorum Nazarii et Celsi Mediolani mart. (= BHL 6040)
tit. In sanctorum martyrum Nazarii et Celsi, Victoris et Innocentii
inc. Nazarius genitus a patre nomine Affricano matre vero eius nomine Perpetua - expl. et in quemcumque portum volueris
Nazarius et Celsus Mediolani mart.: Passio
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Il testo occupa le prime tre lectiones del gruppo di sei cui si riferisce la titolatura.


86. f. 62v - Liber pontificalis, cap. 15 (Vittore)
tit. Pro sancto Victore
inc. Victor natione Affer ex patre Felice - expl. diacones VII episcopos per diversa loca numero XII
Victor I papa m. 199
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Il testo, che costituisce la quarta lectio, comprende la prima parte del capitolo, fino a p. 137 l. 6 dell'edizione di Duchesne).


87. ff. 62v-63 - Liber pontificalis, cap. 42 (Innocenzo)
tit. Pro sancto Innocentio
inc. Innocentius natione Albanensis ex patre Innocentio - expl. et discipuli ieiunaverunt
Innocentius I papa
data liturgica 28 luglio (non indicata)
note Il testo, che costituisce le lezioni quinta e sesta, arriva fino a p. 222 l. 6 dell'edizione di Duchesne, ma con omissione della maggior parte dell'elenco che precede.


88. ff. 63-64 - Marcilia pseudo, Vita sanctae Marthae v. hospitae Christi [interprete ps. Syntyche], adbreviatio (= BHL 5545)
tit. In sancte Marthe virginis
inc. Beatissima igitur et venerabilis hospita Christi beata Martha - expl. Martham et sororem suam Spiritus Sanctus sotiavit
Martha hospita Christi virgo: Vita
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo qui riportato è un'epitome dell'opera, la cui conclusione corrisponde al passaggio a p. 235 l. 14 dell'edizione di Mombritius, vol. II.


89. f. 64 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 luglio (Felice II)
tit. In sanctorum martyrum Felicis pape, Simplicii, Fausti et Beatricis
inc. Rome via Aurelia beati Felicis pontificis sub Constantino filio Constantini - expl. cuius natale celebratur IIII kalendas augusti
Felix II papa m. 22-11-365
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo occupa la prima delle sei lectiones del gruppo di santi della titolatura.


90. f. 64r-v - Liber pontificalis, cap. 50 (Felice III)
inc. Felix natione Romanus ex patre Felice presbitero de titulo Fasciole - expl. cui concilium concessit tempus penitentie
Felix III papa
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo, che si riteneva relativo allo stesso santo e dunque non ha titolo proprio, occupa le lezioni seconda e terza; si interrompe in corrispondenza di p. 252 l. 13 dell'edizione di Duchesne.


91. ff. 64v-65 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 luglio (Simplicio, Faustino e Beatrice)
tit. Pro sanctis Faustino, Simplicio et Beatrice
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani natale sanctorum martyrum Simplicii, Faustini et Beatricis - expl. vexatus emisit spiritum
Simplicius, Faustinus et Beatrix Romae mart.
data liturgica 29 luglio (non indicata)
note Il testo occupa le lezioni dalla quarta alla sesta.


92. f. 65r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 30 luglio (Abdon e Sennen)
tit. In sanctorum martyrum Abdon et Senen
inc. Rome Abdon et Senen subregulorum sub Decio imperatore - expl. et translati in cimiterio Pontiani
Abdon et Sennen Romae mart.
data liturgica 30 luglio (non indicata)
note Suddivisione in sei lectiones.


93. ff. 65v-67
tit. Nove lectiones per la festa di S. Pietro in Vincoli (da Atti, un sermone attribuito ad Ambrogio e un'omelia attribuita a Gerolamo)


94. f. 67r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 2 agosto (Stefano I)
tit. In sancti Stephani pape et martyris
inc. Rome in cymiterio Calixti natale sancti Stephani pape et martyris - expl. appellatur hodie cymiterium Calixti
Stephanus I papa mart.
data liturgica 2 agosto (non indicata)
note Il testo comprende le prime cinque lectiones delle sei dedicate al santo, mentre l'ultima è tratta dal Liber pontificalis (vd. item seguente).


95. f. 67v - Liber pontificalis, cap. 24 (Stefano I)
inc. Stephanus natione Romanus ex patre Iulio - expl. et cessavit episcopatus dies XXII
Stephanus I papa mart.
data liturgica 2 agosto (non indicata)


96. ff. 67v-69 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 agosto (invenzione di Stefano)
tit. In inventione sancti Stephani prothomartyris
inc. Ierosolimis inventio corporis beatissimi Stephani protomartyris et sanctorum Gamalielis Nichodemi et Abibon - expl. pausavit in pace cum quibus ego iaceo
Stephanus diac. protomart.
data liturgica 3 agosto (non indicata)
note La voce del martirologio, che occupa le prime sei lectiones, è riportata per circa metà (fino a p. 246 l. 27 dell'edizione Dubois); seguono altre tre lectiones tratte da un'omelia attribuita a Gerolamo.


97. ff. 69-70 - Dedicatio ecclesiae sanctae Mariae ad Nives (= BHL 5403)
prol.
tit. In sancte Marie virginis ad Nives
prol. inc. Cum ad omnium sanctorum reverentiam Christianorum cunctorum debeat devotio excitari - expl. quod divinis revelationibus gestum est replicemus
inc. Tempore quo prefatus papa Liberius beati Petri sedem provida gubernatione regebat - expl. oculate visionis revelatione nosceretur
Maria virgo et mater Iesu (miracula in variis locis facta, fundationes ecclesiarum, translationes, etc.): Dedicatio
data liturgica 5 agosto (non indicata)
note Il testo, che comprende il prologo e (dall'interno della quarta lectio) l'inizio della narrazione, occupa le prime sei lezioni, cui ne seguono tre tratte da un'omelia attribuita a Beda.


98. ff. 70-71v - Humbertus de Romanis n. 1194/1200, m. 14-7-1277, Legenda sancti Dominici (= BHL 2219)
tit. In sancti Dominici confessoris
inc. Beatus Dominicus predicatorum dux et pater inclitus - expl. religione societatis ornamentum assumpsit
Dominicus Ordinis Praedicatorum fundator n. 1170, m. 6-8-1221: Vita
data liturgica 4 agosto (non indicata)


99. ff. 71v-72 - Liber pontificalis, cap. 25 (Sisto II)
tit. In sanctorum martyrum Sixti pape, Felicissimi et Agapiti
inc. Sixtus natione Grecus ex phylosopho sedit - expl. cessavit episcopatus dies XXV
Sixtus II papa mart.
data liturgica 6 agosto (non indicata)
note Il tsto occupa le prime due lectiones e parte della terza delle nove complessive; lo segue senza distinzione l'estratto dalla passione registrato all'item seguente.


100. f. 72r-v - Passio sancti Sixti II papae mart. (= BHL 7801)
inc. Sixtus urbis Rome episcopus Athenis natus et doctus - expl. gloriosior de tyranno triumphus expectat
Sixtus II papa mart.: Passio
data liturgica 6 agosto (non indicata)
note La copia, non del tutto letterale, si chiude in corrispondenza di p. 650 l. 1 dell'edizione del Mombritius, vol. II.


101. ff. 72v-73v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 7 agosto (Donato)
tit. In sancti Donati episcopi et martyris
inc. Apud Tusciam civitate Aritii natale sancti Donati episcopi et martyris - expl. Quadratianus quicumque gladio percuteret VII° idus augusti
Donatus episcopus et Hilarianus mon., Aretii martyres
data liturgica 7 agosto (non indicata)
note Il testo, in sei lectiones, omette solo l'ultima frase della voce del martirologio.


102. ff. 73v-74 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 16 marzo e 8 agosto (Ciriaco, Largo e Smaragdo)
tit. In sanctorum martyrum Cyriaci, Largi et Smaragdi
inc. Rome natale sancti Cyriaci martyris qui post longam carceris macerationem - expl. subito ceciderunt et mortui sunt
Cyriacus, Largus et Smaragdus Romae martyres
data liturgica 8 agosto (non indicata)
note Sono accorpate, per un totale di sei lectiones, le due voci del martirologio relative ai tre santi, con omissione dell'ultima frase della seconda.


103. f. 74r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 agosto e 10 agosto (Romano)
tit. In sancti Romani martyris
inc. Rome natale sancti Romani militis qui confessione beati Laurentii conpunctus - expl. misit angelum suum nunc me derelinques
Romanus miles Romae martyr m. 258
data liturgica 9 agosto (non indicata)
note Una singola lectio, ottenuta dalla voce propria di Romano e da un estratto da quella relativa a Lorenzo (= p. 262 ll. 6-23 dell'edizione Dubois), con una breve interpolazione di collegamento.


104. ff. 74v-75v - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL S 4758 f [inc.])
tit. In sancti Laurentii martyris
inc. Postquam beatus Sixtus urbis Rome episcopus martyrii coronam adeptus consummavit agonem - expl. hec ergo tota causa passionis est, fratres, propter quam morti addictus est sanctus vir ut sui similes esse ceteros hortaretur
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
data liturgica 10 agosto (non indicata)
note L'estratto dalla passione è unito alla prima parte del sermone CCVII del gruppo di attribuzione agostiniana incerta (cfr. PL 39,2128-2129) e occupa le prime sei delle nove lectiones complessive, completate con un estratto da un'omelia attribuita ad Agostino.


105. ff. 75v-77 - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL 4753)
tit. Infra octavam
inc. Audiens autem hec Ypolitus dixit ad beatum Laurentium - expl. Christum confessus sum assatus gratias ago
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
note Le prime tre lectiones sono occupate da un altro estratto dalla passione di Lorenzo (= Mombritius II, p. 94 l. 49 - p. 95 l. 18); le sei restanti da due estratti rispettivamente da un sermone e da un'omelia attribuiti ad Agostino.


106. f. 77r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 agosto (Tiburzio)
tit. In sanctorum martyrum Tyburtii et Susanne
inc. Rome inter duos laureos natale sancti Tyburtii martyris filii Cromatii urbis prefecti - expl. sanctus Tyburtius dixit: Falsus testis non erit impunitus
Tiburtius Romae mart.
data liturgica 11 agosto (non indicata)
note Il testo, in sei lectiones, comprende la prima metà della voce del martirologio relativa al santo, fino a p. 266 l. 19 dell'edizione Dubois.


107. ff. 77v-79 - Legenda sanctae Clarae virginis (= BHL 1817)
tit. In festo sancte Clare virginis
inc. Venerabilis Christi sponse Deoque dicate virginis Clare - expl. per exemplaritatis efficaciam complantaret
Clara Assisiensis virgo et abbatissa OFM n. 1193/1194, m. 11-8-1253: Vita
data liturgica 12 agosto (non indicata)
note La conclusione dell'estratto corrisponde in parte all'edizione del Mombritius, vol. I, p. 294 l. 10.


108. f. 79r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 13 agosto (Ippolito)
tit. In sanctorum martyrum Ypoliti et sociorum eius
inc. Rome sancti Ypoliti martyris sub Decio imperatore et Valeriano prefecto - expl. et tribulus tractus emisit beatum spiritum
Hippolytus Romanus presb.
data liturgica 13 agosto (non indicata)
note La voce, suddivisa in tre lectiones, è copiata con omissione dell'ultima frase.


109. ff. 79v-80 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 13 agosto (Concordia)
tit. Pro sancta Concordia
inc. Rome sancte Concordie nutricis eiusdem sancti Ypoliti - expl. sepelivit VIII° kal. septembris
Concordia Romae mart.
data liturgica 13 agosto (non indicata)
note Il testo comprende le lezioni dalla quarta alla sesta.


110. f. 80 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 agosto (Eusebio)
tit. In sancti Eusebii confessoris
inc. Beatus Eusebius presbiter cum presente Constantino fidem catholicam - expl. scribentes posuerunt ita Eusebio homini Dei
Eusebius Romanus presbyter saec. IV
data liturgica 14 agosto (non indicata)
note Una singola lectio, tratta dalla voce quasi integrale del martirologio (si conclude in corrispondenza di p. 274 l. 8 dell'edizione Dubois).


111. ff. 80-81v - Paschasius Radbertus n. 790 ca., m. post 851, Epistola beati Hieronymi ad Paulam et Eustochium de assumptione Mariae virginis (= BHL S 5355 d)
tit. In festo assumptionis beate Marie virginis
inc. Cogitis me, o Paula et Eustochium, immo caritas Christi me compellit - expl. immortalitate in celestibus vestiri
Maria virgo et mater Iesu (obitus et assumptio): Epistola
data liturgica 15 agosto (non indicata)
note L'estratto dall'opera, presentata come sermone di Gerolamo, occupa le prime sei lectiones, cui ne seguono tre tratte da un'omelia attribuita ad Agostino. Comprende il primo paragrafo e parte del secondo (l'explicit corrisponde a PL 30,123D).


112. ff. 81v-86v
tit. Cicli di nove lectiones per i sei giorni infra octavam
note Sono dapprima copiati i sei gruppi di sei lectiones tratte da un sermone attribuito a Gerolamo, quindi i sei gruppi di tre (dalla settima alla nona, a completamento delle precedenti), tratte invece da un'omelia attribuita ad Agostino.


113. f. 86v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 18 agosto (Agapito)
tit. In sancti Agapiti martyris
inc. Apud Penestrinam civitatem miliario ab urbe XXXIII° natale sancti Agapiti martyris - expl. nutu divino ibi invento
Agapetus seu Agapitus Praeneste mart.
data liturgica 18 agosto (non indicata)
note Il testo occupa tre lectiones.


114. ff. 86v-88 - Iohannes XXII papa n. 1244 ca., m. 4-12-1334, Bulla canonizationis sancti Ludovici Tolosani ep. (= BHL 5054)
tit. In sancti Lodovici episcopi et confessoris
inc. Sol oriens in mundo in altissimis Dei Deus Dei filius et paterno utero - expl. non audebant votum ipsum solemniter iteravit
Ludovicus Tolosanus OFM m. 1297 ca.
data liturgica 19 agosto (non indicata)


115. ff. 88-89 - Gaufridus Autissiodorensis n. 1114/1120, m. post 1200, Vita prima sancti Bernardi Claraevallensis abbatis duae recensiones (= BHL 1217)
tit. In sancti Bernardi abbatis et confessoris
inc. Bernardus Burgundie partibus Fontanis oppido patris sui - expl. non in hac spe erudierat eum
Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153: Vita
data liturgica 20 agosto (non indicata)
note Estratto dalla prima parte della vita, fino al punto corrispondente a p. 178 l. 34 dell'edizione in Mombritius, vol. I.


116. f. 89 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 22 agosto (Timoteo)
tit. In sanctorum martyrum Timothei, Ypoliti et Simphoriani
inc. Rome via Hostiensi in cimiterio eiusdem natale sancti Timothei - expl. scriptum est in hystoria sancti Silvestri
Timotheus Romae mart.
data liturgica 22 agosto (non indicata)
note Una singola lectio.


117. f. 89r-v - Passio sancti Bartholomaei ap. (= BHL 1001-1002)
tit. In sancti Bartholomei apostoli
inc. Bartholomeus apostolus nomen ex Syria lingua suscipiens - expl. octavo kalendas semptembris, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Bartholomaeus apostolus: Passio
data liturgica 24 agosto (non indicata)
note Il testo, che abbrevia la tradizionale passio con il prologo che spesso l'accompagna, occupa tre lectiones. Si propone la data cui il santo è associato più frequentemente nei leggendari di quest'area (in alternativa al 23 agosto).


118. ff. 89v-90v - Vita sancti Ludovici IX Francorum regis (= BHL 5049)
tit. In sancti Lodovici confessoris regis Francorum
inc. Beatus Ludovicus rex Francie illustris patrem Christianissimum habuit regem - expl. studio videbat cuique expediri
Ludovicus IX Francorum rex: Vita
data liturgica 25 agosto (non indicata)


119. ff. 90v-91 - Liber pontificalis, cap. 19 (Zefirino)
tit. In sancti Zepherini pape et martyris
inc. Zepherinus natione Romanus ex patre Abundio - expl. cessavit episcopatus dies VI
Zephyrinus papa
data liturgica 26 agosto (non indicata)
note Una singola lectio.


120. f. 91r-v - Vita et translationes sancti Augustini Hipponensis ep. [ex opere Possidii interpolato], adbreviatio (cfr. BHL 792)
tit. In sancti Augustini episcopi et confessoris
inc. In Affrica depositio sancti Augustini episcopi. Ex provincia ergo hic Affricana - expl. Ticini relatum et honorifice conditum est
Augustinus Hipponensis episcopus n. 354, m. 430: Vita
data liturgica 28 agosto (non indicata)
note Epitome distribuita in sei lectiones cui ne seguono tre ricavate da un sermone attribuito allo stesso Agostino.


121. f. 91v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 28 agosto (Ermes)
tit. Pro Hermete martyre
inc. Natalis sancti Hermetis martyris hunc illustrissimum beatus Alexander pontifex et martyr cum esset prefectus - expl. ego prefecturam non perdidi sed mutavi
Hermes Romae mart.
data liturgica 28 agosto (non indicata)
note Il testo costituisce una singola lectio, che la rubrica definisce nona, malgrado il ciclo precedente fosse completo. Comprende la prima parte della voce del martirologio dedicata al santo, nella recensio I secondo la classificazione dell'editore Dubois (con explicit corrispondente a p. 288 l. 29).


122. ff. 92-93
tit. Otto lectiones per la decollazione del Battista (da un sermone attribuito a Giovanni Crisostomo e un'omelia attribuita ad Agostino)


123. f. 93 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 29 agosto (Sabina)
tit. Pro sancta Sabina
inc. Rome in Adventino in oppido Vindinensi in Arcum Faustini - expl. ad locum passionis secuta est
Sabina Romae mart.
data liturgica 29 agosto (non indicata)
note Il testo, che costituisce la nona lectio del giorno, comprende le prime righe della voce del martirologio (come sempre nella recensio I), fino a p. 292 l. 9 dell'edizione Dubois.


124. ff. 93-94 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 30 agosto (Felice e Adautto) (= BHL 2878)
tit. In sanctorum martyrum Felicis et Audacti
inc. Rome via Hostiensi miliario secundo ab urbe beatorum martyrum Felicis et Audacti sub Maximiano et Dioclitiano imperatoribus - expl. compleverunt autem martyrium suum pridie kalendas septembris
Felix et Adauctus Romae martyres saec. III
data liturgica 30 agosto (non indicata)
note Il testo è suddiviso in sei lezioni. Un estratto dalla passione degli stessi santi si trovava sotto il 14 gennaio.


125. ff. 94-95
tit. Nove lectiones per la natività di Maria (dal Cantico dei Cantici, un sermone attribuito a Agostino e un'omelia attribuita a Gerolamo)


126. ff. 95-99
tit. Lectiones per i sei giorni infra octavam
note Sono trascritti dapprima i sei gruppi di tre lezioni dal Cantico dei Cantici che aprono ciascuno dei giorni, quindi quelli per i primi quattro giorni da un sermone attribuito ad Agostino, infine quelli per i primi due giorni da un'omelia attribuita a Gerolamo.


127. f. 99 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 settembre (Gorgonio e Doroteo) (= BHL 3615)
tit. In sancti Gorgonii martyris
inc. Passio beatorum martyrum Dorothei et Gorgonii apud Nichomediam sub Dioclitiano imperatore - expl. compleverunt autem martyrium suum V idus septembris
Gorgonius et Dorotheus Nicomediae mart.
data liturgica 9 settembre (non indicata)
note Una singola lectio.


128. f. 99v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 settembre (Proto e Giacinto)
tit. In sanctorum martyrum Prothi et Iacincti
inc. Rome via Salaria vetere in cimiterio Basille natale sanctorum Prothi et Iacincti qui erant eunuchi - expl. pariter decollantur tertio idus septembris
Eugenia, Prothus et Hyacinthus Romae martyres saec. III
data liturgica 11 settembre (non indicata)
note Una singola lectio, tratta dalla prima parte della voce del martirologio, fino a p. 309 l. 4 dell'edizione Dubois.


129. ff. 99v-100 - Liber pontificalis, cap. 22 (Cornelio)
tit. In exaltatione sancte Crucis pro sancto Cornelio
inc. Cornelius natione Romanus ex patre Castino - expl. ad animas redimendas
Cornelius papa mart.
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Estratto che comprende la parte iniziale del capitolo, fino a p. 150 l. 16 dell'edizione Duchesne, e occupa le prime tre lectiones del gruppo raccolto sotto la titolatura.


130. f. 100 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 settembre (Cipriano)
tit. Pro sancto Cypriano
inc. Apud Affricam beati Cypriani episcopi Valeriano et Galieno imperatoribus - expl. ad septam cerimoniarum suarum vocare potuerunt
Cyprianus Carthaginiensis episcopus et martyr n. 210 ca., m. 14-9-258: Passio
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Il testo, che occupa le lectiones dalla quarta alla sesta, comprende la prima metà circa della voce del martirologio, sino a p. 312 l. 22 dell'edizione Dubois.


131. f. 100r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 settembre (esaltazione della Croce)
tit. De sancta Cruce
inc. Cum igitur venerabile lignum sancte Crucis ab Helena Constantini matre inventum fuisset ita per medium est sectum - expl. regno tradito in prophano huiuscemodi residebat
Iesus Christus (ss. crucis)
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Il testo, che occupa la settima e l'ottava lectio, corrisponde alla prima metà circa della voce del martirologio, fino a p. 314 l. 13 dell'edizione Dubois. La nona lectio è tratta da un'omelia attribuita ad Agostino.


132. ff. 100v-101 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 15 settembre (Nicomede)
tit. In sancti Nichomedis martyris
inc. Natale sancti Nichomedis quem Flaccus comes cum rocum perlatum fuisset - expl. sepultum est iuxta muros via Numentiana
Nicomedes presb. Romae mart.
data liturgica 15 settembre (non indicata)
note Una singola lectio.


133. f. 101r-v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 16 settembre (Lucia e Gimignano) (= BHL 4989)
tit. In sanctorum martyrum Lucie et Geminiani et sancte Eufemie virginis et martyris
inc. Imperantibus Dioclitiano et Maximiano iudicibus Boffrasio et Megasio manserat autem beata Lucia in viduitate - expl. mulier Christiana nomine Maxima et ut decuit martyres sepelivit
Lucia et Geminianus Romae mart.
data liturgica 16 settembre (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei delle nove lectiones del giorno, completate dalle tre del successivo.


134. ff. 101v-102 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 16 settembre (Eufemia)
tit. Pro sancta Eufemia
inc. Natale sancte Eufemie virginis que martyrizata est sub Dyoclitiano imperatore - expl. complevit autem martyrium eius XVI° die mensis septembris
Euphemia Chalcedone virgo martyr m. 16-9-303
data liturgica 16 settembre (non indicata)


135. f. 102r-v - Passio sancti Matthaei ap. (= BHL 5691)
tit. In sancti Mathei apostoli et evangeliste
inc. Beatus Mattheus apostolus et evangelista qui latine interpretatur Donatus etiam ex tribu sua Levi sumpsit cognomen - expl. et requiescit in montibus Parthorum XI kalendas octobris
Matthaeus apostolus: Passio
data liturgica 21 settembre (non indicata)
note È estratto il solo prologo della passio, suddiviso in tre lezioni; le altre sei del ciclo sono tratte rispettivamente dal commune evangelistarum e da un'omelia attribuita ad Ambrogio.


136. ff. 102v-103v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 22 settembre (Acaunensi) (= BHL 5748)
tit. In sanctorum martyrum Mauritii et sociorum eius
inc. In Galliis civitate Seduno loco Agauno natale sanctorum martyrum Thebeorum - expl. auctorem velis nolis tuum
Mauritius et soc. Agaunenses seu Thebaei martyres
data liturgica 22 settembre (non indicata)
note È riportata, in sei lectiones, la prima metà circa della voce del martirologio, fino a p. 323 l. 18 dell'edizione Dubois.


137. f. 103v - Liber pontificalis, cap. 2 (Lino)
tit. In sancti Lini pape et martyris
inc. Linus natione Ytalus de regione Tuscie patre Herculiano - expl. in Vaticano sub die nona kalendarum octobris
Linus papa mart.
data liturgica 23 settembre (non indicata)
note Una singola lectio.


138. ff. 103v-104v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 26 settembre (Cipriano e Giustina)
tit. In sanctorum martyrum Cypriani et Iustine
inc. Natale sanctorum martyrum Cypriani episcopi et Iustine virginis qui passi sunt sub Dioclitiano imperatore - expl. erupit ignis et consumpsit illum
Cyprianus, Iustina et Theoctistus prope Nicomediam martyres
data liturgica 26 settembre (non indicata)
note Il testo, che occupa sei lectiones, comprende la voce del martirologio fino a p. 329 l. 1 dell'edizione Dubois.


139. ff. 104v-105 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 27 settembre (Cosma e Damiano)
tit. In sanctorum martyrum Cosme et Damiani
inc. Apud Egeam civitatem natale sanctorum martyrum Cosme et Damiani qui passi sunt persecutionem Dioclitiani - expl. nomini eorum edificato solemniter agit
Cosmas et Damianus et soc. Aegis in Cilicia martyres
data liturgica 27 settembre (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


140. ff. 105-106 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 30 settembre (Gerolamo)
tit. In sancti Ieronimi presbyteri et confessoris
inc. Apud Bethleem Iude depositio sancti Ieronimi presbyteri - expl. eamque penes omnia commentatus est
Hieronymus Stridonius
data liturgica 30 settembre (non indicata)
note La rubrica, prima della titolatura riportata, rimanda per la festa della dedicazione di Michele alle lectiones precedenti (cfr. item 45). Il testo, che occupa le prime sei lectiones del giorno, comprende metà circa della voce del martirologio, sino a p. 338 l. 9 dell'edizione Dubois; ne seguono altre tre tratte da un'epistola a Eustochio di Gerolamo stesso.


141. f. 106 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 1 ottobre (Remigio)
tit. In sancti Remigii episcopi et confessoris
inc. Remis sancti Remigii episcopi et confessoris viri preclarissimi virtutis et sanctitatis - expl. puellam a morte corporis suscitavit
Remigius (Remedius) Remensis episcopus m. ca. 532
data liturgica 1 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio, dalla voce del martirologio nella recensio I.


142. ff. 106-108 - Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274, Legenda sancti Francisci minor (= BHL 3110)
tit. In sancti Francisci confessoris
inc. Apparuit gratia Dei salvatoris nostri diebus istis novissimis in servo suo Francisco - expl. in tribus ab eo institutis ordinibus cernimus esse completum
Franciscus Assisiensis OFM n. 1182, m. 4-10-1226: Vita
data liturgica 4 ottobre (non indicata)
note Estratto che si spinge fino al termine del cap. I (p. 972 dell'edizione nei Fontes Franciscani).


143. f. 108r-v - Liber pontificalis, cap. 35 (Marco)
tit. In commemoratione sancti Marci pape et confessoris
inc. Marcus natione Romanus ex patre Prisco - expl. patenam argenteam pensatem libras XXX
Marcus papa
data liturgica 7 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio, che trascrive il capitolo fino a p. 202 l. 9 dell'edizione Duchesne.


144. ff. 108v-109v - Passio sanctae Reparatae mart. (= BHL 7184)
tit. In sancte Reparate virginis et martyris
inc. Sub Decio preside qui fuit persecutor Christianorum quedam virgo erat nomine Reparata - expl. et conditum aromatibus sepelierunt. Requievit in Domino VIII idus octobris, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Reparata mart.: Passio
data liturgica 8 ottobre (non indicata)


145. f. 109v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 ottobre (Dionigi, Rustico ed Eleuterio)
epilogo
tit. In sanctorum martyrum Dionisii, Rustici et Eleuterii
inc. Apud Parisius natale sanctorum martyrum Dionisii episcopi et Eleuterii presbyteri et Rustici diaconi - expl. gladio animadversi martyrium compleverunt
Dionysius Parisiensis episcopus, Rusticus et Eleutherius martyres saec. I/III
data liturgica 9 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio.


146. f. 109v - Liber pontificalis, cap. 17 (Callisto)
tit. In sancti Calixti pape et martyris
inc. Calistus natione Romanus ex patre Demetrio - expl. per diversa loca XIX
Callistus papa, Calepodius presbyter et socii Romae martyres m. 222
data liturgica 14 ottobre (non indicata)
note Il testo segue il Liber pontificalis solo per il primo tratto della prima lectio, fino a p. 141 l. 5 dell'edizione Duchesne, per poi proseguire fino a tre lezioni con la voce che segue.


147. ff. 109v-110 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 14 ottobre (Callisto)
inc. Qui sub persecutione Alexandri imperatoris martyrii gloriam adeptus est - expl. ad puteum demergi et eum per rudera cumulari
Callistus papa, Calepodius presbyter et socii Romae martyres m. 222
data liturgica 14 ottobre (non indicata)
note La voce è copiata quasi interamente, con esclusione dell'ultima frase.


148. f. 110r-v - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 7 (Luca) (= BHL 4971)
tit. In sancti Luce evangeliste
inc. Lucas medicus Antiocensis ut eius scripta indicant Greci sermonis non ignarus - expl. ossa eius cum reliquiis Andree apostoli translata sunt
Lucas evangelista
data liturgica 18 ottobre (non indicata)
note Le prime quattro lectiones delle sei riservate a Luca coincidono con il capitolo di Gerolamo; altre due sono invece tratte dal testo che segue.


149. f. 110v - Laudatio Lucae [interdum in mss. Bedae adscripta] (= BHL S 4973 b)
inc. Lucas hebraice latine ipse consurgens sive elevans - expl. cuius natalitium celebratur XV° kalendas novembris
Lucas evangelista: Laudatio
data liturgica 18 ottobre (non indicata)


150. ff. 110v-112 - Passio sanctarum Ursulae et sociarum Coloniae v. mart. (= BHL 8428)
tit. In sanctarum XI milia virginum
inc. Regnante Domino nostro Iesu Christo cum post passionem suam ac resurrectionem - expl. perdoceri meruit quod postea rerum exitus docuit
Ursula et soc. virgines et mart. Coloniae cultae: Passio
data liturgica 21 ottobre (non indicata)
note Estratto comprendente il cap. I parr. 1-5, fino a p. 158A nell'edizione degli AASS Oct. XI.


151. ff. 112-113 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 21 ottobre (Ilarione)
tit. In sancti Hylarionis abbatis et confessoris
inc. Hylarion ortus vico Tabatha qui circiter V milia a Gaza urbe Palestine - expl. ut delibutum unguento putaretur
Hilarion in Palaestina abb.: Vita
data liturgica 21 ottobre (non indicata)


152. ff. 113-114v - Passio sancti Miniatis Florentiae mart. (= BHL S 5965 b)
tit. In sancti Miniatis martyris
inc. In illo tempore imperante impiissimo Decio imperatore qui imperavit Romane reipublice anno uno - expl. quis potest enarrare innumerabilia beneficia eius
Minias Florentiae mart.: Passio
data liturgica 25 ottobre (non indicata)
note Estratto che si spinge fino quasi al termine del par. 3 (= p. 429E dell'edizione negli AASS Oct. XI).


153. ff. 114v-115v - Passio sanctorum Chrysanthi et Dariae Romae mart. (= BHL 1787)
tit. In sanctorum martyrum Grisanti et Darie
inc. Polemius inlustrissimus vir Alexandrie urbis honoratus - expl. poterit eum ad tuum arbitrium et ad suos libitus inclinare
Chrysanthus et Daria Romae mart.: Passio
data liturgica 25 ottobre (non indicata)
note L'estratto si interrompe in corrispondenza dell'edizione Mombritius I, p. 273 l. 25.


154. f. 115v - Liber pontificalis, cap. 6 (Evaristo)
tit. In sancti Evaristi pape et martyris
inc. Evaristus natione Grecus ex patre Iudeo nomine Iuda - expl. et cessavit episcopatus dies XIX
Evaristus papa
data liturgica 25 ottobre (non indicata)
note Una singola lectio.


155. ff. 115v-116v - Passio sanctorum Simonis et Iudae ap. (= BHL S 7752 b)
tit. In sanctorum apostolorum Symonis et Iude
inc. Simon Chananeus ad distinctionem sancti Petri dicitur - expl. in Erito Armenie urbe cuius festivitas celebratur V° kalendas novembris
Simon et Iudas (Thaddaeus) ap.: Passio
data liturgica 28 ottobre (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones.


156. ff. 116v-118v
tit. Nove lectiones per Ognissanti (dal sermone Legimus e da un'omelia attribuita ad Agostino)


157. ff. 118v-119v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctorum Vitalis et Agricolae (= BHL 8692)
tit. In sanctorum martyrum Vitalis et Agricole
inc. Ambrosius servus Christi Iesu vocatus episcopus - expl. passi sunt autem sancti martyres in civitate Bononiensi sub Dioclitiano et Maximiano imperatoribus pridie nonas novembris, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Vitalis et Agricola Bononiae mart.: Passio
data liturgica 4 novembre (non indicata)


158. ff. 119v-120v - Passio sanctorum quattuor coronatorum (cfr. BHL 1837)
tit. In sanctorum martyrum quattuor coronatorum
inc. Cum perrexisset Dioclitianus augustus Pannoniam ad metalla diversa sua - expl. expiravit sedens in tribunali suo
Claudius, Nicostratus, Symphorianus, Castorius et Simplicius in Pannonia mart.: Passio
data liturgica 8 novembre (non indicata)
note Il testo, in sei lectiones, appare una versione abbreviata della passione indicata.


159. ff. 120v-121 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 9 novembre (Teodoro)
tit. In sancti Theodori martyris
inc. Natale sancti Theodori martyris temporibus Maximiani et Maximi imperatorum - expl. in loco qui appellatur Euchaita
Theodorus tiro Amaseae in Ponto mart.
data liturgica 9 novembre (non indicata)
note La rubrica ha inizio con un rimando al commune per la ricorrenza della dedicazione della Basilica del Salvatore. Il testo occupa tre lectiones.


160. f. 121r-v - Sulpicius Severus, Vita Martini Turonensis (= BHL 5610)
tit. In sancti Martini episcopi et confessoris
inc. Igitur Martinus Sabarie Pannoniarum oppido oriundus fuit - expl. retractari militiam
Martinus Turonensis episcopus: Vita
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo, che costituisce le prime sette lectiones del ciclo, si arresta con il cap. 4 par. 4 (p. 260 nell'edizione Fontaine, p. 16 l. 13 nell'edizione Smit).


161. f. 121v - Sulpicius Severus, Epistola III ad Bassulam, adbreviatio (= BHL S 5616 e)
tit. De transitu eiusdem
inc. Beatus igitur Martinus obitum suum longe ante prescivit - expl. invadent enim gregem tuum lupi rapaces
Martinus Turonensis episcopus: Epistola
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo, che occupa l'ottava lectio, si conclude in corrispondenza del decimo paragrafo nell'edizione di Fontaine, p. 338 (cfr. anche PL 20,182B).


162. f. 122 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 11 novembre (Menna)
tit. Pro sancto Menna martyre
inc. In Scithia metropoli Frigie salutarie passio sancti Menne martyris - expl. iussit eum suis aspectibus presentari
Mennas Aegyptius in Phrygia martyr
data liturgica 11 novembre (non indicata)
note Il testo, che costituisce la nona lectio, riproduce la voce del martirologio relativa al santo per la prima parte, fino a p. 380 l. 10 dell'edizione Dubois.


163. ff. 122-123 - Liber pontificalis, cap. 76 (Martino) (= BHL 5595)
tit. In sancti Martini pape et martyris
inc. Martinus de civitate Tudertia provincia Tuscie - expl. adeo conservante urbe peragere
Martinus I papa m. 655
data liturgica 12 novembre (non indicata)
note Il capitolo, che occupa sei lectiones, è riportato fino a p. 357 l. 9 dell'edizione Duchesne.


164. ff. 123-124 - Vita sanctae Elisabeth Thuringiae landgraviae (cfr. BHL S 2510 a)
tit. In sancte Helysabeth
inc. Beata Helisabeth filia regis Hungarorum in palatio et in purpura nobiliter educata - expl. Dei magnalia collaudaverunt qui per beatam Helisabeth dignatus est tantum coram eis miraculum operari
Elisabeth Thuringiae landgravia m. 1231: Vita
data liturgica 19 novembre (non indicata)
note La rubrica rimanda prima al commune per la ricorrenza della dedicazione della Basilica dei SS. Pietro e Paolo. Versione della leggenda usata anche nei lezionari Aed. 147 e Mugellano 15.


165. f. 124 - Liber pontificalis, cap. 19 (Ponziano)
tit. In sancti Pontiani pape et martyris
inc. Pontianus natione Romanus ex patre Calphurnio - expl. cessavit episcopatus dies XI
Pontianus papa mart.
data liturgica 19 novembre (non indicata)
note Una singola lectio.


166. ff. 124-125v - Passio sanctae Caeciliae Romae v. mart. (cfr. BHL 1496)
tit. In sancte Cecilie virginis et martyris
inc. Cecilia virgo clarissima absconditum semper evangelium Christi gerebat in pectore suo - expl. ut quarum volueris petitionem insinues
Caecilia Romae virgo martyr: Passio
data liturgica 22 novembre (non indicata)
note Versione non del tutto coincidente con quella edita.


167. f. 125v - Hieronymus Stridonius, De viris inlustribus, cap. 5 (Clemente)
tit. In sancti Clementis pape et martyris lectiones leguntur de Ieronimo in libro illustrium virorum
inc. Clemens de quo apostolus Paulus ad Phylippenses scribens - expl. extructa ecclesia custodit
Clemens I papa saec. I
data liturgica 23 novembre (non indicata)
note Il capitolo di Gerolamo, riportato integralmente, costituisce la prima delle tre lectiones riservate al santo; le due restanti sono tratte dal Liber pontificalis (vd. item seguente).


168. ff. 125v-126 - Liber pontificalis, cap. 4 (Clemente)
inc. Clemens natione Romanus de regione Celio monte - expl. cessavit episcopatus dies XXXIII
Clemens I papa saec. I
data liturgica 23 novembre (non indicata)


169. ff. 126-127v - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 24 novembre (Crisogono)
tit. In sancti Grisogoni martyris
inc. Rome natalis sancti Grisogoni martyris qui per biennium - expl. aquas gradatas et ibidem decollari
Chrysogonus Aquileiae mart.
data liturgica 24 novembre (non indicata)
note La voce del martirologio è riportata quasi interamente, fino a p. 393 l. 21 dell'edizione Dubois.


170. ff. 127v-129 - Passio sanctae Catharinae Alexandriae v. mart. (= BHL S 1661 b)
tit. In sancte Caterine virginis et martyris
inc. Anno XXXV° regnante impio et iniquo Maxentio imperatore - expl. deorum famine esse depromptam set potius Dei veri iuvamine
Catharina (Ecatherina) Alexandriae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 25 novembre (non indicata)


171. ff. 129v-147v
tit. Commune sanctorum


172. ff. 147v-148
tit. Sei lectiones per l'offertorio della Vergine


173. ff. 148-149v
tit. Nove lectiones per l'offertorio dei defunti


174. ff. 149v-160
tit. Lectiones domenicali


175. ff. 160-161v
tit. Nove lectiones per la Concezione di Maria (da un sermone attribuito ad Anselmo di Canterbury)


176. ff. 161v-162v - Translatio sancti Augustini Hipponensis ep.
tit. In translatione beati Augustini episcopi
inc. Pridie kalendas martii translatio corporis beati Augustini episcopi de Sardinia ad urbem Tycinensium. Beatissimus igitur Augustinus - expl. tota terra sanguine videretur aspersa
Augustinus Hipponensis episcopus n. 354, m. 430: Translatio
note Testo non identificato.

II. ff. 163-183
Segmento di lezionario
suddivisione lectiones I testi sono divisi dall'origine in cicli di nove lectiones, di estensione superiore rispetto al lezionario precedente.


1. ff. 163-165 - Inventio et translatio sanctae Crucis (cfr. BHL S 4169 n)
tit. In festo invenctionis sancte Crucis
inc. Anno CCXXXVI° a destructione templi et eversione Hierusalem - expl. visitata est Helena ut imperator redimeretur
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
data liturgica 3 maggio (non indicata)
note Il testo occupa sei lectiones, seguite da altre tre tratte da un'omelia attribuita ad Agostino.


2. ff. 165v-167v - Liber de ortu beatae Mariae et infantia Salvatoris (= BHL 5335)
tit. In sancte Anne matris beate Marie
inc. In diebus illis erat vir in Israel nomine Ioachim ex tribu Iuda - expl. Deus Ysaach dedit semen
Anna mater B.V. Mariae
Maria virgo et mater Iesu (ortus et vita)
data liturgica 26 luglio (non indicata)
note Il testo, unitamente a un estratto evangelico, occupa sei lectiones; si rimanda al commune de viduis per le altre.


3. ff. 167v-168v
tit. Nove lectiones per la Trasfigurazione (da due omelie attribuite ad Origene e a Giovanni Crisostomo)


4. 168v-171 - Exaltatio sanctae Crucis (= BHL S 4178 b)
tit. In exaltatione sanctissime Crucis
inc. Cum venerabile lignum sancte Crucis ab Helena Constantini matre - expl. miraculorum eius plurima incrementa, donante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria cum Patre et Spiritu Sancto per omnia saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
data liturgica 14 settembre (non indicata)
note Il testo, un estratto del quale si trovava anche nel lezionario precedente, occupa le prime sei lectiones, cui ne seguono altre tre tratte da un'omelia attribuita ad Agostino.


5. ff. 171-172v
tit. Nove lectiones infra octavam omnium sanctorum (da un sermone anepigrafo e un'omelia attribuita ad Agostino)


6. ff. 172v-174v
tit. Nove lectiones per la Presentazione delle Vergine (da un sermone anepigrafo e un'omelia di Gregorio Magno)


7. ff. 174v-176v
tit. Nove lectiones per la festa di S. Giuseppe (da un sermone attribuito ad Agostino, uno a Bernardo e un'omelia attribuita a Origene)


8. ff. 176v-178 - Translatio sancti Hieronymi Stridonii Romam (= BHL 3878)
prol.
tit. In translatione sancti Hieronymi presbyteri atque doctoris eximii
prol. inc. Inter laudabiles prerogativas quas reverende et alme urbi - expl. cum delectatione legentibus referamus
inc. Igitur postquam civitas illa sancta Hierusalem - expl. vitam eternam possidebunt
Hieronymus Stridonius: Translatio
data liturgica 30 settembre (non indicata)
note Il testo occupa le prime sei lectiones, cui ne seguono tre ricavate da un'omelia attribuita allo stesso Gerolamo.


9. ff. 178-179v - Coniunctio corporum sanctorum Stephani et Laurentii mart.
tit. De translatione vel coniunctione sanctorum Stephani et Laurentii
inc. Coniunctio corporum sanctorum martyrum Stephani et Laurentii facta est Rome sub Theodosio iuniore. Nam cum Cirdoxia filia - expl. hec autem commemoratio facta est nonis maii
Laurentius diaconus, Romae martyr
Stephanus diac. protomart.: Translatio
data liturgica 7 maggio (non indicata)
note Testo non identificato, anche se simile alle narrazioni di Jacopo da Varazze e Bartolomeo da Trento. Occupa le prime tre lectiones del ciclo, mentre altre sei sono tratte da un sermone attribuito ad Ambrogio.


10. ff. 179v-182 - Passio sancti Crescii in Tuscia mart. (= BHL 1987)
tit. In sancti Crisci martyris
inc. Temporibus Decii imperatoris cum sevissima persecutio contra Christi famulos - expl. passus est autem beatus Cerbonius cum sociis suis in loco qui dicitur Colle VIIII° kal. novembris, regnante Domino nostro Iesu Christo pro cuius amore terrena despicientes celestia suscipere meruerunt
Crescius (al. Criscus) et soc. in Tuscia martyres fl. saec. III: Passio
data liturgica 24 ottobre (non indicata)


11. ff. 182-183 - Vita sancti Marci papae
inc. Marcus natione Romanus patre Prisco magni Constantini temporibus floruit - expl. in honorem sanctorum martyrum Vitalis et Agricole in ligucoserimolo composuit
Marcus papa
data liturgica 7 ottobre (non indicata)
note Un diverso scriba sfrutta la fine del fascicolo rimasta libera per aggiungere quest'ultimo gruppo di sei lectiones (resta bianco il f. 183v); sono lasciati gli spazi per il titolo e la numerazione delle lezioni, ma tali rubriche non vennero realizzate. Si può osservare, a possibile spiegazione di questa iniziativa, che papa Marco era particolarmente venerato in S. Lorenzo, dove si conservavano le sue reliquie. Il testo non pare identificabile con quelli repertoriati.

U.C. III, ff. 184-197; sec. XIV ex.
III. ff. 184-197v
Segmento di lezionario
suddivisione lectiones Di nuovo, si tratta di testi già predisposti come lectiones.


1. ff. 184-185v
tit. Nove lectiones infra octavam omnium sanctorum (da un testo anepigrafo e un'omelia attribuita ad Agostino)


2. ff. 185v-197
tit. Cicli di nove lectiones per i giorni dal terzo all'ottavo
note Ogni giorno è composto da otto lezioni tratte da un sermone e una omiletica, ad eccezione dell'ultimo che si arresta con l'ottava.


3. f. 197v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 119 (Bartolomeo)
tit. In translatione sancti Bartholomei apostoli
inc. Anno autem Domini 331° Saraceni Siciliam invadentes - expl. Beneventum que est metropolis Apulie ea transtulit
Bartholomaeus apostolus
note Il testo (tratto dai periodi 89-98 del capitolo: cfr. edizione Maggioni, p. 835) non presenta la consueta suddivisione, ma si apre con la rubrica lectio I e reca al suo interno due segni di paragrafo (C) che indicano probabilmente altre due lectiones.

bibliografia San Lorenzo: i documenti e i tesori nascosti, 27; Bandini, Catalogus, I, 615



Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Strozzi 4

Leggendario originario dell'Italia centrale
sec. XV in.; orig. Italia centrale
Come nei mss. 1 e 2 dello stesso fondo, tre cartule con la tabula dei contenuti sono inserite nel codice in età moderna, tra i fogli di guardia e il f. 1. La precedente costa, ora incollata alla fine del codice, lo data al XIV secolo.

I. ff. 275, acefalo
Leggendario
ordinamento Non si ravvisa un criterio organico di ordinamento né cronologico (benché i riferimenti alle date liturgiche siano quasi sempre dati nei titoli), né alfabetico, né per categorie di santi o tipologie letterarie: sono frammischiati capitoli della Legenda aurea, epitomi e legendae novae di altra provenienza, più di rado vite e passioni in forma integrale. Si incontrano talora piccoli gruppi o coppie di testi per i quali è riconoscibile un elemento di continuità cronologica oppure geografica.
note I primi 32 fogli sono perduti, come si evince dalla numerazione più antica.


1. ff. 1-5v - Vita sancti Iohannis Chrysostomi, acefala
inc. possidebitis in celis: elegit totis viribus suis placere Domino - expl. requiescit vero sanctum corpus beatissimi patris nostri Grisostomi Iohannis in ecclesia duodecim apostolorum Domini, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et dominatur Deus per infinita saecula saeculorum
Iohannes Chrysostomus: Vita
note Il testo non pare identificabile con alcuna voce BHL; neppure è ricostruibile l'esatta data cui era destinato, dato il criterio di successione non cronologico dei testi del leggendario.


2. ff. 5v-6 - Vita sancti Severi Ravennatis ep. (cfr. BHL S 7680 g [inc.])
tit. De electione beatissimi Severi ac eius laudabilibus gestis
inc. De electione sancti viri beatissimi Severi pontificis - expl. ut vos cum desiderio magis quam fastidio legatis, qui est benedictus in saecula saeculorum
Severus Ravennas ep.: Vita
data liturgica 1 febbraio


3. f. 6r-v - Passio sancti Pancratii Romae mart. (= BHL 6421)
inc. Temporibus illis immanis persecutio fuit Christianis - expl. Dioclitiano nono Maximo octavo consulibus et imperatoribus, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et laus et gloria in saecula saeculorum
Pancratius Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


4. ff. 6v-7 - Passio sanctae Petronillae Romanae v. (= BHL 6061)
tit. De sancta Petronilla
inc. Petronillam itaque bene nostis voluntate Petri apostoli clenicam factam - expl. et precipitata est in cloacam
Petronilla Romana virgo: Passio
data liturgica 31 maggio
note Come sempre, questa parte della passione ciclica di Nereo, Achilleo e compagni è seguita senza distinzione da quella relativa a Nicomede.


5. f. 7 - Passio sancti Nicomedis presb. mart. Romae (= BHL 6062)
inc. Sanctus autem Nicomedes presbyter in speculis positus occulte liberavit corpus eius - expl. interventum martyris qui passus est pro nomine Domini nostri Yhesu Christi, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Nicomedes presb. Romae mart.: Passio
data liturgica 31 maggio


6. ff. 7-8 - Passio sanctorum Viti, Modesti et Crescentiae mart. (= BHL 8712)
tit. De sancto Vito, Modesto et Crescentia
inc. In provincia Litia temporibus Dioclitiani et Antonini imperatorum multas virtutes operabatur in infantia sua beatissimus Vitus - expl. passi sunt autem beatissimi martyres Vitus, Modestus et Crescentia septimodecimo kal. iulii sub Diocletiano et Antonino imperatoribus, in nobis vero regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.: Passio
data liturgica 15 giugno
note Al f. 7 ne segue uno non numerato e mutilato da un ampio strappo, che preserva solo un terzo circa della colonna interna.


7. f. 8r-v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= BHL 3514)
prol.
tit. De sanctis Gervasio et Protasio martyribus
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Italiam - expl. de inventione corporum ad letitiam rememoremus
inc. In diebus transacte nuper quadragesime - expl. credens me per orationes eorum consequi misericordiam Domini nostri Yhesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio + inventio
data liturgica 19 giugno (non indicata)
note Prologo indistinto dal testo.


8. ff. 8v-9 - Passio sanctae Aureae mart. (= BHL 808)
tit. De sancta Aurea virgine
inc. Tempore quo nequissimus Claudius Romane urbis sumpsit imperium - expl. et ibi die noctuque ieiuniis et orationibus epulabatur
Aurea seu Chryse virgo, Censurinus et soc. ad Ostia Tiberina martyres saec. III: Passio
data liturgica 24 agosto (non indicata)
note Il testo comprende solo i primi 4 paragrafi della Passio (cfr. AASS Aug. IV, col. 758B).


9. f. 9r-v - Passio sancti Secundi Thebaei mart. (= BHL 7569)
tit. De sancto Secundo martyre
inc. Sub Diocletiano et Maximiano imperatoribus fuit vir quidam spectabilis nomine Secundus - expl. que Duzia nuncupatur. Passus est autem beatissimus martyr Christi Secundus sub Diocletiano et Maximiano imperatoribus, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria per omnia saecula saeculorum
Secundus Thebaeus mart.: Passio
data liturgica 26 luglio
note Poiché la data abituale del santo è il 26 di agosto, si può sospettare che la rubrica contenga una svista, recitando VII kal. augusti in luogo di septembris; sono del resto frequenti nel codice date anomale.


10. ff. 9v-14 - Passio sanctae Martinae Romae v. mart. (= BHL 5588)
tit. De sancta Martina
inc. Regnante primo omnium in abitu totius orbis Domino et salvatore nostro Yhesu Christo - expl. et gratiam invenire apud Dominum nostrum Yhesum Christum, cui est honor et gloria cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti in saecula saeculorum
Martina virgo Romae mart.: Passio
data liturgica 1 gennaio


11. ff. 14-20 - Passio sancti Iuliani, Basilissae et soc. (= BHL 4532)
tit. De sancto Iuliano martyre
inc. Beatus Iulianus nobilis familie illustris in seculo erat - expl. passi sunt autem idibus ianuarii, regnante Domino nostro Yhesu Christo qui est gloriosus in saecula saeculorum
Iulianus, Basilissa et soc. Antinoi in Aegypto monaci: Passio
data liturgica 13 gennaio
note Questi santi sono ricordati il 6 gennaio nel Martirologio geronimiano, il 9 gennaio in quello di Adone, ma il testo stesso della passione corrisponde alla rubrica idibus ianuarii.


12. f. 20r-v - Passio sancti Felicis Romani presb. (= BHL 2885)
tit. De sancto Felice iuniori confessore
inc. Factum est autem ut post completionem beatissimi Felicis presbyteri alius Felix germanus eius - expl. proiiciens se in pavimento in orationem perrexit ad Dominum Iesum Christum, qui vivit et regnat cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per inmortalia saecula saeculorum
Felix Romanus presbyter saec. III: Passio
data liturgica 14 gennaio


13. ff. 20v-23v - Passio sancti Anastasii Persae et soc. in Assyria mart. (cfr. BHL 408 [inc.])
prol.
tit. De sancto Anastasio
prol. inc. Unigenitus Filius et Verbum Dei per quem omnia facta sunt - expl. et sic incipiam enarrare
inc. Erat quidam de Persida Razehe vocabulo, nomen autem ei Magundat - expl. XXII die ianuarii indictione I anno XVII imperii Heraclii et XV Constantini, regnante Domino nostro Iesu Christi cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Anastasius Persa et soc. in Assyria martyres: Passio
data liturgica 22 gennaio


14. f. 23v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 94 (Cristina)
tit. De sancta Christina virgine
inc. Christina magnis parentibus orta in Tyro Italie - expl. et illa percussa spiritum Deo reddidit IX kal. augusti
Christina Vulsinii, alias in Tyro civitate virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 24 luglio
note Il testo corrisponde, con alcune variazioni, al cap. 94 della Legenda aurea, privo dell'iniziale de nomine e degli ultimi due periodi (62-63, p. 649 nell'edizione Maggioni).


15. ff. 23v-25 - Passio Sebastenorum mart. XL (= BHL 7537)
tit. Sanctorum XL martyrum
lemma inc. Qui in Sebastia civitate martyrio consummati sunt - expl. Gorgoni, Candidi
inc. Hi omnes simul XL passi sunt temporibus Licinii imperatoris - expl. consummati sunt sancti XL martyres et preside Agricolao et duce Lysia sub die quinto iduum martiarum, in gloriam et in laudem Dei
Sebasteni martyres XL: Passio
data liturgica 10 marzo
note La prima parte del lemma è copiata in forma di titolatura.


16. ff. 25-26v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 56 (Giorgio) (= BHL 3395)
prol.
tit. De sancto Georgio martyre
prol. inc. Georgius dicitur a geos quod est terra - expl. Persarum presentibus LXX regibus imperii sui
inc. Georgius tribunus genere Cappadocum pervenit quadam vice in provinciam Lybie - expl. donec ibidem reliquiarum particulam dimiserunt
Georgius Cappadox martyr saec. III: Passio
data liturgica 23 aprile
note Sono omessi i periodi finali (139-142, p. 398 dell'edizione Maggioni).


17. ff. 26v-27 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 10 (Innocenti) (= BHL 4277)
prol.
tit. De sanctis innocentibus
prol. inc. Innocentes dicti sunt triplici ratione - expl. et post medium vite equitatem bone opinionis
inc. Innocentes ab Herode Ascalonita - expl. prout cum fratre ordinaverat interfecit
Innocentes martyres: Passio
data liturgica 28 dicembre


18. ff. 27-28 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 36 (Ignazio) (= BHL 4263)
tit. Ignatii episcopi et martyris
inc. Ignatius quasi ignem patius idest patiens ignem divini amoris - expl. et commendatio honoris immensi
Ignatius Antiochenus ep. mart.: Passio
data liturgica 1 febbraio


19. f. 28r-v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 140 (Furseo) (= BHL 3217)
tit. De sancto Forseo episcopo et confessore
inc. Forseus episcopus cuius historiam Bedam scripsisse creditur - expl. et in bonis operibus laudabiliter vitam finivit
Furseus Latiniacensis abbas: Vita
data liturgica 16 gennaio (non indicata)


20. ff. 28v-29 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 177 (papa Pelagio)
tit. De pessimo Magumettho
inc. Clericus quidam valde famosus cum in Romana curia honorem quem cupiebat - expl. ad Longobardorum historiam prosequendam stylus se vertat
note Estratto corrispondente ai periodi 77-151, pp. 1261-6 dell'edizione Maggioni.


21. ff. 29-31v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 177 (papa Pelagio)
tit. Historia Longobardorum
inc. Longobardi igitur Romano imperio plurimum molesti erant - expl. sedes imperii usque hodie vacat
note Estratto dallo stesso cap. 177, che prosegue il precedente fino al termine, corrispondente ai periodi 152-406, pp. 1266-82 della citata edizione.


22. ff. 31v-32 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 57 (Marco) (= BHL 5290)
prol.
tit. De sancto Marco evangelista
prol. inc. Marcus interpretatus sublimis mandato - expl. laudem divinam confirmat ecclesiam
inc. Marcus evangelista leviticus genere - expl. ubi ecclesia in honorem sancti Marci mire pulcritudinis fabricata est
Marcus evangelista: Passio + translatio
data liturgica 25 aprile
note Estratto dal principio del capitolo al periodo 64, p. 403 dell'edizione Maggioni.


23. f. 32r-v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 83 (papa Leone)
tit. De sancto Leone papa confessore
inc. Leo papa, ut in miraculis beate virginis legitur - expl. aliter alicui manus imposueris exigeris
Leo II papa
data liturgica 28 giugno
note Omesso l'ultimo periodo con la data di morte (27, p. 557 nell'edizione Maggioni).


24. ff. 32v-33 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 125 (Lupo) (= BHL 5084)
tit. De sancto Lupo confessore
inc. Lupus apud Aurelianum ex genere regali ortus - expl. tandem multis clarus virtutibus in pace quievit
Lupus Senonicus ep.: Vita
data liturgica 1 settembre (non indicata)


25. f. 33 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 126 (Mamertino) (= BHL 5202)
tit. De sancto Mamurtino confessore
inc. Mamurtinus prius Paganus cum quadam vice idola coleret - expl. ubi in ecclesia sancti Germani honorifice est sepultus
Mamertinus Autisiodorensis abb.: Conversio
data liturgica 20 aprile (non indicata)
note È possibile anche la data del 20 marzo.


26. f. 33r-v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 135 (Lamberto) (= BHL p. 700 n° 7)
tit. De sancto Lamberto martyre
inc. Lambertus nobilis genere sed nobilior sanctitate vite - expl. cum multa civitatis mestitia sepulture dederunt
Lambertus Traiectensis episcopus: Vita
data liturgica 17 settembre (non indicata)


27. ff. 33v-34 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 144 (Leodegario) (= BHL p. 723 n° 7)
tit. De sancto Leodegario episcopo et martyre
inc. Leodegarius dum omni virtute polleret - expl. passus est autem circa annum Domini DCLXXX
Leodegarius Augustodunensis ep.: Passio
data liturgica 2 ottobre


28. f. 34 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 172 (Giovanni Colobo) (= BHL p. 648 n° 1)
tit. De sancto Iohanne abbate confessore
inc. Iohannes abbas cum per annos XL in eremo habitasset - expl. quam quod primus ego ipse non fecerim. Hec in vita Patrum
Iohannes Colobus seu Parvus in deserto Scetis erem.
data liturgica 17 ottobre (non indicata)


29. ff. 34-35v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 8 (Stefano) (= BHL p. 1140 n° 16)
tit. De sancto Stephano protomartyre
inc. Stephanus grece latine dicitur corona - expl. secundum fuit in beato Iohanne, tertium in innocentibus
Stephanus diac. protomart.: Passio
data liturgica 26 dicembre


30. ff. 35v-36 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 49 (Patrizio) (= BHL 6514)
tit. De sancto Patricio confessore
inc. Patricius dum Scottum regi de Christi passione predicaret - expl. post XXX dies in Domino feliciter requievit
Patricius episcopus, Hibernorum apostolus: Vita
data liturgica 17 marzo


31. f. 36r-v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 88 (Teodora) (= BHL 8071)
tit. De sancta Theodora
inc. Theodora nobilis mulier et speciosa - expl. ipse in abbatem unanimiter est electus
Theodora Alexandrina, Theodorus dicta: Vita
data liturgica 11 settembre (non indicata)


32. ff. 36v-37 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 124 (Sabiniano) (= BHL 7442)
tit. De sancto Saviniano martyre et Savina
inc. Savinianus et Saviniana fuerunt filii Savini - expl. qui venientes eum honorifice sepelierunt
Sabina Trecis v.
Sabinianus Trecis mart.: Passio
data liturgica 29 gennaio
note Privo del periodo finale (87, p. 894 nell'edizione Maggioni) relativo alla passione di Sabina.


33. ff. 37v-38 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 177 (papa Pelagio) (= BHL 6614)
tit. De sancto Pelagio papa et confessore et quibusdam actis Longobardorum
inc. Pelagius papa multe sanctitatis fuit - expl. sicut legitur in quadam historia ipsius et in quadam chronica
Pelagius I papa
data liturgica 2 marzo (non indicata)
note La voce BHL è ricavata proprio da questo codice. Si tratta della prima parte del cap. 177, fino al periodo 76 a p. 1261 dell'edizione Maggioni; il rimanente era già stato copiato separatamente (cfr. sopra, item 20 e 21).


34. f. 38r-v - Passio sanctarum Lucillae, Florae et soc. mart. (= BHL 5017)
tit. De sancta Flora virgine et martyre
inc. Flora virgo sanctimonialis civis urbis Rome - expl. passe sunt iste gloriose virgines et martyres Christi IV kal. augusti, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Lucilla, Flora et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 29 luglio
note Normalmente il testo è associato al 28 luglio nei leggendari qui censiti.


35. ff. 38v-43v - Vita sancti Eusebii Vercellensis ep. (= BHL 2748-2749)
prol., additamentum
tit. De sancto Eusebio episcopo et martyre
prol. inc. Que Deo auctore in hoc nostro opere conscripta sunt - expl. primitus edisserendum est
inc. Diocletiano ergo et Maximiano imperatoribus Romanorum et persecutoribus Christianorum - expl. celebratur autem eius festivitas kal. augusti, regnante Yhesu Christo Domino nostro qui cum Patre et Filio et Spiritu Sancto in trinitate perfecta vivit et regnat unus Deus per infinita saecula saeculorum
addit. inc. Precepit enim idem beatissimus Eusebius - expl. eius precibus et meritis nostri auctoris illius gestorum misertus sit omnipotens Deus
Eusebius Vercellensis episcopus m. 1-8-371: Vita
data liturgica 16 luglio
note La data non corrisponde a quelle abituali, 1° agosto o 16 dicembre.


36. ff. 43v-45 - Passio et translationes sanctorum Firmi et Rustici Veronae mart. (= BHL 3020-3021)
tit. De sanctis Firmo et Rustico martyribus
inc. In diebus illis regnante impiissimo Maximiano imperatore in civitate Mediolanensi facta est persecutio ingens Christianorum - expl. quod fieri nullus ambigat usque in hodiernum diem, prestante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto in unitate vivit et regnat Deus per infinita saecula saeculorum
Firmus et Rusticus Veronae martyres saec. III: Passio + translatio
data liturgica 9 agosto


37. ff. 45-48 - Passio sanctae Susannae v. mart. (cfr. BHL 7937 [inc.])
tit. De sancto Gavinio et Susanna eius filia martyribus
inc. Temporibus Diocletiani et Maximiani augustorum fuit quidam presbyter - expl. quia domus ad domum beati Gavinii presbyteri iungebatur beati Gaii episcopi, regnante in universo mundo Domino nostro Yhesu Christo cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Susanna v. Romae mart.: Passio
data liturgica 11 agosto


38. ff. 48-49v - Passio sancti Zenonis et soc. Nicomediae mart. (= BHL 8999)
tit. De sancto Zenone martyre
inc. Eodem tempore quo Iulianus imperator perrexit Nicomediam civitatem - expl. sepelivit in Nicomedia intra civitatem ubi florent eius orationes usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi in saecula saeculorum
Zeno et soc. Nicomediae mart.: Passio
data liturgica 2 settembre


39. ff. 49v-51v - Passio sanctae Euphemiae Chalcedone v. mart. (= BHL 2708)
tit. De sancta Euphemia martyre virgine
inc. Sub Diocletiano imperatore, proconsule autem Prisco, in Europa erat congregatio magna Christianorum - expl. ut precibus sancte martyris inveniamur partem habere cum illa in saecula saeculorum
Euphemia Chalcedone virgo martyr m. 16-9-303: Passio
data liturgica 16 settembre


40. ff. 51v-53 - Passio sanctorum Gorgonii et Dorothei Nicomediae mart. [Adalberto Pragensi ep. adscripta] (= BHL 3617)
prol.
tit. De sanctis Gorgonio et Dorotheo martyribus
prol. inc. Magnum summopere studium multaque cura - expl. ne pro Dei amore pigrescant
inc. Diocletiano in rebus publicis agente - expl. genti Saxonum et ecclesie Mindonensi patrocinatur, regnante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
Gorgonius et Dorotheus Nicomediae mart.: Passio
data liturgica 11 marzo
note La data corrisponde al culto originario, mentre nei martirologi latini a partire da Adone si fissa il 9 settembre.


41. ff. 53-55v - Passio sanctorum Sergii et Bacchi mart. (= BHL 7599)
tit. Sergii et Bacchi martyrum
inc. Imperante Maximiano tyranno multus error hominum genus possederat - expl. martyrem Christi honorantes persistunt in eodem loco erga preceptum Domini, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Sergius et Bacchus in Syria mart.: Passio
data liturgica 7 ottobre


42. ff. 55v-56v - Passio sanctae Iustinae Patavii v. mart. (= BHL 4573)
prol.
tit. De sancta Iustina virgine martyre
prol. inc. Quoniam sicut sanctus Raphael nos adhortari dignatur - expl. et vobis eam sum preconatus
inc. In diebus illis beatissima igitur Iustina ex Christianis parentibus oriunda - expl. cuius memorabile natale colendum sub die nonarum octobrium Dominus noster Yhesus Christus sue martyri consecravit, cui est honor et gloria et potestas sine fine per omnia saecula saeculorum
Iustina Patavii virgo mart.: Passio
data liturgica 7 ottobre


43. ff. 56v-58 - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Passio septem dormientium apud Ephesum translatio ex graeco (= BHL 2313)
tit. De septem dormientibus
inc. Temporibus Decii imperatoris cum per universum orbem persecutio Christianorum exagitaretur - expl. et omnis populus glorificavit imperatorem et gratias egerunt Domino Yhesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Dormientes (Septem) Ephesi mart.: Passio
data liturgica 27 luglio (non indicata)


44. ff. 58-59 - Passio sanctorum Crispini et Crispiniani mart. (= BHL 1990)
tit. De sancto Crispino et Crispiniano
inc. Cum sub Maximiano et Diocletiano qui simul imperii potiti potestate - expl. salutem largitur infirmis, cui est honor et imperium, gloria indeficiens qui cum Patre summo et Spiritu Sancto manet in saecula saeculorum
Crispinus et Crispinianus Suessione mart.: Passio
data liturgica 25 ottobre


45. ff. 59-60v - Passio et inventio sancti Quintini Viromandensis mart. (= BHL 6999)
prol.
tit. De sancto Quintino martyre
prol. inc. Sanctum atque perfectum et gloriosum triumphum sancti Quintini - expl. alioquin melius est tacere quam falsa dicere
inc. Igitur illo tempore sub Maximiano imperatore multi Christiani persecutionem patiebantur - expl. aqua autem fuit tumulus corporis illius annis circiter quinquaginta quinque
Quintinus Viromandensis mart.: Passio + inventio
data liturgica 31 ottobre


46. ff. 60v-61 - Passio sanctae Eustochiae Tarsi v. mart. (= BHL 2775)
tit. De sancta Eustochia martyre
inc. Anno sexcentesimo quinquagesimo septimo ab urbe condita Iulianus imperator iussit - expl. martyrizata est autem venerabilis Dei Eustochia virgo sub Iuliano cesare die kalendarum novembrium, regnante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto regnat in saecula saeculorum
Eustochia virgo Tarsi mart.: Passio
data liturgica 1 novembre
note La data consueta è il 2 novembre.


47. f. 61r-v - Passio sanctorum Fidis, Caprasii, Primi et Feliciani Aginni mart. (= BHL 2928)
tit. De sancta Fide
inc. Sancta igitur Fides Agennensium civitate oriunda fuit - expl. ubi non tam sepelisse quam recondidisse viderentur
Fides virgo, Caprasius, Primus et Felicianus Aginni martyres saec. III: Passio
data liturgica 6 ottobre
note L'explicit non corrisponde pienamente a quello riportato in BHL.


48. ff. 61v-64v - Passio sanctorum Eustachii, Theopistes uxoris et filiorum mart. (= BHL 2760)
tit. De sancto Eustachio
inc. In diebus Traiani imperatoris demonum prevalente fallacia erat quidam magister militum - expl. impetrant que promissa sunt sanctis per gratiam Domini et salvatoris nostri Yhesu Christi cui est gloria et potestas in saecula saeculorum
Eustachius seu Eustasius (al. Placidus), Theopiste uxor et filii martyres: Passio
data liturgica 13 novembre


49. ff. 64v-65v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Passio sanctorum Vitalis et Agricolae (= BHL 8691)
tit. Vitalis et Agricole
inc. Ambrosius servus Christi vocatus episcopus - expl. Passi sunt in civitate Bononiensi sub Diocletiano et Maximiano imperatoribus pridie nonas novembris, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui honor et gloria in saecula saeculorum
Vitalis et Agricola Bononiae mart.: Passio
data liturgica 4 novembre


50. ff. 65v-66v - Passio sancti Mennae Aegyptii in Phrygia mart. (= BHL 5921)
tit. De sancto Menna martyre
inc. Anno secundo imperii sui Diocletianus et Maximianus augusti observanda per provincias universas precepta destinaverunt - expl. in qua multas virtutes operatur Deus ad laudem nominis sui usque in presentem diem, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Mennas Aegyptius in Phrygia martyr: Passio
data liturgica 11 novembre


51. ff. 66v-69 - Passio sancti Petri Alexandrini ep. [interprete Anastasio Bibliotechario] (= BHL S 6698 f)
tit. Petri Alexandrini martyris
inc. Regnante impio et iniquo Diocletiano in Nicomediensium illustrissima civitate erat multa tempestas et conturbatio - expl. et fiduciam magnam habeat apud universorum dominatorem et Deum Dominum nostrum Yhesum Christum cui est gloria et imperium in saecula saeculorum
Petrus Alexandrinus episcopus m. 311: Passio
data liturgica 20 novembre
note La data normalmente attestata è il 25 novembre.


52. ff. 69-73 - Passio sancti Mercurii Caesareae Cappadociae mart. (= BHL 5933)
tit. De sancto Mercurio martyre
inc. Decius ambitionis inflammatus libidine - expl. ultionem sanctorum suorum reddidit qui dixit mihi vindictam et ego retribuam, qui vivit et regnat cum Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
Mercurius Caesareae Cappadociae mart.: Passio
data liturgica 25 novembre


53. ff. 73-74 - Passio sancti Sabini ep. et soc. Spoleti mart. (= BHL S 7453 h [inc.] e BHL 7451 [expl.])
tit. De sancto Sabino episcopo martyre
inc. Maximianus augustus iussit ut in capitolium urbis Rome omnes convenirent - expl. martyrizatus est autem sanctus Sabinus episcopus sub die VII iduum decembrium, ubi prestantur beneficia sanctorum usque in hodiernum diem
Sabinus episcopus et soc. Spoleti martyres: Passio
data liturgica 7 dicembre


54. ff. 74-75 - Passio sanctae Eulaliae Barcinone v. mart. (= BHL 2696)
tit. De sancta Eulalia martyre et virgine
inc. In Barcillona civitate provincie Hispanie sub Datiano preside - expl. celebratur ergo natale eius in Barcillona civitate sub die IV idus decembris, regnante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Eulalia Barcinone virgo mart.: Passio
data liturgica 10 dicembre
note La data indicata è propria dell'omonima santa di Merida, mentre il culto di questa Eulalia è legato al 12 febbraio (la sovrapposizione tra le due figure è spesso attestata nei codici).


55. ff. 75-76 - Passio sancti Longini militis in Cappadocia mart. (= BHL 4965)
tit. De sancto Longino
inc. In diebus Domini nostri Yhesu Christi fuit quidam miles centurio nomine Longinus - expl. decima kalendarum decembris sub preside Octavio, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est cum Patre in unitate Spiritus Sancti honor, virtus, imperium et potestas, eternitas, maiestas nunc et per inmortalia saecula saeculorum
Longinus miles in Cappadocia mart.: Passio
data liturgica 22 novembre


56. ff. 76-77 - Passio sancti Theonesti ep. et soc. Altini mart. (= BHL 8114)
tit. De sanctis Teonisto, Urso, Albano, Tabra et Tabrata martyribus
inc. Regnante Domino nostro Yhesu Christo ante omnia saecula super omnes celos et super omnem terram - expl. migravit cum piissimis principibus potiturus premia meritorum, prestante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Theonestus ep. et soc. Altini mart.: Passio
data liturgica 22 novembre


57. ff. 77-79v - Passio sanctae Febroniae v. et soc. Sibapoli [auctore Thomaide] (= BHL 2844)
tit. De sancta Febronia martyre et virgine
inc. Factum est in diebus Dioclitiani imperatoris Anthimus epharcus infirmitate corporis deprehensus - expl. et omnem traditionem bene tenuit usque in finem. Acta sunt hec ad laudem et gloriam Domini nostri Yhesu Christi, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Febronia virgo et soc. Sibapoli in Mesopotamia martyres: Passio
data liturgica 5 giugno
note La data propria della santa è il 25 giugno (con le varianti del 15 o dei giorni immediatamente precedenti, 23 e 24); indicazioni anomale come questa sono attribuite dall'editore del testo, Paolo Chiesa, a corruttele di trasmissione passate inosservate nelle aree prive di una tradizione cultuale specifica (cfr. l'edizione citata in bibliografia, p. 39). L'explicit è anticipato nella copia all'interno della seconda frase del cap. 43, cui si lega la formula finale (cfr. ibid., p. 191). Il codice tramanda la IV redazione della versione settentrionale dell'opera.


58. ff. 79v-81 - Vita sancti Alexii Edessae et Romae conf. (= BHL 286)
tit. De sancto Alexio confessore
inc. Fuit Rome vir magnus et nobilis Euphimianus nomine - expl. petitionis effectum sine dubio consequi valeat, per Dominum nostrum Yhesum Yhesum Christum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum
Alexius Edessae et Romae confessor saec. V: Vita
data liturgica 17 luglio


59. ff. 81-83v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 168 (Caterina) (= BHL 1667)
additamentum
tit. De sancta Katerina martyre virgine
addit. inc. Fuit in civitate Alexandria quidam Costus nomine - expl. de circumstantibus regionibus convenire ad dictam solempnitatem precepit omnes
inc. Katerina igitur Costi regis filia - expl. quod vitio scriptoris factum sit ut pro Maximino Maxentius poneretur
Catharina (Ecatherina) Alexandriae virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 25 novembre
note Il testo della Legenda aurea ha inizio al f. 81v, dopo una prima parte di provenienza estranea che ne sostituisce il prologo.


60. ff. 83v-87v - Passio sanctorum Faustini et Iovitae (= BHL 2838)
tit. De sancto Faustino et Iovita
prol. expl. Dum crebra sanctorum martyrum acta revolvimus - expl. ortus tempus finisque eorum indagandus est
inc. Eodem tempore quo perfidus Adrianus imperator totum quadrato cardine mundum cepit magis perturbare - expl. quintodecimo kalendarum marciarum angelicis provectis manibus a Domino sunt in gloria suscepti eterna, cui est honor et imperium, virtus et gloria in cuncta saecula saeculorum
Faustinus presb. et Iovita diac. fratres: Passio
data liturgica 15 febbraio


61. ff. 87v-88 - Passio sancti Floriani Laureaci in Norico mart. (= BHL 3054)
tit. De sancto Floriano martyre
inc. In diebus illis sub Dioclitiano et Maximiano imperatoribus facta est persecutio Christianorum - expl. acta sunt autem hec apud Nuricum Repense in Lauriaco imperantibus Dioclitiano et Maximiano agente Aquilino preside, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui est gloria et potestas in saecula saeculorum
Florianus Laureaci in Norico mart.: Passio
data liturgica 4 maggio


62. ff. 88-89 - Passio sanctorum Victoris et Coronae in Aegypto mart. (= BHL S 8560 b)
tit. De sancto Victore
inc. In diebus illis persecutio erat Christianorum commota ab imperatore Romano scilicet Antonino - expl. martyrizatus est autem sanctus Victor pridie idus novembris, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui honor et gloria in saecula saeculorum
Victor et Corona in Aegypto (al. in Syria) martyres sub Antonino: Passio
data liturgica 12 novembre
note La data attestata per il culto è il 14 maggio, che probabilmente non per caso coincide con quella del testo seguente: la coppia potrebbe provenire da un modello impostato in ordine cronologico.


63. ff. 89-90 - Passio sanctorum Felicis et Fortunati Aquileiensium mart. (= BHL S 2860)
tit. De sanctis Felice et Fortunato
inc. Sub Diocletiano et Maximiano imperatoribus anno duodecimo exiit edictum eorum - expl. martyrizati sunt autem sancti Dei Felix et Fortunatus sub die quartodecimo mensis madii, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Felix et Fortunatus Aquileiae martyres saec. III: Passio
data liturgica 14 maggio


64. f. 90r-v - Passio sancti Severi in provincia Valeriae presb. (= BHL 7685)
tit. De sancto Severo martyre
inc. Temporibus Maximiani imperatoris orta est seva persecutio adversus Christianos - expl. passus est autem beatissimus Christi martyr Severus die kalendarum februariarum, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria cum Patre et Spiritu Sancto per infinita saecula saeculorum
Severus in provincia Valeriae presb.: Passio
data liturgica 1 febbraio


65. ff. 90v-91v - Passio sanctae Bibianae seu Vivianae v. et soc. Romae mart. [auctore Donato subdiac.?] (= BHL 1322)
tit. De sanctis Fabiano, Fausto, Demetria et Viviana
inc. Ortu Iuliani imperatoris impiissimi persecutoris cruciati sunt in diversis provinciis iussu eius multa milia martyrum - expl. qui etiam cum presbyteris et diaconibus in eodem loco Domino Yhesu Christo sacrificium offerebat, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Bibiana seu Viviana virgo, Dafrosa, Flavianus, Faustus, Pigmenius et soc. Romae martyres: Passio
data liturgica 2 dicembre


66. ff. 91v-95v - Passio sancti Sebastiani Romae mart. [perperam Ambrosio Mediolanensi adscripta] (= BHL 7543)
tit. De sancto Sebastiano martyre
inc. Sebastianus vir Christianissimus Mediolanensium partium civis - expl. fecit ecclesiam heredem Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Sebastianus Romae mart.: Passio
data liturgica 20 gennaio


67. ff. 95v-96v - Passio sanctae Apolloniae Alexandriae v. mart. (cfr. BHL S 641 b [inc.])
tit. De sancta Apolonia martyre
inc. Apollonia in urbe Alexandria ex Eusebio rege et matre nata - expl. propter quod in Christo baptizantur multi; passa est autem quarto idus februarii
Apollonia virgo Alexandriae mart.: Passio
data liturgica 9 febbraio


68. ff. 96v-97 - Liber de apparitione sancti Michaelis in Monte Gargano (= BHL 5948)
prol.
tit. Commemoratio Michaelis archangeli
prol. inc. Memoriam beati Michaelis archangeli toto orbe venerandam - expl. libellus in eadem ecclesia positus indicat
inc. Erat in eadem civitate predives nomine Garganus - expl. administratorii spiritus in ministerium missi propter eos qui hereditatem capiunt salutis in Christo Iesu Domino nostro qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Michael archangelus: Apparitio
data liturgica 29 settembre


69. ff. 97-98 - Lucianus Hierosolymitanus, Epistola de inventione corporis sancti Stephani martyris (= BHL 7851)
tit. Inventio et translatio corporis sancti Stefani protomartyris
inc. Lucianus misericordia indigens et omnium hominum minimus - expl. thesaurum misericordie et pietatis quem aperire dignatus est in Domino Iesu Christo cum Spiritu Sancto cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Stephanus diac. protomart.: Inventio
data liturgica 3 agosto


70. ff. 98-104 - Humbertus de Romanis n. 1194/1200, m. 14-7-1277, Legenda sancti Dominici (= BHL 2219 / 2226)
prol.
tit. De sancto Dominico patre Ordinis Predicatorum. Obiit anno Domini 1221 nonis augusti
prol. inc. Multifarie multisque modis olim Dominus electos ad eternum invitans convivium - expl. sed veraci studio perstringere opere pretium est
inc. Beatus Dominicus predicatorum dux et pater inclytus - expl. cuius tanta suavitate redolet adhuc in pulvere iacens corpus
Dominicus Ordinis Praedicatorum fundator n. 1170, m. 6-8-1221: Vita
data liturgica 5 agosto
note L'explicit è rintracciabile negli AASS Aug. I, col. 612F all'interno della versione della vita di Domenico di Teodorico di Appoldia (BHL 2226); l'incipit del testo è però quello della versione di Umberto (BHL 2219), mentre lo stesso prologo accompagna entrambe.


71. f. 104r-v - Miraculum sancti Rufini conf. Capuae culti (= BHL 7372)
prol.
tit. De sancto Rufino confessore
prol. inc. Licet omnium sanctorum veneranda gesta reverenter ac piis animis legantur - expl. pia devotione ad memoriam revocemus
inc. Temporibus siquidem nobilissimi Iustiniani imperatoris - expl. revorsa est cum gaudio in domum suam, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui vivit et regnat cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
Rufinus conf. Capuae cultus: Miracula
data liturgica 25 agosto
note La data propria del culto è di norma il giorno successivo o il 27.


72. ff. 104v-106v - Vita sancti Aegidii in Occitania abb. (= BHL 93)
prol.
tit. De sancto Egidio
prol. inc. Sanctiori quidem ac propensiori cultu reverentie venerandorum patrum gesta - expl. ut sese providendo cognoscat
inc. Sanctus igitur Egidius nativitate grecus a preclaris parentibus originem duxit - expl. petimus tua sancta merita pater Egidi apud Dominum Deum nostrum qui cum Filio suo et Spiritu Sancto vivit et regnat unus Deus per cuncta saecula saeculorum
Aegidius in Occitania abbas saec. VI-VII: Vita
data liturgica 1 settembre


73. ff. 106v-132 - Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274, Legenda sancti Francisci maior (= BHL 3107-3109)
tit. De sancto Francisco confessore patre Minorum - De miraculis beati Francisci
inc. Vir erat in civitate Assisii Franciscus nomine - expl. innotescit fidelibus mirificans sanctum suum magnificentia virtutis Altissimi, cui est honor et gloria per infinita saecula saeculorum
miracula inc. Ad omnipotentis Dei honorem et gloriam beati patris Francisci - expl. quo nos introducat verus populi ductor et salvator Christus Iesus crucifixus per merita servi sui Francisci ad laudem et gloriam unius Dei, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Franciscus Assisiensis OFM n. 1182, m. 4-10-1226: Vita + miracula
data liturgica 4 ottobre
note Il passaggio tra le due parti, con la titlatura per la seconda, avviene al f. 125.


74. ff. 132-135 - Walahfridus Strabo n. 808/809, m. 18-8-849, Vita et miracula sancti Galli (= BHL 3247)
tit. De sancto Columbano
inc. Cum preclara sanctissimi viri Columbani, qui et Columba, conversatio per omnem Hiberniam celebrem haberetur - expl. requievit ibi nocte illa cum fratribus
Gallus in Alamannia abbas m. 630 ca.: Vita + miracula
data liturgica 21 settembre
note La data normale è il 16 ottobre (o 2 febbraio). Il testo si interrompe verso la fine del cap. XVII del libro I (= PL 114,992C).


75. ff. 135-137v - Vita et miracula sancti Bernardi Parmensis ep. (= BHL 1246-1247)
tit. De sancto Bernardo episcopo confessore
inc. Igitur venerabilis episcopus Bernardus Florentia civitate nobili genere Ubertorum ortus - expl. febribus vexati concta sanitate letantur
miracula inc. Quedam mulier de Burgo Sancti Donnini unicam habens filiam - expl. ut cito mihi occurreret quod volebam, auxiliante Domino Iesu Christo qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum
Bernardus Parmensis cardinalis episcopus n. 1060 ca., m. 4-12-1133: Vita + miracula
data liturgica 12 dicembre
note La data consueta è il 4 dicembre (ma in effetti pridie idus della rubrica potrebbe essere una svista per pridie nonas). Il passaggio dalla vita ai miracoli (f. 136v) è indistinto nel testo.


76. ff. 137v-138 - Passio sanctorum Primi, Marci et socc. Tergesti mart. (= BHL 6923)
tit. De sanctis Primo et Marco martyribus
inc. In diebus illis cum imperium obtineret Adrianus - expl. sexto idus maias sub imperatore Adriano preside vero Tergestine civitatis Artasio, regnante vero Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria et laus et potestas in omnia saecula saeculorum
Primus, Marcus et soc. Tergesti mart: Passio
data liturgica 10 maggio


77. ff. 138-144 - Passio sancti Urbani I papae (= BHL 8376-8374)
tit. De sancto Urbano papa martyre
item I inc. Urbanus episcopus natione romanus ex nobilissima prosapia ortus - expl. cantantes et funerea exequia psallentes Domino persolvebant
item II inc. His itaque peractis abiit Carpasius vicarius - expl. multa patrantur mirabilia usque in presentem diem, ad honorem Salvatoris nostri Iesu Christi qui cum Patre ac Flamine Sancto vivit et regnat Deus per eterna saecula saeculorum
Urbanus I papa: Passio
data liturgica 29 maggio
note La data consueta è il 25 maggio.


78. ff. 144-145v - Passio sanctorum Cantii, Cantiani et Cantianillae (cfr. BHL 1545)
prol.
tit. Sanctorum Cantii, Cantiani et Cantianille martyrum
prol. inc. Omnia que a sanctis gesta sunt vel geruntur - expl. da mentem studiis ut hostis incipiat te timere
inc. Beatissimos igitur martyres Christi Cantium Cantianum et Cantianillam - expl. trans flumen Hysoncio loco qui vocatur Aquas Gradatas, imperante Diocletiano et Maximiano, regnante vero Domino nostro Iesu Christo cui honor est et potestas, laus et iubilatio una cum Patre et Spiritu Sancto nunc et semper in saecula saeculorum
Cantius, Cantianus et Cantianilla Aquileiae martyres: Passio
data liturgica 31 maggio
note Rispetto all'explicit riportato in BHL questo si presenta più esteso nel periodo finale, con indicazione, oltre che della data, del luogo, al dodicesimo miglio da Aquileia.


79. ff. 145v-147v - Passio sanctorum Hermagorae ep. et Fortunati diac. Aquilegiensium mart. (= BHL 3838)
tit. De sanctis Hermacora et Fortunato martyribus
inc. Post resurrectionem Domini nostri Iesu Christi omnes apostoli miserunt sortes - expl. martyrizzatus est autem beatissimus Dei Hermagoras episcopus una cum sancto Fortunato archidiacono suo quarto idus iulias, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Hermagoras episcopus et Fortunatus Aquilegienses diaconus saec. I: Passio
data liturgica 12 luglio


80. ff. 147v-148 - Vita sancti Prisci Capuani ep. (= BHL 6927)
tit. De sancto Prischo episcopo confessore
inc. Temporibus siquidem Valentiniani et Valentis augusti in partibus Orientis - expl. intercedente beatissimo Prisco cuius dies natalis celebratur die kal. septembris, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Priscus Capuanus ep.: Vita
data liturgica 1 settembre


81. ff. 148-151 - Vita sancti Anselmi Lucensis ep. [perperam Bardoni Lucensi adscripta] (= BHL 536)
prol.
tit. De sancto Anselmo episcopo confessore
prol. inc. Devotis quorundam precibus instanter cogimur - expl. aliis vero in resurrectione
inc. A pueritia quippe sua qualiter vixerit tum quia pleniter non novimus - expl. et multa alia que pre multitudine invenire non potuimus que si invenerimus vobis scribemus
Anselmus Lucensis episcopus n. 1040 ca., m. 18-3-1086: Vita + miracula
data liturgica 18 marzo


82. ff. 151-153v - Passio sanctorum Alexandri, Eventii, Theoduli, Hermetis et Quirini mart. (= BHL 266)
tit. Sanctorum Alexandri, Eventii et Teoduli martyrum
inc. Quinto loco a beato Petro apostolo Romane urbis ecclesie cathedram sedit Alexander - expl. sanctorum autem ipsorum natalis est quinto nonas maias. Benedictus Deus in saecula saeculorum
Alexander papa, Eventius, Theodulus, Hermes et Quirinus Romae martyres: Passio
data liturgica 3 maggio


83. ff. 153v-155 - Passio sancti Erasmi in Campania ep. mart. (= BHL 2578)
tit. De sancto Erasmo martyre
inc. Facta est persecutio Christianorum a Diocletiano imperatore - expl. et in nomine tuo recipiat mercedem suam sabbato et dominica, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Erasmus in Campania episcopus et martyr saec. III/IV: Passio
data liturgica 2 giugno


84. f. 155r-v - Passio sanctorum Basilidis et soc. Romae mart. (= BHL 1019)
tit. Sanctorum Basilidis, Tripodis et Madalis confessorum
inc. In civitate Orientali beatus Basilides cum esset in officio Platonis prefecti - expl. et fabricata est sanctitati eorum basilica ubi florent beneficia eorum usque in hodiernum diem
Basilides et soc. Romae martyres: Passio
data liturgica 12 giugno


85. ff. 155v-157 - Miraculum in imagine Veronicae (= BHL 4218)
tit. De Veronica que liberavit Tiberium cum imagine Christi
inc. Factum est autem cum Tiberio et Vitellio consulibus eodem tempore Tiberius Cesar gubernabat imperium - expl. et cum sit homo pollutus se Filium Dei ausus est dicere
Iesus Christus (miracula in imaginibus Christi): Miracula
note Il testo termina in un punto differente da quello indicato in BHL (dove peraltro si avverte della grande varietà in sede finale).


86. ff. 157-160v - Passio sanctorum Petri et Pauli apostolorum (= BHL 6657)
tit. De sanctis apostolis Petro et Paulo
inc. Cum venisset Paulus Romam convenerunt ad eum omnes Iudei - expl. miliario secundo sub die tertio kalendarum iuliarum ubi prestantur beneficia orationum eorum in saecula saeculorum
Petrus et Paulus: Passio
data liturgica 29 giugno


87. ff. 160v-162 - Gesta Petri et Pauli Antiochiae (= BHL 6678)
tit. Catedra sancti Petri
inc. Cum beatorum apostolorum Petri et Pauli et ceterorum fama et doctrina usquequaque claresceret - expl. in magnam ecclesiam quam fecerant sublimaverunt, eo ipso adiuvante cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Petrus et Paulus: Vita + miracula
data liturgica 22 febbraio


88. ff. 162-164 - Vita sancti Caelestini I papae
prol.
tit. De sancto Celestino papa confessore
prol. inc. Postquam monarchia regni ad Christiane fidei apicem devenit - expl. de multis parvam compendiose recitamus hystoriam
inc. Temporibus igitur Theodosii imperatoris qui eo tempore occidentalem - expl. timore tyranni diu absconditus exstitit
Coelestinus I papa m. 432: Vita
data liturgica 7 giugno
note Testo non identificato.


89. ff. 164v-165v - Passio sanctorum Valeriani, Tiburtii et Maximi Romae mart. (= BHL 8483 [inc.] e 8486 [expl.])
tit. Tiburtii, Valeriani et Maximi martyrum
inc. Sergius Almachius urbis prefectus sanctos Domini fortiter laniabat - expl. ad indicium fidei eius qui resurrectionem se inventurum phenicis exemplo suscepit
Valerianus sponsus sanctae Caeciliae, Tiburtius et Maximus Romae mart.: Passio
data liturgica 14 aprile


90. ff. 165v-166 - Passio sanctae Felicitatis cum septem filiis (= BHL 2853)
tit. Sancte Felicitatis cum septem filiis martyribus
inc. Tempore Antonini principis orta est seditio pontificum - expl. et penas et verbera contempnentes Christi amici effecti sunt in regno celorum, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Felicitas cum septem filiis Romae mart.: Passio
data liturgica 10 luglio (non indicata)


91. ff. 166-168 - Passio sanctae Margaritae v. mart. (cfr. BHL S 5305 d [expl.])
tit. De sancta Margarita virgine et martyre
inc. Post passionem et resurrectionem Domini nostri Iesu Christi gloriosamque eius ascensionem - expl. omnes audite, Deum timete, mentem sanctam, spontaneum honorem Deo et patrie liberationem qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Margarita seu Marina Antiochiae virgo martyr: Passio
data liturgica 20 luglio
note Il testo non corrisponde ad alcuna delle versioni registrate in BHL, tra le quali si indica qui la più somigliante per gli estremi dell'explicit. L'epilogo non è riconoscibile per il caratteristico incipit bensì rifuso in un'unica riformulazione, che vede succedersi i seguenti attacchi di periodo: Domine ne statuas illis hoc peccatum, et tunc venerunt angeli... Tunc recesserunt angeli cum anima... Sanctus sanctus sanctus Dominus Sabaoth... Explevit beata Margarita certamina sua..., prima dell'ultimo riportato.


92. ff. 168-169v - Passio sancti Christophori in Lycia mart. (= BHL 1772)
tit. De sancto Christofero
inc. Passio sancti Christophori martyris sub die septimo kalendarum augusti qui fuit passus sub Dagno imperatore - expl. passus est sanctus Christophorus septimo kal. augusti in Samon civitate, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honon et gloria in saecula saeculorum
Christophorus in Lycia martyr m. 250: Passio
data liturgica 26 luglio
note La data è posticipata di un giorno rispetto a quella abituale.


93. ff. 169v-172 - Vita sancti Symeonis stylitae senioris [auctore Antonio] (= BHL S 7957 b)
tit. De sancto Simeone monacho
inc. Sanctus Simeon ex utero matris sue electus est a Domino - expl. mercedem ab Altissimo recipiet, adiutus precibus beati Simeonis monachi cuius depositio celebratur VI kal. augusti, regnante Domino nostro Yhesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Symeon stylita senior: Vita
data liturgica 26 luglio
note La data propria di questo santo è il 5 gennaio, ma evidentemente si è operata una confusione con l'altro Simeone, eremita mantovano dell'XI secolo, venerato appunto il 26 luglio.


94. ff. 172-173 - Wolfherius Hildesheimensis canonicus fl. saec. XI med., Vita Godehardi posterior (= BHL S 3582 b)
tit. De sancto Gotardo confessore episcopo
inc. Preclare indolis puer Gotardus nomine iuxta Althahense monasterium - expl. et alia multa miracula Dominus per eum operatus est, que hic causa brevitatis non ponuntur
Godehardus Hildesheimensis ep.: Vita
data liturgica 5 maggio


95. f. 173r-v - Passio sanctorum Dorotheae et Theophili Caesareae Cappadociae mart. (cfr. BHL 2324)
tit. De sancta Dorothea virgine martyre
inc. Gloriosa martyr et virgo Dorothea ex patre Dorotheo et matre Theodora progenita - expl. et sic perrexit ad Christum quod et nos facere faciat ille qui est benedictus in saecula saeculorum
Dorothea virgo et Theophilus scholasticus Caesareae Cappadociae martyres: Passio
data liturgica 25 gennaio
note La data consueta sarebbe il 6 febbraio: è possibile che l'anomalia si debba a un errore della rubrica, ossia lo scambio tra VIII kal. februarii come si trova scritto e VIII idus, che corrisponderebbe alla data esatta. Il tenore del testo non corrisponde pienamente alla voce BHL.


96. ff. 173v-175 - Vita sancti Thomae Aquinatis (= BHL 8159)
tit. In sancti Tome de Aquino
inc. Beatus Thomas de Aquino ordinis Fratrum Predicatorum fuit prophetatus antequam nasceretur - expl. sic in perpetuum daret sibi gratiam servandi virginitatem
Thomas Aquinas OP 1225-1274: Vita
data liturgica 7 marzo
note La voce BHL è tratta da questo stesso manoscritto.


97. ff. 175-176 - Passio sancti Sigismundi Burgundiorum regis mart. (= BHL 7717)
tit. De sancto Sigismundo rege et martyre
inc. Tempore Tiberii senioris augusti qui sicut reliquas regiones ita Gallias - expl. passus est autem sanctus Sigismundus primo die kalendarum maiarum, regnante Domino Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Sigismundus Burgundionum rex mart.: Passio
data liturgica 1 maggio


98. ff. 176-177v - Vita sancti Ludovici IX Francorum regis (cfr. BHL 5049 [expl.])
tit. De sancto Lodovicho rege ordinis Minorum
inc. Felix sanctus Lodovicus ex regali prosapia, patre videlicet clare memorie Carolo rege Sicilie - expl. que ad presens opportune recitari non possunt
Ludovicus IX Francorum rex: Vita
data liturgica 25 agosto


99. ff. 177v-178v
tit. Epistola sulla Concezione di Maria attribuita ad Anselmo di Canterbury


100. ff. 178v-189v - Syrus Cluniacensis monachus m. post 1049, Vita sancti Maioli (= BHL 5178)
prol.
tit. De sancto Maiolo abbate
prol. inc. Superna Christi rorante dextera atque opitulante gratia - expl. ne forte cum rusticitate tum etiam prolixitate pagina inculta displiceat
inc. Igitur in partibus Galliarum exigentibus causis - expl. ubi eius sanctissimis meritis multa prestantur beneficia, regnante in perpetuum Domino nostro Yhesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit liber 3 de obitu sancti Maioli
Maiolus Cluniacensis abbas m. 994: Vita
data liturgica 11 maggio
note Parecchi passaggi del testo sono sottolineati.


101. ff. 189v-192 - Odilo Cluniacensis abbas n. 961/962, m. 1-1-1049, Vita sancti Maioli (= BHL 5182)
inno
tit. Imnus factus pro sancto Maiolo per dominum Odillum
inno inc. Maiolus pater melitus omni laude dignissimus - expl. tollenti mundi crimina cum Patre et Sancto Spiritu in sempiterna secula
addit. inc. Hic pater emeritus mox est ut ad astra vocatus - expl. hucusque venisse sufficiat
vita inc. Post beatissimorum apostolorum et evangelistarum sacrosancta divina et sallutaria documenta - expl. redit ad propria sospes et letus, prestante Domino nostro qui vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum
Maiolus Cluniacensis abbas m. 994: Vita
note Tra le due vitae si inseriscono l'inno, non identificato, formato da versi di otto sillabe proparossitoni e rimati a coppie (con rima debole, limitata cioè alla vocale finale); ed una breve aggiunta interamente sottolineata che precede l'incipit autentico, senza distinzione.


102. ff. 192-193v - Passio sanctae Barbarae Nicomediae v. mart. (cfr. BHL 913 [expl.])
tit. De sancta Barbara martyre
inc. Temporibus imperatoris Maximiani erat quidam satrapas nomine Dioscorus - expl. Martyrizata est sanctissima Christi martyr Barbara imperante Maximiano augusto et Martiniano, apud nos vero regnante Domino Deo atque salvatore nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Barbara virgo Nicomediae martyr: Passio
data liturgica 4 dicembre


103. ff. 193v-196 - Passio sanctorum Carpophori, Abundii, Anastasii et soc. mart. (= BHL 1621)
tit. Sanctorum Anastasii cum filiis et nepotibus suis
inc. Temporibus imperatorum qui tyrannica rabie accensi velut lupi - expl. defunctus est autem septimo idus iulii et in eodem oratorio sepultus, regnante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per infinita saecula saeculorum
Carpophorus, Abundius, Anastasius et soc. mart.: Passio
data liturgica 10 dicembre (non indicata)


104. ff. 196-197 - Translatio Bercetum sancti Abundii Spoleti mart. (= BHL 19)
tit. Translatio corporis sancti Habundii
inc. Temporibus invictissimorum imperatorum Lodovici et Lotharii fuit quidam venerabilis abbas Tiberius nomine monasterii Berceti - expl. et pro sanitate sua immensas cepit reddere grates. Sit igitur Patri et Filio ac Spiritui Sancto laus, gloria et iubilatio per infinita saecula saeculorum
Abundius Spoleti mart.: Translatio
data liturgica 10 dicembre (non indicata)


105. ff. 197-198v - Passio sancti Sabini ep. et soc. Spoleti mart. (= BHL 7452)
tit. De sancto Savino episcopo martyre
inc. Maximiano augusto quintodecimo kalendas maias in circo Maximo - expl. ceci illuminantur, infirmi sanantur, demones effugantur ad laudem et honorem Domini nostri Yhesu Christi, qui semper fidelibus suis dat palmam victorie cui est imperium honor regnum in saecula saeculorum
Sabinus episcopus et soc. Spoleti martyres: Passio
data liturgica 7 dicembre


106. ff. 198-200 - Passio sanctae Victoriae Romanae v. mart. (= BHL 8591)
tit. De sancta Victoria martyre
inc. Factum est autem ut illustris vir Titus Aurelius ad petitionem sancte virginis Anatolie - expl. passa est autem a carnifice sancta Victoria decimo kal. ianuarias et decimo eiusdem kal. posita cum laudibus Christi, qui regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Victoria Romana virgo mart.: Passio
data liturgica 23 dicembre


107. ff. 200-201 - Passio sancti Gregorii Spoleti presb. mart. (= BHL 3677)
tit. De sancto Gregorio Spoletano martyre
inc. Temporibus Diocletiani et Maximiani imperatorum talis furor a sacrilegis exardescebat - expl. Mirabilis Deus qui dat votum optanti et benedicit annos iusti; ipsi honor et gloria et laus et imperium in saecula saeculorum
Gregorius presbyter Spoleti martyr: Passio
data liturgica 23 dicembre
note La data indicata corrisponde a quella testimoniata nella passio tradizionale, anche se i martirologi fissarono il culto nel giorno seguente.


108. ff. 201-202 - Inventio et translatio sanctae Crucis (= BHL S 4177 f)
tit. De inventione et translatione Crucis Christi
inc. Postquam Constantinus auguste memorie imperator sacro per beatum Silvestrum lotus est baptismate - expl. et hoc loco translationis nostre finem imponat
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
note È probabile che il testo si intendesse riferito al 31 dicembre, data la menzione di Silvestro, in accordo fra l'altro con la successione cronologica dei testi di questa sezione del leggendario.


109. ff. 202-203v - Passio sanctae Columbae Senonensis v. mart. (= BHL 1896)
tit. De sancta Columba virgine et martyre
inc. Eodem tempore cum adhuc mundus sub gentili esset redactus errore - expl. acta sunt hec in civitate Senonas die pridie kal. ianuariarum, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria, virtus et potestas in saecula saeculorum
Columba apud Senones virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 31 dicembre


110. ff. 203v-208 - Passio sanctae Martinae Romae v. mart. (= BHL 5588)
tit. Sancte Martine virginis et martyris
inc. Regnante primo omnium in ambitu totius orbis Domino et salvatore nostro Iesu Christo - expl. mereamur cum omnibus sanctis consortes fieri et gratiam invenire apud Dominum nostrum Yhesum Christum cui est honor et gloria cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti in saecula saeculorum
Martina virgo Romae mart.: Passio
data liturgica 1 gennaio


111. ff. 208-212 - Eugippius v. 460/470, m. post 532, Commemoratorium de vita sancti Severini (= BHL 7656)
tit. Sancti Severini episcopi confessoris
inc. Tempore quo Attila rex Hunnorum defunctus est in utraque Pannonia - expl. receperunt ac recipiunt sanitatem operante gratia Domini cui honor et gloria in saecula saeculorum
Severinus in Norico Ripensi presb.: Vita
data liturgica 8 gennaio


112. ff. 212-213 - Passio sancti Babylae Antiocheni ep. mart. (= BHL S 890)
tit. De sancto Babila episcopo martyre
inc. Numerianus rex cum immolasset immundis idolis voluit intrare in domum Dei - expl. et ipsius incisum est caput Babile IX kal. februarii et positus est cum infantibus et cum boia et compedibus in pace. Per omnia benedictus Deus in saecula saeculorum
Babylas Antiochenus episcopus et martyr m. 250: Passio
data liturgica 24 gennaio


113. ff. 213-218 - Passio sanctorum Thyrsi, Leucii, Callinici et soc. mart. (= BHL 8280)
tit. De sanctis Lucio et Tirso martyribus
inc. In illis diebus quo Christi membra hostis interimebat - expl. cuius autem in pleno reperta fuerit fides reportat praemium cum laude, per eumdem Dominum nostrum qui manet in Trinitate unus in saecula saeculorum
Thyrsus, Leucius, Callinicus et soc. in Asia mart.: Passio
data liturgica 2 febbraio
note La data indicata non è tra quelle, pur numerose, fissate dai martirologi (28 aprile e vari giorni di gennaio).


114. ff. 218-219 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 29 (Paola) (= BHL 6550)
tit. De sancta Paula matrona Romana
inc. Paula fuit nobilissima matrona Romanorum - expl. vale, Paula, et cultoris tui ultimam senectutem orationibus iuva
Paula Romana vidua: Vita
data liturgica 26 gennaio (non indicata)


115. ff. 219-222 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 115 (Assunzione) (= BHL 5353)
tit. De assumptione Marie virginis
inc. Assumptio virginis Marie qualiter facta sit ex quodam libello apocrypho - expl. Tunc timore monachi redeunt ad coenobium et demones properant ad infernum
Maria virgo et mater Iesu (obitus et assumptio): Transitus
data liturgica 15 agosto


116. f. 222r-v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 151 (Leonardo) (= BHL p. 724 n° 5)
tit. De sancto Leonardo confessore
inc. Leonardus fuisse dicitur circa annum Domini - expl. in crastinum se finiendum predixit
Leonardus Corbiniacensis conf.
Leonardus Nobiliacensis, in dioecesi Lemovicensi confessor VI saec.: Vita + miracula
data liturgica 6 novembre


117. ff. 222v-223v - Eusebius Caesariensis, Historia ecclesiastica, IV 14-15 (passione di Policarpo) (= BHL S 6875 a)
tit. De sancto Polycarpo martyre
inc. Polycarpus qui non solum ab apostolis eruditus est - expl. martyrizatus est autem venerabilis Dei Polycarpus Smyrniacorum episcopus sub die tertia nonarum februariarum, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Polycarpus Smyrnensis ep.: Passio
data liturgica 3 febbraio
note La data abituale è il 26 gennaio (o 23 febbraio nel culto greco).


118. ff. 223v-225 - Passio sanctorum Tryphonis et Respicii mart. Niceae (cfr. BHL S 8338 b/d)
tit. De sancto Triphone martyre
inc. Anno nonodecimo imperii Augusti regnavit Gordianus in urbe Roma - expl. complevit autem martyrium suum beatissimus Tryphon tertio nonas februarii, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Tryphon et Respicius Niceae mart.: Passio
data liturgica 3 febbraio
note Il testo non corrisponde ad alcuna voce BHL: qualche somiglianza nell'incipit si riscontra con le due segnalate.


119. ff. 225-226 - Passio sanctarum Fuscae v. et Maurae mart. (= BHL S 3222 c)
tit. De sancta Fusca martyre
inc. In temporibus illis cum magna martyrum victoria et virtus celebraretur - expl. laudantes Patrem et Filium et Spiritum Sanctum, qui tantam gloriam prestat sanctis suis. Ipsi honor et gloria, virtus et potestas in saecula saeculorum
Fusca virgo et Maura Ravennae mart.: Passio
data liturgica 13 febbraio


120. ff. 226-227 - Passio sancti Valentini Interamnensis ep. (= BHL 8460)
tit. De sancto Valentino episcopo et martyre
inc. Propheta loquitur ad Deum: Secundum altitudinem tuam multiplicasti filios hominum - expl. non longe a corpore sancti Valentini sunt sepulti, collaudantes Dominum nostrum Yhesum Christum qui vivit et regnat cum Deo Patre una cum Spiritu Sancto in immortalia saecula saeculorum
Valentinus Interamnensis episcopus Romae martyr: Passio
data liturgica 14 febbraio


121. ff. 227-229 - Passio Acacii primicerii et sociorum 10000 crucifixorum in monte Ararath (= BHL S 20 f)
prol.
tit. De decem milibus martyrum
prol. inc. Salvatore nostro Iesu Christo apparente orta est magna iustitia - expl. meruerunt huiusmodi gratiam
inc. Adrianus vero et Antoninus imperatores habentes prelium cum Ephratensibus - expl. finierunt autem sancti martyres mense februario vigesima prima die feria quinta hora nona, regnante Domino nostro Yhesu Christo. Ipsum enim decet honor et imperium Patrem et Filium et Spiritum Sanctum nunc et semper in saecula saeculorum
Acacius primicerius et soc. 10000 crucifixi in monte Ararath: Passio
data liturgica 21 febbraio
note La data abituale è il 22 giugno. Il prologo presenta la variante iustitia del n° 20 c, contro seditio riportato al 20 f.


122. ff. 229-231 - Passio sancti Secundi Astensis mart. (= BHL 7565)
tit. De sancto Secundo martyre
inc. In diebus illis erat quidam proconsul nomine Sapricius - expl. videntes autem populi magnificabant Deum excelsum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Secundus Astensis mart.: Passio
data liturgica 30 marzo


123. ff. 231-235v - Passio sanctae Theodosiae v. mart. Caesareae (cfr. BHL 8090 [inc.])
tit. De sancta Teodosia martyre
inc. In illis temporibus Diocletiano quater et Maximiano ter orta est persecutio Christianis - expl. parentes vero sancte martyris sepelierunt corpus eius sepultura digna in pace
Theodosia virgo Caesareae mart.: Passio
data liturgica 2 aprile


124. ff. 235v-240 - Iohannes Canaparius n. 950 ca., m. 12-10-1004, Passio sancti Adalberti martyris Christi (= BHL 37)
tit. De sancto Adelberto episcopo et martyre
inc. Est locus in partibus Germanie dives opibus, prepotens armis virisque ferocibus - expl. ut qua die Dominus vult pro homine eadem die homo ille pro Deo suo pateretur
Adalbertus (Vojtechus) Pragensis episcopus: Vita
data liturgica 24 aprile
note La data abituale è il giorno precedente.


125. f. 240r-v - Passio sancti Pollionis lectoris mart. Cibalitani (= BHL 6869)
tit. De sancto Pullio martyre
inc. Diocletianus et Maximianus regnantes decreverunt ut immissa persecutione omnes Christianos aut delerent - expl. ubi prestantur beneficia eius usque in presentem diem, ad laudem Domini nostri Yhesu Christi cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Pollio lector Cibalitanus mart.: Passio
data liturgica 28 aprile


126. ff. 240v-242 - Passio sancti Eleutherii ep., Romae mart. (= BHL S 2451 a)
tit. De sancto Eleutherio martyre
inc. Eleutherii nobilissimi viri nos delectat et admonet ad fidei virtutem veneranda concertatio - expl. facta sunt autem hec circa sanctum Eleutherium episcopum et Anthiam matrem eius apud urbem Romam sub die XII kal. iuniarum sub Adriano imperatore, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Eleutherius episcopus, Antia mater eius et soc. Romae martyres: Passio
data liturgica 21 maggio
note La data non è tra le più consuete (il 25 o 26 maggio riportate nei martirologi), ma è attestata presso molte chiese italiane per il culto dell'omonimo santo illirico.


127. ff. 242-243 - Passio sancti Quirini Scisciani ep. mart. (cfr. BHL 7036)
epilogo
tit. De sancto Quirino martyre
inc. Cum malos principes ad cruciandas sanctorum animas diabolus commovisset - expl. ubi sanctus Sebastianus martyr requiescit in loco qui dicitur cantacumbas, ubi prestantur beneficia eius usque in hodiernum diem
Quirinus Sciscianus ep. mart.: Passio
data liturgica 4 giugno
note La formulazione dell'appendice che completa il testo non corrisponde ad alcuna delle voci BHL.


128. ff. 243-244 - Vita et passio sancti Vigilii Tridentini ep. mart. (cfr. BHL 8603)
tit. De sancto Vigilio martyre - Passio beatissimi confessoris et martyris Vigilii
inc. Sacratissime martyrum laudes multifariis sunt preferende preconiis - expl. simul eiusdem corporis inter sanctorum pignora collocarunt. Passus est autem sanctus Vigilius V kal. iulii sub Stilichone consule, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Vigilius Tridentinus episcopus et martyr m. 405 ca.: Vita + passio
data liturgica 27 giugno
note La data è posticipata di un giorno. La seconda titolatura iniziale è copiata come fosse l'inizio del testo stesso; l'incipit e l'explicit coincidono solo in parte con la voce BHL indicata.


129. f. 244r-v - Passio sanctae Mustiolae et soc. Clusii in Etruria mart. (= BHL 4455)
tit. De sancta Mustiola martyre
inc. Temporibus Aureliani augusti seva persecutio orta est in Christianis - expl. sepelivit iuxta muros civitatis Clusine ubi florent orationes eius usque in hodiernum diem, prestante Domino nostro Yhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Irenaeus, Mustiola et soc. Clusii in Etruria mart.: Passio
data liturgica 3 luglio


130. ff. 244v-246 - Passio sancti Isidori in insula Chio mart. (= BHL S 4478 b)
prol.
tit. De sancto Isidoro martyre
prol. inc. Egregius predicator beatus Paulus apostolus exhortatur - expl. eo quod placuit Domino nostro Iesu Christo
inc. Anno primo regni Flavii Decii iussione facta sub imperatore Decio venit navis in Chium - expl. depositus vero est beatus Isidorus pridie idus maias sub magistro milite Numerio atque Gallo et Ulpiano consulibus, regnante Decio imperatore, apud nos regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Isidorus in insula Chio mart.: Passio
data liturgica 14 maggio
note L'incipit non coincide completamente con la voce indicata.


131. ff. 246-249 - Passio sancti Romuli Faesulani ep. (= BHL 7330)
tit. De sancto Romulo martyre
inc. Erat quidam homo Rome in ea videlicet urbis regione que Lateranensis dicitur - expl. et cum aromatibus condientes simul ad radicem montis sepelierunt miliario minus ab uno, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Romulus Faesulanus ep.: Passio
data liturgica 6 luglio (non indicata)


132. ff. 249v-250v - Passio sanctorum Iustini, Viriani et soc. mart. (= BHL S 4583 a)
tit. De sanctis Viriano, Faustino, Iustino et Marcellino martyribus
inc. Temporibus Decii cesaris prefecto pretorii Valeriano maxima persecutio orta est Christianis - expl. passi sunt autem in civitate Perusia sub Decio impiissimo imperatore et Valeriano preposito kal. iunias, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iustinus, Virianus et soc. mart.: Passio
data liturgica 1 giugno
note La data propria di questi santi è il 7 agosto, ma si è probabilmente operata una sovrapposizione con Giustino filosofo, ricordato invece il 1° giugno.


133. ff. 250v-252 - Passio sanctorum Pergentini et Laurentini Aretii mart. (= BHL 6632)
tit. De sanctis Laurentino et Pergentino martyribus
inc. In diebus Decii cesaris urbis Rome multe persecutiones erant adversus Christianos - expl. passi sunt autem martyres Christi Laurentinus et Pergentinus sub Decio imperatore in civitate Aretina III nonas iunii, regnante Domino nostro Yhesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Pergentinus et Laurentinus Aretii mart.: Passio
data liturgica 3 giugno


134. f. 252r-v - Passio sanctorum Nicandri, Marciani et soc. Atinae et Venafri mart. (= BHL 6073 [inc.] e BHL S 6072 c [expl.])
tit. De sanctis Nichandro et Marciano martyribus
inc. Beati martyres seculum relinquentes hoc nobis exscriptorum munus titulis relinquerunt - expl. martyrizati sunt autem martyres Christi Nicander et Marcianus die XV kal. iuliarum sub Diocletiano et Maximiano imperatoribus, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cui est honor est honor et gloria in saecula saeculorum
Nicander, Marcianus et soc. Atinae et Venafri in Campania mart.: Passio
data liturgica 17 giugno


135. ff. 252v-253 - Passio sancti Tiburtii Romae mart. [ex Actis sancti Sebastiani mart. excerpta] (= BHL p. 1198 n° 1)
tit. De sancto Tiburcio martyre
inc. Cum divina procurante gratia beatus Tiburtius conversus esset ad Dominum - expl. et ipse cum palma martyrii migravit ad Christum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Tiburtius, Chromatius et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 11 agosto (non indicata)


136. ff. 253-256v - Vita et translationes sancti Augustini Hipponensis ep. [ex opere Possidii interpolato] (= BHL 792)
tit. De sancto Augustino episcopo confessore
inc. Beatissimus Augustinus ex provincia Affrice civitate Thacastensi parentibus honestis et Christianis progenitus fuit - expl. diabolicas hereticorum fraudes patefaciendo disperdidit
Augustinus Hipponensis episcopus n. 354, m. 430: Vita
data liturgica 28 agosto


137. ff. 256v-257v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 101 (Marta) (= BHL 5548)
tit. De sancta Marta
inc. Martha hospita Christi Syro patre Euchana matre regali ex progenie descendit - expl. ibi evangelium Christi predicans post decimum annum a dormitione Marthe in pace quievit
Martha hospita Christi virgo: Vita
data liturgica 29 luglio (non indicata)


138. f. 257v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 118 (Sinforiano) (= BHL p. 1153 n° 3)
tit. De sancto Symforiano martyre
inc. Symphorianus a symphonia fuit eius tamquam vas musicum - expl. ut etiam a paganis in honore maximo haberetur
Symphorianus Augustoduni mart.: Passio
data liturgica 22 agosto (non indicata)
note Sono omessi gli ultimi tre periodi (21-23, p. 829 nell'edizione Maggioni).


139. ff. 257v-258v - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 154 (Orsola) (= BHL 8437)
tit. De undecim millibus virginum
inc. Undecim milium virginum passio hoc ordine celebrata fuit - expl. recedentibus cunctis et paulo redeuntibus ipsum migrasse ad Dominum invenerunt
Ursula et soc. virgines et mart. Coloniae cultae: Passio
data liturgica 21 ottobre


140. ff. 258v-259 - Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298, Legenda aurea, cap. 169 (Saturnino) (= BHL p. 1088 n° 7)
tit. De sancto Saturnino martyre
inc. Saturninus ab apostolorum discipulis episcopus ordinatus - expl. beatus vero Saturninus gladio capite truncatur
Saturninus Tolosanus ep.: Passio
data liturgica 29 novembre (non indicata)
note È omessa l'ultima parte della frase finale, ove si riporta la data del martirio.


141. ff. 259-266v - Passio sanctorum Dionysii Parisiensis ep., Rustici et Eleutherii mart. (= BHL 2175)
tit. Sanctorum Dionisii, Rustici et Eleuterii martyrum
inc. Post beatam ac salutiferam Domini nostri Iesu Christi passionem - expl. vitam cum tyrannico principatu miserabiliter ut decuerat amisit, regnante vero Domino nostro Yhesu Christo cuius est honor et gloria, virtus et imperium cum Patre in unitate Spiritus Sancti ab eterno et nunc per omnia saecula saeculorum
Dionysius Parisiensis episcopus, Rusticus et Eleutherius martyres saec. I/III: Passio
data liturgica 9 ottobre


142. ff. 266v-275 - Vita sancti Nicolai Tolentinatis (= BHL 6232)
prol.
tit. De sancto Nicolao de Tolentino confessore
prol. inc. Nova lux oriri visa est, gaudium honor et tripudium apud omnes populos - expl. reddant sanctarum graciarum debitas actiones
interpretatio nominis inc. Nicholaus dicitur a nichos - expl. tociusque curie celestis
inc. Gloriosus Deus in sanctis suis - expl. aliis causam tribueas circa horum investigationem et dictamen, ad honorem illius qui gloria et honore istum coronavit sanctum, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Nicolaus Tolentinas: Vita
data liturgica 10 settembre
note Il testo è suddiviso nelle tre parti con le titolature intermedie: De interpretatione nominis per l'etimologia, Legenda sanctissimi Nicholai confessoris de Tollentino per la vita vera e propria. Unico fra i testi della raccolta, questo è corredato di titolini marginali che segnalano gli eventi via via narrati, di mano probabilmente del copista stesso.

bibliografia Bandini, Leopoldina, II, 285-304; Chiesa, Passio sanctae Febroniae, 60-1

Trovati 6 records. Pagina 1 di 11

MIRABILE



Impostazioni Privacy



Questo sito Web utilizza i cookie per consentirci di offrire la migliore esperienza utente possibile. Le informazioni sui cookie sono memorizzate nel tuo browser ed eseguono funzioni di riconoscimento quando ritorni sul nostro sito web e aiuta il nostro team a capire quali sezioni del sito web trovi più interessanti e utili. E' possibile regolare tutte le impostazioni dei cookie navigando le schede sul lato sinistro. Per maggiori informazioni consulta la nostra Pagina Privacy visualizzare i nuovi termini.

Cookie strettamente necessari



I Cookie strettamente necessari devono essere abilitati in ogni momento in modo che possiamo salvare le tue preferenze per le impostazioni dei cookie.

Disabilitato

I cookie tecnici devono essere sempre abilitati per poter usufruire dei servizi di base sel sito web.

Cookie policy



Maggiori informazioni sulla nostra Cookie Policy