*
Charlotte Bretscher-Gisiger - Rudolf Gamper Katalog der mittelalterlichen Handschriften des Klosters Wettingen. Katalog der mittelalterlichen Handschriften in Aarau, Laufenburg, Lenzburg, Rheinfelden und Zofingen Dietikon (Zürich), Urs-Graf-Verlag 2009 pp. 272 tavv. carte
Abstract
In einer Einleitung werden die Ursprünge sowie die mittelalterliche bzw. neuzeitliche Geschichte des Zisterzienserklosters Wettingen (seit 1227) ausführlich nachgezeichnet, wobei besonderes Augenmerk z. B. auf die Stifter sowie die Stifterin, auf die Handschriftenproduktion und die Schreiber sowie deren Texte und auf die Gründungslegenden gelegt wird. Eigene Abschnitte werden der Konventsbibliothek, deren Errichtung und Bestand sowie Erschließung gewidmet. Daran anschließend stellen die Bearb. einige mittelalterliche Kodizes in Aarau, Laufenburg, Lenzburg, Rheinfelden und Zofingen bildlich und inhaltlich vor. Nach einem Überblick der abgekürzt zitierten Literatur werden die einzelnen Handschriften beschrieben. An dieser Stelle sind insb. folgende Textzeugen anzuzeigen, Kodizes aus dem Kloster Wettingen: Aarau, Staatsarchiv des Kantons Aargau, AA/3115 (a. 1248-1253; 13.-15. Jh.):
Registrum privilegiorum ,
Urbaria ; AA/3116 (um 1490):
Diplomatarium Wettingense ; AA/3130 (um 1420):
Necrologium Wettingense ; Kantonsbibliothek, Inc 2° 242 (Mitte 15. Jh.; um 1500):
Lectura super arboribus consanguinitatis (= Hs.),
Theologia naturalis sive liber creaturarum des Raimundus de Sebunda (= Druck: Straßburg 1496),
Statuta provincialia Moguntina (= Druck: Reutlingen um 1482),
Abbreviatio Decreti alphabetica (= Hs.),
De casibus reservatis (= Hs.); Inc 4° 18 (E. 15. Jh.):
Proverbia des Ps.-Seneca (= Druck: Speyer um 1495),
Confessionale des Bartholomaeus de Chaimis (= Druck: Heidelberg um 1490),
Confessionale des Antoninus Florentinus (= Druck: Speyer um 1487),
Imitatio Christi des Thomas a Kempis (= Druck: Straßburg 1487),
Pharetra fidei contra Iudaeos des Ps.-Theobaldus de Sexannia (= Druck: Straßburg um 1490); Ms Wett 1 (2. H. 13. Jh.; 1. H. 16. Jh.): psalterium, hymnar, antiphonae; Wett 2 (2. H. 13. Jh.):
Psalterium feriatum ,
Collectae et antiphonae OCist ; Wett 4 (2. H. 13. Jh.):
Beniamin minor des Richardus de S. Victore,
De modo orandi und
De amore sponsi ad sponsam des Hugo de S. Victore, Sermones,
De cognitione humanae conditionis des Ps.-Bernardus Claraevallensis; Wett 7 (letztes Dr. 13. Jh.; 14. + 15. Jh.):
breviarium OCist ; Wett 8 (letztes V. 15. Jh.): psalterium, hymnar,
officia ; WettF 1 (um 1260-1280):
Vetus Testamentum ; WettF 2 (um 1260-1280):
Scholastica historia des Petrus Comestor,
Novum Testamentum ,
Interpretatio nominum Hebraicorum des Stephanus Langton (?); WettF 3 (2. V. 14. Jh.):
Concordantiae Bibliae ; WettF 4 (nach M. 13. Jh.):
lectionarium officii OCist ; WettF 5 (1. V. 13. Jh.):
Novum Testamentum ; WettF 7 (2. H. 13. Jh.):
Summa de virtutibus des Guilelmus Peraldus; WettF 9 (2. V. 14. Jh.):
Scholastica historia des Petrus Comestor,
Summarium biblicum metricum cum commentario des Alexander de Villa Dei,
Compendium historiae in genealogia Christi des Petrus Pictaviensis; WettF 10 (2. H. 12. Jh.): Evangeliare OCist; WettF 11 (3. Dr. 13. Jh.):
Vetus et Novum Testamentum ,
De fructibus carnis et spiritus des Conradus Hirsaugiensis; WettF 12 (1. H. 14. Jh.):
Legenda aurea des Iacobus de Voragine; WettF 13 (2. H. 12. Jh.; 17. Jh.):
epistolare OCist ; WettF 14 (A. 14. Jh.) und WettF 15 (um 1270-1280):
Compendium theologicae veritatis des Hugo Argentinensis,
Quaestiones super quattuor libros Sententiarum des Guilelmus Rothwell; WettF 26 (1) (a. 1454-1458; letztes V. 15. Jh.; 1. V. 15. Jh.):
Speculum humanae salvationis ,
Moralitates des Robertus Holcot,
Declamationes Senecae moralizatae ,
Epistola rabbi Samuel de Fez de adventu Messiae (Übersetzung: Alphonsus Bonihominis),
Opus Hieronymianum des Johannes Andreae,
Promptuarium exemplorum und
Promptuarium de miraculis BMV des Johannes Herolt,
Libellus de moribus hominum et de officiis nobilium super ludo scaccorum des Iacobus de Cessolis; WettF 26 (2) (3. Dr. 15. Jh.):
Liber de diligendo Deo und
Liber de gradibus humilitatis et superbiae sowie
In laudibus Virginis matris des Bernardus Claraevallensis,
Liber de medicina animae des Hugo de Folieto,
Tractatus super psalmum XXVIII des Richardus de S. Victore,
Bernardinum des Guilelmus Tornacensis,
Meditatio 9 des Anselmus Cantuariensis,
De modo confitendi et de puritate conscientiae des Matthaeus de Cracovia,
Formula novitiorum des David de Augusta; WettF 26 (3) (3. Dr. 15. Jh.):
Dialogorum libri quattuor des Gregorius I papa,
Vita Onufrii ,
Epistola 10 ad Eadburgam abbatissam des Bonifatius; WettF 26 (4) (a. 1445; 3. Dr. 15. Jh.):
Tractatus super status begardorum des Wasmodus de Homberg,
Tractatus contra validos mendicantes sowie
Conclusio quinta ,
Quaestio super statum beghardorum und
Exhortatio des Johannes Mulberg,
Quaestio de paupertate Christi et apostolorum des Benedictus de Asinago, sodann Werke des Felix Hemmerlin (= Druck: Straßburg nach 1497) wie
Contra anachoritas id est beghardos silvestres ,
Lollhardorum descriptio ,
Contra validos mendicantes und
Recapitulatio contra eosdem ; WettF 26 (5) (3. V. 15. Jh.):
De resurrectione mortuorum ,
Tractatus conceptionis BMV des Franciscus de Mayronis,
Quaestiones quodlibetales ; WettF 26 (6) (1. V. 15. Jh.):
Exempla, legendae et historiae ,
Varia ad passionem Domini ,
Sermo des Johannes Mulberg,
Sermones tres in passione Domini des Antonius de Parma,
Summa sententiarum des Otto Lucensis,
De coniugio des Gualterius de Mauritania; WettF 26 (7) (a. 1398, 1. V. 15. Jh.):
Summarium biblicum metricum cum commentario des Alexander de Villa Dei,
Compendium historiae in genealogia Christi des Petrus Pictaviensis,
De arte loquendi et tacendi des Albertanus Brixiensis,
De septem itineribus aeternitatis des Rudolphus de Biberaco; WettF 27 (2. H. 15. Jh.):
Sophilogium des Jacobus Magni,
Liber de exemplis Sacrae Scripturae des Nicolaus de Hanapis,
Excerpta divinarum quaestionum ; WettF 34 (a. 1457):
Regulae caelestis iuris des Alanus ab Insulis,
Tractatus de communicatione idiomatum in Christo des Nicolaus Oresmius; WettF 38 (letztes V. 15. Jh.):
Sermones de tempore des Iohannes de Gamundia,
Sermo des Antonius de Parma,
Distinctiones exemplorum Veteris et Novi Testamenti des Bindus de Senis,
Summarium biblicum metricum cum commentario des Alexander de Villa Dei; WettF 40 (2. H. 15. Jh.):
Commentaria in libros De caelo et mundo Aristotelis des Eberhardus Stiger de Amersfordia (= Druck: Köln 1499),
Historia destructionis Troiae des Guido de Columnis (= Hs.); WettF 41 (a. 1498, 1499): Werke des Petrus Tartaretus wie
In logicam Aristotelis ,
De intensione formarum ,
In Physicam ,
In Meteora und
In De anima ; WettF 42 (letztes V. 15. Jh.):
Quaestiones super libros Physicorum Aristotelis des Iohannes Versor (= Hs.),
Quaestiones super libros De caelo et mundo et Meteororum Aristotelis ,
Quaestiones super libros De generatione et corruptione Aristotelis sowie
Quaestiones super libros Parvorum naturalium Aristotelis des Iohannes Versor (= Druck: Köln 1485),
Copulata super tres libros De anima Aristotelis iuxta doctrinam Thomae Aquinatis des Lambertus de Monte Domini (= Druck: Köln um 1487); WettF 43 (a. 1467):
Vocabularius utriusque iuris ; WettF 45 (3. Dr. 15. Jh.):
Paradisus animae des Ps.-Albertus Magnus; WettF 46 (1. H. 13. Jh.; 2. H. 13. Jh.):
Dialogus miraculorum des Caesarius Heisterbacensis (Fragment),
antiphonarium OCist ; WettFm 1 (a. 1330-1335):
graduale OESA :
proprium de tempore (pars hiem.); WettFm 2 (a. 1330-1335):
graduale OESA :
proprium de tempore (pars aest.); WettFm 3 (a. 1330-1335):
graduale OESA :
proprium de sanctis ; WettQ 2 (2. H. 13. Jh.):
Novum et Vetus Testamentum ; WettQ 3 (3. V. 13. Jh.):
collectarius OCist ; WettQ 4 (1. V. 14. Jh.):
breviarium OCist ; WettQ 5 (2. Dr. 13. Jh.):
consuetudines OCist ; WettQ 6 (letztes Dr. 15. Jh.; 16. Jh.):
pontificale OCist ; WettQ 7 (2. Dr. 14. Jh.):
exempla ,
miracula BMV ,
Summa sententiarum (tract. secundus) des Otto Lucensis; WettQ 11 (letztes V. 14. Jh.):
De claustro animae des Hugo de Folieto,
Scriptum de beatitudine perennis vitae sumptum de verbis beati Anselmi des Eadmerus Cantuariensis,
Sermo des Hervaeus Burgidolensis,
sermones ,
Sermones quadragesimales des Iacobus de Voragine,
Sermones des Rudolphus de Biberaco,
Sermo des Conradus de Brundelsheim; WettQ 17 (letztes V. 15. Jh.; M. 16. Jh.):
liber ordinarius OCist ; WettQ 22 (2. H. 15. Jh.):
Grammatica des Pescennius Franciscus Niger (= Druck: Basel 1500),
Commentarius in artem minorem Aelii Donati des Magister Gamphredus (Galfredus) (= Hs.); WettQ 23 (Dr. V. 15. Jh.):
Regula pastoralis des Gregorius I papa (= Druck: Basel nicht nach 1472),
De memoria augenda des Matheolus Perusinus (= Druck: Burgdorf um 1475),
Donatus moralisatus des Ps.-Johannes Gerson (= Druck: Basel um 1474),
De vita et moribus philosophorum des Gualterius Burlaeus (= Hs.),
De pollutione nocturna des Iohannes Gerson (= Druck: Köln nicht nach 1472). Der zweite Teil des Bandes befasst sich mit mittelalterlichen Kodizes in Aarau, Laufenburg, Lenzburg, Rheinfelden und Zofingen. Anzuzeigen sind hier folgende Textzeugen: Aarau, Staatsarchiv des Kantons Aargau, AA/1639 (a. 1436):
Statuta ecclesiae S. Mauritii Zofingensis ; Kantonsbibliothek, BNF 88 (2. H. 15. Jh.):
psalterium feriatum ; BNF 121 (10./11. Jh.):
sacramentarium (Fragment); BNQ 50 (a. 1440):
antiphonarium OCist (
Diurnale ); BNQ 52 (2. Dr. 15. Jh.):
liber ordinarius officii ; BNQ 54 (2. H. 15. Jh.):
Vita Caroli Magni ,
Historia Caroli Magni et Rotholandi des Ps.-Turpinus Remensis; Z 45 (15. Jh.):
liber horarum ; Lenzburg, Museum Burghalde, 2007-32 (a. 1483):
missale ; Rheinfelden, Christkatholische Kirchgemeinde (z. Z.: Dep. Rheinf. in der UB Basel), ohne Signatur (vor 1470):
missale ; Zofingen, Stadtbibliothek, Pa 32 (2. Dr. 9. Jh.):
Etymologiarum sive originum libri des Isidorus Hispalensis; Pa 36 (2. H. 15. Jh.):
rituale ; Pa 65 (13. Jh.):
Vetus et Novum Testamentum ,
Interpretationes nominum Hebraicorum des Stephanus Langton (?); Pa 98 (a. 1471):
De modo perveniendi ad veram et perfectam Dei et proximi dilectionem des Henricus Arnoldi (= Druck: Basel nicht nach 1472),
Gesta Romanorum (= Hs.). Dem Anhang werden ein Bücherverzeichnis des Johannes von Straßburg (Zürich, Zentralbibl., Cod. Car. C 175, f. 67v-70r), ein Bibliothekskatalog des Klosters Wettingen um 1800 sowie die lateinische Gründungslegende (AA/3116, Diplomatarium Wettingense, f. 5v-6r) desselben Klosters beigegeben. Register der Verfasser, Namen, Orte, Sachen, Initien und der dt. Gebetsinitien sowie ein Liste der Verse und Sprüche nach Walther und eine Signaturkonkordanz erschließen den Band. François Dolbeau, in «Analecta Bollandiana» 131 (2013) 165-6, elenca i manoscritti di contenuto agiografico presenti nel catalogo: Aarau, Aargauische Kantonsbibl., Bibl. nova 2° 88; Bibl. nova 4° 54; Wett. 2; Wett. 7 (XIII sec.); Wett. 8; Wett. 2° 9; Wett. 2° 12; Wett. 2° 26 (1); Wett. 2° 26 (3); 2° 26 (6); Wett. 2° 40; 2° 46; Wett. 4° 3; Wett. 4° 4; Wett. 4° 5; Wett. 4° 7; Wett. 4° 11; Wett. 4° 17; Zofingen, Stadtbibl., Pa 36. (Michael Bachmann)
Riduci
Recensioni e segnalazioni
Argomenti e indici Wettingen, Biblioteche Aaron suo sacerdotio representat statum papae (Abbreviatio Decreti alphabetica) (Aaron suo sacerdotio representat statum papae... ) Aaz apprehendens (Aaz apprehendens vel apprehensio... ) Agiografia Antiphonae, Forme liturgiche Antiphonaria, Libri liturgici Bernardinum (Cum non essem alicui exercitio magnopere occupatus, placuit mihi ut opuscula uiri illustrissimi beati Bernardi... Quid est Deus. Quid est. Merito quidem nil competentius eternitati... ) Biblia sacra, FORTLEBEN Breviaria, Libri liturgici Cisterciensi Collectaria, Libri liturgici De casibus reservatis (Sequuntur casus papae reservati et post hos episcopo reservati scripti) De imitatione Christi (Qui sequitur me... Haec sunt verba Christi) De resurrectione mortuorum (Nolumus vos ignorare. Si non esset futura mortuorum resurrectio... ) De virtutibus animae (Sunt quaedam vitia quae frequenter virtutum speciem) De vita et moribus philosophorum Donatus moralisatus Ecclesiastica officia Epistolaria, Comes, Libri liturgici Evangelia, Biblia sacra, FORTLEBEN Exempla Gesta Romanorum Gradualia, Libri liturgici Hieronymus Stridonius presbyter n. 347, m. 420 Hymni, Forme liturgiche Instituta capituli generalis Cisterciensis Karolus Magnus rex Lectionaria, Libri liturgici Libri d'ore Libri ordinarii, Libri liturgici Liturgia Mainz, Storia delle chiese cattedrali e locali Maria virgo et mater Iesu Meditationes piissimae de cognitione humanae conditionis (Multi multa sciunt et seipsos nesciunt... ) Missalia, Libri liturgici Novum Testamentum, Biblia sacra, FORTLEBEN Onuphrius in Aegypto eremita Pontificalia, Libri liturgici Predicazione Psalmi, Biblia sacra, FORTLEBEN Ritualia, Libri liturgici Sacramentaria, Libri liturgici Seneca philosophus pseudo, Fortleben Speculum humanae salvationis Summa Sententiarum Vetus Testamentum, Biblia sacra, FORTLEBEN Vocabularius utriusque iuris (Aarau, Aargauische Kantonsbibl., Wett. 2° 43) (Quando separacionem dfacit, quando includit et quando excludit... ) Wettingen, Cisterciensi Wettingen, Libri fraternitatum, libri memoriales, libri vitae, necrologia, obituaria Zofingen, Storia delle chiese cattedrali e locali Zurzach, Libri ordinarii, Libri liturgici Alanus ab Insulis n. 1125 ca., m. 1203 ca. ,
Regulae caelestis iuris Albertanus Brixiensis n. 1190 ca., m. post 1253 ,
Liber de doctrina dicendi et tacendi Albertus Magnus pseudo ,
De virtutibus animae Alexander de Villa Dei n. 1160/1170 ca., m. 1240 ca. ,
Summarium biblicum Alphonsus Bonihominis Hispanus v. 1336, m. 1353 ca. ,
Epistola Samuelis [translatio ex arabico] (Reverendissimo in Christo, patri, fratri Hugoni, magistro ordinis Predicatorum, dignisssimo ac Sacrosancte Pagine professori, eius subditus, frater Alphonsus Bonihominis, Hispanus, promissam obedientiam promptam in omnibus semper et devotam... Cum ego, propter parvitatem meam et insufficientiam, non sim talis quod vobis vel pro vobis sciam vel possim aliquid magni facere... ) Anselmus Cantuariensis archiepiscopus n. 1033/1034, m. 21-4-1109 ,
Orationes et meditationes Antoninus Florentinus archiepiscopus n. 1389, m. 2-5-1459 ,
Confessionale «Defecerunt» (I. Defecerunt scrutantes scrutinio ...Scrutantes aliorum peccata sunt confessores. Scrutinium autem est inquisitio facta in confessione... II. Defecerunt scrutantes scrutinio ... Scrutinium quoddam (quidem) est confessio in quo et penitens scrutatur conscientiam suam et confessor cum eo... ) Antonius de Azaro Parmensis v. 1259-1260, m. post 1314 ,
Sermones de tempore et quadragesima Bartholomaeus de Chaimis n. ante 1450, m. 1496 ,
Interrogatorium Benedictus de Asinago de Cumis v. 9-1-1318, m. 9-10-1339 ,
Quaestio de paupertate Christi et apostolorum [1322] Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 ,
In laudibus Virginis matris [4 homiliae] Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 ,
Liber de diligendo Deo Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 ,
Liber de gradibus humilitatis et superbiae Bernardus Claraevallensis abbas pseudo ,
Meditationes piissimae de cognitione humanae conditionis (Multi multa sciunt et se ipsos nesciunt. Alios inspiciunt et se ipsos deserunt... ) Bindus de Senis frater OESA m. 17-10-1390 ,
Distinctiones sive concordantiae historiales Veteris et Novi Testamenti (?) (Tanta pollet excellentia praedicationis officium, quod Salvator noster... Abstinentia est meriti augmentativa... ) Bonifatius n. 675 ca., m. 5-6-754 ,
Epistolae [37] Caesarius Heisterbacensis prior n. 1180 ca., m. post 1240 ,
Dialogus miraculorum [a. 1219-1223] Conradus de Brundelsheim v. 1303, m. 1321 ca. ,
Sermones de sanctis (?) Conradus Hirsaugiensis monachus n. 1070 ca., m. 1150 ca. ,
De fructibus carnis et spiritus [ante 2.8.1133] (?) David Augustensis n. 1200/1210, m. 15/19-11-1272 ,
De exterioris et interioris hominis compositione secundum triplicem statum incipientium, proficientium et perfectorum libri tres Eadmerus Cantuariensis monachus n. 1055/1064, m. 1124/1130 ,
De beatitudine caelestis patriae Eberhardus Stiger de Amersfordia OP v. 1480, m. 1506 ,
Commentaria in libros Aristotelis de caelo et mundo Felix Hemmerli n. 1388/1389, m. 1458/1459 ,
Contra anachoritas, id est beghardos silvestres Felix Hemmerli n. 1388/1389, m. 1458/1459 ,
Contra validos mendicantes [a. 1438] Felix Hemmerli n. 1388/1389, m. 1458/1459 ,
Lollhardorum descriptio Felix Hemmerli n. 1388/1389, m. 1458/1459 ,
Recapitulatio contra eosdem (mendicantes) Franciscus de Mayronis n. 1285/1288, m. 1328 ca. ,
Tractatus diffusus de conceptione beatae Mariae virginis (Circa Virginis matris preconia mente devotissima insistendo queritur... ) Franciscus Niger n. 17-4-1452, m. post 19-11-1523 ,
Aruntina grammatica Galterius Burlaeus pseudo ,
De vita et moribus philosophorum (De vita et moribus philosophorum veterum tractaturus multa que ab antiquis autoribus in diversis libris... ) Galterius de Mauritania n. saec. XI ex., m. 7-7-1174 ,
Tractatus de matrimonio Gamphredus magister fl. saec. XV ante med. ,
Commentarius in artem minorem Aelii Donati Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Dialogorum libri IV Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Regula pastoralis Guido de Columnis fl. 1272/1287 ,
Historia destructionis Troiae [a . 1272 (liber I ), a. 1287 (libri II-XXXV); opus Matthaeo de Porta, episcopo Salernitano, dicatum ] (Licet cotidie vetera recentibus obruant, nonnulla tamen iam dudum vetera pre Guillelmus de Rothwell saec. XIII post med. ,
In libros I-IV Sententiarum Petri Lombardi [abbreviatio commentarii Petri de Tarentasia ] (Queritur utrum theologia sit scientia. Respondetur: proprie loquendo debet dici sapientia... Queritur utrum creatio esse possit. Respondetur quod sic secundum fidem. Cum enim deus sit omnipotens, non solum producit aliquid de qua substantia, quod est generatio, nec solum de aliena... ) Guillelmus Peraldus n. 1200 ca., m. 28-2-1271 ,
Summa de virtutibus [ca. 1240-1248] (Presens opus habet quinque partes principales... Cum circa utilia studere debeamus, exemplo Salomonis dicentis: Cogitavi in corde meo abstrahere a vino carnem meam... Se separaverit preciosum a vili, quasi os meum eris... ) Guillelmus Sancti Martini Tornacensis monachus saec. XIII med. ,
Flores sancti Bernardi [libri I-X] (?) (Cum non essem alicui exercitio magnopere occupatus, placuit mihi ut opuscula uiri illustrissimi beati Bernardi Quid est Deus. Quid est. Merito quidem nil competentius eternitati) Henricus Arnoldi n. 1407, m. 5-6-1487 ,
De caritate (Caritatis excellentia satis in divino commendatur eloquio et in sanctorum doctorum scriptis... Amator meus, amor meus, amantissime, amabilissime Domine Iesu... ) Hervaeus Burgidolensis monachus n. 1075 ca., m. 1149/1150 ,
Homiliae in Evangelia Hugo de Folieto n. 1100 ca., m. 7-9-1172/1174 ,
De claustro animae (Incipientibus aedificare quaerendus est locus fundamenti... Rogasti nos, frater amantissime, quaternus aliqua remedia tentationum... ) Hugo de Folieto n. 1100 ca., m. 7-9-1172/1174 ,
De medicina animae (Homo microcosmus, id est minor mundus, appellari ab antiquis solet, quia per similitudinem majoris mundi figuram tenet... Rogasti me, frater charissime, ut ea, quae de medicina animae ad Joannem medicum scribere coeperam... ) Hugo de Sancto Victore n. 1096 ca., m. 11-2-1141 ,
De amore sponsi ad sponsam (Ibo mihi ad montem Myrrhae, et ad colles Libani et loquar sponsae meae. Sponsus quidam hic loquitur... ) Hugo de Sancto Victore n. 1096 ca., m. 11-2-1141 ,
De virtute orandi (Domino et Patri charissimo H. Munusculum hoc dilectionis meae... Quo studio et quo affectu a nobis orandus... ) Hugo de Sancto Victore n. 1096 ca., m. 11-2-1141 ,
Miscellanea (Vita cordis amor est... ) Hugo de Sancto Victore pseudo ,
Summa Sententiarum Hugo Ripelin de Argentina n. 1200 ca., m. 1268 ,
Compendium theologicae veritatis (Veritatis theologicae sublimitas, cum sit superni splendoris radius illuminans intellectum Deum esse multis modis ostenditur. Hoc enim fides recta testatur) Iacobus de Cessolis v. 1288-1322 ,
De moribus hominum et de officiis nobilium super ludo scaccorum Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Legenda aurea Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Sermones quadragesimales Iacobus Magni n. 1360 ca., m. 1415/1418 ,
Sophilogium (Sophologium cui finis amare scientias et virtute Illustrissimi Principis regis Francorum devotissimo confessori domino Michaeli . episcopo Autissiodorensi... Lecta colligere et ad summulam ordinatim redigere... ) Iohannes Andreae n. 1271 ca., m. 7-7-1348 ,
Hieronymianus (Secundam huius operis partem aggrediar, quae subdivisa Hieronymus a hiera, quod est sanctum Hieronymus Eusebii viri nobilis filius) Iohannes Andreae n. 1271 ca., m. 7-7-1348 ,
Lectura super arboribus consanguinitatis et affinitatis Iohannes de Gamundia OESA v. 1418-1441 ,
Sermones de tempore Iohannes Gerson n. 14-12-1363, m. 12-7-1429 ,
De pollutione nocturna et praeparatione ad missam Iohannes Herolt v. 1416, m. 1468 ,
Promptuarium Discipuli de miraculis beatae Mariae virginis [a. 1434] Iohannes Herolt v. 1416, m. 1468 ,
Promptuarium exemplorum Discipuli secundum ordinem alphabeti Iohannes Mulberg de Basilea n. 1350, m. 4-12-1414 ,
Sermo Iohannes Mulberg de Basilea n. 1350, m. 4-12-1414 ,
Tractatus contra statum beginarum Iohannes Versor fl. 1435-1482, m. post 1482 ,
Quaestiones super libros De caelo et mundo Iohannes Versor fl. 1435-1482, m. post 1482 ,
Quaestiones super libros De generatione et corruptione Iohannes Versor fl. 1435-1482, m. post 1482 ,
Quaestiones super libros Meteororum (De primis quidem. Circa initium primi libri Meteororum Aristotelis queritur primo utrum corpus simplex mobile ad formam mixti imperfecti) Iohannes Versor fl. 1435-1482, m. post 1482 ,
Quaestiones super libros Parvorum naturalium Iohannes Versor fl. 1435-1482, m. post 1482 ,
Quaestiones super libros Physicorum Isidorus Hispalensis episcopus n. 560 ca., m. 4-4-636 ,
Etymologiarum libri XX Lambertus de Monte m. 17-4-1499 ,
Copulata super libros De anima Aristotelis cum textu iuxta doctrinam doctoris sancti Thomae de Aquino (Bonorum honorabilium. Quaeritur: quo modo dividitur iste liber prima sui divisione?... Circa initium libri De anima quaritur primo... ) Matheolus Perusinus n. ante 1410 ca., m. ante 1473 ,
De memoria augenda Matthaeus de Cracovia n. 1345 ca., m. 5-3-1410 ,
De puritate conscientiae (Quoniam fundamentum et ianua virtutum omnisque gratiae ac spiritualis consolationis principium est conscientiae puritas ac cordis munditia... ) Nicolaus de Hanapis n. 1225, m. 18-5-1291 ,
Liber de exemplis Sacrae Scripturae [Romae, a. 1278-1288] Nicolaus Oresme n. 1322 ca., m. 11-7-1382 ,
De communicatione idiomatum in Christo Nicolaus Trevet n. 1258 ca., m. 1334 ca. ,
Declamationes Senecae moralizatae (In civitate Atheniesi fuit constituita talis lex... ) Otto Lucensis episcopus sedit 1138-1146 ,
Summa Sententiarum (?) Petrus Comestor n. 1100 ca., m. 22-10-1178 ,
Historia scholastica Petrus Pictaviensis, Parisiensis cancellarius n. 1125/1135 ca., m. 3-9-1205 ,
Compendium historiae in genealogia Christi Petrus Tataretus v. 1484, m. 1522 ca. ,
Enarrationes in universam Aristotelis logicam Petrus Tataretus v. 1484, m. 1522 ca. ,
Quaestiones super tota philosophia naturali et metaphysica Petrus Tataretus v. 1484, m. 1522 ca. ,
Tractatus de intensione, rarefactione et condensatione formarum Radulphus de Biberaco n. 1270 ca., m. post 1326 ,
De septem itineribus aeternitatis (Eum qui venit ad me, non eiiciam foras... Primum igitur iter aeternitatis, quod est aeternorum recta intentio... ) Radulphus de Biberaco n. 1270 ca., m. post 1326 ,
Sermones super Canticum canticorum Raymundus Sabunde magister m. 29-4-1436 ,
Liber creaturarum Richardus de Sancto Victore m. 10-3-1173 ,
De praeparatione animi ad contemplationem Richardus de Sancto Victore m. 10-3-1173 ,
Tractatus super psalmum «Afferte Domino» Robertus Holcot m. 1349 ,
Moralitates Samuel Iudaeus fl. 1085 ,
Epistola Samuelis [Alphonso Bonihominis Hispano interprete] (Reverendissimo in Christo, patri, fratri Hugoni, magistro ordinis Predicatorum, dignisssimo ac Sacrosancte Pagine professori, eius subditus, frater Alphonsus Bonihominis, Hispanus, promissam obedientiam promptam in omnibus semper et devotam... Cum ego, propter parvitatem meam et insufficientiam, non sim talis quod vobis vel pro vobis sciam vel possim aliquid magni facere... ) Stephanus Langton n. 1150/1155, m. 6-7-1228 ,
Aaz apprehendens (?) (Aaz apprehendens vel apprehensio) Theobaldus de Sexannia OP v. 1248 ,
Pharetra fidei contra Iudaeos Thomas a Kempis n. 1379/1380, m. 25-7-1471 ,
De imitatione Christi (?) Turpinus fl. 1140 ca. ,
Historia Karoli Magni et Rotholandi (Quoniam nuper mandastis mihi apud Viennam cicatricibus vulnerum aliquantulum aegrotanti ut vobis scriberem qualiter imperator noster famosissimus Karolus magnus... Gloriosissimus namque Christi apostolus Iacobus, aliis apostolis et dominicis discipulis diversa cosmi clymata adeuntibus, ut fertur, primus Galeciam praedicavit... ) W. de Curtracho saec. XIII med. ,
Bernardinum [libri I-X] (?) (Cum non essem alicui exercitio magnopere occupatus, placuit mihi ut opuscula uiri illustrissimi beati Bernardi Quid est Deus. Quid est. Merito quidem nil competentius eternitati) Wasmodus de Homberg v. 1392-1407 ,
Tractatus contra hereticos beckardos, lulhardos et swestriones
Luoghi: Mainz Wettingen Zofingen Zurzach
Manoscritti
Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Bibl. nova 2° 88 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Bibl. nova 2° 121 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Bibl. nova 4° 50 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Bibl. nova 4° 52 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Bibl. nova 4° 54 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Inc. 2° 242 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Inc. 4° 18 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 1 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 7 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 8 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 2 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 3 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 4 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 5 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 7 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 9 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 10 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 11 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 12 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 13 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 14 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 15 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (1) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (2) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (3) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (4) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 1 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (5) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (6) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 26 (7) Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 27 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 34 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 38 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 40 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 41 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 42 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 43 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 45 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° 46 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° max. 1 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° max. 2 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 2° max. 3 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 2 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 3 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 4 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 5 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 6 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 7 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 11 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 17 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 22 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Wett. 4° 23 Aarau, Aargauische Kantonsbibliothek, Zurl. 45 Aarau, Staatsarchiv des Kantons Aargau, AA 3115 Aarau, Staatsarchiv des Kantons Aargau, AA 3116 Aarau, Staatsarchiv des Kantons Aargau, AA 1639 Aarau, Staatsarchiv des Kantons Aargau, AA 3130 Basel/Bâle, Universitätsbibliothek (olim Öffentliche Bibliothek der Universität), Dep. Rheinf. s.n. Lenzburg, Museum Burghalde, 2007-32 Zofingen, Stadtbibliothek, Pa 32 Zofingen, Stadtbibliothek, Pa 36 Zofingen, Stadtbibliothek, Pa 65 Zofingen, Stadtbibliothek, Pa 98 Zürich, Zentralbibliothek, Car. C 175 (345) Risorse esterne collegate Informationsmittel für Bibliotheken 2009 Informationsmittel für Bibliotheken 2009
Scheda N: 31 - 6823; 32 - 6423; 33 - 6546; 35 - 6480
Permalink: http://www.mirabileweb.it/mel/-katalog-der-mittelalterlichen-handschriften-des-k/573122
*
Ottó Gecser Sermons on St. Sebastian after the Black Death (1348-ca.1500) in Promoting the Saints. Cults and Their Contexts from Late Antiquity until the Early Modern Period. Essays in Honor of Gábor Klaniczay for His 60th Birthday cur. Ottó Gecser - József Laszlovszky - Balázs Nagy - Marcell Sebök - Katalin G. Szende , praef. Jacques Le Goff , Budapest-New York, Central European University (CEU) Press 2011 (Central European University (CEU). Medievalia 12) pp. X-325, 261-72 tav. 1
Abstract
Prendendo in esame i sermoni del periodo compreso tra il 1200 e il 1500, l'A. nota che quelli dedicati a s. Sebastiano, frequentemente implorato contro la peste, diminuiscono drasticamente dopo il 1348, cioè dopo la «Morte Nera». Cerca possibili spiegazioni per tale diminuzione, alla luce dei seguenti aspetti: le associazioni tra la figura di s. Sebastiano e la malattia, la trasmissione testuale dei sermoni in onore del santo e il contenuto di alcuni di questi. La prima attestazione del potere taumaturgico di s. Sebastiano contro la peste si ha nell'
Historia Langobardorum di Paolo Diacono; in seguito le fonti non ne fanno più alcuna menzione (eccezion fatta per la ripresa nella
Legenda aurea dello stesso miracolo raccontato da Paolo Diacono) fino al 1348, quando s. Sebastiano diventa stabilmente e per tutto il resto del medioevo il santo della peste, probabilmente sia per la somiglianza delle sue ferite con i segni della malattia, sia per l'accessibilità delle sue reliquie, custodite nell'abbazia di S. Vittore, vicino a Parigi. Secondo l'A., i sermoni per s. Sebastiano diminuirono dopo la «Morte Nera» non solo perché venne meno la necessità di appellarsi a questo protettore, ma anche perché rimanevano sicuramente in circolazione i numerosi sermoni scritti nel periodo precedente. Inoltre, la memoria di s. Sebastiano (20 gennaio) si trova in un periodo dell'anno meno soggetto alle epidemie di peste e per di più in concomitanza con la festa di s. Fabiano, per cui deve essere ascritta alla categoria
de pluribus martyribus con i relativi sermoni generici. La prima appendice elenca tutti i sermoni relativi a s. Sebastiano scritti tra il 1200 e il 1500, di cui oltre agli anonimi si elencano quelli di Aldobrandino Cavalcanti, Aldobrandino di Toscanella, Bertoldo di Ratisbona, Gabriel Biel, Cesario di Heisterbach, Corrado di Brundelshein, Eberardo di Valle Scholarum, Dionisio Certosino, Goffredo de Bléneau, Guido d'Evreux, Gerardo di Mailly, Guillaume Peyraut, Enrico de Anglia, Iacopo da Benevento, Iacopo di Varagine, Giovanni della Bibbia, Giovanni d'Opreno, Giovanni da San Gimignano, Iohannes Styeckna, John Bromyard, Nicolas de Gorran, Nikolaus Verenkorn, Meffreth, Odo de Chateauroux,
sermones Parati , Paul Kölner, Peregrin d'Opole, Pietro di Berengario, Pietro di Reims, Servasanto da Faenza, Pietro de Palude (
Thesaurus novus ), Pelbart di Temesvar, Pietro Geremia, ps. Tommaso d'Aquino, Tommaso Agni, Vincenzo Ferreri. La seconda suddivide i sermoni in base all'ordine religioso del loro autore e all'epoca di stesura. (Laura Rossi)
Riduci
Argomenti e indici Sebastianus Romae martyr Collectio sermonum dicta «Parati» Fabianus papa Predicazione Aldobrandinus de Cavalcantibus n. 1217 ca., m. 13/31-8-1279 ,
Sermones Aldobrandinus de Tuscanella fl. saec. XIII ex./XIV in. ,
Sermones de sanctis Bertholdus Ratisponensis n. 1210 ca., m. 13/14-12-1272 ,
Rusticanus de sanctis [125 sermones] Caesarius Heisterbacensis prior n. 1180 ca., m. post 1240 ,
Sermones et homiliae Conradus de Brundelsheim v. 1303, m. 1321 ca. ,
Sermones de sanctis (?) Dionysius Cartusianus n. 1402/1403, m. 12-3-1471 ,
Sermones de sanctis Eberhardus de Valle Scholarium fl. 1259-1267, m. 1272 ca. ,
Summa sermonum de festis et de sanctis Gabriel Biel n. 1410/1415, m. 7-12-1495 ,
Sermones de tempore, de sanctis, de festivitate, de adventu Domini et alii Gaufridus de Blenello m. 16-7-1250 ,
Sermo in festo sanctorum Fabiani et Sebastiani [20.1.1247] Gerhardus de Malliaco saec. XIII med. ,
Sermones de sanctis [21 sermones mixti sententiis gallicis latinisque ] (Suspendium elegit anima mea (Iob 7, 15)... Vulgariter dicitur: Qui bien veit et mal prent ... propter hoc beatus Andreas qui Domini transitus... ) Guido Ebroicensis fl. 1290-1293 ,
Sermones de tempore et de sanctis Guillelmus Peraldus n. 1200 ca., m. 28-2-1271 ,
Sermones de dominicis et festis (Hora est iam ... Hoc tempus dicitur tempus adventus, quia cantus ecclesie... Hora est ... Secundum quod exponitur de sompno culpe, circa hoc verbum tria sunt attendenda... Dicite filie Sion: Ecce rex tuus venit ... In verbis istis habent predicatores mandatum a Spiritu sancto ut loquantur, cui loquantur et quid loquantur... Dicite filie Sion ... Hec verba Spiritus sanctus per Zachariam prophetam dixit et per Mattheum ad memoriam reduci voluit... ) Henricus de Ho. Anglicus saec. XIII ,
Sermones festivi (?) (Produxit dominus Deus de humo lignum... Verba hec, etsi ad litteram nudam contineant... et ystoriam, tamen spiritualiter intelligi possunt ad festum inventionis s. crucis... ) Iacobus de Benevento OP fl. 1255-1274 ,
Sermones de sanctis Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Legenda aurea Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Sermones de sanctis et festis Iohannes Bromyard fl. 1330-1352, m. 1352 ,
Distinctiones Iohannes de Biblia Bononiensis fl. 1307-1332 ,
Sermones de sanctis et festis Iohannes de Opreno fl. 1261-1265 ,
Sermones de tempore, de festivitatibus, de beata Virgine, de mortuis Iohannes de Sancto Geminiano n. 1260/1270, m. post 6-5-1333 ,
Sermones de sanctis Iohannes Sczekna fl. saec. XV in. ,
Sermones Meffreth fl. 1443-1447 ,
Hortulus reginae Nicolaus de Gorran Cenomanensis m. 1295 ca. ,
Sermones de tempore, de sanctis, sermones singuli, etc. Nicolaus Verenkorn m. ante 22-12-1399 ,
Officiarius de sanctis (Elige tibi viros et vade... Ad honorem et laudem beati Andree... ) Odo de Castro Radulphi v. 1200 ca., m. 25-1-1273 ,
Sermones Paulus Cholner m. 1384 ,
Tractatus praedicacionis Paulus Diaconus n. 720/730, m. 797 ca. ,
Historia Langobardorum Pelbartus Temesvariensis OFMObs n. 1435 ca., m. 1504 ,
Sermones Pomerii de sanctis Peregrinus Oppoliensis Polonus fl. 1303-1333 ,
Sermones de tempore et de sanctis Petrus Berengarii Carcassonensis v. 1284, m. 19-X-1311 ,
Sermones de sanctis Petrus de Hieremia de Panormo n. 1-8-1399, m. 3-3-1452 ,
Sermones de sanctis ((Andreas) Omnis qui credit in filium non confundetur... ) Petrus de Palude pseudo ,
Thesaurus novus enarrationis Evangeliorum Petrus Remensis v. 1217, m. 29-1-1247 ,
Sermones Servasanctus de Faventia n. 1220/1230, m. 1300 ca. ,
Sermones Thomas Agni de Lentino v. 1231, m. 1277 ,
Sermones de sanctis et festis per circulum anni Thomas de Aquino pseudo ,
Sermones de tempore et de sanctis Vincentius Ferrarii n. 23-1-1350, m. 5-4-1419 ,
Sermones de tempore et de sanctis
Scheda N: 33 - 5762
Permalink: http://www.mirabileweb.it/mel/-sermons-on-st-sebastian-after-the-black-death-(13/602567
*
Wolf Gehrt Die Handschriften der Staats- und Stadtbibliothek Augsburg 4° Cod 151-304 Wiesbaden, Harrassowitz 2005 pp. XX-228 (Handschriftenkataloge der Staats- und Stadtbibliothek Augsburg 7)
Abstract
In einer kurzen Einleitung gibt der Vf. einen Überblick über die klösterlichen Provenienzen der in diesem letzten Band der Quartreihen-Katalogisierung verzeichneten Handschriften. Auf folgende lateinische Kodizes ist besonders hinzuweisen: 4° 160 (a. 1502):
De naturis animalium cum moralitatibus des Henricus de Schüttenhofen; 184 (a. 1497):
De revolutionibus annorum sowie
De electionibus des Laurentius Bonincontrius; 193 (Mitte 15. Jh.):
Sermones II de corpore Christi und
Sermo in commemoratione omnium fidelium defunctorum des Henricus Lur, eine Exempelsammlung,
De indulgentiis des Antoninus Florentinus,
Sermo de s. Petro ad vincula des Franciscus de Mayronis und
De fine mundi des [Ps.-]Vincentius Ferrerius; 194 (Ende 14. Jh.): Quattuor evangelia cum glossa; 195 (2. Hälfte 15. Jh.): Henricus Lur (
Sermones de passione Domini ,
Sermo «
Induite novum hominem »,
Epistola ad Leonhardum Gessel ,
Epistola de morte Leonhardi Gessel ),
Epistola ad Henricum Lur des Leonhardus Gessel,
Epistola ad Henricum Lur sowie
Epistola ad Henricum Lur de morte Leonhardi Gessel des Hermannus Schedel,
De horis canonicis correspondentibus ad Passionem Christi des Henricus Heinbuche de Langenstein; 196e (um 1500):
Vita Maximiliani [BHL 5812],
Vita Placidi discipuli s. Benedicti [BHL 6859] und
Vita Onuphrii [BHL 6338]; 197 (a. 1457-1458):
Expositio canonis missae des Nicolaus Stör; 198 (Mitte 15. Jh.):
Epistola ad Secundinum Tauromenitanum episcopum des Gregorius Magnus (einleitender Brief zu den
Homiliae in Evangelia ), ein
Homiliarium ,
Compendium theologicae veritatis des Hugo Ripelinus und
Postilla in epistolas dominicales des Matthias de Liegnitz; 199 (I: 2. Hälfte 14. Jh., II: 1375, III u. IV: 2. Hälfte 15. Jh.):
Breviloquium des Bonaventura,
De septem gradibus contemplationis des Thomas Gallus (?); 200 (Mitte 15. Jh.): Ps.-Chrysostomus (
Homeliae II super psalmum quinquagesimum ,
Sermo de patre et duobus filiis [auch Ps.-Pelagius und Ps.-Hieronymus],
De turture ),
Sermo de militia spirituali und
Sermo de militia christiana des Ps.-Ephraem Latinus (auch Ps.-Chrysostomus), Chrysostomus (
Epistola II ad Theodorum Lapsum ,
Quod nemo laeditur ,
De compunctione cordis libri duo ,
Epistola I ad Theodorum Lapsum ), Hieronymus (
Epistolae 4, 74, 117, 147); 201 (a. 1485):
Ordinarius in Deum ; 202 (2. Hälfte 15. Jh.):
Commentarius in Artem minorem Donati des Remigius Altissiodorensis,
Regulae grammaticae des Guarinus Veronensis; 203 (a. 1451):
Breviarium monasticum Augustense (
Pars aestivalis ); 204 (a. 1424):
Sermones de tempore des Jacobus de Voragine; 205 (um 1480):
Sermones , u. a. auch des Thomas Ebendorfer (
Sermo in purificatione beatae Mariae Virginis und
Sermones de evangeliis de tempore ), Conradus de Brundelsheim (
Sermones de sanctis und
Sermones de tempore ), Johannes Heroldt (
Sermo in visitatione beatae Mariae Virginis in den
Sermones communes de sanctis ) sowie des Aldobrandinus de Tuscanella (
Sermones de tempore ), und
De tribus partibus poenitentiae des Nicolaus de Dinkelsbühl; 206 (a. 1487):
Sermones de passione Iesu Christi des Bernardinus Senensis (in dem
Quadragesimale de christiana religione und dem
Quadragesimale de evangelio aeterno ); 207 (I, VI, VII: 2. Hälfte 14. Jh.; IV, IX: 1. Hälfte 15. Jh.; II, III, V, VIII: 2. Hälfte 15. Jh.): Sammelhandschrift zur benediktinischen Ordensreform; 208 (2. Hälfte 14. Jh.):
De decem praeceptis des Henricus de Frimaria,
Sermones , auch des Jacobus de Voragine (
Sermones quadragesimales ),
Postilla super Evangelia dominicalia des Antonius Azaro de Parma; 209 (2. Hälfte 15. Jh.):
Libri decem Almansoris des Rasis; 211 (um 1500):
Sermones ; 212 (a. 1449):
Meditationes de Passione Domini des Silvester de Rebdorf,
Stimulus amoris des Ps.-Bonaventura; 213 (Ende 14. Jh.):
Sermones quadragesimales des Antonius Azaro de Parma; 214 (a. 1482/1486): Juristische Sammelhandschrift; 215 (a. 1506):
Liber horarum ; 216 (a. 1493-1496): Johannes Trithemius (u. a.
De statu et ruina ordinis s. Benedicti ,
De visitatione monachorum ,
Modus et forma celebrandi capitulum provinciale patrum ordinis s. Benedicti Moguntinae provinciae ,
Constitutiones provincialium capitulorum ordinis s. Benedicti per provinciam Moguntinam et diocesim Bambergensem ,
De re publica ecclesiae et monachorum s. Benedicti ,
De proprietate monachorum ),
Bulla concilii Basiliensis «
Inter curas multiplices »,
Littera pro visitatione monasteriorum ordinis s. Benedicti des Nicolaus de Cusa,
Oratio quotidiana des Franciscus Petrarca; 217 (I: Mitte 15. Jh., II: a. 1448):
Mystica theologia des Hugo de Balma,
De vigore consuetudinis et dispensatione canonica sowie
De lepra morali des Johannes Nider; 218 (15. Jh./Ende 15. Jh.):
Vitae sanctorum ; 219 (14./15. Jh.): Johannes de Garlandia (
Verba synonyma ,
Verba composita ,
Verba deponentialia ,
Verba defectiva ); 220 (2. Hälfte 14. Jh.):
Expositio super librum De physiognomia Ps. Aristotelis des Johannes Velstede Saxo, Aristoteleskommentare,
Quaestiones disputatae ; 221 (2. Hälfte 15. Jh.): Kalendare; 222 (Mitte 15. Jh.):
Quod nemo laeditur des Johannes Chrysostomus,
Orationes et meditationes des Anselmus Cantuariensis und des Ps. Anselmus,
Paradisus animae des Ps.-Albertus Magnus,
De imitatione Christi des Thomas a Kempis; 224 (2. Hälfte 15. Jh.): Johannes de Garlandia (
Verba neutralia cum commentario (?),
Verba synonyma cum commentario ,
Verba composita cum commentario ,
Cornutus ); 225 (vor 1435):
Excerpta ex Summa theologiae Thomae de Aquino des Narcissus Pfister; 233 (Ende 15. Jh.): Isaac Iudaeus (
De urinis ,
De febribus ); 234 (um 1500):
Martyrologium secundum morem Romanae Curiae ; 235 (2. Hälfte 15. Jh.): Medizinische Sammelhandschrift; 237 (2. Hälfte 15. Jh.):
Breviarium caeremoniarum monasterii Mellicensis , Hymnar; 238 (vor 1468): Sammelhandschrift mit vorwiegend kirchenrechtlichem Inhalt; 239 (vor 1529): Aristoteleskommentare; 240 (um 1500): Astronomica, Astrologica; 241 (2. Hälfte 15. Jh.):
Sermones ; 244 (um 1500): Hieronymus (
Epistolae ), Franciscus Petrarca (
Bucolicum carmen ,
Secretum ,
De vita solitaria ); 247 (a. 1486):
Revelationes des Ps.-Methodius Olympius; 258 (2. Hälfte 15. Jh.):
Commentarius in Doctrinalem Alexandri de Villa Dei des Henguinus; 259 (I: um 1200; II: 2. Hälfte 14. Jh.; III: 2. Hälfte 15. Jh.; IV-IX: 2. Hälfte 14. Jh.):
De arte loquendi et tacendi sowie
Liber de consolatione et consilio des Albertanus Brixiensis,
Gemma purpurea und
Summa dictaminis des Guido Faba; 265 (2. Hälfte 15. Jh.): Johannes Hagen (neben einigen Abhandlungen, deren Zuschreibung nicht gesichert ist, sind zu nennen:
De emptione ad vitam et redemptionibus ,
De simonia ,
De modo se habendi tempore scismatis ,
De debito coniugi reddendo ,
Expositio decreti de interdicto tenendo concilii Basiliensis ,
De praedicatione et de correctione fraterna ,
De indulgentia Carthusiensibus per Pium II papam data ,
De communione sub una specie ,
De beneficiis monachorum ,
Brevis expositio spiritualis in Ecclesiasten ,
De infeudatione decimarum ,
De reliquiis et de veneratione sanctorum ,
De vita spirituali et reparatione haeresum et errorum ,
De cognitione et distinctione peccatorum ,
De pace plebanorum et religiosorum ,
De nobilitate ,
De quaestionibus in inquisitione ,
De quotidianis distributionibus sacramentis in ecclesiis ,
De observatione interdicti ,
De domibus clericorum in civitate ,
De communicatione cum excommunicatis ,
Actore non probante reus quomodo absolvitur ,
De distinctione clericorum ,
De simonia ,
De vita ecclesiasticorum virorum ,
De hora resurrectionis Christi ,
De corporibus resurgentium temporis resurrectionis Domini ,
De proprietate monachorum ,
De contrahendo matrimonium ),
Sermo de s. Trinitate sowie
Homelia de festo lanceae et clavorum des Henricus Heinbuche de Langenstein,
Epigrammata ex sententiis s. Augustini des Prosper Aquitanus,
Epistola de susceptione humanitatis Christi des Johannes Gerson,
Epistolae des Bernardus Claraevallensis,
Massa computi des Alexander de Villa Dei; 266 (2. Hälfte 15. Jh.): Theologische bzw. katechetische Texte; 269 (Ende 14. Jh.):
Pharetra fidei des Ps.-Bonaventura,
Mariale des Jacobus de Voragine,
Sermones II in annuntiatione B.M.V. des Conradus de Brundelsheim,
Sermones ,
Sermones II in assumptione B.M.V. des Bertholdus de Ratisbona; 270 (2. Hälfte 15. Jh.): Hieronymus (
Vita Malchi monachi [BHL 5190],
Vita Pauli eremitae [BHL 6596]); 271 (Ende 15. Jh.):
De sacramento corporis Christi des Ps.-Bernardus Claraevallensis; 272 (12. Jh.): Psalterium; 282 (a. 1476):
Quattuor notabilia des Henricus Oyta,
Sermo de contemptu mundi des Ps.-Augustinus (PL XL coll. 1215-8). Ein Personen-, Orts- und Sachregister, ein Verzeichnis der Verse nach Walther bzw. der Hymnen nach Chevalier und den Analecta Hymnica sowie ein Register der lateinischen und deutschen Initien erschließen den Band. (Michael Bachmann)
Riduci
Argomenti e indici Augsburg, Cataloghi di manoscritti Agiografia Aristoteles, Fortleben Astrologia Astronomia Augustinus Aurelius, Fortleben Basel/Bâle (1431-1449), Concili e sinodi Benedettini Breviaria, Libri liturgici Breviarium caeremoniarum monasterii Mellicensis (Quamvis beatissimi patris nostri Benedicti... Omni itaque tempore, quando bis manducatur... ) Certosini Computo e calendari De imitatione Christi (Qui sequitur me... Haec sunt verba Christi) De virtutibus animae (Sunt quaedam vitia quae frequenter virtutum speciem) Ecclesiastes, Biblia sacra, FORTLEBEN Evangelia, Biblia sacra, FORTLEBEN Exempla Filosofia e teologia Hymnaria, Libri liturgici Ius canonicum Ius civile Kalendaria, Libri liturgici Liber de verbis neutralibus (Cernit ab activis breviter neutralia verba... ) Libri d'ore Malchus captivus monachus Martyrologium Romanum Maximilianus Laureacensis ep. Medicina Onuphrius in Aegypto eremita Opusculum sive sermo de fine mundi (Ecce positus est hic in ruinam... Bona gens, volendo ad presens loqui de fine mundi... ) Paulus Thebaeus primus eremita m. 340/341 Placidus sancti Benedicti discipulus et socii Messanae martyres saec. VI Predicazione Psalteria, Libri liturgici Revelationes pseudo-Methodii (Sciendum est quod exeuntes Adam et Eva de paradyso virgines fuisse... Sciendum est, fratres carissimi, nobis, quando in principio creavit Deus coelum et terram... ) Stimulus amoris Albertanus Brixiensis n. 1190 ca., m. post 1253 ,
Liber consolationis et consilii, ex quo hausta est fabula de Melibeo et Prudentia Albertanus Brixiensis n. 1190 ca., m. post 1253 ,
Liber de doctrina dicendi et tacendi Albertus Magnus pseudo ,
De virtutibus animae Aldobrandinus de Tuscanella fl. saec. XIII ex./XIV in. ,
Sermones de tempore Alexander de Villa Dei n. 1160/1170 ca., m. 1240 ca. ,
Doctrinale Alexander de Villa Dei n. 1160/1170 ca., m. 1240 ca. ,
Massa compoti Anianus Celedensis diaconus, Fortleben ,
Ad Theodorum lapsum libri duo [opus Iohannis Chrysostomi; translatio ex graeco] (?) Anianus Celedensis diaconus, Fortleben ,
De compunctione cordis libri duo [opus Iohannis Chrysostomi; translatio ex graeco] (?) Anianus Celedensis diaconus, Fortleben ,
Quod nemo laeditur nisi a se ipso [opus Iohannis Chrysostomi; translatio ex graeco] (?) Anselmus Cantuariensis archiepiscopus n. 1033/1034, m. 21-4-1109 ,
Orationes et meditationes Anselmus Cantuariensis archiepiscopus pseudo ,
Liber meditationum et orationum Antoninus Florentinus archiepiscopus n. 1389, m. 2-5-1459 ,
Tractatus de indulgentiis (De indulgentiis nihil expresse habemus ex sacra Scriptura... ) Antonius de Azaro Parmensis v. 1259-1260, m. post 1314 ,
Sermones de tempore et quadragesima Augustinus Aurelius pseudo, Fortleben ,
Sermones Bernardinus Senensis n. 8-9-1380, m. 20-5-1444 ,
Quadragesimale de christiana religione [66 sermones, ca. 1430-1436] Bernardinus Senensis n. 8-9-1380, m. 20-5-1444 ,
Quadragesimale de evangelio aeterno [65 sermones; ca. 1430-1444] Bernardus Claraevallensis abbas n. 1090 ca., m. 20-8-1153 ,
Epistolae [547] Bernardus Claraevallensis abbas pseudo ,
De sacramento corporis Christi (Quisquis nostri Redemptoris vestris imagine Panis in altari verbi virtute sacratus) Bertholdus Ratisponensis n. 1210 ca., m. 13/14-12-1272 ,
Sermones speciales et extravagantes [48 sermones] Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274 ,
Breviloquium Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274 ,
Pharetra (?) (Deus ipse manet intra omnia ipse extra omnia... In conversionis meae primordio cum ob mentis recreationem auctoritates... ) Bonaventura de Balneoregio pseudo ,
De septem gradibus contemplationis Bonaventura de Balneoregio pseudo ,
Stimulus amoris [Currite; forma longa] Conradus de Brundelsheim v. 1303, m. 1321 ca. ,
Sermones de sanctis (?) Conradus de Brundelsheim v. 1303, m. 1321 ca. ,
Sermones de tempore (?) Donatus grammaticus, Fortleben ,
Ars grammatica Ephraem Syrus pseudo, Fortleben ,
Sermo de militia christiana Ephraem Syrus pseudo, Fortleben ,
Sermo de militia spirituali Franciscus de Mayronis n. 1285/1288, m. 1328 ca. ,
De indulgentiis (Quidcumque ligaveris super terram, erit ligatum... Duos fines ultimos futuros esse in fine seculi... ) Franciscus Petrarcha n. 20-7-1304, m. 19-7-1374 ,
Bucolicum carmen Franciscus Petrarcha n. 20-7-1304, m. 19-7-1374 ,
De vita solitaria Franciscus Petrarcha n. 20-7-1304, m. 19-7-1374 ,
Orationes - Oratio quotidiana (Salus mea Christe Iesu si te ad misericordiam... ) Franciscus Petrarcha n. 20-7-1304, m. 19-7-1374 ,
Secretum meum Gerhardus Cremonensis n. 1114, m. 1187 ,
Liber ad Almansorem [opus Rhazis ; translatio ex arabico ] Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Homiliae XL in Evangelia Guarinus Veronensis n. 1374, m. 4-12-1460 ,
Regulae grammaticales (Partes grammaticae sunt quattuor videlicet littera... Partes orationis sunt octo... Adverbia localia interrogativa relativa et infinita... Dicitur esse nepos... ) Guido Faba magister n. ante 1190, m. 1250 ca. ,
Gemma purpurea [a. 1239-1248] (Gemma claritatis refulsit in habitaculo domus mee... Sanctissimus clementissimus beatissimus benignissimus... ) Guido Faba magister n. ante 1190, m. 1250 ca. ,
Summa dictaminis [a. 1228-1229] (Quasi modo geniti infantes lac concupiscentie... ) Henguinus saec. XIII/XV ,
Commentarius in Doctrinalem Alexandri de Villa Dei (Ignoratis principiis necesse est ignorare principiata) Henricus de Frimaria senior n. 1245 ca., m. 18-10-1340 ,
De decem praeceptis (Audi Israel praecepta Domini et ea in corde tuo ... In verbis propositis Spiritus sanctus circa praecepta tria tangit... ) Henricus de Hassia senior n. 1325, m. 11-2-1397 ,
Continuatio homiliae sancti Augustini de festo lanceae et clavorum (Expositioni lectionis evangelicae Augustini quam audivi dilectio vestra... Unus militum lancea latus eius aperuit (Ioh. 19, 34). Vigilanti verbo usus evangelista... ) Henricus de Hassia senior n. 1325, m. 11-2-1397 ,
De distinctione horarum (Ut doctorum testatur auctoritas, Christus eo die fuit passus, quo est et conceptus... ) Henricus de Hassia senior n. 1325, m. 11-2-1397 ,
Sermo de trinitate (Non est similis tui in diis, Domine... Patres et reverende domini. Si plebs fidelis alias festive... ) Henricus de Schüttenhofen saec. XIII ,
Moralitates de naturis animalium (Beatus Bernhardus dicit in libro ad fratres de Monte Dei... Homo igitur dignior esse dicitur... ) Henricus Lur v. 1431-1476 ,
Epistola ad Leonardum Gessel (Carissimo et docto fratri in ocio deliciarum... Philosophi seculi solent amorem veterem amore novo quasi clavum clavo expellere... ) Henricus Lur v. 1431-1476 ,
Epistola de morte Leonardi Gessel (Dilectis dolentibus mestis et optimis amatoribus... Heu, heu, dilecti fratres et amici singularissimi, more abstulit vitam nostram, recessit a nobis pastor optimus... ) Henricus Lur v. 1431-1476 ,
Sermo «Induite novum hominem» (Dicunt sancti doctores et scholastici disputatores quod duplex est homo, interior scilicet et exterior... ) Henricus Lur v. 1431-1476 ,
Sermo in commemoratione omnium fidelium defunctorum (Dilecto dilectus servitutem. Dum iusto in bello eram carcerali custodiae traditus... ) Henricus Lur v. 1431-1476 ,
Sermones de passione Domini [a. 1465] (Sicut inportuna in ewangelio mulier tandem meruit audiri sic o vos devoti Dillingenses sacerdotes... ) Henricus Lur v. 1431-1476 ,
Sermones duo de corpore Christi Henricus Totting de Oyta n. 1330 ca., m. 20-5-1397 ,
Quattuor notabilia [a . 1439] (Dico pro notabili id quod dicit scriptura... Quando cogitaciones sunt peccata et quando non... Quomodo hoc intelligitur quod in persona domini Iesu Christi est verus deus et homo... Item queri potest de dominio vincendi seipsum... ) Hermannus Schedelius n. 1410, m. 4-12-1485 ,
Epistolae [1453-1478] Hieronymus Stridonius pseudo, Fortleben ,
Epistolae Hieronymus Stridonius, Fortleben ,
Epistolae Hieronymus Stridonius, Fortleben ,
Vita Malchi Hieronymus Stridonius, Fortleben ,
Vita sancti Pauli Hildebertus Cenomanensis episcopus n. 1056, m. 18-12-1133 ,
Liber de sacra eucharistia (?) (Si Deus elegit tria quae sibi sacrificentur) Hugo de Balma v. 1289-1304 ,
Theologia mystica (Vie Syon lugent eo quod non sit qui vadat [Lam. I,4] -- Licet verbum hoc dixerit Jeremias... ) Hugo Ripelin de Argentina n. 1200 ca., m. 1268 ,
Compendium theologicae veritatis (Veritatis theologicae sublimitas, cum sit superni splendoris radius illuminans intellectum Deum esse multis modis ostenditur. Hoc enim fides recta testatur) Iacobus de Mediolano lector OFM fl. saec. XIII ex. ,
Stimulus amoris [Primo ; forma brevis ] (Ad te levavi animam meam, Deus meus, confisus de tua liberalissima pietate... Primo studeat, quantum possit se vilissimum reputare... ) Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Mariale Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Sermones de tempore per annum Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Sermones quadragesimales Iohannes Chrysostomus pseudo, Fortleben ,
Sermo de militia christiana Iohannes Chrysostomus pseudo, Fortleben ,
Sermo de militia spiritali Iohannes Chrysostomus pseudo, Fortleben ,
Sermo de patre et duobus filiis Iohannes Chrysostomus pseudo, Fortleben ,
Sermo de turture seu de ecclesia Iohannes Chrysostomus pseudo, Fortleben ,
Sermones duo super psalmum 50 Iohannes Chrysostomus, Fortleben ,
Ad Theodorum lapsum libri 1-2 Iohannes Chrysostomus, Fortleben ,
De compunctione cordis libri 2 Iohannes Chrysostomus, Fortleben ,
Quod nemo laeditur nisi a se ipso Iohannes de Garlandia n. 1195 ca., m. post 1272 ,
Deponentialia (?) (Ad vescendum... ) Iohannes de Garlandia n. 1195 ca., m. post 1272 ,
Distigium (Cespitat in phaleris hippus blactaque supinis... ) Iohannes de Garlandia n. 1195 ca., m. post 1272 ,
Liber de verbis compositis (A sipo composita sunt... Am si preponas... ) Iohannes de Garlandia n. 1195 ca., m. post 1272 ,
Liber de verbis neutralibus (?) Iohannes de Garlandia n. 1195 ca., m. post 1272 ,
Nomina et verba defectiva (?) (Cum defective generant ambigue vocem... ) Iohannes de Garlandia n. 1195 ca., m. post 1272 ,
Synonyma (?) (Ad mare ne videar latrices deferre camino... ) Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
Actore non probante reus quomodo absolvitur Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
An personae in divinis realiter distinguantur Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De beneficiis monachorum, quid iuris habeant Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De communione sub utraque specie, quomodo non obligat Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De contrahendo matrimonio, si licet, si expedit Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De distributionibus cotidianis, quae dantur interessentibus divinis Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De excommunicatis in casibus et utilis distinctio praeceptorum Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De fraterna correctione et recta praedicatione Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De hora resurrectionis Christi et de corporibus secum resurgentium Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De indulgentia data Carthusiensibus per Pium papam Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De infeudatione decimarum, et quomodo laici habere illas possunt Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De modo se habendi tempore scismatis Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De modo tenendi interdictum secundum iura sane intellecta Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De nobilitate, et in quo proprie consistit et vere Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De pace plebanorum et religiosorum Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De poena simoniacorum in concilio generali Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De proprietate monachorum Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De pulchra vita excellentiorum virorum Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De quaestione quando suspecti examinentur poenis ut confiteantur Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De reddendo debito coniugi et de matrimonio Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De simonia in beneficio et de provisione futuri beneficii Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De variis contractibus Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De veneratione reliquiarum, et quomodo tractentur Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
De vita spirituali et reparatione haeresum et errorum Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
Expositio decreti Basiliensis de interdicto tenendo Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
Spiritualis et brevis expositio in Ecclesiasten Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
Tractatus de cognitione et distinctione peccatorum Iohannes de Indagine OCart n. 1415, m. 19-4-1475/1476 ,
Utrum clerici debeant vigilare de domibus in civitate Iohannes de Velstede fl. saec. XIV post med. ,
Expositio super librum de physiognomia Aristotelis (?) Iohannes Gerson n. 14-12-1363, m. 12-7-1429 ,
Epistolae Iohannes Herolt v. 1416, m. 1468 ,
Sermones Discipuli de tempore. Sermones communes omni tempore praedicabiles. Sermones communes de sanctis (a. 1418). Additiones (a. 1430) Iohannes Nider n. 1380 ca., m. 13-8-1438 ,
De vigore consuetudinis et dispensatione canonica Iohannes Nider n. 1380 ca., m. 13-8-1438 ,
Tractatus de lepra morali Iohannes Trithemius n. 1-2-1462, m. 13-12-1516 ,
Constitutiones provincialium capitulorum ordinis sancti Benedicti per provinciam Moguntinam et diocesim Bambergensem Iohannes Trithemius n. 1-2-1462, m. 13-12-1516 ,
De proprietate monachorum Iohannes Trithemius n. 1-2-1462, m. 13-12-1516 ,
De republica ecclesiae et monachorum ordinis divi patris Benedicti Iohannes Trithemius n. 1-2-1462, m. 13-12-1516 ,
De visitatione monachorum Iohannes Trithemius n. 1-2-1462, m. 13-12-1516 ,
Liber penthicus seu lugubris de statu et ruina ordinis monastici Iohannes Trithemius n. 1-2-1462, m. 13-12-1516 ,
Modus et forma celebrandi capitulum provinciale patrum ordinis sancti Benedicti Moguntinae provinciae Isaac Israeli senior n. 850 ca., m. 955 ca. ,
De urinis Isaac Israeli senior n. 850 ca., m. 955 ca. ,
Liber febrium Laurentius Bonincontrius n. 23-2-1410, m. 1502 ca. ,
Tractatus de revolutionibus nativitatum Laurentius Bonincontrius n. 23-2-1410, m. 1502 ca. ,
Tractatus electionum Leonardus Gessel m. 1465 ,
Epistola ad Henricum Lur Matthias de Liegnitz fl. 1370-1400 ,
Postilla super epistolas dominicales Narcissus Pfister v. 1382, m. post 1435 ,
Excerpta ex Summa theologiae Thomae de Aquino Nicolaus Cusanus n. 1401, m. 11-8-1464 ,
Epistolae Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De tribus partibus poenitentiae Nicolaus Stoer v. 1389, m. 1424 ,
Expositio officii missae Pelagius monachus pseudo, Fortleben ,
Sermo de patre et duobus filiis Petrus Diaconus, Casinensis monachus n. 1107/1110, m. 1159/1164 ,
Vita et passio sancti Placidi [pseudo-Gordianus] Petrus Pictor fl. 1110 ,
Carmina Prosper Aquitanus, Fortleben ,
Epigrammata ex sententiis sancti Augustini (Dum sacris mentem placet exercere loquelis caelestique animum pascere pane iuvat... Innocentia vera est quae nec sibi nec alteri nocet, quoniam qui diligit iniquitatem, odit animam suam... ) Remigius Autissiodorensis monachus n. 841 ca., m. 2-5-908 ,
Commentarium in Donati Artem minorem Rhazes n. 865, m. 925 ,
Liber medicinalis ad Almansorem Silvester de Rebdorf n. ante 1400 ca., m. 1465 ,
Meditationes de passione Domini Thomas a Kempis n. 1379/1380, m. 25-7-1471 ,
De imitatione Christi (?) Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Summa theologiae Thomas Ebendorfer n. 10-8-1388, m. 12-1-1464 ,
Sermo in purificatione beatae Mariae virginis Thomas Ebendorfer n. 10-8-1388, m. 12-1-1464 ,
Sermones de evangeliis de tempore Thomas Gallus m. 5-12-1246 ,
De septem gradibus contemplationis (Contemplativorum aquilinus obtutus acui) Vincentius Ferrarii pseudo ,
Opusculum sive sermo de fine mundi (Ecce positus est hic in ruinam... Bona gens, volendo ad presens loqui de fine mundi... )
Luoghi: Augsburg Bamberg Basel/Bâle Mainz Melk
Manoscritti
Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 160 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 218 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 151-304 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 184 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 193 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 195 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 194 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 196e Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 197 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 198 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 199 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 200 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 201 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 202 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 203 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 204 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 205 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 206 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 207 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 208 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 209 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 211 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 212 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 213 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 214 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 215 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 216 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 217 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 219 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 220 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 221 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 222 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 224 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 225 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 233 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 234 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 235 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 237 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 238 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 239 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 240 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 241 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 244 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 247 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 258 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 259 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 265 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 266 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 269 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 270 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 271 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 272 Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 4° 282 Scheda N: 27 - 12949
Permalink: http://www.mirabileweb.it/mel/-die-handschriften-der-staats-und-stadtbibliothek-/485324
*
Hermann Hauke - Anja Freckmann Katalog der lateinischen Handschriften der Bayerischen Staatsbibliothek München. Die Handschriften aus Augsburger Bibliotheken II Dominikanerkloster Clm 3680-3686 und Domstift Clm 3701-3830 Wiesbaden, Harrassowitz 2011 pp. XLII-544 (Catalogus codicum manu scriptorum Bibliothecae Monacensis. III. Series nova 3, 2)
Abstract
In einer Einleitung werden kurz die im vorliegenden Band beschriebenen Handschriftenbestände aus dem ehemaligen Dominikanerkloster Augsburg (clm 3680-3686) sowie dem Augsburger Domkapitel (clm 3701-3830) näher vorgestellt und deren Entwicklungsgeschichte bzw. die jeweilige Bibliotheksgeschichte bis in die Neuzeit skizziert. Ein eigener Abschnitt wird den Einbänden gewidmet. Eine Übersicht der abgekürzt zitierten Literatur wird den folgenden Handschriftenbeschreibungen vorangestellt, Register der Personen, Orte, Sachen und Initien erschließen am Ende den Band. An dieser Stelle seien - abgesehen von der handschriftlichen Überlieferung der Bibel bzw. seiner einzelnen Bücher - insb. folgende Kodizes hervorgehoben: Augsburger Dominikanerkloster: lat. 3680 (14. Jh.):
Libri sententiarum des Petrus Lombardus; 3681 (13.-14. Jh.):
Psalterium feriatum ; 3682 (E. 13. Jh.):
Postilla super epistolas s. Pauli ; 3683 (E. 14. Jh.):
Sermones de tempore per annum (
Viridarius ); 3684 (a. 1497-1498; 16. Jh.):
Expositio regulae b. Augustini des Hugo de S. Victore; 3685 (2. H. 15. Jh.):
Psalterium cum ordinario officii ; 3686 (14./15. Jh.): Sammelhs. mit geistlichen Texten (u.a. mit dem
Quadragesimale des Iohannes Iordanis de Pistorio). Augsburger Domkapitel: 3701 (E. 13. Jh.):
Sermones et meditationes ; 3702 (a. 1468-1469):
Orationes et meditationes ; 3703 (13.-14. Jh.), 3709 (15. Jh.), 3710 (a. 1463-1478), 3739 (1. H. 9.-1. H. 12. Jh.), 3806 (a. 1468-1472), 3821 (1. H. 15. Jh.): Theol. Sammelhs.; 3704 (11./12. Jh.): Remigius Altissiodorensis (
Glossa in Bibliam ); 3705 (a. 1476): Petrus Lombardus (
Sententiae in IV libris distinctae ); 3706 (12. Jh.):
Glossa ordinaria in Epistolas catholicas et Apocalypsin ; 3707 (3. Dr. 12. Jh.):
Glossa ordinaria in Epistolas catholicas ; 3708 (14. Jh.): Sammelhs. (u.a. mit der
Meditatio theorica des Iohannes de Fécamp und
De spiritu et anima des Alcher de Clairvaux); 3712 (a. 1478-1494): Kanonistische Sammelhs. (u.a. mit dem
Lumen confessorum des Andreas Didacus de Escobar und dem
Sacramentale des Guillelmus a Monte Lauduno); 3715 (15. Jh.): Hildegardis Bingensis (Exzerpte aus
Scivias und dem
Liber divinorum operum ), Iohannes Tortsch (
Onus mundi ); 3717 (E. 10. Jh.): Audoenus Rothomagensis (
Vita Eligii ep. Noviomagensis ); 3718 (15. Jh.): Iohannes Damascenus (
De fide orthodoxa ), Ps.-Dionysius Areopagita (
Opuscula , transl. Iohannis Saraceni); 3721 (2. H. 12. Jh.):
Sermones de tempore et de sanctis per circulum anni ; 3722 (a. 1356): Henricus Keko (
Glossa super I-II libros Analyticorum priorum Aristotelis ); 3724 und 3725 (1. H. 15. Jh.):
Florilegium doctorum I/II ; 3726 (2. H. 15. Jh.): Theol. Sammlhs. (v.a. mit dem
Rosarium almae dei genitricis Maria continens XXV sermones des Ladislaus Pelbartus Temesvariensis und dem
Compendium philosophiae moralis des Michael Lochmair); 3729 (10. Jh.):
Expositio Psalmorum ,
Expositio Canticorum ; 3730 (10./11. Jh.): u.a. Cassiodorus (
Liber de anima ); 3731 (E. 8./A. 9. Jh.): Gregorius Magnus (
Homiliae in Evangelia ); 3735 (14. Jh.):
Compendium biblicum ,
Speculum humanae salvationis , Aldobrandinus de Cavalcantibus (
Sermo de animabus); 3736 (1. H. 11. Jh.): u.a. Cassiodorus (
Expositio psalmorum ); 3737 (M. 12. Jh.): Beda Venerabilis (
In Marci Evangelium expositio ); 3740 (14. Jh.): Philippus Cancellarius Parisiensis (
Sermones de tempore ); 3741 (10.-11. Jh.): Walahfridus Strabo (
Homilia in initium Evangelii s. Matthaei ), Ps.-Beda Venerabilis (
Expositio in Matthaei Evangelium ); 3742 (2. H. 9. Jh.): Beda Venerabilis (
Commentarius in septem epistolas catholicas ); 3747 (2. V. 9. Jh.):
Breviarium in Psalmos ; 3748 (2. H. 11. Jh.): Gregorius Magnus (
Dialogorum libri IV ); 3749 (2. H. 13. Jh.): Iacobus Mettensis (
Quaestiones in librum I et II Sententiarum ); 3751 (10./11. Jh.), 3765 (2. H./3. Dr. 10. Jh.): Iohannes Hymmonides (
Vita Gregorii Magni ); 3752 (1. H. 15. Jh.): Iacobus de Voragine (
Mariale ),
Expositio in Salve regina ; 3753 (a. 1449): Iohannes Herolt (
Sermones de tempore , pars aestivalis); 3754 (3. V. 15. Jh.): Thomas de Aquino (
Opuscula ); 3755 (1. H. 16. Jh.): Iacobus Ziegler (
De solemni festo Paschae ad veteres collatio ,
In historiam Iudith elucubratio ); 3756 (a. 1383):
Collectio sermonum Piper ; 3759 (a. 1437): Augustinus Triumphus (
Summa de potestate ecclesiastica ); 3760 (2. H. 15. Jh.): Bartholomaeus Pisanus (
Summa de casibus conscientiae ),
Statuta primae synodi Augustensis ; 3761 (a. 1445, 2. Dr. 15. Jh.): Papst Clemens VI. (
Sermo in die Epiphaniae ), Thomas Ebendorfer (u.a.
Exemplarium decalogi ,
Sermones V de passione Domini ,
Sermones de Evangeliis de tempore - pars hiemalis); 3762 (a. 1435-1437): Nicolaus de Dinkelspuhel (
De tribus partibus poenitentiae ), Iohannes de Auerbach (
Directorium sive Summa de auditione confessionis et de sacramentis ), Iohannes de Deo (
Liber poenitentiarius ), Hermannus de Schildis (
Speculum manuale sacerdotum ), Gerardus de Vliederhoven (
Cordiale quattuor novissimorum ), Theobaldus de Sexannia (
Pharetra fidei contra Iudaeos ,
Errores Iudaeorum in Talmud ); 3763 (2. Dr. 15. Jh.), 3799 (4. V. 14./1. V. 15. Jh.), 3807 (a. 1433): Bartholomaeus Pisanus (
Summa de casibus conscientiae ); 3764 (a. 1433-1439, 2. Dr. 15. Jh.): Honorius Augustodunensis (
Elucidarium ), Richardus de Thetford (
Ars praedicandi ), Nicolaus de Dinkelspuhel (
De tribus partibus poenitentiae ), Henricus de Frimaria (
Sermones de tempore ); 3766 (um 1455): Iohannes Herolt (
Sermones Discipuli de sanctis ,
Sermones Discipuli de tempore ), Iohannes Rigaldus (
Formula confitendi ); 3767 (2. H./3. V. 9. Jh.): Gregorius Magnus (
Regula pastoralis ); 3768 (1. Dr. 15. Jh.): Petrus Reicher de Pirchenwart (
Quaestiones in librum quartum Sententiarum ); 3769 (2. H. 15. Jh.):
Sermones de communi sanctorum secundum usum chori ecclesiae Augustensis ,
Sermones ad laudem BMV in diebus sabbatorum , Conradus de Saxonia (
Speculum b. Mariae virginis ), Gaspar de Perusio (
Tractatus de reductione Graecorum ad unitatem ecclesiae ); 3770 (2. H. 15. Jh.): Thomas Ebendorfer (
Exemplarium decalogi ); 3771 (2. H. 15. Jh.): Iohannes Nider (
Praeceptorium divinae legis ); 3772 (a. 1464): Augustinus Airimschmalz (
Quaestiones in II librum Sententiarum ); 3773 (a. 1461): Astesanus de Ast (
Summa de casibus conscientiae ); 3774 (a. 1446): Petrus de Tarantasia (
In quartum librum Sententiarum commentaria ), Petrus Lombardus (
Sententiae ); 3775 (a. 1449-1466):
Lumen animae , Guilelmus de Lancea (
Diaeta salutis ), Gregorius Magnus (
Moralia in Iob ), Guido de Monte Rocherii (
Manipulus curatorum ); 3776 (a. 1399), 3777 (1. V. 15. Jh.), 3789 (a. 1462), 3792 (a. 1462): Guilelmus Peraldus (
Summa vitiorum ,
Summa virtutum ); 3778 (a. 1430): Conradus de Brundelsheim (
Sermones Socci de sanctis ); 3780 (a. 1423-2. Dr. 15. Jh.): Godefridus Heriliacensis (
Expositio super orationem dominicam ), Ps.-Albertus Magnus (
Paradisus animae ), Petrus Lemovicis (
De oculo morali ), Humbertus de Romanis (
De praedicatione crucis ); 3782 (2. Dr. 15. Jh.): Iohannes de Auerbach (
Directorium curatorum ), Albertanus Brixiensis (
Liber de doctrina dicendi et tacendi ,
Liber consolationis et consilii ,
Liber de dilectione Dei et proximi et aliarum rerum et de forma vitae ); 3783 (a. 1431-1435): Nicolaus de Dinkelspuhl (
De oratione dominica ,
De dilectione Dei et proximi ,
De decem praeceptis decalogi ,
De octo beatitudinibus ,
De septem donis Spiritus Sancti ,
De vitiis et virtutibus ); 3784 (a. 1444): Nicolaus de Dinkelspuhel (Opera), Petrus Reicher de Pirchenwart (
De corpore Christi ); 3785 (a. 1462, 2. H. 15. Jh.): Gregorius Magnus (
Regula pastoralis ), Iohannes Nider (
Consolatorium timoratae conscientiae ); 3786 (3. V. 15. Jh.): Iohannes Gerson (
De praeparatione ad missam ,
De vita spirituali animae ), Iohannes Auerbach (
Directorium curatorum ), Iohannes Himmel (
Declaratio super audiendis confessionibus ), Conrad Oesterreicher (
Materia passionis Christi ), Iohannes Hinderbach (
Oratio coram Pio II papa anno 1458 ), Gregorius Heimburg (
Oratio coram Pio II papa anno 1459 ), Lorenzo Roverella (
Contra hussitariae haeresim sectatores et Georgium de Podiebrad anno 1468 ); 3790 (2. Dr. 15. Jh.): Richardus de S. Laurentio (
De laudibus b. Mariae virginis ); 3791 (um 1460): Thomas Ebendorfer (
Sermones de sanctis ); 3793 (1. V. 11. Jh.): Gregorius Magnus (
Moralia in Iob , pars I-IV); 3793a (1. V. 11. Jh.): Gregorius Magnus (
Moralia in Iob , pars IV-VI); 3796 (M. 15. Jh.): Iohannes Calderinus (
Tabula auctoritatum et sententiarum Bibliae ); 3797 (a. 1527): Georg Simler (
Lectura super Codicem Iustinianum ), Andrea Alciati (
Dictata in titulum de verborum obligatione ); 3798 (M. 15. Jh.): Philosophisch-theol. Sammelhs.; 3800 (a. 1365): u.a. Bartholomaeus Pisanus (
Summa de casibus conscientiae ); 3801 (a. 1436, 1442): Ps.-Cyrillus Alexandrinus (
Speculum sapientiae =
Quadripartitus apologeticus ), Isidorus Hispalensis (
De summo bono sive sententiarum libri III ), Iohannes de Castello (
De cognitione sui ipsius ), Ps.-Albertus Magnus (
Paradisus animae ), Henricus de Frimaria (
De occultatione vitiorum sub specie virtutum ), Matthaeus de Cracovia (
Confessionale ); 3802 (1. Dr. 9. Jh.): Evangeliar; 3803 (1. V. 13. Jh.): Gilbertus Universalis (
Lamentationes cum Glossa ordinaria ), Gilbertus Universalis (?) (
Liber Tobiae cum Glossa ordinaria ,
Liber Iudith cum Glossa ordinaria ,
Liber Esther cum Glossa ordinaria ,
Liber Ruth cum Glossa ordinaria ); 3804 (15. Jh.): Simon de Cremona (
Postilla super epistolas dominicales per annum ); 3808 (a. 1469): Pastoraltheol. und kanonistische Sammelhs.; 3810 (A. 10. Jh.):
Passionale ; 3812 (2. H. 15. Jh.): Pastoralhandbuch; 3813 (2. H. 15. Jh.): Thomas de Aquino (
Quaestiones de quolibet ), Albertinus Veronensis [
recte Bartholomaeus Sicardi] (
Postilla super Danielem ); 3815 (a. 1466): Thomas de Aquino (
Expositio in epistolam s. Pauli ad Romanos ,
Lectura in Galatas ); 3822 (M. 15. Jh.): Kanonistisch-theol. Sammelhs.; 3823 (a. 1432): Haimo Altissiodorensis (
Homiliarium , pars aestivalis und pars hiemalis); 3825 (1. H. 14. Jh.): Thomas de Aquino (
Summa theologiae , pars I); 3827 (1. H. 14. Jh.): Thomas de Aquino (
Quaestiones disputatae ); 3828 (1. H. 9. Jh.): Gregorius Magnus (
Moralia in Iob ); 3829 = 3793a; 3830 (14. Jh.): Thomas de Aquino (
Commentum in librum IV Sententiarum Petri Lombardi ). (Michael Bachmann)
Riduci
Argomenti e indici München, Cataloghi di manoscritti Actus apostolorum, Biblia sacra, FORTLEBEN Apocalypsis, Biblia sacra, FORTLEBEN Augsburg (1434-1435), Concili e sinodi Biblia sacra, FORTLEBEN Breviaria, Libri liturgici Canticum canticorum, Biblia sacra, FORTLEBEN Collectio sermonum dicta «Flores de sanctis» Danihel, Biblia sacra, FORTLEBEN De spiritu et anima (Quoniam dictum est mihi ut me ipsum cognoscam... Animus est substantia quaedam rationis particeps... ) De virtutibus animae (Sunt quaedam vitia quae frequenter virtutum speciem) Eligius Noviomensis episcopus n. 588 ca., m. 660 Epistolae catholicae, Biblia sacra, FORTLEBEN Epistolae Pauli, Biblia sacra, FORTLEBEN Evangelia, Biblia sacra, FORTLEBEN Filosofia e teologia Glossa ordinaria Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 Hester, Biblia sacra, FORTLEBEN Hieremias, Lamentationes, Baruch, Biblia sacra, FORTLEBEN Iob, Biblia sacra, FORTLEBEN Iosue, Iudices, Ruth, Biblia sacra, FORTLEBEN Iudith, Biblia sacra, FORTLEBEN Ius canonicum Liber mandatorum Dei (Si vis ad vitam ingredi, serva mandata... Naturale desiderium inest cuilibet homini ad beatitudinem pervenire... ) Lumen animae [versio B] Lumen animae [versio C] Martyrologia, passionaria, libelli Orazioni e libri di preghiera Paralipomena, Biblia sacra, FORTLEBEN Pentateuchus, Biblia sacra, FORTLEBEN Predicazione Psalmi, Biblia sacra, FORTLEBEN Psalteria, Libri liturgici Reges, Biblia sacra, FORTLEBEN Speculum humanae salvationis Tobias, Biblia sacra, FORTLEBEN Albertanus Brixiensis n. 1190 ca., m. post 1253 ,
Liber de amore et dilectione Dei et proximi et aliarum rerum et de forma vitae honestae Albertanus Brixiensis n. 1190 ca., m. post 1253 ,
Liber de doctrina dicendi et tacendi Albertus Magnus pseudo ,
De laudibus beatae Mariae virginis libri XII (Universis Christis fidelibus inspecturis oculo simplici... ) Albertus Magnus pseudo ,
De virtutibus animae Alcherus Claraevallensis monachus m. 1169 ,
De spiritu et anima (?) (Quoniam dictum est mihi ut me ipsum cognoscam... Animus est substantia quaedam rationis particeps... ) Aldobrandinus de Cavalcantibus n. 1217 ca., m. 13/31-8-1279 ,
Sermones Andreas Alciatus n. 8-5-1492, m. 12-1-1550 ,
Commentarium in titulum «De verborum obligationibus» [D. 45,1; a. 1519] (Perstringendo dicta modernorum hic et omittendo ea quae non sunt necessaria... ) Andreas de Escobar n. 1348/1367, m. 1440 ,
Lumen confessorum Astesanus ab Asta v. 1317, m. 1330 ca. ,
Summa de casibus conscientiae Audoenus Rotomagensis episcopus n. 609/610, m. 24-8-684 ,
Vita sancti Eligii (Igitur Eligius (prope) Lemovicas Galliarum urbe quae ab Oceano... Eligius itaque olim iam militaverat sub seculari habitu... Cum gentiles poetae studeant sua figmenta prol... ) Augustinus Aurelius pseudo, Fortleben ,
De spiritu et anima (Quoniam dictum est mihi ut me ipsum cognoscam... Animus est substantia quaedam rationis particeps... ) Augustinus Ayrmschmalz de Weilheim m. 1488 ca. ,
Lectura super quattuor libros Sententiarum Augustinus de Ancona n. 1275 ca., 2-4-1328 ,
Summa de potestate ecclesiastica [a. 1326] Bartholomaeus de Sancto Concordio n. 1260/1262, m. 12-7-1347 ,
Summa de casibus conscientiae [a. 1338] (Abbas in suo monastero conferre potest suis subditis primam tonsuram... Quoniam ut ait Gregorius super Ezechelem nullum omnipotenti deo sacrificium... ) Bartholomaeus Sicardi fl. saec. XIV in. ,
Postilla super Danielem Beda Venerabilis n. 672/673 ca., m. 26-5-735 ,
In epistolas catholicas expositio (Iacobus Cephas Iohannes Thaddeus uno... ) Beda Venerabilis n. 672/673 ca., m. 26-5-735 ,
In Marci evangelium expositio Beda Venerabilis pseudo ,
Expositio in Matthaei evangelium Bernoldus Caesariensis fl. 1310-1312 ,
Expositio in «Salve regina» (?) Bonaventura de Balneoregio pseudo ,
Speculum beatae Mariae virginis Boniohannes de Messana fl. saec. XIV med. ,
Quadripartitus figurarum moralium Burgundio Pisanus n. 1110 ca., m. 30-10-1193 ,
De fide orthodoxa [opus Iohannis Damasceni; translatio ex graeco] Cassiodorus Senator n. 485 ca., m. 580/585 ca. ,
De anima Cassiodorus Senator n. 485 ca., m. 580/585 ca. ,
Expositio Psalmorum Clemens VI papa n. 1290/1291, m. 6-12-1352 ,
Sermones et collationes [120] Conradus de Brundelsheim v. 1303, m. 1321 ca. ,
Sermones de sanctis (?) Conradus Holtnicker de Saxonia v. 1247, m. 30-5-1279 ,
Speculum beatae Mariae virginis in angelica salutatione Conradus Oesterreicher v. 1489, m. 1506 ,
Venustissima materia passionis Christi Iesu Dionysius pseudo Areopagita saec. V-VI ,
De caelesti hierarchia Dionysius pseudo Areopagita saec. V-VI ,
De divinis nominibus Dionysius pseudo Areopagita saec. V-VI ,
De ecclesiastica hierarchia Dionysius pseudo Areopagita saec. V-VI ,
De mystica theologia Dionysius pseudo Areopagita saec. V-VI ,
Epistolae Gaspar de Rossis de Perusio v. 1404, m. 1455 ,
Tractatus de reductione Graecorum ad unitatem ecclesiae Gaufridus Heriliacensis monachus OSB saec. XIII/XIV ,
Sermones de oratione dominica Georgius Symler Wimpinensis m. 1535/1536 ,
Lectura super Codicem Iustiniani Gerhardus de Vliederhoven v. 1360-1402 ,
Cordiale (Memorare novissima tua et in aeternum non peccabis... ) Gilbertus Universalis m. 12-8-1134 ,
Glossa in Esther (?) Gilbertus Universalis m. 12-8-1134 ,
Glossa in Iudith (?) Gilbertus Universalis m. 12-8-1134 ,
Glossa in Tobiam (?) Gilbertus Universalis m. 12-8-1134 ,
Glossa ordinaria in Lamentationes Hieremiae prophetae Gregorius Heimburg n. 1400 ca., m. 1472 ,
Oratio pro Alberto archiduce Austriae ad Pium II in concistorio Mantuano [29.10.1459[ (Non est propositi mei in laudibus inclitae stirpis Austriae... ) Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Dialogorum libri IV Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Homiliae XL in Evangelia Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Moralia in Iob Gregorius I papa n. 540 ca., m. 604 ,
Regula pastoralis Guido de Monte Rocherii fl. 1333 ca. ,
Manipulus curatorum Guillelmus de Lanicia m. ante 1310 ,
Diaeta vel via salutis (Hec est via, ambulate in ea (Is. 30,21) Magnam misericordiam facit qui erranti viam ostendit Primo igitur nota de peccato vel vitio in communu) Guillelmus de Monte Lauduno v. 1308, m. 2-1-1343 ,
Sacramentale [a . 1316-1319; ad amicum suum Pontium de Villamuro ] (Karissimo filio suo ac socio speciali domino Poncio de Villa Muro in iure canonico baccalaureo excellenti Guilhelmus de Monte Lauduno inter alios doctores decretorum minimus salutem... Signatum est super nos lumen ... (Ps. 4,7). Hoc igitur signum luminosum vultu dei signatum et impressum in anima ... De consecratione distinctio prima in capitulo Nullus cum similibus... ) Guillelmus Peraldus n. 1200 ca., m. 28-2-1271 ,
Summa de virtutibus [ca. 1240-1248] (Presens opus habet quinque partes principales... Cum circa utilia studere debeamus, exemplo Salomonis dicentis: Cogitavi in corde meo abstrahere a vino carnem meam... Se separaverit preciosum a vili, quasi os meum eris... ) Guillelmus Peraldus n. 1200 ca., m. 28-2-1271 ,
Summa de vitiis [ca. 1230] (Dicturi de singulis vitiis, cum opportunitas se offert, incipiemus a vitio gule, quia locus se offert... Tractatus iste continet novem partes... ) Haimo Autissiodorensis monachus m. 865/866 ,
Commentarium in Genesim (?) (Desiderius vocabatur episcopus quidam familiaris et amicus beati Hieronymi, ad quem scribit hanc prefationem In principio creavit Deus caelum et terram (Gen. 1, 1). Auctor huius operis, sicut sancti doctores tradunt, cognoscitur fuisse Moyses) Haimo Autissiodorensis monachus m. 865/866 ,
Homiliarium (In illo tempore cum appropinquasset Ihesus (Matth. 21,1-9). Non solum opera et virtutes quas Dominus fecit plena sunt mysteriis... ) Henricus de Frimaria senior n. 1245 ca., m. 18-10-1340 ,
Sermones de tempore (Quis potest cogitare diem adventus... cogitare id est digne...... Sicut dicit Aristoteles in primo Ethicorum: felicitas est bonum... ideo frater Heinricus de Frimaria istud opusculum sermonum contraxi ad eruditionem iuvenum fratrum... ) Henricus de Frimaria senior n. 1245 ca., m. 18-10-1340 ,
Tractatus de occultatione vitiorum sub specie virtutum (Est via, quae homini videtur recta, novissima autem illius... Nam secundum beatum Gregorium tertio Moralium multa sunt vitia, quae sub specie virtutum... ) Henricus Keko magister fl. 1356 ,
Glossa libri Priorum (Primum quidem dicere est circa quid et de quo, textus libri est... ) Hermannus de Scildis n. 1290 ca., 8-7-1357 ,
Speculum manuale sacerdotum [a . 1334-1335] (Venerabili in Christo patri ac domino domino suo gratioso N. episcopo ... Gloriosus doctor Iohannes Chrysostomus... Prima superficies speculi sacerdotum repraesentat speculanda circa baptismum; Materia baptismi debet esse aqua pura vel de fluvio... ) Hildegardis Bingensis abbatissa n. 1098, m. 17-9-1179 ,
Liber divinorum operum (Et factum est in sexto anno postquam mirabiles verasque visiones, in quibus per quinquennium... Et vidi velut in medio (Ez. 1, 4) -- Et imago haec dicebat: Ego summa et ignea vis, quae omnes viventes scintillas... ) Hildegardis Bingensis abbatissa n. 1098, m. 17-9-1179 ,
Liber Scivias (Vidi quasi montem magnum ferreum colorem habentem et super ipsum... Et ecce quadragesimo tertio temporalis cursus mei anno, cum caelesti visioni magno timore... ) Honorius Augustodunensis presbyter et scholasticus n. 1080 ca., m. post 1153 ,
Elucidarium [ca. 1098-1101] (Discipulus. Gloriose magister, rogo ut ad quaesita mihi ne pigriteris respondere... Saepius rogatus a condiscipulis quasdam quaestiunculas enodare... ) Hugo de Sancto Victore n. 1096 ca., m. 11-2-1141 ,
Expositio in regulam sancti Augustini (?) (Haec praecepta quae subscripta sunt... ) Hugo de Sancto Victore pseudo ,
De anima Humbertus de Romanis n. 1194/1200, m. 14-7-1277 ,
De praedicatione crucis [5 versiones] (Ea que infra scripta sunt de pertinentibus ad crucis predicationem contra Sarracenos... Sanctus sanctus sanctus Dominus Deus exercituum. Is. VI. Propheta sanctus Ysaias in beato raptu, in quo vidit regem glor Iacobus de Varagine n. 1228/1229, m. 13/14-07-1298 ,
Mariale Iacobus Metensis fl. 1300-1303 ca. ,
Commentarium in quattuor libros Sententiarum [cum additionibus ] (Utrum theologia sit scientia. Responsio: Dicunt quidam proprie et simpliciter theologiam esse scientiam... Utrum theologia sit scientia. Arguitur, quod non... Utrum theologia sit scientia. Et arguitur quod non, quia scientia est de universalibus... ) Iacobus Zieglerus Landavus v. 1491, m. 1549 ,
De solenni festo Paschae ad veteres collatio (Videri plerisque possim, negocium praesens a nemine ex me postulatum... ) Iacobus Zieglerus Landavus v. 1491, m. 1549 ,
In historiam Iudith elucubratio (Historiae tres, Thobiae, Iudith et Hester... Arphax at itaque rex Medorum... ) Innocentius V papa n. 1224 ca., m. 22-6-1276 ,
Commentarium in quattuor libros Sententiarum [a . 1257-1259] (Cupientes. Libro suo magister premittit prohemium in quo primo ponitur excusatio auctoris... Creationem. Liber totalis Sententiarum, ut dictum est in principio... Cum venit. Liber Sententiarum sicut quidam fluvius paradisi egrediens de loco voluptatis sacrae et divinae scripturae... Samaritanus. Liber iste Sententiarum tamquam fluvius paradisi in quattuor capita dividitur...) Iohannes Calderinus v. 1326, m. 1365 ,
Tabula auctoritatum et sententiarum Bibliae cum concordantiis decretorum et decretalium Iohannes Castellensis monachus n. 1370, m. post 1426 ,
Spiritualis philosophia Iohannes Coeli v. 1406, m. 11-11-1450 ,
Declaratio super audiendis confessionibus Iohannes Damascenus n. 650 ca., m. 4-12-750 ,
De fide orthodoxa Iohannes de Deo n. 1190 ca., m. 15-3-1267 ,
Liber poenitentiarius de cautela simplicium sacerdotum [a. 1247; libri septem] (Ea est regula veritatis a patribus approbata, quod nihil facias causa conmendandi tui... Sic tene quod subtiliter et astute debes ab infirmis inquirere qualiter se habuerunt in sua sanitate... ) Iohannes Fiscamnensis abbas n. 990 ca., m. 22-2-1078 ,
Confessio fidei Iohannes Gerson n. 14-12-1363, m. 12-7-1429 ,
De pollutione nocturna et praeparatione ad missam Iohannes Gerson n. 14-12-1363, m. 12-7-1429 ,
De vita spirituali animae Iohannes Herolt v. 1416, m. 1468 ,
Sermones de sanctis Iohannes Herolt v. 1416, m. 1468 ,
Sermones Discipuli de tempore. Sermones communes omni tempore praedicabiles. Sermones communes de sanctis (a. 1418). Additiones (a. 1430) Iohannes Hinderbach n. 1418, m. 21-9-1486 ,
Oratio ad Pium II [a. 1459] Iohannes Hymmonides n. 825 ca., m. 30-6-876/16-12-882 ,
Vita sancti Gregorii Magni (Gregorius genere romanus, arte philosophus... ) Iohannes Iordanis de Pistorio n. 1310 ca., m. post 1342 ,
Quadragesimale I Iohannes Nider n. 1380 ca., m. 13-8-1438 ,
Consolatorium timoratae conscientiae Iohannes Nider n. 1380 ca., m. 13-8-1438 ,
Praeceptorium divinae legis Iohannes Rigaldi m. 1323 ,
Formula confessionum Iohannes Sarracenus saec. XII ,
De caelesti hierarchia [opus Dionysii pseudo Areopagitae; translatio ex graeco; cum epistola praefatoria ad Iohannem Sarisberiensem] Iohannes Sarracenus saec. XII ,
De divinis nominibus [opus Dionysii pseudo Areopagitae; translatio ex graeco; cum epistola praefatoria ad Odonem de Diogilo] Iohannes Sarracenus saec. XII ,
De ecclesiastica hierarchia [opus Dionysii pseudo Areopagitae; translatio ex graeco; cum epistola praefatoria ad Iohannem Sarisberiensem] Iohannes Sarracenus saec. XII ,
De mystica theologia [opus Dionysii pseudo Areopagitae; translatio ex graeco; cum epistola praefatoria ad Odonem de Diogilo] Iohannes Sarracenus saec. XII ,
Epistolae [opus Dionysii ps. Areopagitae; translatio ex graeco] Iohannes Tortsch n. ante 1400, m. 1445/1446 ,
Onus mundi Iohannes Urbach v. 1408-1422 ,
Summa de auditione confessionis et de sacramentis Isidorus Hispalensis episcopus n. 560 ca., m. 4-4-636 ,
Sententiarum libri III Matthaeus de Cracovia n. 1345 ca., m. 5-3-1410 ,
De puritate conscientiae (Quoniam fundamentum et ianua virtutum omnisque gratiae ac spiritualis consolationis principium est conscientiae puritas ac cordis munditia... ) Michael Lochmair v. 1462, m. 8-3-1499 ,
Compendium philosophiae moralis Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De decem praeceptis Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De dilectione Dei et proximi Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De octo beatitudinibus Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De oratione dominica Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De septem peccatis capitalibus Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De tribus partibus poenitentiae Nicolaus de Dinkelsbühl n. 1360 ca., m. 17-3-1433 ,
De vitiis et virtutibus Pelbartus Temesvariensis OFMObs n. 1435 ca., m. 1504 ,
Rosarium almae Dei genitricis Maria continens XXV sermones Petrus Comestor n. 1100 ca., m. 22-10-1178 ,
De spiritu et anima (?) Petrus Compostellanus fl. 1317-1330 ,
Expositio in Salve regina (?) Petrus de Lemoviciis m. 2-11-1306 ,
Tractatus moralis de oculo (Si diligenter voluerimus in lege domini meditari... ) Petrus Lombardus n. 1095/1100, m. 1160 ,
Sententiae Petrus Reicher de Pirchenwart v. 1408, m. 1436 ,
In librum quartum Sententiarum (?) Petrus Reicher de Pirchenwart v. 1408, m. 1436 ,
Sermones de corpore Christi [4] Philippus Cancellarius n. 1160/1185, m. 23-12-1236 ,
Summa super Evangelia Richardus de Sancto Laurentio fl. saec. XIII med. ,
De laudibus beatae Mariae virginis libri XII (Universis Christi fidelibus inspecturis oculo simplici... ) Richardus de Thetford saec. XIII ,
Ars dilatandi sermones Simon de Cremona fl. 1365-1390, m. post 1390 ,
Postilla super epistolas dominicales Theobaldus de Sexannia OP v. 1248 ,
Pharetra fidei contra Iudaeos Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Collationes in orationem dominicam [reportatio] Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Collationes in Symbolum apostolorum [reportatio Reginaldi de Piperno] Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Contra errores Graecorum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Contra impugnantes Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De aeternitate mundi Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De articulis fidei et ecclesiae sacramentis Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De forma absolutionis Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De iudiciis astrorum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De mixtione elementorum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De motu cordis Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De operationibus occultis naturae Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De perfectione spiritualis vitae Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De principiis naturae Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De rationibus fidei ad cantorem Antiochenum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De regimine principum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
De sortibus Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Epistola ad ducissam Brabantiae Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Expositio super Pauli epistolam ad Romanos et primam ad Corinthios usque ad decimum capitulum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Expositio super primam et secundam Decretalem ad archidiaconum Tudertinum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Lectura super Paulum a undecimo capitulo primae ad Corinthios usque ad finem [reportatio] Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Quaestio disputata de anima Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Quaestio disputata de spiritualibus creaturis Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Quaestiones de quodlibet Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Quaestiones disputatae de potentia Dei Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Quaestiones disputatae de virtutibus Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Responsio ad lectorem Bisuntinum de VI articulis Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Responsio ad magistrum Ioannem de Vercellis de XLIII articulis (Primus igitur articulus in cedula propositus est an deus moveat... Reverendo in Christo patri fratri Iohanni... ) Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Responsiones ad lectorem Venetum de XXX et XXXVI articulis Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Scriptum super libros Sententiarum Thomas de Aquino n. 1224/1225, m. 7-3-1274 ,
Summa theologiae Thomas Ebendorfer n. 10-8-1388, m. 12-1-1464 ,
Sermones de epistolis de tempore Thomas Ebendorfer n. 10-8-1388, m. 12-1-1464 ,
Sermones de evangeliis de tempore Thomas Ebendorfer n. 10-8-1388, m. 12-1-1464 ,
Tractatus de decem praeceptis Thomas Hibernicus n. 1265/1275, m. post 1316 ,
Manipulus florum (Abiit in agrum et collegit spicas post terga metentium (Ruth 2,3). Ruth paupercula non habens messem propriam ad colligendum... Abstinentia. Bonum est in cibo cum gratiarum actione percipere quidquid Deus edendum precepit... ) Walahfridus Strabo n. 808/809, m. 18-8-849 ,
Homelia in initium evangelii sancti Matthaei
Manoscritti
München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3802 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3810 (Aug. eccl. 110) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3739 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3801 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3748 (Aug. eccl. 48) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3765 (Aug. eccl. 65) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3793a (Aug. eccl. 93a) (olim 3829) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3785 (Aug. eccl. 85) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3793 (Aug. eccl. 93) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3751 (Aug. eccl. 51) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3731 (Aug. eccl. 31) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3828 (Aug. eccl. 128) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3767 (Aug. eccl. 67) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3729 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3724 (Aug. eccl. 24) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3725 (Aug. eccl. 25) München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3704 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3803 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3812 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3813 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3686 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3749 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3762 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3680-3686 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3701-3830 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3680 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3681 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3682 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3683 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3684 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3685 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3701 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3702 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3703 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3709 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3710 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3806 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3821 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3705 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3706 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3707 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3708 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3712 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3715 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3717 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3718 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3721 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3722 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3726 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3730 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3735 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3736 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3737 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3740 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3741 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3742 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3747 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3752 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3754 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3755 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3756 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3759 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3760 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3761 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3763 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3799 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3807 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3764 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3766 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3768 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3769 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3770 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3771 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3772 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3773 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3774 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3775 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3776 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3777 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3789 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3792 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3778 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3780 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3782 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3783 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3784 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3786 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3790 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3791 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3798 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3800 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3804 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3808 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3815 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3822 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3823 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3825 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3827 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3830 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3753 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3796 München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 3797 Scheda N: 33 - 12385
Permalink: http://www.mirabileweb.it/mel/-katalog-der-lateinischen-handschriften-der-bayeri/604050